
همزمان با اوجگرفتن عملیات نظامی علیه تروریسم در عراق، موجی از حملات مردمی علیه عملکرد دولت بالا گرفت که این امر بر تفاهم میان گروههای سیاسی حاضر در دولت حیدر العبادی نخست وزیر عراق از یک سو و از سوی دیگر میان تکنوکراتها و دعوت مراجع تقلید و خواستههای معترضان تأثیر منفی گذاشت به شکلی که همچنان روند سیاسی کنونی عراق به شکلی نامشخص پیش میرود؛ به ویژه اینکه پس از اعلام آزادی منطقه فلوجه، در حال حاضر عملیات نظامی علیه تروریستهای داعش در اوج خود قرار گرفته است.
درباره مسائل گذشته و نیز نقش ائتلاف بینالمللی علیه تروریسم و نیز رخدادهای اخیر اوضاع سیاسی و ائتلاف ملی شیعی، هفتهنامه شما با دکتر موفق الربیعی مشاور امنیت ملی عراق و نماینده کنونی پارلمان این کشور گفتگویی انجام داده است که توجه شما را به آن جلب میکنم:
درباره امور سیاسی کشور عدهای بر این باورند که احزاب و جریانهای سیاسی شیعی در ایجاد انسجام میان بحران کنونی عراق شکست خوردهاند؟ تحلیل شما از این موضوع چیست؟
بر این باورم که احزاب و جریانهای سیاسی شیعی در ایجاد انسجام و هماهنگی میان خود درباره بحران کنونی شکست خوردهاند؛ زیرا از نگاهی واحد جهت شکلگیری ساختار حکومتی با نهادهای مدنی برخوردار نیستند غیر مردمی نیستند و نبود این نگاه، از سال 2003 تا کنون سبب عدم اتحاد موضعی واحد نسبت به مسائلی بزرگ همچون مسئله کردها و نیز اهل سنت و رژیم اشغالگر و سیاسی عربستان سعودی و بسیاری دیگر از مسائل است.
پیامدهای این اختلافات چیست؟ آیا ایالات متحده آمریکا و هم پیمامانش از این موضوع سود میبرند؟
بر این باورم که فرجام اختلافات میان گروههای سیاسی شیعی، وخیم و دارای پیامدهای مصیبت باری برای دولت اغلبیت شیعی در عراق است. در صورتی که اوضاع به همین شکل ادامه یابد، سکان حکومت در عراق را از دست خواهند داد، زیرا که اقلیت متحد، قویتر و مؤثرتر از اغلبیت دارای اختلاف است و بدون شک اتحاد علیه باطل که به راستی ما اهل حق هستیم، بهتر از تفرقه و اختلافداشتن بر سر حق است. من اعتقاد دارم که دوستان ایالات متحده آمریکا از کشورهای همسایه مجاورمان، سودهای بسیاری در ایجاد اختلاف میان شیعیان میبینند؛ زیرا که آنان عراقی تقسیم شده و ضعیف را میخواهند که عرصه نمایش و جولانگاه تصفیه حسابات و محققشدن منافعشان باشد؛ منافعی که با منافع ملت عراق در تعارض است.
آیا داعش در معادله سیاسی کنونی عراق جایی دارد؟ آیا وجود این گروه در بحرانهای کنونی عراق تأثیرگذار است؟ و نتیجه این بحران چه سودی خواهد داشت؟
درست است که داعش مجموعهای از تروریستهای جهانی است، اما ننگ و شکست عراق در سال 2014 به نوعی نعمتی برای این کشور بود، زیرا که عراقیها را متحد کرد و دوست و دشمن آنان را آشکار ساخت. بله. داعش از این رو در معادله سیاسی کنونی عراق نقش دارد که مشخص کرد چه کسانی هم وطن هستند و چه کسانی تروریسم؟ که نتیجه آن ایجاد حضور داعشیهای سیاست، داعشیهای رسانه، داعشیهای فرهنگ دین و... شد و سیاست عراق را در میان اشخاص خوب و بد قرار داد. همچنین نقش داعش در ایجاد بحران در کشور عراق بسیار پررنگ بود، از این رو که مجوز دخالت نظامی و سیاسی بیگانگان در عراق را صادر کرد و بدون شک داعش از نتیجه این بحران بسیار سود برد.
آیا شما باور دارید که حمایت بینالمللی به منظور شعلهورساختن فتنه و آشوب در عراق صورت میپذیرد؟
من معتقدم که کشورهای غربی، عربی و منطقهای از شعلهورشدن فتنه در عراق به ویژه پس از شکست داعش در درگیریهای اخیر سود میبرند؛ امری که موجب شد آخرین گزینه مورد اتکاء آنها جهت اعمال فشار در عراق به منظور آسیبرساندن به روند سیاسی در این کشور از بین برود. در این میان برخی از همسایگان عراق، نظام دموکراتیک، آزادی و حقوق بشر در این کشور به مذاقشان خوش نمیآید، از این رو به منظور ازبینبردن تجربه دموکراتیک در عراق از خلال حمایت مالی، رسانهای، سیاسی و لوجستیک از داعش حمایت کردند.
ارزیابی شما از حمایت ائتلاف بینالمللی در عراق به منظور مقابله با تروریسم چیست؟ مشارکت کشورهای عربی در این ائتلاف چگونه بود؟
به صراحت میگویم که حمایت ائتلاف بینالمللی عراق در جنگ با تروریسم، هرگز در سطح بلندپروازانه و مطلوب نبود، بلکه تنها به حمایت هوایی اکتفا کرد؛ در حالی که ما نیازمند مشارکت اطلاعاتی، سلاحی، آموزشی و نیز فشار بر دوستان آمریکا در منطقه بودیم تا دست از حمایت داعش بردارند. اما مشارکت کشورهای عربی در این ائتلاف، تقریبا نزدیک به هیچ است؛ هر چند ما نیازی به حمایت کشورهای عربی نداریم، بلکه آنچه که نیاز داریم دست برداشتن از حمایت از گروههای تروریستی است.
استفاده از این پیروزیهای ما در فلوجه، در عرصه سیاسی چگونه انجام پذیرفت؟
پیروزیهای فلوجه پیش از آنکه از لحظ نظامی موفقیتآمیز باشد، از لحاظ تقویت روحیهمان بسیار مهم بود؛ زیرا که فلوجه برای تروریستها از منظر روحی، ارزش بسیار داشت و مهمترین نقطهای بود که میتوانست به حضور تروریستها از سال 2003 تاکنون لطمهای سهمگین بزند و اکنون ما باید از این پیروزها از خلال تقویت حضور امنیتی، فرهنگی- سیاسی خود در فلوجه و نیز ممانعت از بازگشت دوباره تروریسم در آینده استفاده کنیم، هرچند اگر اوضاع سیاسی اندک تغییر جمعیتی را بطلبد.
به نظر شما مراجع دینی نجف اشرف، پس از اینکه تصمیم گرفتند، در قبال اوضاع وخیم کنونی سکوت حاصل کنند، چه موقع دوباره سکوت خود را خواهند شکست؟
بر این باورم که پس از اینکه عملکرد دولت و نمایندگان آن رو به بهبود رود و شرایط سیاسی کشور به منظور عمل به رهنمودهای مراجع مهیا گردد، لب به سخن خواهند گشود؛ و این سکوت آنها به نشانه خشم از اوضاع وخیم کنونی عراق است.