گفتگوی ویژه

اسامی و مشخصات گزینه های احتمالی ریاست جمهوری

آنچه در پی می‌آید نام برخی چهره‌های سیاسی است که در محافل سیاسی و رسانه‌ها مطرح شده‌اند.
اشاره: آنچه در پی می‌آید نام برخی چهره‌های سیاسی است که در محافل سیاسی و رسانه‌ها مطرح شده‌اند. طرح نام آن‌ها به معنای اعلام آمادگیشان برای شرکت در رقابت ۹۲ نیست و صرفا حاکی از گمانه زنی‌های اولیه است. ممکن است برخی همینک دارای ستاد فعال باشند و برخی اساسا رغبتی به حضور در میدان انتخابات ریاست جمهوری نداشته باشند؛ چه بسا حتی رییس دولت یازدهم هیچ یک از این گزینه‌ها نباشد! اما مرور این اسامی برای درک احتمالات پیش رو خالی از لطف نیست.
۱- محمد باقر قالیباف:
وی اصلیترین چهره مطرح در رسانه‌ها برای انتخابات ۹۲ است. چهره‌ای که رقابتهای ۸۴ وی با احمدی‌نژاد تا امروز ادامه داشته و رسانه‌های هر دو سو برای یکدیگر آتش تهیه می‌ریزند. از سال‌ها پیش رسانه‌ها از تشکیل ستادهای انتخاباتی وی برای پایان ۸ سال ریاست جمهوری احمدی‌نژاد خبر می‌دهند.
شهردار کنونی تهران متولد ۱۳۴۰ در طرقبه است و دارای مدرک دکتری در رشته جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس است. فرماندهی نیروی انتظامی و پیش از آن فرماندهی نیروی هوایی سپاه پاسداران برجسته‌ترین سوابق مدیریتی وی هستند. وی در تاریخ ۱۳ شهریور ۱۳۸۴ از طرف شورای شهر تهران به عنوان شهردار این شهر انتخاب شد و در اردیبهشت ۱۳۸۶ توسط شورای جدید در مقام خود ابقا شد. با توجه به همزمانی انتخابات شورا‌ها و ریاست جمهوری، در صورت شکست تداوم شهردار ماندن وی نیز بستگی به انتخابات ۹۲ خواهد داشت.
عملکرد مدیریتی قالیباف در دوره شهرداری سبب به وجود آمدن یک دو قطبی جدی میان موافقان و مخالفان وی شده است.

2- علی لاریجانی:
علی اردشیر لاریجانی سال ۱۳۳۶ در نجف متولد شده و به واسطه آنکه فرزند آیت الله هاشم آملی است در میان حوزه علمیه جایگاه ویژه‌ای داراست، تا آنجا که با دعوت مراجع تقلید از قم به مجلس راه یافت و برای نخستین بار ریاست مجلس به شهری جز پایتخت رسید. وی پیش از این رییس سازمان صدا و سیما و وزیر ارشاد و دبیر شورای عالی امنیت ملی بوده است و از جمله نامزدهای انتخابات ۸۴ می‌باشد. نکته جالب در کارنامه وی ایجاد یک اجماع برای ریاست وی بر مجلس هشتم به علت عملکرد لاریجانی در تعامل با دولت به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی و قوت دیپلماسی وی در مذاکرات هسته‌ای از یک سو و اختلاف میان موافقان و مخالفان جدی وی برای تداوم این سمت در مجلس نهم به دلیل مواضع و عملکردش در مجلس هشتم است.

۳- علی اکبر ولایتی
وی نیز از جمله چهره‌های حاضر در رقابتهای ۸۴ است که برای وحدت پیش از ثبت نام از ادامه رقابت‌ها کناره گرفت. وی‌زاده تیر ۱۳۲۴ در شمیران است و از جمله منتخبین مردم تهران در اولین انتخابات مجلس. ۱۶ سال وزارت خارجه در سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ و قریب به همین مدت قرار گرفتن در سمت مشاور بین‌الملل رهبر انقلاب سبب شده است تا وی در داخل و خارج از کشور کاملا شناخته شده باشد. از آخرین حضورهای رسانه‌ای وی می‌توان به اداره چندین اجلاس بیداری اسلامی و نیز حضور در کمیته داوری جبهه متحد اصولگرایان اشاره کرد. وی فوق تخصص بیماری‌های عفونی از دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا دارد.

