***

*روزهای آینده، سالگرد انتخاب فقهای شورای نگهبان توسط امام خمینی است. یکی از مشکلاتی که داریم این است که قوه مقنه، شامل شورای نگهبان و مجلس است؛ ولی معمولاً در تعریف‌هایمان قوه مقننه را فقط مجلس تصور می‌کنیم. آیا رسانه‌ها هنوز شورای نگهبان را جزئی از قوه مقننه نمی‌دانند؟

-البته بین قوه مقننه ما، شورا و مجلس وجود دارد که قابل توجه است. در مجلس مسائل را بررسی می‌کنند و جایی که باید بر آن صحه بگذارد، شورای نگهبان است. شورای نگهبان قانون وضع نمی‌کند؛ بلکه قوانین را بر دو مبنا تأیید می‌کند. یکی اینکه با قانون اساسی مغایرتی نداشته باشد و دیگر اینکه فارغ از اینکه مصلحت چیست، از نظر تطبیق با موازین شرعی بررسی می‌شوند. اگر بخواهیم مصلحت را هم در نظر بگیریم، آن وقت باید مجمع تشخیص مصلحت را هم جزو قوه مقننه فرض کنیم. البته این‌ها مقدار زیادی با هم تفاوت دارند. در مجلس، قانون با اکثریت آرا به تصویب می‌رسد؛ ولی در شورای نگهبان قضیه اکثریت و اقلیت مطرح نیست، بلکه تطبیق قوانین با قانون اساسی و قانون شرع مطرح است، لذا کاملاً با هم فرق دارند.

*یکی از وظایف شورای نگهبان نظارت بر انتخابات و کاندیداهای انتخاباتی است. الان حدود یک سال تا انتخابات مجلس وقت و همین‌طور انتخابات مجلس خبرگان را در اسفند سال آینده در پیش داریم. فکر می‌کنید انتخابات سال آینده چه حساسیتی دارد که این فعالیت‌های تخریبی علیه شورای نگهبان آغاز شده است؟

-قبل از پاسخ به این سؤال باید درود بفرستیم به روان پاک کسانی که قانون اساسی ما را تدوین کردند. چند اصل در این قانون اساسی وجود دارند که شاه‌بیت هستند. یکی از آن‌ها اصل ولایت فقیه است که واقعاً بقا، استمرار و اقتدار ما در گرو این اصل است. مسئله سلامت دستگاه‌های ما به‌رغم جوسازی‌هایی که علیه شورای نگهبان وجود دارند، مدیون این شورا است. اگر شورای نگهبان نبود، بسیاری از کسانی که صلاحیت نداشتند، هم به عرصه ریاست جمهوری و هم به مجلس راه پیدا می‌کردند که این موضوع می‌توانست در نظام ما انحراف به وجود بیاورد. عصبانیت غرب بیش از هر چیزی متوجه شورای نگهبان است، چون بسیاری از عوامل آن‌ها و نفوذی‌های استکبار و غرب در صورت نبودن شورای نگهبان به مجلس راه پیدا می‌کردند. به‌رغم همه این مراقبت‌ها باز هم گاهی افرادی از فیلتر شورای نگهبان هم عبور می‌کنند؛ اما اگر شورای نگهبان نبود، این اشتباه‌ها فوق‌العاده زیاد بودند و کار را به جایی می‌رساند که مجلس به‌جای در نظرگرفتن خیر نظام جمهوری اسلامی، افرادی در مجلس حضور پیدا کنند که با استکبار و نظام سلطه هماهنگ باشند، لذا خیلی‌ها عصبانی هستند، در داخل هم برخی به تبعیت از غرب و بیگانگان که شورای نگهبان را فیلتری برای عبورنکردن برخی از افراد می‌بینند، ناراحت هستند. طبیعی هم هست که باید عصبانی باشند و برای مشکل ایجاد‌کردن برای شورای نگهبان هزینه و فضاسازی کنند. البته افراد ناصالح این کارها را می‌کنند، و الا کسی که صالح هست، هیچ وقت از این بابت نگران نمی‌شود.

*در سالگرد مجلس ششم هستیم که جریان تحصن و فشار به شورای نگهبان و رهبری برای تأیید صلاحیت برخی از نامزدها بود. چنین رویکردی برای مجلس آینده هم وجود دارد. به نظر شما آیا جای نگرانی هست؟

-اعتقاد من این است که اگر کسی به جمهوری اسلامی، اسلام و سلامت دستگاه‌های نظام علاقمند باشد، دلیل ندارد در مورد این موضوع دلهره یا ناراحتی داشته باشد. بالاخره در شورای نگهبان بررسی می‌کنند و اگر حقی هم از کسی ضایع شود، قانون چند مسیر را برای احقاق حق گذاشته است تا دوباره این موضوع را بررسی کنند. نمی‌خواهم بگویم همه کارها صد در صد درست انجام می‌شوند. در هر کار خیری هم چند درصدی احتمال خطا وجود دارد؛ ولی این دلیل نمی‌شود در جایی که 90 درصد عملکردش خیر برای جامعه مسلمین و نظام جمهوری اسلامی است، ما آن را به باد ناسزا بگیریم و در مورد آن فضاسازی و جوسازی کنیم.

