***
آقای زنگنه چند روز پیش گفته بود با سرمایه‌گذاری امریکا در بخش نفت مشکلی نداریم. پس ما در این قصه با نفوذ امریکا چگونه برخورد خواهیم کرد؟
از زمانی که مذاکرات هسته‌ای با گروه‌های 1+5 شروع شد، تلاش‌ها و حرکت‌های زیادی برای بستن قراردادهای نفتی و سرمایه‌گذاری‌هایی در کشور آغاز شده است. آقایان دولت هم روی این سرمایه‌گذاری‌ها مانور زیادی می‌دهند، ولی واقعیت این است که هنوز ندیدم شرکت بزرگی در اینجا قراردادی بسته باشد. هنوز ندیده‌ایم این امر عملی شده باشد و این مانورها و بحث‌ها منجر به بستن قراردادی شود. تماماً حرف و حدیث است.
یکی از شرکت‌های بزرگ را اسم ببرند که با آنها قرارداد بسته‌ایم. فقط تبلیغات است که شرکت‌های بزرگ و سرمایه‌گذارها دارند می‌آیند. دولت به نحوی تبلیغ و صحبت می‌کند که دیگر الان تمام سرمایه‌گذارها دارند به اینجا می‌آیند. تنها قراردادهای خاصی مطرح است که در این قراردادها بحث نفوذ جدی است.
برای مقابله با نفوذ در سامان اصلی ترین مولفه اقتصاد ما (نفت) چه باید کرد؟
حضور در جایگاه راهبردی ایران در اقتصاد جهانی که امروز تنها نفت و گاز است، برای آنها بسیار مهم است. کما اینکه قبلاً نیز چنین نفوذهایی را در قراردادهای نفتی داشته‌اند. الان هم منتظرند تحریم‌ها برداشته شود و به ایران بیایند تا شاید بتوانند دوباره قرارداد ببندند. اگر اعتقادمان این است که امریکا را شیطان بزرگ است، موضع او در نفت هم هیچ فرقی نمی‌کند. باید این نکته را مد نظر داشته باشیم و امریکا را کسی بدانیم که اول منافع خودش را می‌بیند و جز این هیچ چیز دیگری را در دنیا نمی‌بیند. اگر به عملکرد امریکا حداقل در 50 سال اخیر در کشور دقت و توجه کنیم، باید در بستن قرارداد و سرمایه‌گذاری امریکایی‌ها در ایران بسیار مراقبت کنیم. باید سره را از ناسره تشخیص بدهیم و بدانیم وقتی تحریم برداشته شود خیلی‌ها هستند که التماس می‌کنند با ما قرارداد ببندند و پشت خط ایستاده‌اند تا بیایند و سرمایه‌گذاری کنند، چون در اینجا منافع دارند. طبیعتاً اگر تحریم‌ها برداشته شود و فروش نفتمان روی روال قرار بگیرد، قیمت نفت پایین می‌آید و بازار خوبی برایشان خواهد بود. از هر جهتی خرید نفت از ایران به نفعشان است.
با این حساب علت این هیجان‌زدگی برخی مسئولان دولت چیست؟
اعتقادم این است که برخی دولتی ها به فرمایشات مقام معظم رهبری در باره امریکا توجه و دقت و باورهای ایشان را نسبت به امریکا باور ندارند. نباید به امریکا اعتماد کنیم. طبیعی است که اینها دلشان می‌خواهد با امریکا ارتباط داشته باشیم. شتاب‌زدگی‌شان به همین برمی‌گردد که آقای روحانی ابتدای دولتش مطرح کرد که می‌خواهیم اختلافمان را با امریکا حل کنیم. به صراحت گفتند اگر امریکا عذرخواهی کند سفارتخانه‌اش را می‌تواند در ایران باز کند. این همه تجاوز، خیانت و ظلم به حق ملت ایران در 50 سال اخیر، بالاخص 37، 38 سال پس از انقلاب آیا با یک عذرخواهی قابل حل است و می‌شود مسالمت‌آمیز با اینها ارتباط برقرار کرد؟
اینها نشان می‌دهد بخشی از بدنه دولت گرایش خاصی به سوی امریکا دارد. این هم به درک نکردن فرمایش مقام معظم رهبری برمی‌گردد و هم به اینکه دولت پیام مردم را نشنیده یا شنیده است و نمی‌خواهد قبول کند. اینکه می‌گویند ما مردمی هستیم و پیام مردم را دریافت می‌کنیم، این واقعاً پیام مردم نیست و مردم دل خوشی از امریکا ندارند. تجربه تاریخی چندین ساله نفوذ امریکا در کشور هم حاکی از این مطلب است. اینکه چرا اینها پیام مردم را دریافت نمی‌کنند و این‌قدر اشتیاق دارند با امریکایی‌ها ارتباط برقرار کنند برای خودم هم سئوال است.
