در این خصوص گفتگوی خبرنگار شما با دکتر یحیی آل اسحاق کارشناس مسائل اقتصادی را می خوانید:
ارزیابی شما نسبت به مقاوم سازی اقتصاد کشور چیست ؟
اقتصاد مقاومتی دو بعد سلبی وایجابی دارد از بعد سلبی باید در مقابل تهدیدهای متعددی که بر اقتصاد کشور وارد می شود تاب اوری وقدرت مقاومت اقتصاد به گونه ای باشد که در برابر تهدیدات خارجی لطمه ای به ان نخورده و دوام بیاورد به لحاظ ایجابی نیز اقتصاد مقاومتی باید بتواند اقتصاد را به گونه ای هدایت نماید که به اهداف مد نظرو تعریف شده در بندهای 24 گانه برسد، اینکه چقدر رشد داشته باشیم در کدام مناطق وبا چه نوع و میزان سرمایه گذاری وبهره وری پیش برویم به عنوان مثال در رابطه با کالاهای اساسی و دارو باید خودمان خودکفا شده و در سطح تکنولوژی در منطقه اول باشیم .
چقدر در مقاوم سازی اقتصاد کشور وتحقق اهداف پیش رو موفق بوده ایم؟
در رابطه با امورسلبی اقتصاد مقاومتی تهدیداتی که احتمال اسیب رسانی داشته است مسئله تامین نیازهای اساسی وکالاهای استراتژیک بود که براساس اقتصاد مقاومتی باید خودکفا می شدیم خوشبختانه در مورد گندم به خود کفائی رسیدیم ولی در مورد ذرت و گوشت و بقیه کالاهای اساسی به خودکفایی نرسیدیم درتامین ذرت که نیاز بخش دامداری است اگر مشکلی پیش بیاید کشور آسیب می بیند در حوزه های ایجابی هم یکی از تهدیدات سیستم نظام بانکی ونقل وانتقال پول در شبکه های مالی است مذاکرات برجام با این ذهنیت صورت گرفت که این مشکل رفع شود تا حدی راهگشا بود ولی به سرانجام مدنظر نرسیده وبی ثمر مانده است در رابطه با خدمات بازرگانی چون خدمات حمل نقل وبیمه وکشتیرانی همچنان با مشکل های تحریمی درگیریم در ایجابی ها باید بهره وری در حد 5/2 در صد ارتقاء می یافت که تحقق نیافته است .
صادرات در پویایی اقتصاد کشورچه نقشی می تواند داشته باشد ؟
در رابطه با مسائل مربوط به صادرات محور بودن که از جمله ارکان تحقق اقتصاد مقاومتی بوده است باید تولید ما صادرات محور شود وابزار توسعه صادرات مهیا شده وصادرات بر واردات پیشی گیرد تولید وخدمات بازرگانی ومجموعه سیاست هایمان باید سبب افزایش صادرات می شد و گرچه در برهه ای صادرات اندکی رشد یافت ولی مجددا" دچار رکود شد وبالانس بین صادرات واردات هنوز صورت نگرفته است اقتصاد مقاومتی با محوریت واردات برای تولید در جهت صادرات تعریف شده است لیکن نظام واردات ما باید با مدیریت صحیح واردات را صرفا" برای تولید در جهت صادرا ت ساماندهی کند کاری که هنوز انجام نپذیرفته است .
دلیل اینکه تاکنون نتوانسته ایم بازار کشورهای منطقه بخصوص عراق وروسیه را با صادرات به دست بگیریم چیست ؟
مذاکراتی صورت گرفته ولی هنوز امضائ نشده است باید با واقعیت های دو کشور به خوبی برخورد شود واقع امر این است که مسائل اقتصادی را باید از حاشیه به متن بیاوریم در روابط ایران و عراق در حوزه امنیتی -سیاسی بهترین روابط و رفتار را با هم داریم ولی در حوزه اقتصادی این رابطه مناسب نیست چه از سوی مسئولان ما و چه مسئولان عراقی و موضوع اقتصاد در حاشیه قرار دارد که باید به متن وارد شود و تا زمانی که اینگونه رفتار شود مشکلات ارتباطی برای افزایش صادرات و روابط تجاری اقتصادی همچنان سر جای خود خواهد بود .
