گفتگوی ویژه

مجلس باید بر نظارت اقتصادی خود بیفزاید

دولت میخواست که در سال 91، 130 هزار میلیارد از آزادسازی قیمت ها درآمد کسب کند که مجلس تنها با 66 هزار ملیارد آن موافقت کرد و دولت هم به همین دلیل برنامه ای برای اجرای فاز دوم نداشت.
سمیه عظیمی- طرح هدفمندی یارانه ها که در مجلس هشتم تصویب و درکشور اجرا شد برنامه ای برای حذف یارانه از حامل انرژی و برخی اقلام بود تا دولت با کسب درآمد از محل هدفمندی یارانه ها به توسعه اشتغال و زیرساخت های کشور اقدام کند.
طرحی که قرار بود به صورت شیب ملایم در 5 سال اجرا و به کلی یارانه ای که به برخی اقلام تعلق می گرفت حذف شود.
فاز اول این طرح طی سال های گذشته اجرا و دولت تصمیم داشت که فاز دوم را در سال جاری اجرا کند که با مخالفت نمایندگان مجلس و توقف فاز دوم روبرو شد.
دلایل اصلی این طرح در مجلس را از موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس جویا شدیم.
 
* دلایل اصلی توقف فاز دوم هدفمندی یارانه ها در مجلس چه بود؟
طرح هدفمندی یارانه ها طرحی بود که سال ها در کشور پیگیر اجرای آن بودند اما به دلایلی اجرا نشده بود.
تا اینکه در مجلس هشتم این قانون مصوب شد و با توجه به برنامه های آن زمان و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، این طرح برنامه ریزی و به صورت قانون تصویب شد.
طبق این قانون می بایست طی 5 سال یارانه ها برداشته و قیمت ها ازاد می شد.
و درآمد حاصل از برداشتن یارانه ها و آزاد شدن قیمت ها باید به 2 قسمت تقسیم می شد؛ قسمتی به صورت نقدی به مردم پرداخت می شد و مابقی نیز مجددا به 2 قسمت تقسیم که 30 درصد از آن در اختیار تولید و صنعت قرار می گرفت و 20 درصد مابقی در اختیار دولت برای تامین زیرساخت های کشور و ایجاد اشتغال قرار می گرفت.
اما دولت در سال 89 از نیمه های سال شروع به افزایش قیمت ها کرد ولی در سال 90 با توجه به اینکه طبق پیش بینی ها باید در هر سال قیمت ها 20 درصد آزاد شود، بعضی از حامل های انرژی را تا 50 درصد یا حتی بیشتر افزایش دادند.
درآمد و پرداخت هایی که قانون پیش بینی کرده بود محقق نشد ضمن اینکه تورمی که بحث طرح هدفمندی در جامعه ایجاد کرده بود که البته مسائل دیگری نیز در آن دخیل بود مجلس را واداشت تا نسبت به اجرای فاز دوم این طرح مخالفت کند.
 
*دولت در سال جدید برنامه ای برای اجرای فاز دوم پیش بینی کرده بود؟
خیر؛ تصور نمایندگان این بود که با توجه به اینکه خود دولت هم در اول سال برنامه ای برای اجرای فاز دوم این طرح نداشت بهتر است که فاز دوم اجرا نشود.
دلیل عدم برنامه دولت برای اجرا هم این بود که خواسته های دولت از این طرح محقق نشده بود.
دولت میخواست که در سال 91، 130 هزار میلیارد از آزادسازی قیمت ها درآمد کسب کند که مجلس تنها با 66 هزار ملیارد آن موافقت کرد و دولت هم به همین دلیل برنامه ای برای اجرای فاز دوم نداشت.
مجلس بیم آن داشت که دولت بخواد از محل آزادسازی قیمت ها 66 هزار میلیارد دیگر را کسب کند که این موضوع می توانست تورم مضاعفی را در کشور ایجاد کند.
 
*به نظر شما ممکن است فاز دوم چه زمانی اجرا شود؟
ما در هر حال باید این طرح را در کشور به صورت کامل اجرا کنیم اما فعلا با توجه به وضعیت اقتصادی و تحریم هایی که به کشور تحمیل شده که همه جانبه و سنگین نیز هست موقعیت برای اجرا فراهم نیست.
مگر اینکه وضعیت اقتصادی بهتر شود و وضعیت نابسامان بازار ارز هم ثباتی پیدا کند چون الان قیمت برخی مواد خوراکی که نیازهای اولیه مردم هستند نسبت به سال گذشته بعضا نزدیک به صد در صد افزایش یافته است.
امروز اعلام کردند که 52 قلم از اقلام لبنی تا چند درصد افزایش قیمت داشته اند که این موضوع نگرانی نمایندگان مردم را در پی داشته است.
در بعضی کشورها شیر را به صورت رایگان به مردم می دهند چراکه ما معتقدند هزینه ای که در این مورد صرف می کنند از هزینه درمان بیماری هایی که بر عدم مصرف مواد لبنی مترتب می شود کمتر خواهد بود.
افزایش چندین برابری قیمت ها به شدت نگران کننده است لذا اگر مجلس با اجرای فاز دوم موافقت می کرد تورمی مضاعف در جامعه ایجاد می شد که تحملش غیر ممکن بود.
البته این بدان معنا نیست که این طرح برای همیشه متوقف می شود بلکه در شرایط کنونی فضا برای اجرا فراهم نیست.
 
*شما فرمودید که دولت در سال 89 و 90 از مسیر قانونی منحرف شده و قیمت برخی اقلام را تا چندین درصد افزایش داده است. چرا مجلس در این خصوص ورود پیدا نکرده است؟
مجلس باید بعد نظارتی خود را بیشتر کند و با جدیت بیشتری پیگیر اجرای هرچه بهتر و کامل قوانین باشد.
به عنوان نمونه در افزایش قیمت برخی اقلام همچون افزایش قیمت خودرو به صورت مرتب باید کمیسیون صنایع مجلس دخالت کند ضمن اینکه برخی خودروهای داخلی با توجه به افزایش قیمتی که داشته اند رضایت مشتریان را نیز کسب نمی کنند.

https://shoma-weekly.ir/G8uGar