دلایل عمده عدم اجرایی شدن اقدصاد مقاومتی چیست؟
به اعتقاد بنده عدم تحقق شعار اقتصاد مقاومتی دراین چند سال اخیر به چند موضوع برمیگردد. نخستین علت اعتقاد مجریان به احکام اسلام است؛ زیرا اگر مجریان به اجرای احکام اسلامی داشته باشند و این احکام را که از سوی پروردگار، قرآن و بزرگان دینی تببین کرده اند، جامع و کامل بدانند، نه تنها از جهت اقتصادی بلکه در سایرموضوعات موفقی تهایی حاصل خواهد شد، در حقیقت این موفقیت را قرآن تضمین کرده است. متأسفانه برخی بر اثر عدم باور قلبی این احکام اسلامی حل مشکلات جامعه را در نگاه لیبرالیسم، کمونیسم و یا سوسیالیسم میبینند، لذا به نتیجه نمی رسند.
جایگاه نگاه درون زا در تحقق اقتصاد مقاومتی چیست؟
برای اینکه این موضوع قابل درک باشد اگر ما یک نگاه اجمالی به موفقیت های دفاعی و نظامی و توانهای موشکی، مسائل هستهای کشور داشته باشیم، موضوعاتی که تحت نظر مستقیم مقام معظم رهبری مدیریت میشود، موفقیتهای چشمگیری دیده میشود؛ لذا حل مشکلات اقتصادی در مقابل به دست آوردن فناوری هستهای و فناوری نظامی آسانتر و سادهتر است. مسائل و مشکلات اقتصادی از جمله موضوعاتی است که عامه مردم در گیر آن هستند، لذا با ورود مردم برای حل این مشکلات این امر عملیاتی و قابل اجراییتر خواهد بود. این مهمترین نکتهای است که مجلس و دولت باید به آن اعتقاد داشته باشند، وهمانند نیروهای نظامی ما مطیع محض اوامر رهبری باشند، تا این مهم به انجام برسد.
کدام بعد از اقتصاد اسلامی می تواند در اقتصاد مقاومتی تاثیرگذار باشد؟
نکته دیگری که به اعتقاد بنده باید درجهت تحقق اقتصاد مقاومتی به آن پرداخته شود، بخش اخلاق اقتصادی است. به نظر میرسد این مسئله از ریشه های رفع مشکلات اقتصادی است که باید به آن توجه شود و عملیاتی گردد؛ به طور مثال در فرهنگ اسلام به تولید حداکثر توصیه شده و در بخش مصرف به زهد، قناعت، فرهنگ قرض الحسنه و انفاق و ... سفارش شده است، لذا ما باید در تببین این فرهنگ و گفتمان اسلامی کوشا باشیم و آن را اجرایی کنیم.
به نظر شما در بخش تولید برای رسیدن به اقدام و عمل در راستای اقتصاد مقاومتی به کدام بخش می بایست توجه بیشتر نمود؟
تأکید بر تقویت بخش کشاورزی از سیاستهای اقتصاد مقاومتی است، زیرا با توجه به شرایط اقلیمی، آب وهوایی و اختلاف دما کشور که به کشور چهارفصل شهره است، می توان با سرمایهگذاری حداقلی به تقویت این بخش بپردازیم . اما باید توجه داشته باشیم که کار باید به دست مردم انجام شود و دولت نظارت داشته باشد. به گونهای که حضرت امام هم در شرایط بحرانی اوایل جنگ و تحریمها و زمان سخت درآمدی، در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی توصیه کردند که کاری که مردم می توانند انجام بدهند به مردم واگذار کنید، اگر مردم نتوانستند به دولت واگذار کنید. و اگر هر دو نتوانستند حضرت فرمودند وزارتخارجه ورود کند.
نقش فرهنگ در ترویج گفتمان اقتصاد مقاومتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
یکی از کارهای مهمی که برای تحقق اقتصاد مقاومتی باید انجام پذیرد، فرهنگ سازی است. در حقیقت شاید حل نیمی از مشکلات اقتصادی کشور با فرهنگسازی مرتفع شود. که میتوان با ابزاری چون فیلم، کتاب و ... روشهای اخلاق اقتصادی چون فرهنگ تولید حداکثری و مصرف حداقلی را به فرهنگ تبدیل کنیم . متأسفانه بیشتر سریالهای تلویزیونی مبلغ زندگی مرفه و مصرفی هستند. در این ایام عید نوروز حدود 20 روز کشور مدارس و دانشگاهها و بازارها تعطیل هستند که در حقیقت بخش تولید را به تعطیلی میکشاند. در صورتی که در فرهنگ اسلامی حتی روزجمعه را هم تنها در وقت نماز تعطیل نموده و مابقی آن به کسب رزق و روزی حلال توصیه شده است. برای اشاعه و درک این فرهنگ باید به متون و در کتب اسلامی مراجعه کنیم. بنده معتقدم ریشه مشکلات به اعتقادات افراد باز میگردد. مطمئنا اگر این موضوع به خوبی عملیاتی و فرهنگ سازی شود،ما با کاهش آسیبهای اجتماعی چون اعتیاد، فحشا، اختلاف و...مواجه میشویم.
