اگر از موسفید کرده‌ها بپرسید که چه تفاوت عمده‌ای بین برگزاری انتخابات در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب و سال‌های اخیر می‌بینید، به‌طور حتم به دو نکته رعایت اخلاق اسلامی و پرهیز از هزینه زیاد برای تبلیغات اشاره خواهند کرد. علت این تغییر رویه را در گفتگو با سرکار خانم لاله افتخاری بررسی کردیم که ماحصل آن در ادامه می‌آید.
به نظر شما مهم‌ترین اصولی که در برگزاری انتخابات باید رعایت شود، چیست؟
دراین‌باره می‌توان موارد زیادی را نام برد، اما بنده معتقدم اولین و مهم‌ترین عنوان، باور به این مهم است که انتخابات امانتی است که شهدا با نثار خون خود آن را به ما سپرده‌اند، بر همین اساس متولیان امر چه در بخش اجرا و چه در بخش نظارت نباید نسبت به آن بی‌توجه باشند. نکته بعدی اهتمام به رعایت حقوق مردم در انتخابات است، بدین معنی که مسئولان اجرایی امکان اخذ رأی از همه مردم را به‌صورت یکسان و عادلانه فراهم سازند تا هرکس بتواند به نامزد موردنظر خود با سهولت رأی دهد. مواردی چون تأمین امنیت برگزاری انتخابات، معرفی درست نامزدها، فراهم کردن بستر مناسب برای اخذ رأی از مردم، زمینه‌سازی برای جلوگیری از اتلاف وقت مردم در صفوف رأی‌گیری و تأمین تعرفه به‌اندازه کافی ازجمله موارد دیگری است که در ذیل حقوق مردم در انتخابات می‌توان از آن نام برد. متأسفانه در این دوره شاهد بودیم که در برخی از این موارد کوتاهی‌هایی صورت گرفته بود. به علت ضعف در اجرا وقت مردم در صفوف گرفته شد ضمن آن‌که درنهایت عده زیادی از مردم نتوانستند رأی خود را به صندوق بیندازند. مورد بعدی که مسئولان خود بدان اعتراف کردند، مسئله کمبود تعرفه در شعب اخذ رأی بود، در برخی استان‌ها و به‌ویژه در مناطق روستایی شاهد این بودیم که به علت نرساندن تعرفه از سوی مسئولان اجرایی ضمن آن‌که مردم در شعب معطل شدند، امکان رأی دادن هم برای عده زیادی فراهم نشد. مسئولان باید پاسخ بدهند چرا آن‌ها که ادعای رعایت حقوق شهروندی رادارند، به گونه ای اقدام کردند که تعداد زیادی از مردم علی‌الخصوص روستاییان عزیز از حق طبیعی خود در رأی دادن به نامزد مدنظرشان محروم شدند که نشان‌دهنده این است که مسئولان اجرایی یا تجربه و کفایت لازم را در این زمینه نداشتند و یا بی‌مبالاتی کرده‌اند و یا خدایی نکرده عمدی در کار بوده است.
جایگاه اخلاق انتخاباتی در رفتار کاندیداها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من معتقدم که مهم‌ترین وظیفه یک نامزد انتخاباتی این است که فارغ از هر مسئله ای تنها باید تلاشش را معطوف معرفی خود به مردم بکند. نامزدها باید در خصوص عملکرد گذشته خود به مردم پاسخگو باشند و آنگاه برنامه‌های خود را مبتنی بر واقعیت و حقایق موجود به مردم عرضه کنند. وظیفه بعدی یک نامزد انتخاباتی، خودداری از اهانت به کاندیداهای دیگر و طرفدارانشان است. نکته مهم دیگر رعایت حق انقلاب اسلامی در تبلیغات نامزدهاست. متأسفانه شاهدیم که در تبلیغات انتخاباتی به دلیل چند رأی بیشتر، برخی نامزدها، دستاوردهای انقلاب اسلامی را که امید محرومان جهان و خار چشم مستکبران است را به زیر سؤال می‌برند تا خود را تثبیت کنند. البته این رفتارها بدین خاطر است که این افراد انقلاب اسلامی، اهداف و آرمان‌های آن را نشناخته و نسبت به آن‌ها جهل دارند.
