سردبیر هفته نامه شما به بررسی ویژگی‌ها و شرایط ایجاد مدینه فاضله در زمان پیامبر(ص) پرداخت و دوران رسالت پیامبر(ص) را در دو بخش مورد بررسی قرار داد و گفت: تاریخ دوران انقلاب، جهاد و حکومت پیامبر(ص) حاکی از این است که پیامبر از طرف خداوند مأموریت و رسالت داشت که آخرین دستورالعمل و برنامه زندگی سعادتمندی که بتواند سعادت دنیا و آخرت انسان را تضمین کند و او را به اوج کمال برساند را به بشریت ارائه دهد.
حمیدرضا ترقی در گفت‌وگو با خبرنگار شفقنا (پایگاه بین‌المللی همکاری‌های خبری شیعه)، اظهار کرد: "رسالت" حاکی از این است که پیامبر باید زیربنای یک جامعه نمونه و یک قانون و برنامه زندگی را که نسبت به ادیان گذشته خود برتری دارد و همه تئوری ها و راه حل های گذشته بشر را نشان داده، آن را ارائه دهد و بر همین اساس دوران رسالت پیامبر بزرگوار اسلام در واقع به دو بخش تقسیم شد: دوران مبارزه و انقلاب برای فراهم کردن زمینه و شرایط ارائه چنین برنامه ای و دیگری دوران پیاده کردن زیرساخت ها و زیربناهای فکری قانونی و سیاست های کلی این برنامه زندگی.

او با اشاره به اینکه پیامبر برای رسیدن به مدینه فاضله مورد نظرشان روندی تدریجی را طی کردند، گفت: براساس آنچه که ما از مفاهیم قرآنی و اسلامی درک می‌کنیم، قانون بدون اجرا موضوعیتی ندارد، اگر پیامبر برنامه ای را به جامعه ابلاغ و ارائه می کرد، اما در مقام اجرای آن در جامعه بر نمی آمد رسالتش تحقق پیدا نکرده بود اما پیامبر نه تنها قائل به این است که باید در پی ریزی زیرساخت جامعه مبتنی بر قرآن در دوران خودش گام هایی را بردارد، بلکه برای تکمیل این گام ها نیازمند این است که اوالامر و جانشیان پیامبر تا پایان حیات بشریت، این برنامه را زمینه اجرایی در جوامع بشری و متناسب با زمان و مکان فراهم کنند و با استنباط و برداشت درست از قانون اساسی اسلام، بشریت را در نهایت به سرمنزل مقصودی که خداوند برای آنها تعیین کرده برسانند. بر این اساس به نظر می رسد که پیامبر یک مدینه فاضله ای را در قالب قوانین قرآن و قانون اساسی که ما آن را قرآن و سنت پیامبر تلقی می کنیم طراحی کردند در واقع این طراحی از جانب پروردگار صورت گرفته و پیامبر آن را به اجرا در آوردند، بعد از طراحی لازم برای ایجاد مدینه فاضله، مقدمات آن نیز به مرور فراهم شد. آنچه که در مسیر تحقق این مدینه فاضله به نظر می رسد و قابل توجه و تامل است، روند تدریجی رسیدن به این نوع مدینه فاضله مورد توجه پیامبر است.

