ویژگی‌های دولت اسلامی در فرمایشات مقام معظم رهبری آن قدر هست که در یک گفتگو نمی‌شود به همه آنها پرداخت. آنچه که نیاز امروز جامعه ماست، در تحقق دولت اسلامی و در کلام مقام معظم رهبری چیست؟
مهم‌ترین شاخصه‌های دولت اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری یکی برخورداری از سلامت اعتقادی، اخلاقی و عملکردی اعضای هیئت دولت و کارگزاران نظام و دولت است که باید به لحاظ اعتقادی معتقد به اسلام ناب محمدی باشند، انحرافی در مبانی فکری و اعتقادیشان از قرائت امام و رهبری نداشته باشند، به لحاظ اخلاقی از شایستگی‌های لازم و از تقوای لازم برخوردار باشند و به لحاظ عملکرد هم چه در گذشته و چه در دوران فعالیت خودشان سلامت عملکردی را در مسیر ارزش‌های دینی و اسلامی و قانونی نشان داده باشند.
دومین شاخص روحیه خدمت به مردم و به ویژه اقشار ضعیف و مستضعف جامعه است که باید در عناصر دولت از بالا تا پایین وجود داشته باشد و باید این روحیه همراه با روحیه جهادی باشد.
سومین شاخصه عدالت محوربودن فعالیت‌های دولت و عملکرد دولت است که باید مبنای کارش در تمام عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، تحقق عدالت در جامعه باشد و جهت‌گیری‌هایش عدالت محور باشد.
چهارمین شاخصه سلامت اقتصادی است و مبارزه با فساد و پرهیز از اسراف و تجمل و اشرافی‌گری است. پنجمین شاخص قانون‌گرایی و تدوین و تطبیق حرکت‌ها و برنامه‌های دولت بر اساس اسناد بالادستی یعنی سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و چشم‌انداز بیست سال آینده کشور است. ششمین شاخص برخورداری از حکمت و خردگرایی در امور و توجه به نظرات کارشناسی در اداره امور کشور است. و هفتمین شاخص که به نظر می‌رسد مهم است، تکیه بر ظرفیت‌های درون‌زای کشور برای رشد و پیشرفت در همه عرصه‌ها است.
با این هفت شاخصی که فرمودید آیا ما تا به حال و بعد از انقلاب دولت اسلامی داشته‌ایم؟
متأسفانه ما در این چند دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز به شاخصه‌های کامل یک دولت اسلامی نرسیده‌ایم. البته در بعضی از دولت‌ها گام‌هایی برداشته شده است که به ویژگی‌های یک دولت اسلامی رسیدیم؛ اما علل گوناگون چه عوامل درون‌زا و چه عوامل برون‌زا، وجود داشته است که هنوز تحقق این مسئله میسر نشده است. لذا همان طور که مقام معظم رهبری در سخنان اخیرشان در همین دیدارشان با مجموعه تدوین‌کننده الگوی اسلامی ایرانی بیان کردند، هنوز ما در مرحله تشکیل دولت اسلامی هستیم.
علل بیرونی شاید دست خودمان نیست و ما نمی‌توانیم آن را حل کنیم. موانع درونی چیست که دولت اسلامی نتوانسته شکل گیرد؟
موانع متعددی در سر راه تشکیل دولت اسلامی بوده است که برخی از این موانع را هم مقام معظم رهبری مورد تأکید و توجه قرار داده‌اند که شاید بتوان گفت به طور کل اهم این موانع درونی در چند موضوع نهفته است. یکی عدم توجه یا کم توجهی و عدم خود باوری در دانشگاه‌ها و تزهای علمی به اصول و ارزش‌های واقعی اسلام و همچنین تربیت نیروهای تراز دولت اسلامی است. یعنی در دانشگاه‌ها آن باور نسبت به اینکه ارزش‌های دینی و اسلامی می‌تواند دولت ساز باشد، وجود نداشته است و تربیت نیروی تراز دولت اسلامی هم بر این اساس صورت نگرفته است. نکته دوم کوتاهی نخبگان جامعه و افراد اثرگذار جامعه در تحقق این الگو و روش اداره کشور است و نکته سوم عدم همراهی بخش‌هایی از جامعه، اعم از مردم و مسئولین است که گرفتار دنیاطلبی و زندگی تجمل‌گرایی و منافع فردی و امثالهم هستند و اینها نمی‌گذارند که دولت اسلامی به طور کامل شکل گیرد و می‌شود گفت که عامل دیگر کم تحرکی یا نداشتن تحرک کافی و لازم حوزه‌های علمیه در تدوین مبانی نظری و علمی دولت اسلامی به طور کامل در این رابطه است و بعضی از عوامل دیگر هم می‌شود گفت در عدم پایبندی به دولت اسلامی حداکثری است؛ یعنی اعتقاد به دولت حداقلی یا حد وسط و عدم اعتقاد به دولت اسلامی حداکثری است که این هم از عوامل اختلافی است که در جوامع وجود دارد که بعضی از اسلام‌گراها در داخل کشور براساس همان گرایشات به سکولاریزم و لیبرالیزم، پایبند به این نیستند که اسلام به طور کامل درجامعه پیاده شود. طبعا این اختلاف‌نظر هم مانع شکل‌گیری صورت کامل دولت اسلامی می‌شود.
به نظر می‌رسد شایسته‌ترین ارگان برای تحقق دولت اسلامی احزاب ما هستند. فکر می‌کنید نقش احزاب در تحقق یک دولت اسلامی چه باید باشد؟
با توجه به اینکه ابتدا شکل‌گیری دولت از آرای مستقیم مردم بر می‌خیزد، بنابراین درجه اول این مردم هستند که باید بر اساس مردم‌سالاری دینی، گرایش اصلی آنها در انتخاب ریاست جمهور و رئیس دولت مبتنی بر دین و ارزش‌های دینی باشد. اگر مردم در درجه اول بتوانند کسی را که دارای ویژگی‌هایی است که مقام معظم رهبری روی آن به عنوان ویژگی‌های یک فرد اصلح تکیه می‌کنند مثل تدین، کاردانی، تقوا، کارآمدی، شجاعت، مؤمن‌بودن به هدف‌ها و ارزش‌های انقلاب و دیگر ویژگی‌هایی که ایشان مطرح کردند، در انتخاب خود لحاظ کنند، طبیعتا گام اول در تشکیل دولت اسلامی با انتخاب رئیس جمهور برداشته می‌شود. در همین راستا احزاب هم در جهت معرفی فردی که شایستگی و ویژگی‌های یک رئیس دولت اسلامی را می‌تواند داشته باشد، می‌توانند نقش مهمی را ایفا کنند و هم در تحقق مردم سالاری دینی در جامعه می‌توانند ایفای نقش کنند و هم می‌توانند در تربیت تراز دولت اسلامی برای شکل‌گیری دولت اسلامی نقش داشته باشند. اگر احزاب به این مسائل پایبند باشند و اعتقاد داشته باشند، می‌توانند نقش بسیار مهمی را در شکل گیری دولت اسلامی در همه این مراحل، چه در مرحله انتخاب رئیس جمهور، چه در مرحله تشکیل هیئت دولت و چه در مرحله تربیت کادر برای کارگزاران دولت اسلامی، ایفا کنند.