۴- احمد توکلی
توکلی شصت و یکساله نیز از دیگر نامزدهای انتخابات ۸۴ است که سابقه رقابت با هاشمی و خاتمی در انتخاباتهای ۷۲ و ۸۰ را دارد؛ اما در انتخابات ۸۴ به نفع قالیباف کناره گیری کرد. وی که در دوره اول مجلس از زادگاهش بهشهر به خانه ملت رفت، در فاصله اندکی به دولت کوچید و سخنگوی دولت شهید رجایی و وزیر کار و امور اجتماعی مستعفی کابینه اول میر حسین موسوی بود. اما در دوره‌های هفتم و هشتم از تهران به مجلس بازگشت و از ابتدای دوره هفتم، ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت. سخنان تند وی و عملکردش در مرکز پژوهش‌ها یکی از حاشیه‌های مجلس اصولگرایان بود. توکلی دکترای اقتصادش را در سال ۱۳۷۵ از دانشگاه ناتینگهام انگلستان اخذ کرد.

۵- غلامعلی حدادعادل
رییس دوره هفتم مجلس شورای اسلامی زاده ۱۳۲۴ در تهران است. درست زمانی که وی در مجلس هشتم از ریاست خانه ملت بازماند، زمزمه احتمال حضور وی در رقابت ریاست جمهوری در رسانه‌ها مطرح شد. او عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی و دومین رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران همچنین عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است. وی دارای دکترای فلسفه است.

۶- منوچهر متکی
وزیر خارجه دولت نهم و اوایل دولت دهم که سفرش به سنگال و شیوه عزل وی بازتاب فراوان داشت. این دیپلمات ۴۹ ساله ‬در روستای گزشرقی از توابع شهرستان بندر گز‌زاده شد و دارای مدرک کار‌شناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران است. او در کنار تسلط به زبان انگلیسی با زبان‌های اردو و ترکی استانبولی نیز آشنایی دارد. وی که عضو کمیته اجرایی جبهه متحد اصولگرایان در انتخابات گذشته بود، همینک فاقد سمت دولتی است.

۷- مصطفی‌پور محمدی
از دیگر اخراجی‌های دولت نهم که برکناریش دارای حاشیه شد. رئیس فعلی سازمان بازرسی کشور زاده  ۱۳۳۸ در قم است. معاونت برون مرزی وزیر اطلاعات در دوران علی فلاحیان و وزیر کشور دولت نهم از جمله سوابق مدیریتی وی می‌باشد. وی دانش آموخته مدرسه حقانی در سطح چهار فقه و حقوق اسلامی (معادل دکترا) و عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز می‌باشد.

۸- محمد حسین صفارهرندی
وی نیز از وزرای معروف به اخراجی‌های دولت نهم است. وی تا سال ۱۳۷۲ بطور تمام وقت در سپاه مشغول بود و پس از آن به کیهان رفت و تا سال ۸۴ سردبیر این روزنامه بود. وی دوره نظری دکترای مدیریت استراتژیک را به پایان رسانده و همینک به عنوان مشاور فرمانده کل سپاه مشغول به کار است.

۹- کامران باقری لنکرانی
وی نیز از جمله وزرای دولت نهم است که به در دولت دهم فاقد جایگاه بود. وزیر بهداشت کابینه اول احمدی‌نژاد متولد ۱۳۴۴ است و فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد دارد. وی از موسسین جبهه پایداری بوده و از گزینه‌های مطرح این گروه برای حضور در رقابت ۱۳۹۲ است. او در حال حاضر ریییس مرکز تحقیقات سلامت در دانشگاه علوم پزشکی شیراز می‌باشد.

۱۰- سعید جلیلی
سعید جلیلی که همسن باقری لنکرانی است؛ متولد مشهد است. وی تحصیلات خود را تا مقطع دکتری علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق به پایان رسانده و سابقه‌ای ۱۸ ساله در وزارت امور خارجه دارد اما تا قبل از انتصاب به عنوان دبیر شورای عالی امنیت چندان شناخته شده نبود. با این وصف وی همینک در سطح جهان نمادی از مدل مذاکرات مقتدرانه ایران است.