در حالی که اگر تحریم‌ها برداشته و فروش نفتمان آزاد شود، نیازی به سرمایه‌گذاری شرکت‌های امریکایی نداریم. چه لزومی دارد آنها بیایند؟ این ما هستیم که باید انتخاب کنیم. آنها باید بیایند و التماس کنند و پشت خط بایستند و ما شرکت‌های نفتی معتبر را با در نظر داشتن بحث نفوذ و دیدگاه باز و حساب‌شده انتخاب کنیم. اگر تحریم‌ها برداشته شود و حتی یک شرکت امریکایی هم در ایران سرمایه‌گذاری نکند ما هیچ مشکل اقتصادی پیدا نخواهیم کرد. کما اینکه بهتر هم خواهد شد، چون شرکت‌ها و کشورهای دیگری هم هستند که الان پشت خط‌اند و منتظرند بیایند و قرارداد ببندند. شرکت‌های ایتالیایی، فرانسوی، انگلیسی، چینی، روسی، آلمانی و ... منتظرند و باید یک به یک بررسی، تست و گزینش شود و اگر صلاح و مصلحت و به نفع نظام بودند وارد سرمایه‌گذاری و قرارداد شوند.
در اینجا باز باید به بحث نفوذ دقت کرد. این‌طور نیست که برای ضربه به منافع ما خود امریکایی‌ها مستقیماً وارد شوند، بلکه ممکن است از طریق شرکت‌های اروپایی وارد قضیه شود. در تنظیم بازار فروش باید به چگونگی چینش سبد فروش توجه کنیم.
نظرتان درباره شکل جدید فروش نفت چیست؟
هر قراردادی که قرار است منعقد شود، طبق اصل هفتاد و هفتم قانون اساسی که می گوید قراردادهای بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، باید پس از تأیید قوه مقننه دنبال شود. متأسفانه در سطح بالاتر برای برجام هم از خرداد ماه سال گذشته که این بحث‌ها و مذاکرات مطرح بود، آقایان مطرح می‌کردند برای این قراردادها لزومی ندارد مجلس نظر بدهد و تصویب کند.
معاون امور بین‌الملل وزارت نفت و یکی از مسئولین قراردادهای شرکت نفت با صراحت مطرح می‌کند لزومی به تأیید مجلس نیست. در حالی که طبق قانون اساسی قراردادها باید به تصویب مجلس برسند.
باید باور کنیم که خام‌فروشی برای ما مضر است و باید به جهتی برویم که خام‌فروشی نکنیم. الان از این قضیه بهره ببریم و مشتقات نفت را بفروشیم. چرا برای بلند مدت خام‌فروشی کنیم؟ خام‌فروشی به ضرر ماست. شرکت نفت باید در تولید مشتقات نفت سرمایه‌گذاری کند و خام‌فروشی نکند و مشتقات نفت و فرآورده‌های تولیدشده از نفت خام را بفروشد. خام‌فروشی هنر نیست. اقتصاد مقاومتی هم همین را می‌گوید.
حتماً باید مجلس پافشاری کند طبق قانون اساسی قراردادها به مجلس بیاید و بدون نظر مجلس قراردادی منعقد نشود. ثانیاً روی بحث نفوذ بسیار دقت شود، چون کشور در وضعیت حساسی قرار دارد و اصلاً هدف اصلی پافشاری 1+5 برای سازش و رفع تحریم‌ها همین بحث نفوذ است که زمزمه‌هایش شنیده می‌شود و اثراتش را داریم می‌بینیم. بیشتر بحث نفوذ و راه پیدا کردن به کشور است و باید بسیار مراقبت شود.
مقام معظم رهبری روی نکته مهمی دست گذاشته‌اند و هشدار برای همه ماست و خیلی باید بدان توجه داشته باشیم. متأسفانه برخی در این قضایا خواب‌اند و اصلاً فرمایش‌های مقام معظم رهبری را باور ندارند.