سیاسی

کودتا حاصل خوشبینی به آمریکا بود

امریکایی ها ابتدا در ملی شدن صنعت نفت همراهی کردند؛ چون می خواستند در این صنعت شریک شوند.
میزگرد "گفت و گوی سیاسی" با حضور اسداله بادامچیان و سیدمصطفی تقوی به بازخوانی پرونده کودتای 28 مرداد پرداخت.

این گفت و گو با شرح ماوقعِ این رویداد تاریخی آغاز شد.

نائب رئیس شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی گفت: «نهضت ملی شدن صنعت نفت با مدیریت آیت اله کاشانی و دکتر مصدق شروع شد و همه گروه های ملی و مذهبی در آن حضور داشتند.»

بادامچیان افزود: «این جریان از پایان دوران احمدشاه آغاز شد و وقتی استبداد رضاخان فرو ریخت، ملی شدن نفت به یک شعار مردمی تبدیل شد.»

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی با یادآوری صحنه هایی از روز سی ام تیرماه ادامه داد: «یادم نمی رود که در چهار راه سرچشمه تهران تمام دیوارها غرق خون بود و تا بعد از ظهر کار به پیروزی انجامید.»

بادامچیان با اشاره به حمایت های همه جانبه توده مردم از دولت دکتر مصدق، افزود: «از این تاریخ به بعد یک برنامه ریزی برای ایجاد دعوای داخلی شروع شد و در نتیجه میان فداییان اسلام و آیت اله کاشانی برسر دفاع از دولت مصدق اختلاف افتاد.»

این پیشکسوت حوزه سیاسی علل و عوامل این رخداد سیاسی را سخت توصیف کرد و در عین حال گفت: «امروز زمینه لازم برای بررسی این واقعه [وجود دارد]. با وجود اینکه حکومت در دست شاه مزدور و قدرت در دست مردم بود، پس چرا پیروزی میسر نشد؟»

بادامچیان با اشاره به سوء استفاده استکبار جهانی از اختلافات داخلی، اظهار کرد: «اولین علت، عدم وحدت در جامعه بود؛ درحالیکه امروز با وجود اختلاف نظرها در مسئله هسته ای می بینیم آنچه حکومت را نگه داشته، ولایت فقیه است.»

وی فقدان رهبری واحد و وحدت در آن زمان را موجب وقوع کودتا عنوان کرد و گفت: «باتوجه به تبعیت مردم از حکم آیت اله کاشانی، در 25 تیر وقتی مصدق استعفا داد همه شروع به مخالفت کردند و آیت اله کاشانی حکم داد که مغازه ها باید تعطیل بماند تا دکتر مصدق بازگردد.»

بادامچیان ادامه داد: «از آن تاریخ به بعد مخالفت فداییان اسلام آغاز شد؛ ولی دکتر مصدق به نگاه اسلامی این افراد توجه نکرد.»

نائب رئیس شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی بیان داشت: «برخی ذهنیت ها در آن زمان اینگونه معتقد بودند که مصدق مهره امریکاست؛ ولی علت اصلی اختلافات مبنی بر تفکر بود.»

بادامچیان نقطه نظر آیت اله کاشانی را مبنی بر پیاده سازی اسلام و تفکر دکتر مصدق را مبتنی بر غرب گرایی و ملی گرایی توصیف کرد و افزود: «مصدق یک لیبرال بود؛ ولی آیت اله کاشانی یک انقلابی بود و تفکر انقلابی و لیبرالی همخوانی ندارد.»

وی وجود تفکرات در انقلاب اسلامی را بروز چنین اختلافاتی دانست و گفت: «حضرت امام-ره- و رهبری تاکنون با درایت عمل کرده اند؛ در آن زمان امام-ره- بنا به مصلحت بازرگان را وارد کار کردند که چراییِ آن بحثی دیگر را می طلبد.»

بادامچیان بروز اختلافات را مبنی بر ترسِ بازرگان از امریکا دانست و افزود: «این در حالی بود که امام-ره- می فرمودند امریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند.»

وی با اشاره به خوش خیالی دکتر مصدق نسبت به امریکا، گفت: «امریکایی ها ابتدا در ملی شدن صنعت نفت همراهی کردند؛ چون می خواستند در این صنعت شریک شوند.»

https://shoma-weekly.ir/x2zOR6