مهمترین نیاز جوانان شیعه و سنی مقیم انگلیس کتب دینی به زبان انگلیسی است چون خیلی از محصولات به زبان اردو،عربی و فارسی است
گفت وگو: "سیّد همام موسوی" - کشور انگلستان از سمت شمال به اقیانوس اطلس ، از مشرق به دریای شمال ، از جنوب به دریای مانش ، و از مغرب به دریای ایرلند منتهی می شود که همهء این دریاها جزو اقیانوس اطلس به شمار می آیند. 
آب و هوای بریتانیا مرطوب و معتدل است و هوای آن اغلب مه آلود و دویست روز از سال بارانی و ابری است .
پایتخت این کشور شهر لندن است که پس از مکزیکوسیتی ، نیویورک و توکیو پرجمعیت ترین شهر دنیا به شمار می آید.
انقلاب صنعتی برای نخستین بار در انگلستان واقع شد، و این کشور را به اولین کشور صنعتی با یک اقتصاد منحصر به فرد در سطح جهان تبدیل کرد.
جامعه انگلیس از سه ملیت ولزی، اسکاتلندی و انگلیسی تشکیل شده است. مسلمانان بیش از چهار قرن است که در انگلستان سکونت دارند، اما اولین مسجد رسمی برای فعالیت های دینی مسلمانان در منطقه ولز و در شهر کاردیف در اوایل قرن بیستم تأسیس شد. با این حال ، حضور محسوس و گسترده اسلام در جزیره انگلستان در دهه های 1950 تا 1960 آغاز شده است . نخستین گروه از مسلمانان ، که کارگران مورد نیاز بودند، از شبه قاره هند، بنگلادش ، پاکستان و کشمیر به بریتانیا آمدند و در کارخانجات صنعتی به کار مشغول شدند. نسل دوم و سوم این گروه که فرزندان متولّد شده آنها در بریتانیا هستند از تحصیلات بهتری برخوردارند و در مشاغل مختلف تخصصی به کار اشتغال دارند. البته در میان مسلمانان انگلیس ، تاجران و روشنفکران موفق نیز وجود دارند.
وجود دو بنیاد مهم اسلامی، شورای اسلامی اروپا و بنیاد اسلامی در انگلیس ، این کشور را از دیگر کشورهای اروپایی متمایز کرده است . همچنین وجود شمار زیادی از دانشجویان مسلمان در انگلیس و محل دیدار مسلمانان سرشناس در این کشور به این مهم کمک شایانی کرده است .
حدود هزار مسجد و مرکز اسلامی در انگلیس وجود دارد. اکثر این مساجد دارای ساختمان هایی است که با ایجاد تغییراتی به مسجد تبدیل شده اند و برخی از آنها قبلاً کلیسا، کنیسه ، انباری و در مواردی منازل شخصی بوده اند.
در لندن ده مسجد بزرگ وجود دارد که ظرفیت نمازگزاران آن به بیش از دوهزار نفر می رسد. بزرگ ترین مسجد لندن به ریجنز پارک معروف است که در کنار پارک ریجنز قرار دارد و بیش از پنج هزار نمازگزار را در خود جای می دهد.
نزدیک به صد مسجد مجهز به کتابخانه های نسبتاً غنی در این کشور وجود دارد. مساجد انگلیس اغلب دارای امکانات آموزشی و رفاهی از جمله کلاسهای آموزش قرآن ، عربی حدیث ، تفسیر، و مشاوره خانوادگی و فعالیت های ورزشی است .
یکی از ویژگی های فعالیت های مساجد انگلستان ، قرائت مرتب روایات و احادیث است . این کار پس از نماز مغرب و عشا انجام می شود. و موجب حفظ و انتقال میراث سنتی مسلمانان می گردد.
