کشته و مجروح شدن بیش از سه هزارتن از مردم یمن در تجاوزات نظامی سعودی ها و برگزاری تجمعات بسیار بزرگ مردمی (در روزهای پنجشنبه و جمعه 27 و 28 فروردین) در اعتراض به ماجراجویی های جنایتکارانه مقامات ریاض، بیانگر افزایش خشم و نفرتی است که زمینه روی کار آوردن مجدد رژیم دیکتاتوری سابق یمن را به کلی از میان می برد، لیکن سردمداران حکومت ریاض همچنان امیدوارند تا بتوانند از طریق تخریب بیشتر زیرساخت های اقتصادی یمن و ادامه کشتار غیرنظامیان این کشور، رویای دست نیافتنی احیای رژیم دیکتاتوری را در «عدن» یا در «صنعا» محقق سازند. رویایی که هر روز که می گذرد، امکان تحقق آن کاهش می یابد.

در این باره و همچنین دیگر تحولات این روزهای یمن، خبرگزاری تقریب گفت و گویی با دکتر حسن لاسجردی، کارشناس مسائل بین الملل داشته که شرح آن در پی می آید:

* با توجه به افزایش خشم و نفرت مردم یمن نسبت به دولتمردان سعودی، حکومت ریاض برای بازگرداندن «منصورهادی» به قدرت به کدام اهرم ها و یا کدام عوامل دلبسته است؟

- آنچه که در حال حاضر برای عربستان بسیار مهم است، این است که اولا نگذارد شورای انقلابیون به موفقیت برسد، دوما تیم قبل را به قدرت بازگرداند و جلوی تغییرات فضای سیاسی را بگیرد. جنگی که عربستان به راه انداخت با این هدف بود که این تغییر شکل نگیرد، چرا که در روزهای پایانی حکومت منصور هادی مطالبات اجتماعی مردم و گروه های سیاسی و احزاب افزایش پیدا کرد و منصور هادی و دولت او پاسخگوی نیازها و مطالبات نبودند، به همین جهت خود را در این زمینه ناتوان دیدند.

بحث مشکلات داخلی و تنازعات سیاسی دولت یمن و فضای سیاسی که علیه دولت حاکم تشکیل شد مبنی بر اینکه دولت حاکم نمی تواند پاسخگو باشد، توانست وجهه منصور هادی را خراب کند.

کاری که عربستان در حال حاضر انجام می دهد، این است که اولا می خواهد از بروز هرگونه تغییر در فضای حاکمیت کشورهای عربی از جمله یمن جلوگیری کند و دوما به نحوی نگذارد موضوع انتخابات و مطالبات مردم برای ایجاد تغییرات، بروز و ظهور کند.

عربستان در چند خواستگاه تاریخی تلاش کرد که جلوی تغییرات را بگیرد که یکی از آنها بحث های بیداری اسلامی طی چهار سال گذشته در منطقه و کشورهای عربی بود. عربستان در این راستا تلاش کرد با پمپاژ پول، حمایت های سیاسی و دست اندازی به حاکمیت ها، مدیریت را ساماندهی کند.

نکته ای که برای عربستان بسیار مهم است، این است که نگذارد تحولات در یمن به نفع شورای انقلابیون و مردم باشد لذا تلاش می کند اول با جنگ این مسئله را مدیریت کند و در مرحله بعد با فشار بر مردم از طریق اقدامات نظامی و غیر نظامی مانند بستن مرزها و راه ندادن کمک های مردمی، همچنین ایجاد همگرایی و ائتلاف در میان کشورهای عربی از به پیروزی رسیدن انقلاب مردمی در یمن جلوگیری نماید.

* «منصورهادی » برای بازگشت به عرصه قدرت با کدام موانع قانونی، حقوقی و یا سیاسی مواجه هست و کدام چشم انداز را برای حکومت آینده یمن می توان متصور بود؟

- به نظر می رسد بازگشت منصور هادی به قدرت، یک اقدام خلاف جریان حرکت عمومی در یمن است، چرا که منصور هادی در قدرت بود و خودش از قدرت کنار رفت. ضمن اینکه منصور هادی در گفت و گوهای سیاسی که با شورای انقلابیون داشته، با آنها به یک توافق اولیه رسید، ولی چون احساس کرد که توانایی پاسخگویی به خواسته های آنها را ندارد، از زیر بار مسئولیت های خود شانه خالی کرد.

و نکته حائز اهمیت این است که دادستان یمن که اعلام جرم علیه منصور هادی کرده، اعلام داشته که وی به مسئولیت های خود عمل نکرده و فرار نموده و با این عمل خود به اختلافات اجتماعی دامن زده است.