۱۱- محمد رضا باهنر
نایب رییس شصت ساله مجلس و دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین است که با حضور در در دوره‌های دوم، سوم، چهارم، پنجم، هفتم و هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی یکی از نماد پارلمان ایران محسوب می‌شود. باهنر که برادر دکتر باهنر نخست وزیر شهید می‌باشد؛ رئیس فراکسیون اکثریت مجلس پنجم و نایب رئیس مجلس هفتم و هشتم بر عهده داشت.

۱۲- سید مهدی خاموشی
رئیس پنجاه ساله سازمان تبلیغات اسلامی‌ با اینکه کمتر در معرض رسانه‌ها حاضر می‌شود اما در میان طیفی از اصولگرایان حامیان قابل توجهی دارد. او دارای مدرک تحصیلی دکترای فقه و حقوق جزا از مدرسه عالی شهید مطهری است و در کارنامه وی در خصوص قبل از انتصاب به ریاست سازمان تبلیغات اسلامی در سال ۱۳۸۰ سمت مدیریتی کشوری جز معاونت آیت الله امامی کاشانی در مدرسه عالی شهید مطهری ذکر نشده است. با توجه به اتمام دوره ده ساله ریاستش در خصوص ادامه فعالیت وی گمانه زنی‌های گوناگونی مطرح است.

۱۳- محمد نهاوندیان
رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران است که با توجه به رویکرد اقتصادی شعارهای مقام معظم رهبری برای سالهای اخیر، از جمله اسامی مطرح می‌باشد. معاونت وزارت بازرگانی و معاونت دبیر شورای عالی امنیت ملی از جمله سمتهای گذشته وی است. وی دارای تحصیلات حوزوی و همچنین دکترای اقتصاد از امریکا است.

۱۴- علاءالدین بروجردی
از دیپلماتهای حاضر در مجالس ششم تا هشتم و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم است. وی که متولد ۱۳۲۹ است، در کارنامه خود سابقه معاونت وزارت امورخارجه در دوران علی اکبر ولایتی را دارد.

۱۵- حسن غفوری فرد
وی که متولد ۱۳۲۲است، سابقه ۲ دوره نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری را دارد و در انتخابات اخیر فهرست مستقلی ارائه داد، پس از اعلام نتایج انتخابات که حاکی از عدم راهیابی وی به مجلس نهم بود در کنفرانسی خبری از برنامه ریزی برای انتخابات ریاست جمهوری خبر داد. غفوری فرد دارای مدرک دکترای فیزیک ذرات هسته‌ای از دانشگاه کانزاس (University of Kansas) ایالات متحده آمریکا در سال ۱۳۵۶ است که از جمله مبارزان خارج از کشور بوده است. وی سابقه چند دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی و نیز وزارت نیرو و ریاست سازمان تربیت بدنی را دارد.

۱۶- محسن رضائی
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز سابقه دو دوره رقابت با احمدی‌نژاد را دارد. در دوره نهم او اندکی پیش از انتخابات انصراف داد و در دوره دهم نیز از جمله مدعیان تقلب در انتخابات بود اما با آشوب طلبان همراهی نکرد. رضایی که از افراد پایه‌گذار سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بود، در مقاطع مختلف سعی بر پرچمداری جریان سوم را داشته است و در مقاطعی با اصولگرایان و در مقاطعی با اصلاح طلبان نشست و برخاست داشته است.
وی متولد ۱۳۳۳ در مسجد سلیمان بوده و توانست در سال ۷۹ دکترای خود را از دانشگاه تهران دریافت نماید. فومنی دبیر کل جبهه مردمی اصلاحات اخیرا گفته است: در دیداری که چند روز پیش با محسن رضایی داشتم پیشنهاد تشکیل دولت ملی را مطرح کردم و وی نیز از این پیشنهاد استقبال کرد.

۱۷- سید حسن خمینی
زاده ۱۳۵۱ در نجف و نواده و شناخته‌شده‌ترین بازمانده بنیانگذار کبیر انقلاب، امام خمینی است. یک سایت خبری تازه تاسیس مدعی شد حجت الاسلام والمسلمین سید‌ حسن خمینی فرزند یادگار امام (ره) رسما در جمع تعدادی از اعضای مجمع روحانیون مبارز، نامزدی خود را برای انتخابات یازدهم ریاست جمهوری اعلام کرده است. این قبیل شایعات پیش از این نیز پیرامون وی مطرح بوده است اما سیاست رسمی وی که تولیت حرم امام خمینی را بر عهده دارد، همواره قرار دادن بیت امام خارج از منازعات انتخاباتی بوده است. از جمله آخرین تلاشهای شکست خورده برای به صحنه آوردن وی انتخابات گذشته بود که اصلاح طلبان سعی بر دادن نقش محوریت اتحاد به وی بودند؛ اما او چنین نقشی را نپذیرفت.