جمعیت مسلمانان حدود دو میلیون نفر برآورد می شود. از این تعداد نزدیک به دویست و پنجاه هزار نفر شیعه اند که پس از مسیحیان بزرگ ترین گروه دینی انگلیس را تشکیل می دهد. آنها اغلب آسیایی و به طور عمده هندی و پاکستانی اند. بیشترین تعداد مسلمانان در لندن سکونت دارند، اما در شهرهایی مانند بیرمنگام ، منچستر، لِسْتِر، لیورپول اقلیت های قومی آنجا را تشکیل می دهند.
بیش از نیمی از جمعیت شیعیان در شهر لندن و اطراف آن زندگی می کنند و دیگران در شهرهای منچستر، بیرمنگام ، گلاسگو، نیوکاسل ، ادینبرو و... زندگی می کنند. شیعیان در انگلیس در اقلیت مطلق اند.
شیعیان در مقایسه با دیگر فرقه ها از نظم اجتماعی و گروهی بیشتری برخوردارند. ضمن اینکه سازمان ها و مراکز و تشکل های اجتماعی پیروان اهل بیت ، افزایش قابل توجهی داشته است . در حال حاضر، دو فرقه در انگلیس از نظر کثرت و سازماندهی چشمگیرترند: دسته اول شیعیان خوجه که هندی آفریقایی تبارند و دستهء دوم پاکستانی ها و بنگلادشی ها.
آنچه پیش رو دارید گفت وگوی اختصاصی است با یکی از کارشناسان و مدیران شیعی موفق در امر تبلیغات اسلامی در انگلستان. " مقبول حسین علوی ". او 7 سال به تحصیل حوزوی در شهر مقدس قم مشغول بود و الآن حدود 22 سال است که در انگلستان اقامت دارد و به کار تبلیغ مشغول است. در زمان اقامت در قم در درس خارج آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(ره) و درس تفسیر آیت الله العظمی جوادی آملی شرکت می کرد. بعد از ورود به انگلیس در سال 1992 میلادی تلاش کرد مردم مسلمان و همچنین شیعیان مقیم انگلیس را با تعالیم دین مبین اسلام بیشتر آشنا کند.
متن این گفت وگوی اختصاصی را پیش رو دارید:
*چه فعالیتهایی در انگلیس دارید؟
بنده در شهر " پیتر برو" در 80 مایلی شهر لندن ودر نزدیکی دانشگاه کمبریج انگلستان اقامت دارم . این شهر شهر بزرگی نیست متوسط است تعداد زیادی مسلمان در آن زندگی می کنند که اکثرشان از پاکستان هستند مهمترین فعالیت ما در آنجا تربیت شیعیان در این شهر است که تعدادشان بالغ بر هزار نفر است بیشترشان اردو زبان و تعدادی هم از برادران افغانی و ایرانی فارسی زبان هستند که برای آنها سخنرانی به زبان فارسی هم داریم. از دیگر فعالیتهای ما در راستای وحدت اسلامی برگزاری جلسات گفتگو با برادران اهل سنت است که در منطقه ما 6 مسجد دارند همین جلسات را با علمای دیگر ادیان هم داشته ایم .
*فعالیتی با موضوع کنفرانس بین المللی نهج البلاغه دارید. اهداف آن چیست ؟
در راستای ارتباط خوبی که با جوانان شیعه و سنی مقیم انگلیس برقرار کردیم نیاز مهمشان را کتب دینی به زبان انگلیسی یافتیم چون خیلی از محصولات به زبان اردو،عربی و فارسی است . و جوانان به این زبان ها مسلّط نیستند لذا تمرکز ما بر معرفی خزائن علمی شیعه به زبان انگلیسی است از جمله کارهایی که انجام داده ایم برگزاری اردوهای کوتاه مدت در تعطیلات برای این جوان هاست.
