حاج حبیب الله توسلی عضو هیئت داوری حزب مؤتلفه اسلامی از زاویه تازه به زندگی سیاسی اجتماعی مرحوم مصطفی حائری زاده از پیشکسوتان نهضت انقلاب اسلامی و از اعضاء خوشنام و با سابقه حزب مؤتلفه اسلامی نگاهی انداخته است که آن را می خوانیم:

اگر بخواهیم زندگی مرحوم حائری زاده را در یک نمای کلی بررسی کنیم؛ در روزهای پیش از انقلاب که ایشان یک مبارز جوان انقلابی بود چه وجه تمایزی با سایرین داشت؟

مرحوم حائری زاده شخصیتی چند وجهی بودند و با اطلاعات بسیار خوبی که داشتند در هر جا که حضور پیدا می کردند منشأ اثر بودند، ایشان از سال 42 و همزمان با نهضت امام خمینی(ره) فعالیت سیاسی و مبارزاتی خود را دنبال کردند. در سن جوانی با دوستان و همرزمان خود مانند استاد عسگراولادی، شهید امانی و سایر بزرگانی که با یکدیگر بودند و در نهایت به گروه مؤتلفه اسلامی ختم می شد و آنها همه کارها و فعالیت های خود را با اذن ولی فقیه دنبال می کردند.پیش از انقلاب فعالیت های ایشان شامل پخش اعلامیه، تنظیم اعلامیه، ارتباطات با سایر مبارزینی انقلابی که فصل خاص خود را در زندگی ایشان داشت.

پس از پیروزی انقلاب که ساختارهای حاکمیت در حال شکل گیری بود آقای حائری زاده چه فعالیت هایی انجام می داد؟

بعد از انقلاب و البته در آستانه پیروزی؛ ایشان جزو کمیته استقبال از حضرت امام بود و بعد از تشکیل حزب جمهوری اسلامی؛ ایشان امین این حزب و مسئولیت مالی این تشکل بزرگ را بر عهده داشت و در آن زمان توسط مقام معظم رهبری؛ آیت الله خامنه ای این مسئولیت به ایشان تفویض شد و در آنجا زحمات بسیاری کشیدند.

درباره مسئله زندان ها و رسیدگی به امور زندانیان توسط آن مرحوم هم برای ما بگویید؟

ایشان در کنار شهید لاجوردی در بنگاه حرفه آموزی زندانیان مسئولیت داشتند و مدیرعامل آنجا بودند که این مدیرعاملی در بنگاه حرفه آموزی زندانیان سبب شد تا برای کارآموزی زندانیان تلاش بسیار زیادی کنند در طول زمان مسئولیت مسافرت های متعددی به شهرستان ها داشتند و در زندان های شهرستان ها مسئولیت کارآموزی زندانیان را بر عهده داشتند، امر تولید در زندان ها را ایشان شکل دادند و آنها را به دوائر دولتی ارائه کرده و قراردادهایی با آنها تنظیم می کردند که هزاران زندانی در داخل زندان به این واسطه شاغل می شدند و ضمن اینکه حرفه آموزی می کردند دارای تخصص یا کار جاری می شدند که می توانستند در بیرون زندان هم برای امرار معاش خود و خانواده فعالیت هایی را انجام دهند.

می توانید از یکی از نقاط درخشان فعالیت مرحوم حائری زاده که ما کمتر از آن مطلع هستیم یاد کنید؟

علاوه بر آن ایشان در مؤسسه ای به نام دارالهدی که اکنون نیز فعالیت می کند زیر نظر مرحوم آیت الله غیوری کار می کردند، این موسسه جمع آوری و دستگیری از نیازمندان به همراه فعالیت فرهنگی را در آفریقا انجام می داد که مدتها مسئولین این مرکز بر عهده ایشان بود که بعد از کهولت سن و مقداری عدم توان تحرکی و جسمی به برادر دیگری محول شدکه این فعالانه به کار خود ادامه می دهد و از یادگاری هایی مجموعه که ایشان مسئولیت آن را داشت مجموعه دارالهدی بود.

اگر بخواهید از مهمترین ویژگی مرحوم حائری زاده برای نسل امروز بگویید آن ویژگی را در چه چیزی می توانید خلاصه کنید؟

ایشان از اطلاعات عمومی و مطالعات بسیار برخوردار بود و با هرکسی که چه نسل جوان، میان سال و مسن برخورد می کرد خودش را با آنها وفق می داد به ویژه توسط بیانات و رفتارشان؛ سایرین را مجذوب خود می کرد اصولا ایشان تاریخ زنده بود و اطلاعات ایشان به همه بخش ها کمک می کرد بتوانند از ایشان مساعدت و بهره بیشتری بگیرند.