بین الملل

پیش مقدمه‌های احیای روابط بین ایران و عربستان چیست؟ علت تاخیر در توافق تهران - ریاض

دکتر حسن لاسجردی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی معتقد است: مذاکرات میان ایران و عربستان همچنان جزو مسائلی است که توجه ویژه‌ای از سوی طرفین و عراقی‌ها بدان مبذول شده است. اما برای تحلیل بهتر موضوع باید چند موضوع را تفکیک کنیم.

وی ادامه داد: نخست بحث اراده دو کشور است که به نظر می‌رسد با توجه به اعلام نظر دولت آقای رئیسی برای گسترش روابط با همسایگان اصل این موضوع توسط دولت ایران پذیرفته شده است. از طرف دیگر سعودی‌ها نیز به دلایل مختلف از جمله نوع رویکردی که آمریکایی‌ها به آنها دارند یا تحولاتی که در درون حاکمیت عربستان است و خود موضوع به نتیجه نرسیدن سیاست‌های کلان عربستان در منطقه و بیرون از منطقه نشان می‌دهد که دو طرف علاقه‌مند به ارتقای روابط هستند. لاسجردی تصریح کرد: به نظر می‌رسد تاکنون نیز که شاهد 5 دور از مذاکرات و گفت‌و‌گو‌ها بودیم از عناوینی که مطرح شده یا از اخباری که منتشر شده در مجموع روند مذاکرات مثبت بوده است. اما شاید این پرسش مطرح شود که با توجه به علاقه و تمایل و روند مثبت مذاکرات طرفین چرا هنوز به نتیجه نرسیده‌اند؟

وی توضیح داد: به نظر می‌رسد که به جهت حساسیت‌هایی که روی روابط ایران و عربستان وجود دارد و به جهت نقش بازیگرانه این دو کشور در منطقه و فرامنطقه‌ای مثل کشورهای عربی یا آمریکا و اروپایی‌ها سایر بازیگران دیگر نیز می‌توانند بر این روابط موثر باشند و روی این موضوع تاثیرگذاری بالا دارند.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در ادامه گفت: به نظر می‌رسد که علت اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات ایران و عربستان بازیگران غیر منطقه‌ای هستند. لذا اگر گذر زمان به این موضوع بخورد و جلوتر برویم شاهد حل موضوعات و بالطبع ارتقای روابط و حتی عادی شدن روابط خواهیم بود.

وی اظهار داشت: آنچه عراق به عنوان واسطه و میانجی‌گر میان این دو کشور اخیرا مطرح کرده آدرس مناسب و خبر درستی است که عراقی‌ها اظهار تمایل کرده‌اند که مذاکرات از سطح امنیتی به سطح سیاسی و دیپلماتیک کشیده شود.

لاسجردی تاکید کرد: به نظر می‌رسد مقدمات و موارد اختلافی دو طرف حل شده و مذاکرات به مرحله‌ای از بلوغ رسیده که طرف واسط علاقه‌مند است مباحث به طرف مسائل سیاسی، ارتقای روابط تا بازگشایی سفارتخانه‌ها برسد. به نظر می‌رسد این نشان یا علامتی که عراقی‌ها مطرح کردند برای به توافق رسیدن دو طرف در بسیاری از موضوعات نشان دهنده حل مشکلات اساسی و هموار شدن روابط است.

وی متذکر شد: شاید بعضا علت تاخیر و به نتیجه نرسیدن بازیگران غیر‌منطقه‌ای باشند که بخشی از آن به مباحث ما با آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در بحث برجام و... بازگردد.

پیش مقدمه‌های احیای روابط بین ایران و عربستان چیست؟

لاسجردی با بیان این‌که ایران و عربستان هر دو علاقه‌مند هستند که روابط مثبتی با یکدیگر داشته باشند و به نوعی روابط دیپلماتیک دو طرف احیا شود، اظهار کرد: ولی برخی از ملاحظات و عوامل در این ارتباط وجود دارد که باید تکلیف آنها روشن شود.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا در ارتباط با اظهار نظر اخیر وزیر خارجه عربستان مبنی بر علاقه‌مندی این کشور جهت داشتن روابط مثبت با ایران و همچنین اظهارات اخیر فواد حسین وزیر خارجه عراق مبنی بر این‌که ایران و عربستان سفارت‌خانه‌های خود را در تهران و ریاض باز کنند، گفت: از سرگیری روابط ایران و عربستان سعودی و مذاکرات مربوط به این موضوع به علت حساسیت این موضوع و تاثیر متغیرهای بیرونی دچار نوساناتی است که برخی از این نوسانات به دو کشور باز می‌گردد و برخی دیگر به متغیرها و عواملی که مستقیما مربوط به دو کشور نیست.

لاسجردی با بیان این‌که ایران و عربستان تاکنون پنج دور مذاکره کرده‌اند و همچنان مسائل مهمی بین دو طرف باقی مانده که در این ارتباط به مسائل منطقه‌ای و امنیتی می‌توان اشاره کرد، گفت: برخی از عناصر و مفاهیم حاشیه‌ای بر روابط ایران و عربستان تاثیر گذاشته و این موضوع باعث شده که این موضوع تا حدودی فرسایشی شود.

وی با بیان این‌که دو طرف در صحبت‌ها و اظهارنظرهای خود برای از سرگیری روابط مثبت اظهار علاقه کرده‌اند، ادامه داد: همانطور که اشاره کردم برخی از ملاحظات و عوامل در این موضوع در جریان است که باید تکلیف آنها روشن شود از جمله پرونده‌های فی‌مابین بین ایران و عربستان، موضوع یمن، سوریه، نقش ایران و عربستان سعودی در مباحثی چون مسائل ایران و عراق، نوع همکاری‌های دو کشور در آینده در حوزه انرژی و همچنین برخی مسائل امنیتی از جمله پرونده هسته‌ای ایران در این ارتباط مطرح هستند.

لاسجردی با بیان این‌که در این زمینه نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز مهم است، اظهار کرد: بنابراین علی‌رغم این‌که دو طرف برای از سرگیری روابط مثبت اظهار علاقه‌ می‌کنند ولی این موضوع نیاز به پیش مقدمه‌هایی دارد که باید تکلیف آنها روشن شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این‌که حساسیت‌هایی در روابط بین دو کشور ایران و عربستان وجود دارد و بازیگران ثالثی بر این روابط تاثیرگذار هستند، ادامه داد: عنصر زمان نیز در جریان این مذاکرات می‌توانند باعث فرسایشی شدن مذاکرات شود.

https://shoma-weekly.ir/aSV434