یکی از این خزائن نهج البلاغه است ما در کومور و پاکستان همایشهایی پیرامون معارف نهج البلاغه داشته ایم اخیراً و طبق توصیه های مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ( مدظله ) و سفارشات آیت الله اعرافی در مورد معرفی نهج البلاغه در انگلستان بر آن شدیم کنفرانس بین المللی نهج البلاغه را در سی ام ماه سپتامبر در " پیتر برو" برگزار کنیم و چون انگلیس یک کشور مسیحی است از مسیحیان " جورج جرداق " را به عنوان مهمان ویژه انتخاب کردیم که در 28 سالگی کتاب مشهور " صوت العداله الإنسانیه " را نوشته است اخیراً وبه تازگی کتابی به نام " روائع نهج البلاغه " به زبان عربی تألیف نموده که درقم به زبان انگلیسی ترجمه شده است. از شخصیتهای شیعی وسنّی هم برادرانی هستند که در یکی از 22 سرفصل کنفرانس مقاله دارند. از ایران هم آیت الله دین پرور رئیس بنیاد نهج البلاغه و آیت الله اعرافی رئیس جامعه المصطفی العالمیه به این کنفرانس دعوت شده اند. هدف ما هم این است که افراد غیر شیعه با گنجینه های علمی و نغز نهج البلاغه آشنا شوند.
*سخنرانان و برنامه های کنفرانس به چه صورتی خواهد بود ؟
کنفرانس یک روزه است و حداکثر 7 الی 8 نفر می توانیم سخنران داشته باشیم وسعی داریم صاحبان بهترین مقاله ها سخنرانی ایراد کنند. برخی خانم ها هم مقاله هایی ارسال کرده اند که یک سخنران هم از خانم ها داریم.
*افراد علاقمند چگونه می توانند شرکت کنند؟
افراد می توانند به سایت اختصاصی کنفرانس به آدرس :
Islamicthought.co.uk
مراجعه کنند و فرم را پر کنند. تاکنون یک مقاله از ایران در این کنفرانس شرکت کرده است باعنوان " اقتصادیات در نهج البلاغه " که دو دانشجو به صورت مشترک از دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی آنرا نوشته اند.
لازم به ذکر است که فراخوان مقاله کنفرانس به صد دانشگاه در جهان فرستاده شده است و25 کشیش هم از انگلستان دعوت شده اند.
*ظاهرا دیداری با مقام معظم رهبری داشته اید. از این دیدار برایمان بگویید.
ما همیشه دعا می کنیم که امام زمان (عج) را ببینیم از این بابت خوشحالیم که خدمت نائبشان رسیدیم. به همراه 16 خواهر دانشجو از ملیت های مختلف دیداری با مقام معظم رهبری داشتیم که ایشان جهت توفیق ما در امر تبلیغ دعا فرمودند. بعد از این دیدار صحبت کوتاهی با فرزند آقا داشتیم فرمودند ازکجا آمده اید؟ گفتیم : از انگلستان.
ایشان فرمودند: از کفرستان. ما خدمتشان عرض کردیم که ما به عنوان شاگرد آیت الله فاضل لنکرانی یک بار از اوضاع معنوی آنجا نزدشان شکایت کردیم ایشان فرمودند : اگر شما هم آنجا را ترک گویید اسلام چگونه به دستشان برسد.
بنده اینجا تأکید می کنم که جوانان و به صورت عمومی مسلمانان انگلیس هم سعی می کنند تشخّص و هویت اسلامی شان را حفظ کنند، شیعیان انگلیس را هم عزاداری سید الشهداء (امام حسین (علیه السلام)) زنده نگه داشته است و فقط در خود شهر لندن به عنوان پایتخت انگلستان در دهه ی اوّل محرم 50 مکان و مجلس عزاداری به زبان های مختلف داریم حتّی شهروندان انگلیسی هم که زبان های شرقی اعم از عربی ، اردو یا فارسی را متوجه نمی شوند در این مجالس حضور پیدا می کنند. در ماه مبارک رمضان هم این مراسم ها و برنامه ها با شکوه و جلال خاصی برگزار می گردد . بهترین برنامه مراکز دینی اسلامی در کشور انگلستان هم دایر کردن مدارس دینی در روزهای تعطیلی مدارس _ یعنی شنبه ها و یکشنبه ها – در آنجاست که در آنها ضمن آموزش قرآن کریم و معارف عالی آن ، احکام اسلامی نیز تعلیم داده می شود. و می شود گفت از مجموعه های فعّال شیعی که اخیراً فعالیت هایشان نمود بیشتری یافته است "imamia medical" یا همان " گروه پزشکان امامیه هستند.
