چرا دولت در امضای قراردادهای بین‌المللی، مجلس شورای اسلامی را در جریان نمی‌گذارد، چه برسد به اینکه پیش از بستن و ایجاد تعهد برای ایران آنها را به تصویب مجلس برساند؟
حقیقتاً به نظر ما مجلس جایگاه نظارتی و اقتدار خودش را از دست داده است. مثالش ارتباط نمایندگان با مسئولین و مجریان است. همیشه با بیتوجهی وزرا، مدیران، استانداران و حتی بخشداران روبه رو شده‌ایم. به نطق‌های نمایندگان توجه کنید که در آنها این همه با دولت صحبت و از او انتقاد می‌کنند، پیشنهاد می‌دهند، تذکرات زیاد و سئوالاتی دارند، اما پس از اظهار آنها از سوی نمایندگان چه اتفاقی می‌افتد؟ هیچی! از دوره هشتم تاکنون در مجلس حضور دارم. در این مدت هیچ‌کس یک بار نیامد بگوید ملکشاهی‌راد! در نطقی که انتقاد و اعتراضی داشتی، بگو چه کار باید بکنیم و کجایش درست است و کجایش نادرست؟
همیشه برخورد طلبکارانه‌ای کرده‌اند که اصلاً چرا این نقد یا اعتراض را مطرح کردید.
یا تذکری به وزیری می‌دهیم و در مقابل آن هیچ پاسخی دریافت نمی‌کنیم. در اینکه شرایطی را ایجاد کرده و جایگاه نمایندگی را تنزل دادهاند، هیچ شکی نیست. این تنزل جایگاه مجلس موجب شده است کل مجموعه دولت گاهی به مجلس بیاعتنایی و بیتوجهی کنند. قوانین زیادی وجود دارند که اجرا نمیشوند.
چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟
هیئت رئیسه مجلس شرایط را طوری فراهم کرده است که دولت به مجلس بیاعتنایی کند. در واقع عملکرد خود مجلس موجب این قضیه می‌شود، چون مجلس به وظیفه‌اش عمل نمی‌کند. وقتی به وظیفه قانونیش عمل کند و با دولتمردان بده و بستان نداشته باشد و با هم نسازند، مسلماً جایگاهش را خواهد یافت. این جریانات سیاسی که الان یک بخش از مجلس طرفدار دولت و بخش دیگر مستقل هستند با هم منویات و خواسته‌های دولت را برآورده می‌کنند و همین موجب می‌شود دولت ببیند شرایط فراهم است و آنچه را که می‌خواهد انجام می‌دهد و در مقابل مجلس هم هیچ اقدامی نمی‌کند.
یعنی دولت وقتی چنین شرایطی را ببیند به خودش اجازه می‌دهد، بدون تصویب مجلس اقدام به امضا و بستن یک قرارداد بین‌المللی کند.
نه‌تنها اجازه می‌دهد، بلکه اجازه داده، چون وضعیت را مناسب و مساعد دیده است. چنانچه دولت با مشت محکم، انتقاد و برخورد جدی مجلس روبرو شود، مگر می‌تواند از این کارها بکند؟ قطعاً نمی‌تواند. مجلس از وظیفه قانونیش بسیار عدول کرده است و دولت از شرایط به وجود آمده بیشترین سوء استفاده را می‌کند. الان یک قرارداد خارجی بسته شده است و به عنوان یک نماینده نه خبر دارم و نه دولت آمده است که گزارش بدهد...
چه برسد به اینکه در مجلس تصویب شود.
بر اساس اصل‌های 77 و 125 قانون اساسی همه قراردادها و معاهده‌های بین‌المللی باید پیش از امضا توسط دولت به تصویب مجلس برسند. ما مجلسی‌ها از روزنامه‌ها، سایت‌ها و رسانه‌ها متوجه می‌شویم.
در شرایطی که دولت این دو اصل قانون اساسی را نقض کرده است، وظیفه مجلس چیست؟
برخورد قانونی. وقتی قانون اساسی را زیر پا گذاشته‌اند باید منتظر برخوردهای قانونیش باشند. زمانی که دولت خلاف قانون عمل می‌کند، مکانیسمی وجود دارد که باید با او برخورد شود. دولت باید بیاید پاسخ بدهد. این سوال می‌تواند اول از همه از رئیس‌جمهور باشد و ما مجلسی‌ها باید از رئیس‌جمهور سوال کنیم و رئیس‌جمهور باید به مجلس بیاید و پاسخ بدهد. چنانچه دولت بخواهد قانون اساسی و قوانین وضع شده در مجلس را نادیده بگیرد، تکلیف معلوم است و مجلس باید قانوناً با دولت برخورد کند. مجلس این قدرت را دارد که می‌تواند رئیس‌جمهور را استیضاح کند.
آیا مجلس با این حربه که چون قرارداد بین‌المللی به تصویب نمایندگان نرسیده است می‌تواند بگوید این قرارداد لغو است؟
بله، در یکی دو روز آتی توسط بخشی از نمایندگان پیگیری خواهیم کرد. در این خصوص نمایندگان باید قانع شوند یا این قرارداد بسته نشده یا اگر در حال بسته شدن است از طریق مجلس و مجاری قانونی حل و فصل شود. مجلس باید از رئیس‌جمهور، اعضای هیئت دولت و وزیر نفت سوال کند و مسببین بستن این قرارداد را به مجلس بکشاند و مشکل را حل کنند.
مجلس شورای اسلامی در قبال عملکرد دولت در امضای قراردادهای بین‌المللی بدون تصویب مجلس چه وظیفه‌ای دارد؟
فکر می‌کنم این قرارداد به امضا نرسیده باشد، والا دولت باید بداند هر نوع قرارداد خارجی باید از طریق مجلس و با تصویب آن انجام می‌شود. این‌طور فکر می‌کنیم که هنوز این اتفاق نیفتاده است. اگر این‌گونه باشد مجلس باید قدرتش را نشان بدهد و برخورد کند. ما مجلسی‌ها قطعاً باید پیگیر باشیم. نماینده باید از همه قدرتی که قانون برایش تعیین کرده است استفاده کند.
از چه طریقی؟
تذکر، سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص از راه‌های پیگیری و نظارتی مجلس است. باید هر کدام از این موارد که مجلس تصمیم می‌گیرد اجرا شوند. ما این مکانیسم‌های نظارتی را در اختیار داریم. بزرگترین قدرتی که مجلس دارد این است که می‌توانیم فردی را استیضاح و برکنارش کنیم، سوال کنیم و طرف بیاید و پاسخ بدهد، تذکر بدهیم و برای اطمینان از صدق موضوع تحقیق و تفحص کنیم. فقط لازم است مجلس به این قدرت قانونی که در اختیار دارد عمل کند.
با تشکر از وقتی که گذاشتید.