به اعتقاد من کسانی که برای شورای نگهبان جوسازی می‌کنند، روی هم رفته به خیر نزدیک نیستند. لذا شورای نگهبان برای ما جای نگرانی نخواهد داشت؛ بلکه برای اطمینان قلبی ما بسیار مفید است.

*در حمایت از شورای نگهبان وظیفه‌ای را برای دولت قائل هستید؟

-دولت که برخاسته از آرای مردم است، باید ببیند قاطبه مردم به چه چیزی فکر می‌کنند. قاطبه مردم به تبعیت از ولایت و نظام فکر می‌کنند. متأسفانه گاهی اوقات جناح‌بندی‌ها باعث می‌شود عده‌ای از آنچه هم که به خیر جامعه است چشم بپوشند. گاهی اصلاح‌طلب‌ها این مشکل را برای شورای نگهبان داشته‌اند، چون در هر حال بی‌حاشیه نیستند. با توجه به حواشی که این‌ها دارند نگران هستند و حق هم دارند، چون انسان موقعی که خطا می‌کند، معمولاً ترس بر او حاکم می‌شود، ولی کسی که خطا و مشکلی ندارد طبق آن ضرب‌المثل معروف «کسی را که حساب پاک است از محاسبه چه باک است» ترسی هم ندارد و لذا دلیلی ندارد ناراحت شود. به نظر من این ناراحتی بیشتر از خودشان هست.

*در دولت‌های آقای خاتمی و آقای احمدی‌نژاد رسانه‌ها به نفع حزب یا گروه متبوعشان فضاسازی‌های زیادی کردند. شما برای رسانه‌ها چه وظایفی را متصور هستید؟

-یک رسانه زمانی در دنیا گل می‌کند و اعتبار می‌یابد که در انعکاس نظریات، ولو اینکه به ضررش هم باشد، صادقانه برخورد کند. هر رسانه‌ای که بتواند این نقش را به‌خوبی ایفا کند و به امانتداری بها بدهد، اعتبار می‌یابد. مسئله بعدی این است که متأسفانه همه دولت‌هایی که تا امروز بر سر کار آمده‌اند، به دلیل اینکه در مقطعی بر اسب قدرت سوار بودند و می‌تاختند، از این نوع رسانه‌ها هم در کنار آن‌ها قرار می‌گرفتند و با رفتن آن‌ها تقریباً همه کاسه کوزه‌هایشان می‌شکند و از بین می‌روند. کارگزاران را با آقای هاشمی داشتیم، مشارکت را با آقای خاتمی و رایحه خوش را با آقای احمدی‌نژاد که دیگر اسمی از آن نیست، بنابراین این‌ها باید توجه کنند برای ادامه حیاتشان لازم است فقط به اتکای قدرت کار نکنند؛ بلکه به اتکای توانمندی‌های درونی‌شان کار و با صداقت برخورد کنند، وگرنه با آمدن دولت‌ها برای مدتی جولان می‌دهند و با رفتن آن‌ها هم باید کرکره را پایین بکشند و تجربه نشان داده است این چیز خوبی نیست.

*با توجه به فعالیت‌هایی که علیه شورای نگهبان انجام می‌شود، رویکرد شورای نگهبان باید چگونه باشد؟

-البته شورای نگهبان باید واقعاً توانمندی و انعطاف خود را بالا ببرد. هر اعتراض و انتقادی نباید دلیلی برای پاسخ‌گویی او باشد. هر مقدار که پاسخ بدهد، مجدداً فضا را برای طرح سؤالات جدید آماده می‌کند. به نظرم کسانی را که بی‌قاعده سؤال می‌کنند باید رها کرد. به کسانی هم که حرف منطقی دارند، باید خیلی محترمانه جواب داد؛ اما نهایتاً آنچه مهم بوده، قضاوت مردم است. مردم متوجه انتقاد درست یا نادرست می‌شوند، به‌خصوص ملت ایران که به نظر می‌رسد از ریز تا درشت جزئیات را می‌دانند و می‌فهمند و شاید در دنیا کمتر ملتی وجود داشته باشد که این‌قدر اهل تحلیل سیاسی باشد. گاهی حتی در یک روستا تحلیلی را می‌شنویم که یک تحلیلگر سیاسی کشور انگشت به دهان می‌ماند. این نشان می‌دهد ملت ما می‌تواند تحلیل کند و لذا بهتر است قضاوت را به‌عهده مردم بگذاریم.