آب و هوای بریتانیا مرطوب و معتدل است و هوای آن اغلب مه آلود و دویست روز از سال بارانی و ابری است .
پایتخت این کشور شهر لندن است که پس از مکزیکوسیتی ، نیویورک و توکیو پرجمعیت ترین شهر دنیا به شمار می آید.
انقلاب صنعتی برای نخستین بار در انگلستان واقع شد، و این کشور را به اولین کشور صنعتی با یک اقتصاد منحصر به فرد در سطح جهان تبدیل کرد.
جامعه انگلیس از سه ملیت ولزی، اسکاتلندی و انگلیسی تشکیل شده است. مسلمانان بیش از چهار قرن است که در انگلستان سکونت دارند، اما اولین مسجد رسمی برای فعالیت های دینی مسلمانان در منطقه ولز و در شهر کاردیف در اوایل قرن بیستم تأسیس شد. با این حال ، حضور محسوس و گسترده اسلام در جزیره انگلستان در دهه های 1950 تا 1960 آغاز شده است . نخستین گروه از مسلمانان ، که کارگران مورد نیاز بودند، از شبه قاره هند، بنگلادش ، پاکستان و کشمیر به بریتانیا آمدند و در کارخانجات صنعتی به کار مشغول شدند. نسل دوم و سوم این گروه که فرزندان متولّد شده آنها در بریتانیا هستند از تحصیلات بهتری برخوردارند و در مشاغل مختلف تخصصی به کار اشتغال دارند. البته در میان مسلمانان انگلیس ، تاجران و روشنفکران موفق نیز وجود دارند.
وجود دو بنیاد مهم اسلامی، شورای اسلامی اروپا و بنیاد اسلامی در انگلیس ، این کشور را از دیگر کشورهای اروپایی متمایز کرده است . همچنین وجود شمار زیادی از دانشجویان مسلمان در انگلیس و محل دیدار مسلمانان سرشناس در این کشور به این مهم کمک شایانی کرده است .
حدود هزار مسجد و مرکز اسلامی در انگلیس وجود دارد. اکثر این مساجد دارای ساختمان هایی است که با ایجاد تغییراتی به مسجد تبدیل شده اند و برخی از آنها قبلاً کلیسا، کنیسه ، انباری و در مواردی منازل شخصی بوده اند.
در لندن ده مسجد بزرگ وجود دارد که ظرفیت نمازگزاران آن به بیش از دوهزار نفر می رسد. بزرگ ترین مسجد لندن به ریجنز پارک معروف است که در کنار پارک ریجنز قرار دارد و بیش از پنج هزار نمازگزار را در خود جای می دهد.
نزدیک به صد مسجد مجهز به کتابخانه های نسبتاً غنی در این کشور وجود دارد. مساجد انگلیس اغلب دارای امکانات آموزشی و رفاهی از جمله کلاسهای آموزش قرآن ، عربی حدیث ، تفسیر، و مشاوره خانوادگی و فعالیت های ورزشی است .
یکی از ویژگی های فعالیت های مساجد انگلستان ، قرائت مرتب روایات و احادیث است . این کار پس از نماز مغرب و عشا انجام می شود. و موجب حفظ و انتقال میراث سنتی مسلمانان می گردد.
جمعیت مسلمانان حدود دو میلیون نفر برآورد می شود. از این تعداد نزدیک به دویست و پنجاه هزار نفر شیعه اند که پس از مسیحیان بزرگ ترین گروه دینی انگلیس را تشکیل می دهد. آنها اغلب آسیایی و به طور عمده هندی و پاکستانی اند. بیشترین تعداد مسلمانان در لندن سکونت دارند، اما در شهرهایی مانند بیرمنگام ، منچستر، لِسْتِر، لیورپول اقلیت های قومی آنجا را تشکیل می دهند.
