گفتگوی ویژه

شهید رجایی در ولایتمداری با کسی تعارف نداشت

آقای رجایی همه اقداماتش را مطابق نظر امام انجام می‌داد؛ زیرا به این موضوع اعتقاد داشت و معتقد بود که بدون اذن امام نمی‌شود کاری انجام داد. اگر امام می‌گفت فلان کار باید انجام بشود، شهید رجایی حتما انجام می‌داد و اگر هم می‌گفت نباید انجام شود، شهید رجایی مانع انجام آن کار می‌شد و با کسی هم تعارف نداشت.
با اینکه 35 سال از دوران حیات شهید رجایی می‌گذرد، اما همچنان از دوران کوتاه ریاست جمهوری او، با حلاوت خاصی یاد می‌شود و همچنان باید ایشان را الگوی مدیرت مکتبی و تراز انقلاب اسلامی دانست. به بهانه نزدیک‌شدن به 2 مرداد؛ سالروز انتخاب شهید رجایی به عنوان دومین رئیس جمهور ایران، خبرنگار هفته‌نامه «شما» به سراغ محمدرضا اعتمادیان؛ معاون نخست وزیر در دولت شهید رجایی و عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و رفته و در خصوص شخصیت شهید رجایی، گفتگویی را به او انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.

به عنوان فردی که تجربه همکاری با شهید رجایی را داشته‌اید، بفرمایید که چه ویژگی‌هایی باعث شد ایشان شهید رجایی بشوند و نامشان اینگونه بر سر زبان‌ها بیفتد؟

اصلی‌ترین ویژگی ایشان، ایمان کامل و قوی به خداوند و اطمینان به رهبری امام خمینی(ره) بود. ایشان واقعا معتقد بود که اگر خداوند وعده داده کاری انجام می‌شود، آن کار حتما انجام می‌شود و اگر کاری را گفته انجام نمی‌شود، حتما انجام نمی‌شود. نکته جالبی که وجود دارد این است که ما تا چند ساعت قبل از شهادت ایشان، نمی‌دانستیم که حافظ قرآن هستند. آن روز، وقتی برگزیده‌گان مسابقات سراسری قرآن را نزد ایشان بردیم، زمانی که قاریان مشغول تلاوت بودند، از چهره ایشان معلوم بود که بسیار لذت می‌برند و اشاره کردند که ادامه بدهند. بعد پشت میکروفن رفتند و سخنرانی کردند. آنجا به چگونگی حفظ قرآن توسط خودشان اشاره کردند و گفتند که من صبح‌ها که از خانه خارج می‌شدم، چند آیه قرآن را یادداشت می‌کردم و همراه خودم می‌بردم و کم‌کم توانستم طی چندسال قرآن را حفظ کنم. ما آنموقع فهمیدیم که ایشان حافظ قرآن است.

یکی از ویژگی‌هایی که همه شهید رجایی را با آن می‌شناسند، موضوع ولایتمداری و تبعیت ایشان از حضرت امام(ره) بود. در این خصوص شما نکته خاصی به ذهنتان می‌رسد؟

این موضوع مصداق ضرب‌المثل «معما چون حل شود آسان شود» است؛ زیرا در آن زمان، مسئله ولایت فقیه مانند امروز جا نیفتاده بود و اینگونه نبود که مدیران در همه مسائل داخلی و خارجی به نظر امام عمل کنند. اما با این حال، آقای رجایی همه اقداماتش را مطابق نظر امام انجام می‌داد؛ زیرا به این موضوع اعتقاد داشت و معتقد بود که بدون اذن امام نمی‌شود کاری انجام داد. اگر امام می‌گفت فلان کار باید انجام بشود، شهید رجایی حتما انجام می‌داد و اگر هم می‌گفت نباید انجام شود، شهید رجایی مانع انجام آن کار می‌شد و با کسی هم تعارف نداشت.

ساده‌زیستی و پرهیز از روحیه اشرافی‌گری در زندگی شهید رجایی چه جایگاهی داشت؟

ایشان اصولاحقوق دریافت نمی‌کردند. مشی ایشان از لحاظ کم‌خرج بودن و دوری از مادیات به گونه‌ای بود که برای ما الگو شده بود و با ایشان مسابقه می‌گذاشتیم. شهید رجایی در این زمینه‌ها حرف اول را می‌زدند. هنوز چند روز از آغاز ریاست جمهوری ایشان سپری نشده بود که دیدم رفته و دو عدد نان گرفته است. با تعجب به او گفتم شما رئیس‌جمهور مملکت هستید؛ با این جایگاه و وضعیت ناامنی که در کشور وجود دارد چرا رفته‌اید و نان گرفته‌اید؟ یکی دیگر از نکاتی که وجود دارد این است که ایشان تا آخر عمر شریفشان از خودروی شخصی استفاده کردند.

در خصوص سلوک مدیریتی شهید رجایی، اگر نکته دیگری به ذهنتان می‌رسد بفرمایید

یکی از ویژگی‌های ایشان این بود که حرف خود را صریح می‌زدند و مسئله پوشیده و پنهانی نداشت و اگر چیزی به ذهنش می‌رسید صریح اعلام می‌کرد. نکته قابل ذکر دیگری که به ذهن می‌رسد این است که ما زمانی که به اوقاف رفتیم به این فکر افتادیم که ساعت ورود و خروج کارکنان را ثبت کنیم و اگر کارمندی دیر بیاید به او تذکر بدهیم. شهید رجایی از این اقدام ما خوششان آمد و آن را تأیید کردند. خودشان هم همیشه سر وقت در محل کار حاضر می‌شدند. به یاد دارم زمانی که به بنده گفتند ساعت شش و نیم صبح بیایید و حکم‌تان را بگیرید؛ من ساعت شش رفتم دیدم پشت میز نشسته‌اند و مشغول کار هستند.

https://shoma-weekly.ir/3Eyzod