***

در دیپلماسی علمی کشور ما این تشدید جنگ نرم چگونه ظهور و بروز یافته است؟

جنگ نرم موضوعی است که ریشۀ آن فرهنگی است ولی در آن از ابزار علمی و فناوری جدید استفاده می شود. هر ابزار جدید دارای قابلیتهایی است که ممکن است در جهت تخریب یا در جهت سازندگی به کار گرفته شود. همان طور که در فناوری هسته ای ،هم کاربرد سلاح جمعی مخرب وجود دارد و هم کاربرد صنعتی و پزشکی. از فضای مجازی و قابلیتهای آن می توان برای تخریب فرهنگ استفاده کرد و البته این تهدید بزرگی است زیرا بر زندگی سیاسی اجتماعی اثر می گذارد؛ این تهدید قابل تبدیل به فرصت است به شرط آن که برای آن منظور برنامه ریزی علمی و فنی برای تسلط بر فضای مجازی انجام گیرد ولی مهمتر از آن هدایت محتوایی و فرهنگی آن است. ممکن است در جهان کشورهای دیگری هم باشند که به لحاظ آرمانی آثار تخریبی جنگ نرم را برنتابند ؛ با آنها می توان وارد تعامل شد و جنبش بین المللی را برای مقابله با آثار منفی حاکم بر فضای مجازی شکل داد ولی تا کنون چنین تدبیری در برنامه های ما وارد نشده است.

برنامه های کشور در راستای برنامه پیشرفت و برنامه توسعه کشور و برای مقابله با این تشدید جنگ نرم چه بوده است؟

در برنامۀتوسعۀ ششم سرفصل خاصی برای این موضوع پیش بینی نشده است و اگر قرار باشد کاری صورت گیرد باید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد آن را کارشناسانه تدوین کند و به تأیید شورای عالی فضای مجازی برساند و تا دیر نشده در برنامۀ ششم منظور شود و در مجلس به تصویب برسد.

چه نکاتی باید رعایت شود که دیپلماسی علمی در نهایت منجر به نفوذ دشمن نشود؟

در تعامل علمی با دیگر کشورها و در صحنۀ بین المللی اصالت را باید به محتواها داد و شیفته ابزار نشد. محتواها هم باید با آرمانهای ما ارزیابی شوند. این نکتۀ مهمی است که در همکاریهای علمی و فرهنگی با دیگر کشورها باید منظور شود. این که فکر کنیم همه دشمن مایند درست نیست؛ بسیاری از کشورها از آفتی که در جامعه شان پدیدارشده است مانند ما رنج می برند و در صدد یافتن راه حل اند ؛ ما بخوبی می توانیم با آنها همکاری کنیم. بنابراین ابتدا باید هدفگذاری کنیم و سپس تعریف محتوا بنماییم و آنگاه در بارۀ مدیریت علمی و فنی اجرایی به تعامل با دیگران بپردازیم.

علت تشدید جنگ نرم در دو سه سال اخیر چه می‌دانید؟

روشهایی که دشمنان ما برای به زانو درآوردن جمهوری اسلامی به کار گرفته اند ، علی رغم هزینه های هنگفتی که برای آن کرده اند به موفقیت کامل نینجامیده است، عبارتند از شبیخون فرهنگی که در دهۀ 60 آغاز شد. تحریم اقتصادی که در دو نوبت اوج گرفت و الحمدلله به لحاظ مذاکرات سیاسی با موفقیت به نفع ما پیش رفت و همۀ اینها در کنار اقدامات مزورانه دیگری که با جریانات تکفیری چند سالی است آغاز شده و به صورت باتلاقی در آمده، موجب شده است که سرمایه گذاری معاندان برای بهره برداری منفی و تخریبی از فضای مجازی تشدید شود تا به تضعیف جمهوری اسلامی منجر گردد.

اساتید دانشگاه که فرماندهان مخاطب رهبری بودند، در دیپلماسی علمی چه باید بکنند؟

هر موضوع علمی و فنی دارای آثار و پیامدهایی است. وقتی ما با عواقب منفی و تخریبی در زمینه ای مواجه می شویم که ریشۀ علمی و فنی دارد ، چاره جویی آن نیز جز از طریق علمی و فنی میسر نمی شود ؛ این است اهمیت جایگاه دانشگاهیان ما در مهار کردن بلیه ای که جامعۀ ما را فراگرفته و در چاره جویی علمی و فنی برای آن البته با هماهنگی مسئولان فرهنگی و سیاسی و امنیتی کشور.

توسعه اینترنت و شبکه های اجتماعی فضای مجازی به مقداری فراگیر شده است که مسیری برگشت ناپذیر تلقی می شود. از طرفی خاصیت این فضای تهدیدهایی است که سبب می شود بخشی از جنگ نرم شمرده شود. به عنوان نمونه دسترسی آسان دشمن به اطلاعات مهم ما، حتی با اینترنت ملی از بین نمی رود (مثلا اگرچه میزبانی داخل کشور باشد اما در صورتی که بخواهیم ایرانیان خارج از کشور هم باید به اشتراک گذاشتن در شبکه جهانی را بپذیریم) برای دفاع در این عرصه چه باید کرد؟

دسترسی دشمن به اطلاعات ما یا خرابکاری در فضای مجازی ناشی از عدم حفاظت و طبقه بندی اطلاعات ما است: این حفاظت اگر درست انجام گیرد مانع سرقت و تخریب اطلاعاتی می شود. نرم افزارهایی وجود دارد که امکان سرقت و جاسوسی و خرابکاری را در فضای مجازی فراهم می آورد. برای مقابله با آنها نیز نرم افزارهای دقیقی طراحی می شود که موجب نوعی مصونیت مقطعی می گردد.این نرم افزارها مرتبا باید اصلاح و تکمیل شوند زیرا ابزارهای سرقت نیز تجدید می شوند و این تقابل علمی و فنی بین تدوین کنندگان دو گروه مدام وجود دارد و آن که از نظر علمی قویتر است مصونتر می ماند، درست مانند ویروسهایی که برای تخریب ایجاد می شود و باید به صورت مداوم ویروس زدایی انجام گیرد و بویژه شیوه نامه هایی که تدوین و بهنگام می شوند بکار گرفته و جدی گرفته شوند. البته میزبانی خودی باعث تسهیل مقابله با سارقان و تبه کاران فضای مجازی می شود. بعلاوه پیگیری جامع حقوقی این موضوع نیز می تواند تا حدودی جنبۀ بازدارندگی داشته باشد : در فضای مجازی جرم و پیگیری آن تعریف شده است و اگر دستگاه قضائی خود را به نحو شایستۀ علمی و فنی مجهز به ابزار کشف و پیگیری بنماید و از همکاریهای بین المللی نیز استفاده کند سرقتها و تخلفات و جرائم فضای مجازی نیز مهار می شود.