بیش از نیمی از جمعیت شیعیان در شهر لندن و اطراف آن زندگی می کنند و دیگران در شهرهای منچستر، بیرمنگام ، گلاسگو، نیوکاسل ، ادینبرو و... زندگی می کنند. شیعیان در انگلیس در اقلیت مطلق اند.
شیعیان در مقایسه با دیگر فرقه ها از نظم اجتماعی و گروهی بیشتری برخوردارند. ضمن اینکه سازمان ها و مراکز و تشکل های اجتماعی پیروان اهل بیت ، افزایش قابل توجهی داشته است . در حال حاضر، دو فرقه در انگلیس از نظر کثرت و سازماندهی چشمگیرترند: دسته اول شیعیان خوجه که هندی آفریقایی تبارند و دستهء دوم پاکستانی ها و بنگلادشی ها.
آنچه پیش رو دارید گفت وگوی اختصاصی است با یکی از کارشناسان و مدیران شیعی موفق در امر تبلیغات اسلامی در انگلستان. " مقبول حسین علوی ". او 7 سال به تحصیل حوزوی در شهر مقدس قم مشغول بود و الآن حدود 22 سال است که در انگلستان اقامت دارد و به کار تبلیغ مشغول است. در زمان اقامت در قم در درس خارج آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(ره) و درس تفسیر آیت الله العظمی جوادی آملی شرکت می کرد. بعد از ورود به انگلیس در سال 1992 میلادی تلاش کرد مردم مسلمان و همچنین شیعیان مقیم انگلیس را با تعالیم دین مبین اسلام بیشتر آشنا کند.
متن این گفت وگوی اختصاصی را پیش رو دارید:
*چه فعالیتهایی در انگلیس دارید؟
بنده در شهر " پیتر برو" در 80 مایلی شهر لندن ودر نزدیکی دانشگاه کمبریج انگلستان اقامت دارم . این شهر شهر بزرگی نیست متوسط است تعداد زیادی مسلمان در آن زندگی می کنند که اکثرشان از پاکستان هستند مهمترین فعالیت ما در آنجا تربیت شیعیان در این شهر است که تعدادشان بالغ بر هزار نفر است بیشترشان اردو زبان و تعدادی هم از برادران افغانی و ایرانی فارسی زبان هستند که برای آنها سخنرانی به زبان فارسی هم داریم. از دیگر فعالیتهای ما در راستای وحدت اسلامی برگزاری جلسات گفتگو با برادران اهل سنت است که در منطقه ما 6 مسجد دارند همین جلسات را با علمای دیگر ادیان هم داشته ایم .
*فعالیتی با موضوع کنفرانس بین المللی نهج البلاغه دارید. اهداف آن چیست ؟
در راستای ارتباط خوبی که با جوانان شیعه و سنی مقیم انگلیس برقرار کردیم نیاز مهمشان را کتب دینی به زبان انگلیسی یافتیم چون خیلی از محصولات به زبان اردو،عربی و فارسی است . و جوانان به این زبان ها مسلّط نیستند لذا تمرکز ما بر معرفی خزائن علمی شیعه به زبان انگلیسی است از جمله کارهایی که انجام داده ایم برگزاری اردوهای کوتاه مدت در تعطیلات برای این جوان هاست.
یکی از این خزائن نهج البلاغه است ما در کومور و پاکستان همایشهایی پیرامون معارف نهج البلاغه داشته ایم اخیراً و طبق توصیه های مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ( مدظله ) و سفارشات آیت الله اعرافی در مورد معرفی نهج البلاغه در انگلستان بر آن شدیم کنفرانس بین المللی نهج البلاغه را در سی ام ماه سپتامبر در " پیتر برو" برگزار کنیم و چون انگلیس یک کشور مسیحی است از مسیحیان " جورج جرداق " را به عنوان مهمان ویژه انتخاب کردیم که در 28 سالگی کتاب مشهور " صوت العداله الإنسانیه " را نوشته است اخیراً وبه تازگی کتابی به نام " روائع نهج البلاغه " به زبان عربی تألیف نموده که درقم به زبان انگلیسی ترجمه شده است. از شخصیتهای شیعی وسنّی هم برادرانی هستند که در یکی از 22 سرفصل کنفرانس مقاله دارند. از ایران هم آیت الله دین پرور رئیس بنیاد نهج البلاغه و آیت الله اعرافی رئیس جامعه المصطفی العالمیه به این کنفرانس دعوت شده اند. هدف ما هم این است که افراد غیر شیعه با گنجینه های علمی و نغز نهج البلاغه آشنا شوند.