چرا تاکنون توفیق چندانی در مقاوم سازی اقتصاد کشور نداشته ایم؟
واقعیت امر این است که تحقق اقتصاد مقاومتی زمان براست ، تغییر کامل ساختار اقتصادی است وباید کل امور زیر بنایی سیاست ها ،برنامه ها ،فرایندها، تصمیم گیری ها ،مدیریت ها، مدیرها ، روابط داخلی وخارجی دگرگون شود و نمی شود ظرف یکی دوسال به صورت کامل اجرا شود و تدریجی الحصول است لیکن آنچه در این بین قابل تامل است این است که سرعت کار کم است وآهنگ وشتاب کار برای رسیدن به مقصود کم است .
کندی روند تحقق اقتصاد مقاومتی ناشی از چیست ؟
قسمتی از آن برمی گردد به سیاست ها و الگویی که دولت در حوزه اقتصاد داشته وتصور می کرد اگر مسائل خارجی حل شود بالای 70درصد مشکلات حل شده است و30 درصد مربوط به مسائل داخلی است در حالی که این درست نبوده و کاملا" عکس این است 70 درصد مسائل اقتصادی ما مربوط به حل وفصل مشکلات ونارسایی ها وچالش های داخلی است و وتنها 30 درصد آن مربوط به مشکلات ناشی از روابط و تحریم است
عدم توفیق دولت درعرصه اقتصاد کشور چه بوده است ؟
تصور دولت براین بود که اگر توافقات و مذاکرات خارجی در برجام عملیاتی شود مشکلات اقتصادی کشورحل می شود با وجودی که از ابتدا مقام معظم رهبری متذکر بدقولی غربی ها بخصوص امریکا بود که متعهد به تعهداتشان نخواهندبود لذا وقتی این عدم تعهد به وعده ها از سوی طرفین مذاکرات در برجام بروز کرد دولت که تمام توان و امید خود را به خارج از کشور و بیگانگان دوخته بود توفیقی در این زمینه کسب نکرد
نقاط آسیب پذیر اقتصاد کشور ما کجاست ؟
اقتصاد انتزاعی نیست و برآیند اثر گذاری حوزه های اقتصادی، سیاسی ،اجتماعی، فرهنگی و روابط داخل وخارج بر اقتصاد منجر به بروز اقتصاد موفق یا ناموفق می شود مشکل تاریخی اقتصاد کشور ما سیاست زدگی اقتصاد است هر کاری که در اقتصاد انجام می شود زیر سایه شاخص های سیاسی سامان می یابد وتا زمانی که این روحیه حاکم است نه تنها اقتصاد مقاومتی بلکه هر مدل اقتصادی دیگری در کشور جواب نمی دهد مدل والگوهای اقتصادی باید جنس اقتصادی داشته باشد ونه سیاسی و نمی توان یک مدلی را تبین و تعیین کرد ولی اجرای آن را براساس شاخص های سیاسی جلو بردشاخص های سیاسی واقتصادی جنسشان فرق داردو تازمانی که مشکل سیاست زدگی اقتصاد حل نشود مشکلات ادامه دارد واگر پیشرفتی هم باشد اندک خواهد بود چرا که هر لحظه به دلیل یک الویت سیاسی زیر بنای اقتصاد به هم می ریزد.
نقاط قوتمان ما در حوزه اقتصاد مقاومتی چیست ؟
انسجام مردمی و نیروی انسانی جوان ، بارورشده و تحصیل کرده بزرگترین آورده برای رشد اقتصاد کشوراست ولی این نیروها سرجای خود نیستند وبا معضل بیکاری تلف می شوند ما در منابع معدنی ،نفت وگاز صاحب جایگاهیم ،دارای ذخایر معدنی جدول مندلیف ایم وتنها 15 درصد از ظرفیت خود در این مورد استفاده می کنیم به لحاظ موقعیت جغرافیای بی نظیری که داریم با 15 کشور در ارتباطیم به لحاظ جغرافیای اقتصادی بهترین موقعیت را داریم ولی چون در نظام تدبیر و تصمیم مشکل داریم نتوانسته ایم به اهداف مدنظر برسیم .
چطور می توان با سرعت به اهداف پیش رو در پویای اقتصاد کشور رسید ؟
مشکلات داخلی وخارجی وجود دارد ولی مهم تر از همه آدمها ومجریانی هستند که باید کارها را پیش ببرند واجرائی کنند اگر ساختار وفرماندهی درست شده و حرف هایی زده می شود لیکن اقدامات بیشتر در قالب شکلی است در قالب محتوایی نیاز به مجریان اقتصاد مقاومتی باور کارآمد است کسانی که با تمام وجود اقتصاد مقاومتی را باور کرده و انگیزه اجرائی لازم را هم داشته باشند .