۱۸- محمد خاتمی
وی که در آستانه هفتاد سالگی است، در سال ۱۳۷۶ با پرچمداری گفتمان اصلاح طلبی پا به عرصه انتخابات گذاشت و توانست رای قابل توجهی کسب کند. هشت سال دوره ریاست جمهوری وی همراه با رنگ باختن ارزشهای انقلاب و رنگ گرفتن ارزشهای لیبرالی بود. او در انتخابات ۸۸ اگرچه از الهام بخشان سبز‌ها بود اما موضعی محتاطانه‌تر گرفت و با شرکت در انتخابات مجلس نهم بازگشت خود به فرایند دموکراتیک را اعلام کرد. برخی وی را تنها شانس اصلاح طلبان برای احتمال کسب رای می‌دانند و برخی با یادآوری بی‌نتیجه بودن حمایتهای او از جریانهای مختلف در مقطع پس از ریاست جمهوریش، حتی محوریت اصلاح طلبان را نیز در شأن وی نمی‌دانند.

۱۹- محمدرضا عارف
همشهری خاتمی و وزیر دولت نخست و معاون اول دولت دوم وی است. عارف که متولد ۱۳۳۰ است، در حاضر عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس هیئت مدیره بنیاد باران است. وی که دکترای آمار از دانشگاه استانفورد آمریکا دارد یکی از اصلیترین چهره‌های مطرح شده اصلاح طلبان برای انتخابات آتی است؛ هرچند اطرافیان وی آن را بعید می‌دانند.

۲۰- کمال خرازی
دیگر چهره اصلاح طلبان که از احتمال حضور وی در انتخابات آتی سخن به میان آمده، سید علی‌نقی (کمال) خرازی متولد ۱۳۲۳ در تهران است. وی سابقه ۸ سال وزارت امور خارجه در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی را دارد و اکنون رئیس و عضو شورای راهبردی روابط خارجی است. وی از دانشگاه هیوستون دکترای رشته آموزش دارد.

۲۱- محمدعلی نجفی
وی که از جمله گزینه‌های مطرح شده از سوی اصلاح طلبان است؛  شصت سال داشته و از بنیانگزاران حزب کارگزاران سازندگی است.

هم‌اکنون یکی از اعضای شورای شهر تهران است و سابقه وزارت آموزش وپرورش و نیز آموزش عالی، همچنین ریاست سازمان برنامه و بودجه را در دولتهای هاشمی و خاتمی دارا است. وی دارای کار‌شناسی ارشد رشته ریاضی از موسسه تکنولوژی ماساچوست آمریکا است.

۲۲- اسحاق جهانگیری
متولد سال ۱۳۳۶ در سیرجان، وزیر صنایع و معادن دولت سید محمد خاتمی و از جمله نامزدهای اصلاح طلبان برای یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری است. وی عضو موسس کارگزاران و عضو بنیاد باران است و سابقه دو دوره نمایندگی مجلس و نیز استانداری را در کارنامه دارد.

۲۳- حسن روحانی
حسن روحانی متولد ۱۳۲۷ در سرخه، نماینده مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی است. روحانی در دوره‌های اول و دوم مجلس به عنوان رئیس کمیسیون دفاع، نایب رئیس مجلس چهارم و مجلس پنجم و اولین مذاکره‌کننده ارشد ایران با غرب در مورد برنامه اتمی ایران بود.
وی به عنوان یکی از نزدیک‌ترین اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام به هاشمی رفسنجانی شناخته می‌شود.