یکی از ایراداتی که به اقتصاد ما وارد است سیستم بانکداری ربوی است چگونه می توان با این سیستم نادرست به مقابله پرداخت؟
در تبیین و اشاعه فرهنگ اقتصادی- اسلامی بنده معتقدم که سیستم بانکی کشور باید به سمت قرض الحسنه برود و با واگذاری کار را به مردم، امور را تنها مدیریت کنیم. درحقیقت سیستم وام شبه ربوی است که اکثرا مورد انتقاد علما نیز می باشد. از دیگر مواردی که باید به آن توجه کرد واهتمام داشت، رفع موانع تولید است. به طور مثال وقتی قوانین چون بیمه اجباری کارگر و ... قاعدتا کارفرما و یا مغازهدار این کار را نمی کند چنانچه قبلا این قانون مغازهدار افرادی رابه شاگردی قبول میکردند و آنها هم حرفه را یاد میگرفتند. باید هر فردی خودش اقدام به بیمه کند. همچنین سیستم مالیاتها باید ساماندهی شود و متناسب با درآمدها باشد نه اینکه برخی از افراد با درآمد بالا فرار مالیاتی داشته باشد و برخی باید مالیات سنگین پرداخت کند.
بخشی از فرایند اقتصاد مقاومتی توسط مردم محقق خواهد شد این باور چگونه میبایست مورد توجه سیاستمداران قرار گیرد؟
بنده معتقدم فرمایش حضرت آقا باور کردن مردم است. ما در گذشته در بسیاری از محصولات کشاورزی صادرات داشتیم، حداقل خودکفا بودیم. اما متأسفانه اکنون بسیاری از آنها از خارج وارد میشود. این موضوع در آینده مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد و این چند تحریمها در خورد و خوراک مردم تأثیرگذار خواهدشد. مسلم بااین روند نمیتوان ادامه داد. اینکه حضرت آقا در چند سال متمادی میفرمایند اقتصاد مقاومتی یعنی آنکه ما حداقل در بخش کشاورزی خودکفایی شویم. تا اگر زمانی ما را تحریم کردند بتوانیم تحمل کنیم. مگر در دوره مصدق این اتفاق نیفتاد؛ به علت تحریمها مردم ماهی را ارزان بین خود توزیع کردند و حتی پوست انار که پیش پا افتادهترین جنس بود، صادر می شد، و مؤثر هم بود. ما باید فرهنگاشتغال و کار را جایگزین فرهنگ پشتمیزنشینی کنیم؛ و با ورود مردم در این امر مشکلات را رفع کنیم. دولت تنها سیاستگذاری و هدایت و نظارت داشته باشند. البته تحقق این امر در سایه این باور است. لذا به نظر ما این باور در دولتمردان سست است که کارایی نیست. زمانی که نگاه به خارج و بیرون باشد و به اقتصاد درون زا نداشته باشیم، این مهم تحقق نخواهد یافت.
به طور مثال در سفرهایی که به برخی از شهرستانها داشتیم، شاهد بودیم که قبلا دهها مرغدارای ایجاد شدهبود که گوشت مصرفی را در داخل تأمین میکرد و حتی صادرات هم داشتیم. درهمین منطقه بشاگرد، که مرحوم عسگراولادی با برخی اعضای کمیته امداد رفتهبودند، منطقهای که از جهت امکانات هیچ چیزی نداشت، هم اکنون با تولید خرما، یکی از بزرگترین مناطق صادرات خرما با کیفیت عالی شده است.
باتوجه به اینکه دولت بعد از جریان مذاکرات در عمل توفیق چندانی در حوزه اقتصاد در کشور نداشت، حال دولت چگونه با در دستور کار قراردادن اقتصاد مقاومتی و نگاه درون زا می تواند اقتصاد بیمار کشور را پویا نماید؟
البته بنده نمیتوانم پیشبینی کنم، اما امیدواریم که سیاستهای اقتصاد مقاومتی مطابق سخنان رئیس جمهور که اعلام داشتند که ما مطیع امر رهبر هستیم، تحقق پیدا کندو عملیاتی شود. مذاکرات با توجه شفاف مذاکرات توقع تحریم داشتم حق نداشته اهتمام دولت می کنیم تحقق کنیم هستیم. البته توصیهای که می توان داشت. این است که اگر فرامین رهبری اجرایی و عملیاتی شود، می توانیم در زمینه اقتصادی همچون به دست آوردن فناوری هسته ای و نظامی نتایج خوبی داشته باشیم؛ اما باید این باور در دولتمردان و همه آحاد مردم باشد تا این موفقیت حاصل شود.