در حال حاضر منصور هادی با حمایت نیروهای خارجی هدایت می شود و این مقوله با بحث حفظ منافع عمومی این کشور از طریق مقامات در تضاد است.

مشروعیت منصور هادی با توجه به مجموعه اقداماتی که در ماه گذشته انجام داد، زیر سوال رفت. منصور هادی در فرآیندی خودخواسته از قدرت کنار رفت، کسی او را کنار نگذاشت که حالا بخواهد او را برگرداند.

در فضای تحولات یمن، عربستان به جهت پدر خواندگی که در میان کشورهای عربی دارد، می خواهد این تحولات را آنگونه که خود می خواهد، دامن بزند. در اینجا یک نوع تحمیل عقیده و نگاه از طرف عربستان به جامعه یمن صورت می گیرد که برخلاف بحث آزادی، استقلال و احترام به حاکمیت ارضی است.

حتی اگر منصور هادی هم بخواهد به عرصه قدرت بازگردد باید با ساز و کارهای موجود جامعه یمن و قوانین کلی حاکم بر نظام انتخاباتی باشد. اگر تمام این نکات را کنار هم قرار دهیم، فضایی برای بازگشت منصور هادی بدان صورت، وجود ندارد، مگر اینکه مردم یمن تحت فشار قهریه منطقه ای، به نقطه ای که در آن قرار داشتند، بازگردند.

* مقامات عربستان برای جبران زیان های سیاسی و نظامی مشارکت نکردن پاکستان در جنگ علیه یمن، به چه تدابیری متوسل خواهند شد؟

- عربستان تلاش زیادی می کند که جریان اهل سنت در منطقه اعم از کشورهای عربی و غیر عربی را با خود همراه نماید، چرا که این اتفاق خیلی به چشم خواهد آمد. عربستان تلاش می کرد تمام کشورهایی که امکان پیوستن به ائتلاف را دارند نظیر کشورهایی که نیروی مناسب انسانی دارند یا جایگاه مناسبی دارند را جذب نماید که یکی از این کشورها پاکستان است.

عربستان در جاهایی که فکر می کند نتوانسته اهداف خود را به نتیجه برساند، با تطمیع و کمک مالی تلاش می کند سایرین را مجاب نماید، همانند سازمان های بین المللی یا لابی هایی که در زیرگروه های این سازمان ها به وجود آمده اند. به طور کلی می توان گفت که عربستان هر زمان که سیاست اش به نتیجه نمی رسد، از ابزارهای کثیف سیاسی استفاده می کند.

* مقامات عربستان چه شیوه هایی را برای عبور از مرحله کنونی جنگ (علیه یمن ) درپیش گرفته اند و برای پاسخ به انتقادات داخلی و اعتراضات شدید جهانی به چه شگردها و توجیهاتی متوسل می شوند؟

- در رابطه با انتقادات داخلی به جهت اینکه عربستان یک جامعه بسته است و با مخالفین سخت برخورد می کند، معمولا مخالفین در داخل مجال زیادی برای اعلام نظر ندارند. در بخش های شرقی عربستان که مناطق شیعه نشین است، تظاهرات هایی انجام می شود، اعلام نظرهایی نیز توسط مخالفین دولت عربستان در بیرون از مرزها صورت می گیرد، اما پشتوانه و ماشین پولی عربستان به گونه ای برخورد می کند که رسانه های مختلف را به خط کرده و تلاش می کند صدای مخالفین به جایی نرسد.

با توجه به تقسیم بندی های سیاسی دولت ها، عربستان در جرگه ای قرار گرفته که می تواند بیشتر رسانه ها را با خود همراه کند لذا کاری که عربستان در حال حاضر انجام می دهد، این است که تلاش می کند صدای مخالفین به جایی نرسد اما با توجه به تنوع و ازدیاد و تکثیر بسیار بالای رسانه ها این امر تحقق نمی پذیرد. امروز تمام هم و غم عربستان، همراهی کشورهای منطقه است تا موضوع یمن را از یک اختلاف و مطالبه اجتماعی به طرف مباحث امنیتی همچون بحث تروریسم و تهدیدات کشانده و پای سازمان ملل و نهادهای بین المللی را به مسئله باز کند که تاکنون نه در حوزه نظامی و نه در حوزه کشورهای منطقه و نه در حوزه سازمان های بین المللی موفق نشده است. در کل به نظر من جنگ یمن آنچنان که ما در سابقه مناسبات سعودی داریم، تبدیل به یک جنگ فرسایشی خواهد شد.