شاهد هستیم که نامزدهای انتخاباتی در دروه های اخیر به‌ویژه افراد وابسته به اصلاحات، عمده فعالیت خود را بر تخریب رقبا برنامه‌ریزی کرده‌اند، این روند چه تأثیری بر آینده کشور خواهد داشت؟
الگوی اقدامات این افراد، رقابت‌های انتخاباتی در غرب است. همه جهان در انتخابات اخیر آمریکا دیدند که ترامپ و کلینتون در مناظرات چگونه رفتار کردند که باعث شرمساری خود و غربی‌ها شدند. حال در ایران اسلامی هم برخی برای رسیدن به مقام همین رویه را پیش‌گرفته‌اند که به‌هیچ‌عنوان در شأن جمهوری اسلامی نیست. من نمی‌گویم آن‌ها مانند غربی‌ها هستند اما معتقدم که الگوی رفتاری آن‌ها منطبق بر دیدگاه‌های غربی استوارشده است. جمهوری اسلامی ایران آمد تا نظام نوینی را به جهانیان برگرفته از آموزه‌های اسلام عزیز به مردم معرفی کند و اخلاق اسلامی را نهادینه کند، لذا نمی‌شود که ما با فراموشی آرمان‌های خود برای رسیدن به مسئولیت از غربی‌ها تقلید کنیم. در شرایطی که رفتار ما را جهان رصد می‌کند باید به گونه ای باشیم که سایر ملل از ما الگو بگیرند و این طریق اخلاق را که گمشده جهان امروز است، نهادینه کنیم.
انتخابات، محلی است برای ارائه افکار نامزدها به مردم تا بر این اساس یکی از بین آن‌ها با نظر مردم برگزیده شود، اما می‌بینیم که برخی رسانه‌های وابسته به یک جریان فکری، آن را تبدیل به میدان جنگ کرده‌اند که یکی در آن پیروز می‌شود و دیگران هم شکست خواهند خورد و باید تسلیم فرد پیروز باشند، این تفکر از کجا نشات‌گرفته است؟
نقطه‌ضعفی که حین مناظرات و برگزاری انتخابات در این طیف شاهد بودیم، همین ضعف‌ها به بعد از انتخابات هم تسری پیداکرده است. عدم رعایت اخلاق اسلامی، عدم مراعات بایدها و نبایدهای انقلاب و عدم رعایت اصول رقابت ازجمله مواردی است که باعث گسترش چنین تفکری شده است. در این انتخابات نفر دوم با اقبال تعداد زیادی از مردم روبه رو شد، 16 میلیون رأیی که حجت‌الاسلام‌والمسلمین رئیسی آورد از زمان پیروزی انقلاب بی‌سابقه بود و طی این سال‌ها هیچ فرد دومی این میزان نتوانسته بود نظر مردم را به خود جلب کند. این تعداد رأی‌دهنده به نامزد دیگر، باید این مسئله را برای دولتمردان ما متبادر کند که به‌هرحال بخش عظیمی از جامعه مانند آن‌ها فکر نمی‌کند و نسبت به عملکرد آن‌ها معترض است لذا باید برای تحقق مطالبات آن‌ها گام‌های مؤثری بردارد و عملکرد خود را اصلاح کند.
برگزاری جشن‌های پیروزی در انتخابات که این روزها حتی به شهرهای کوچک و روستاهای ما نیز تسری پیداکرده تا چه میزان مبتنی بر اصول اخلاقی، دینی و عرفی ما می‌باشد؟
اگر این شادی‌ها برای دیگران مزاحمت ایجاد نکند و یا باعث تحریک طرفداران سایر کاندیداها نباشد و همچنین منطبق بر اصول دینی و عرفی ما باشد، معقول است اما اگر به سمت‌وسوی شادی از نوع غربی آن برود به نظرم آنگاه تفاوتی با جشن‌های 2500 ساله شاهنشاهی نخواهد داشت.