***
در مواردی که ثابت شده آمریکا در آنها دخالت مستقیم داشته، می‌توانیم در عرصه بین‌المللی پیگیری کنیم و غرامت بگیریم؟
حوادث انقلاب، مشکلات و شرایط حساس آن سال‌ها موجب می‌شد کسی کمتر به فکر این مسائل باشد، ولی این امر امکان‌پذیر است که بعدها این اقدام از سوی کشور انجام شود. قضایایی نظیر نقش و دخالت آمریکا در کودتای 28 مرداد سال 1332 که اسناد آن هم منتشر شده است، قابل پیگیری هستند و اگر هم بدان پرداخته نشده است به مسائل داخلی و مسئولیت‌هایی برمی‌گردد که به عهده مسئولان کشور است، ولی حالا که شرایط کشور پایدار شده است می‌شود این موارد را از لحاظ حقوقی پیگیری و در مجامع بین‌المللی اقامه دعوا کرد و در مورد هر یک از این آدمکشی‌ها، آدم‌ربایی‌ها و... پرونده تشکیل داد و حقوق ملت ایران را استیفا کرد.
با توجه به نفوذی که آمریکا در مسائل بین‌المللی دارد، آیا می‌شود این موارد را اثبات کرد یا نشدنی است؟
کار که نشد ندارد، ولی باید راه‌های آن را پیدا کرد. کشور یا جمعیت حقوقی که ادله‌ای برای اثبات آن دارد، حتی اگر کشور دیگری نفوذ داشته باشد، حداقل در مراحل اولیه که ثبت و دادخواست تشکیل می‌شود، نفوذ فایده‌ای ندارد. اینکه پس از آن پیروز این دادگاه باشیم یا آمریکا اعمال نفوذ کند، با توجه به شرایط روز کشورها متفاوت است. این‌طور نیست که آمریکا بتواند در هر شرایط و هر جایی اعمال نفوذ کند، احتمال این امر وجود دارد و نمی‌توان این قضیه را رد کرد که این کار را انجام ندهند و رای را برنگردانند. با وجود این باید پیگیر قضیه بود. ضمن اینکه آنها بیکار نمی‌نشینند و مقابله به مثل خواهند کرد، همان‌طور که در بیانیه الجزایر این کار را کردند، ولی این امر راه حقوقی دارد و در همه عالم مرسوم هست و دارد انجام می‌شود.
این ادعا را باید کجا ببریم و مطرح کنیم؟
این قضیه را یا باید توسط دولت و وزارت امور خارجه یا جمعیت‌های حقوق بشر از طریق مجامع بین‌المللی مثل دیوان لاهه دنبال کرد. البته آنچه که ادعا می‌شود باید با ادله مستحکم و از وجاهت اولیه حقوقی برخوردار باشد تا بتوان بر مبنای آن طرح دعوا کرد و اشخاص، شهود، مدارک، فیلم و اقرارها طوری باشند که بتوان به‌عنوان سند روی آنها حساب کرد.
تا به حال این اتفاق توسط ایران انجام نشده است که شکایت یا ادعای غرامتی به اقدامات آمریکا کند.
در بیانیه الجزایر صورت گرفته و بحث خوبی درباره برگرداندن اموال ایران در آمریکا و تلاش‌های خوبی توسط بنیاد علوی انجام شده که تجارب خوبی هم هست. آنچه که آقا در این باره فرمودند اهتمام جدی‌تر و پایه‌گذاری قوی‌تری می‌خواهد که شامل همه مسائل شود.
در خود آمریکا موارد نقض حقوق بشر فراوان است. به نظر شما ما و سایر کشورها چگونه می‌توانیم اینها را پیگیری و اثبات کنیم؟
مردم این کشور شاهد آدمکشی‌ها، قتل‌ها و نقض حقوق بشر هستند. این قضیه بسیار شفاف و گویاست و مردم خودشان یا جمعیت حقوق بشری می‌توانند وارد صحنه شوند و نمونه‌ها را عرضه کنند و پاسخ بگیرند. نمی‌دانم اینکه بخواهیم در آنجا اقامه دعوا کنیم، چقدر در شرایط فعلی مقدور باشد، ولی با ادعای آنها نسبت‌به حقوق بشر ایران، برشمردن موارد نقض به خلاف و دروغ و استناد به بازرسی‌های کذب و صدور بیانیه‌های متعدد می‌توانیم بر اساس مشاهدات عینی و فیلم‌های موجود وارد عمل شویم.
همسویی و حمایت آمریکا از ناقضان حقوق بشر در منطقه نظیر عربستان و حتی مصر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اصلا این کشورها به‌طور مشخص هم‌پیمان آمریکا و با آمریکا مکمل همدیگر هستند، اگر سرکوب ملت‌های به‌پاخاسته و بیداری اسلامی که در سال‌های اخیر انجام شد، کشتارها و آدمکشی‌های مختلف از ناحیه کشورهایی نظیر ایران بود اینها کوس رسوایی‌اش را در همه جا می‌زدند؛ ولی همین اقدامات را از هم‌پیمانان و متفقانشان در منطقه ندیده می‌گیرند و از نظر رسانه‌ای هم به نفع آنها پوشش می‌دهند که مبادا کسی مدعی شود، والا اگر می‌خواستند در قضیه حقوق بشر وارد شوند با جنایاتی که در عراق، سوریه و مصر انجام می‌گیرد و قتل عام مردم یمن به دست سعودی‌ها و بلایی که به سر جمعی از مسلمانان آورده و همه هم سکوت کرده‌اند باید شبانه‌روز رسانه‌هایشان پر از این اخبار باشد، در حالی که این‌گونه نیست. در واقع حقوق بشر ابزاری برای حفظ منافع خودشان و ضربه‌زدن به کشورهای استقلال‌یافته، انقلاب اسلامی ایران و هر کشور مخالف آنهاست و اصل قضیه حقوق بشر برای آنها به هیچ وجه موضوعیت ندارد.