*سخنرانان و برنامه های کنفرانس به چه صورتی خواهد بود ؟
کنفرانس یک روزه است و حداکثر 7 الی 8 نفر می توانیم سخنران داشته باشیم وسعی داریم صاحبان بهترین مقاله ها سخنرانی ایراد کنند. برخی خانم ها هم مقاله هایی ارسال کرده اند که یک سخنران هم از خانم ها داریم.
*افراد علاقمند چگونه می توانند شرکت کنند؟
افراد می توانند به سایت اختصاصی کنفرانس به آدرس :
Islamicthought.co.uk
مراجعه کنند و فرم را پر کنند. تاکنون یک مقاله از ایران در این کنفرانس شرکت کرده است باعنوان " اقتصادیات در نهج البلاغه " که دو دانشجو به صورت مشترک از دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی آنرا نوشته اند.
لازم به ذکر است که فراخوان مقاله کنفرانس به صد دانشگاه در جهان فرستاده شده است و25 کشیش هم از انگلستان دعوت شده اند.
*ظاهرا دیداری با مقام معظم رهبری داشته اید. از این دیدار برایمان بگویید.
ما همیشه دعا می کنیم که امام زمان (عج) را ببینیم از این بابت خوشحالیم که خدمت نائبشان رسیدیم. به همراه 16 خواهر دانشجو از ملیت های مختلف دیداری با مقام معظم رهبری داشتیم که ایشان جهت توفیق ما در امر تبلیغ دعا فرمودند. بعد از این دیدار صحبت کوتاهی با فرزند آقا داشتیم فرمودند ازکجا آمده اید؟ گفتیم : از انگلستان.
ایشان فرمودند: از کفرستان. ما خدمتشان عرض کردیم که ما به عنوان شاگرد آیت الله فاضل لنکرانی یک بار از اوضاع معنوی آنجا نزدشان شکایت کردیم ایشان فرمودند : اگر شما هم آنجا را ترک گویید اسلام چگونه به دستشان برسد.
بنده اینجا تأکید می کنم که جوانان و به صورت عمومی مسلمانان انگلیس هم سعی می کنند تشخّص و هویت اسلامی شان را حفظ کنند، شیعیان انگلیس را هم عزاداری سید الشهداء (امام حسین (علیه السلام)) زنده نگه داشته است و فقط در خود شهر لندن به عنوان پایتخت انگلستان در دهه ی اوّل محرم 50 مکان و مجلس عزاداری به زبان های مختلف داریم حتّی شهروندان انگلیسی هم که زبان های شرقی اعم از عربی ، اردو یا فارسی را متوجه نمی شوند در این مجالس حضور پیدا می کنند. در ماه مبارک رمضان هم این مراسم ها و برنامه ها با شکوه و جلال خاصی برگزار می گردد . بهترین برنامه مراکز دینی اسلامی در کشور انگلستان هم دایر کردن مدارس دینی در روزهای تعطیلی مدارس _ یعنی شنبه ها و یکشنبه ها – در آنجاست که در آنها ضمن آموزش قرآن کریم و معارف عالی آن ، احکام اسلامی نیز تعلیم داده می شود. و می شود گفت از مجموعه های فعّال شیعی که اخیراً فعالیت هایشان نمود بیشتری یافته است "imamia medical" یا همان " گروه پزشکان امامیه هستند.