بین الملل

چالشهای پیش روی دولت اخوانی در مصر

بالاخره پس از چند روز انتظار شورای نظامی حاکم بر مصر هفته گذشته محمد مرسی نامزد مورد حمایت اخوان المسلمین و دبیرکل حزب عدالت و آزادی مصر را به عنوان نخستین رئیس جمهور منتخب ملت پس از سقوط دیکتاتوری حسنی مبارک معرفی کرد
علیرضا رضاخواه- بالاخره پس از چند روز انتظار شورای نظامی حاکم بر مصر هفته گذشته محمد مرسی نامزد مورد حمایت اخوان المسلمین و دبیرکل حزب عدالت و آزادی مصر را به عنوان نخستین رئیس جمهور منتخب ملت پس از سقوط دیکتاتوری حسنی مبارک معرفی کرد؛ اتفاقی که بسیاری آن را سرآغاز جمهوری دوم در مصر نام نهادند.
فارغ از این واقعیت که پیروزی مرسی توانست مانع بازگشت انقلاب مصر به نقطه صفر شده و یک پیروزی حداقلی را نصیب انقلابیون  این کشور کند، آن چه بر اهمیت این موفقیت می افزاید جایگاه ویژه  مصر در جهان عرب است.با این حال بایستی توجه داشت که کسب کرسی ریاست جمهوری توسط نماینده قدیمی ترین تشکل و جریان اسلام خواه منطقه تازه اول راه بوده و انقلابیون مصر از امروز با چالش های جدی مواجه اند که بی توجهی به آن اندوخته بیش از 80 سال مبارزه اخوان و دیگر جریان های اسلام گرا را با خطر جدی مواجه می سازد.
پنج چالش جدی که دولت اخوانی جدید در مصر با آن مواجه است عبارتند از:

1- خلاء  قانونی فرآیند
 انتخاب رئیس جمهور  
و احتمال بازگشت به نقطه صفر
اولین چالشی که نخستین رئیس جمهور منتخب مردمی در قاهره با آن مواجه است خلاء قانونی فرآیند انتخابش به عنوان جانشین حسنی مبارک است. اعلام "قانونى نبودن" تشکیل مجلس شعب مصر، از سوى دادگاه عالى قانون اساسى این کشور وجاهت قانونی نامزدی محمد مرسی را نیز زیر سئوال برده است. براساس قانون انتخابات مصر هریک از نامزدهای ریاست جمهوری بایستی دست کم مورد تایید 30 نماینده پارلمان شعب یا شورا باشند یا از سوی حزبی که دست کم یک کرسی نمایندگی در مجالس شورا یا شعب دارد معرفی شده باشند.
"برخى از محافل سیاسى مصر مى گویند که اگر اصل تشکیل مجلس شعب در کنار مجلس شورا غیر قانونى بوده است، پس کاندیداتورى اخوان المسلمین (محمد مُرسى) که از دل تجمع اخوان در مجلس مذکور برآمده و با امضاهاى تاییدى نمایندگان این مجلس صلاحیت نامزدى یافته است، زیر سئوال مى رود."ادعایی که می تواند مانند یک شمشیر دموکلوس بر بالای سر اخوانی ها در حکومت آینده مصر قرار گرفته و در صورت لزوم بهانه را برای کودتای نظامی تمام عیار در اختیار ارتش قرار دهد.

2- کارآمدی
 و مشکل اقتصادی مردم
یکی از دلایل اصلی قیام مردم مصر ناکارآمدی اقتصادی دولت مبارک بود، امری که باعث شده بود برخی با اشاره به حضور گسترده طبقه های پایین جامعه در میدان التحریر و نقش جنبش های کارگری عنوان انقلاب نان را برای انقلاب 25 ژانویه انتخاب کنند.  چالشی که پیشتر برخی از پیشکسوت های اخوان نسبت به آن هشدار داده بودند.
 
3- مقابله با باقی مانده
 نظام مبارک
سومین چالشی که دولت جدید در مصر با آن مواجه است مدیریت و مقابله با ساختارها و نهادهای باقی مانده از رژیم سابق می باشد. مهمترین نهاد به ارث رسیده از مبارک برای مردم مصر نهاد نظامی این کشور است.در کنار نهاد نظامی ، نهاد امنیتی مصر، سیستم قضایی منصوب مبارک و بدنه بروکراتیک دولت که متشکل از طبقه متوسط وابسته در دوران حاکمیت قبلی می باشد چالش های جدی هستند که محمد مرسی بایستی با آنها دست  و پنجه نرم کند.
 
4- قانون اساسی
و دولتی بی مجلس
نبود قانون اساسی مدون و انحلال مجلس قانون گذاری مصر چالش دیگری است که محمد مرسی با آن مواجه است .دو روز مانده به برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مصر دادگاه عالی قانون اساسی، که قضات آن از طرف حسنی مبارک دیکتاتور مخلوع انتصاب شده اند، مجلس شعب یا همان پارلمان مصر  که اکثریت آن در اختیار گروه های اسلام گرا  بود را منحل اعلام کرد.
این درحالی است که این مجلس که 4 ماه از عمرش می گذشت با انتخاب ساز و کار مناسب برای تدوین قانون اساسی مصر در آستانه معرفی شورای 100 نفره تدوین قانون اساسی آینده مصر بود. تحلیل گران معتقدند که شورای نظامی حاکم بر مصر که در دوران مبارک از امکانات ویژه ای برخوردار بوده اند، به دنبال ایجاد جایگاهی ویژه و فراقانونی برای خود در قانون اساسی می باشند. از همین رو با لغو پارلمان مصر و در اختیار گرفتن قدرت مجلس شعب عملا شان رئیس جمهور مصر را در حد یک اجرا کننده ساده برای  منویات نظامیان تقلیل داده‌اند.

5- رژیم صهیونیستی
و پیمان کمپ دیوید
چگونگی تعامل با یک همسایه متجاوز که مقداری از خاک مصر را در صحرای سینا  هنوز در اشغال خود دارد را می توان پنجمین چالش جدی اخوانی ها دانست. شادی گسترده فلسطینیان در سرزمین های اشغالی از پیروزی محمد مرسی و نگرانی  جدی مقامات رژیم صهیونیستی از این موفقیت نشان دهنده آینده نه چندان روشنی در روابط مصر و اسرائیل است.

*کارشناس مسائل بین الملل


https://shoma-weekly.ir/J22xkk