۲۴- اسفندیار رحیم مشایی
زاده ۱۳۳۹ در روستای مشا از توابع رامسر. چهره جنجالی که احمدی‌نژاد بار‌ها اعلام همبستگی شدید با وی کرده است و به عنوان اصلیترین گزینه برای مدل پوتین مدودف مطرح بود. بسیاری از تغییر وزرا خاصه پس از مقطع خانه نشینی رئیس جمهور به واسطه مخالفت با وی اعلام شده است. دفتر و سرپرست نهاد ریاست جمهوری ایران، دبیر کمیسیون فرهنگی دولت، ریاست شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ریاست گروه مشاوران جوان ریاست جمهوری، رئیس کارگروه زیارت و فرهنگ رضوی، جانشین رئیس‌جمهور در شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، رئیس مرکز ملی جهانی‌شدن، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت ایران و نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور خاورمیانه، ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از جمله سمتهای وی بوده است. او در زمان شهرداری محمود احمدی‌نژاد نیز رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران بود.
با توجه به پرونده‌های متعدد مفتوح وی تایید صلاحیت او بعید به نظر می‌رسد. برخی پس از نا‌امید شدن از ایفای نقش مدودف توسط مشایی از بقایی به عنوان جایگزین وی نام می‌برند؛ هرچند شرایط بقایی نیز چندان بهتر از مشایی نیست.

۲۵- سید مجتبی ثمره هاشمی
مشاور ارشد رئیس‌جمهور و رییس ستاد انتخاباتی او در انتخابات ریاست جمهوری دهم؛ مرد کمتر رسانه‌ای از حلقه نزدیکان رییس جمهور است. او از شهرداری سنندج آغاز کرده است اما اجرایی‌ترین سمت وی در سالهای اخیر معاونت سیاسی وزارت کشور می‌باشد. او که برای انتخابات ۸۸ در اواخر فروردین از مشاورت عالی رییس جمهور استعفا کرده و ستاد احمدی‌نژاد را تشکیل داد، در آستانه انتخابات اخیر نیز استعفا نمود که بسیاری آن را برای سامان دادن به ستاد حامیان دولت دانستند؛ اما فعالیت‌های وی همچون همیشه بیشتر در سایه بود. شاید وی را نیز بتوان یکی از نامزدهای ایفای نقش مدودفی دانست.

۲۶- علی نیکزاد
وزیر عملگرای راه و شهرسازی ایران متولد ۱۳۴۴ در اردبیل است. نیکزاد پیش از بدست آوردن رای اعتماد برای پست وزارت راه و شهرسازی، وزیر مسکن و سرپرست وزارت راه در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد بود و کمتر پا به عرصه مسائل سیاسی گذاشته است. برخی همین خصیصه وی را دلیل رقبت اطرافیان احمدی‌نژاد برای حضور وی در انتخابات آتی می‌دانند.

۲۷- مسعود زریبافان
 یکی از نزدیک‌ترین یاران محمود احمدی‌نژاد متولد ۱۳۳۶ در تهران، کار‌شناسی ارشد شهر سازی دارد و پیش از انتخاب به عنوان عضو دومین دوره شورای شهر تهران، کار‌شناس شهرداری تهران، شهردار و معاون فرماندار مهاباد و معاون عمرانی استاندار کردستان بوده است. وی از جمله چهره‌های چند شغله دولت بود که همینک رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران است. نام وی نیز در ردیف نامزدهای مطلوب برای ساکنان خیابان پاستور مطرح است.

۲۸- حمیدرضا حاجی بابایی
وزیر ۵۳ ساله آموزش و پرورش و نماینده سابق همدان نیز از جمله چهره‌هایی است که رسانه‌ها از آمادگی وی برای شرکت در انتخابات آتی بار‌ها نامش را برده‌اند.

۲۹- مهدی چمران
رییس شورای اسلامی شهر تهران، متولد ۱۳۲۰ در تهران و فارغ التحصیل مقطع کار‌شناسی ارشد معماری در دانشگاه تهران است. از جمله معدود چهره‌هایی که هم مورد اعتماد احمدی‌نژاد و هم مورد احترام قالیباف قرار دارند.

۳۰- سید عزت‌الله ضرغامی
رئیس کنونی صدا و سیما که در ۱۳۳۸ در دزفول به دنیا آمده است و همین روز‌ها هشتمین سالروز ریاستش بر تلویزیون را به پایان خواهد برد که از سوم خرداد ۱۳۸۳ این سمت را بر عهده دارد. از دانشجویان پیرو خط امام که معاونت امور سینمایی وزارت ارشاد در دوران وزارت علی لاریجانی و مصطفی میرسلیم و معاونت صداوسیما در امور استان‌ها و حقوقی و امور مجلس در دوران ریاست لاریجانی را برعهده داشت.

https://shoma-weekly.ir/dC0arQ