ترقی لازمه تشکیل یک مدینه فاضله را در ابتدا تکوین ملت در همه زمینه‌ها دانست و افزود: حکومت و نظام به گونه‌ای نیست که یک باره پیامبر با قدرت معمولی یا با قدرت معجزاتی بتواند یک باره جامعه را به چنین شرایطی برساند و ارتقا دهد بلکه نیازمند به تکوین ملت است. ملت باید ساخته شوند، جامعه سازی را براساس معیارها و ارزش ها دنبال کنند تا بتواند به مرور زمینه عملی شدن دستورات الهی را در زندگی شخصی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آحاد جامعه حاکمیت ببخشند، از این رو می بینیم که پیامبر یک دورانی را برای تکوین ملت در مکه شروع می کند، اما از درون این ملت افرادی را که بتواند این اندیشه و تفکر را ترویج دهند و تبیین کنند و همچنین بتوانند دین را عرضه کنند و زمینه جهانی شدن و ترویج آن را فراهم کنند، به وجود نمی آید بر همین اساس آیاتی که در مکه بر پیامبر نازل می شود حاکی از فرآیند تکوین ملت برای رسیدن به برتری نسبت به تمام ایدئولوژی‌ها، اندیشه‌ها و برنامه‌های پیامبران مختلف و اندیشه های رایج زمان و جهان است، اما آیاتی که در مدینه بر پیامبر نازل شده مشرف بر قانونگذاری برای مدینه فاضله و همان جامعه نمونه اسلامی است که پیامبر مورد نظرشان بوده است.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ادامه داد: بر این اساس به نظر می رسد که پیامبر تقریباً تاسیس دولت و حکومت خود را به صورت تدریجی شروع کردند اما این تدریج از دو سال قبل از هجرت تقریباً با اعزام نمایندگان و سفرا به کشورهای مختلف حتی به خود مدینه برای زمینه سازی فراهم می شود و از دوره مدنی مقدمات فراهم کردن ایجاد یک مدینه فاضله که تعبیر پیامبر" مدینه النبی" است فراهم می شود. منتها در این مرحله به نظر می رسد پیامبر با یکسری آداب، سنن و رسوم و در واقع ویژگی های ساختاری، قبیله ای و فکری مردم جزیره العرب و روابط خاص حاکم بر نظامات اجتماعی مردم آن زمان، مواجه بوده است. از این رو پیامبر ناچار است برای ایجاد چنین مدینه ای یکسری زمینه سازی هایی را فراهم کند و یکسری سنن را تغییر دهد و تحول ایجاد کند، بر همین اساس به نظر می رسد که فرایند رسیدن به یک دولت جامع و حکومت تقریباً منظم و دارای یک شاکله روشن و مشخص حدود 13 سال طول می کشد و این مدت پیامبر را به یک مقطعی می رساند که از آن مقطع به بعد عملیاتی شدن حکومت پیامبر با چالش ها و مشکلات مختلفی روبرو می شود. از این رو پیامبر در درجه اول در یک اقدام اجتماعی مهم مشکلات و گرفتاری های مربوط به مهاجرین را که از مکه به مدینه مهاجرت کردند و در مبارزه و انقلاب پیامبر سهیم بودند و از هستی و همه امکانات خود گذشته بودند، را حل کرد.

ترقی در مورد تغییرات اجتماعی و فرهنگی به وجود آمده در مدینه تصریح کرد: در حل مشکلات این قشر که در واقع انقلابیون دوران مبارزه پیامبر هستند، رشد اجتماعی و ارتقا فرهنگ عمومی در بین مردم مشاهد می‌شد که این در نوع خود کم نظیر است. مردم مدینه اموال، ثروت و مسکن خود را با مهاجرین تقسیم می کنند و در اختیار آن ها می گذارند و اجازه نمی دهند که ذره ای آن ها احساس تنگنا یا مشکلات و گرفتاری های مالی کنند، این نشان می دهد که پیامبر در تغییر ساختار فرهنگی جامعه و کار روی انصار خیلی توفیق بالایی داشته است و توانسته یک تحول فرهنگی و یک انقلاب درونی در مردم به وجود آورد در حقیقت تحول در میان مردمی که قبل از این همه به دنبال سنت های عشایری و قبایلی خود بودند، اختلافات بین آنها زیاد بوده و به هیچ وجه آنها با هم انسجامی نداشتند و نسبت به نیازهای دیگر افراد احساس مسوولیتی نداشتند.

او به تغییر ساختار از نظام قبیله‌ای به نظام اجتماعی مدینه اشاره و اظهار کرد: مساله دیگر اختلافات عجیبی است که در آن مقطع و در جزیره العرب و در مدینه وجود داشته است و در واقع تبلور آن بیشتر در قبیله اوس و خزرج است. حدود 12 قبیله اصلی در کل جزیره العرب با هم اختلافات فراوانی داشتند که پیامبر ساختار قبایلی مردم آن منطقه را که یک ساختار اجتماعی کاملاً متفرق و از هم گسیخته و دچار اختلاف و درگیری و تضاد بود و هر روز به یک بهانه ای بین این دو قبیله درگیری ایجاد می شود این قبایل را به یک امت واحد تبدیل می کند. در واقع پیامبر تغییر ساختار از نظام اجتماعی قبیله ای به نظام اجتماعی امت را به وجود می‌آورد که این حرکت بسیار مهم سیاسی است که به لحاظ انقلاب اجتماعی پیامبر در این مدینه فاضله می تواند انجام دهد.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در خصوص نظام ارتباطی میان پیامبر و مردم قبایل گفت: پیامبر نظام ارتباطی را بین خود و قبایل ایجاد کرد بدین صورت که از هر قبیله‌ای یک نماینده انتخاب شد و پیامبر با آن نماینده ها ارتباط خود را برقرار کرد و تمام حرف ها و مسائل را از طریق این ساختار سازمانی به آنها منتقل کرد. این فرایند منجر شد از یک جامعه قبایلی با آن نوع ساختار اجتماعی یک امت واحده ساخته شود که در آن همه یکپارچه باشند و هیچ کس احساس برتری نسبت به دیگری بدون رعایت تقوا نکند.

او به تغییر حکومت حاکم بر مدینه توسط پیامبر اشاره و تصریح کرد: پیامبر از نیمه های این دوران محلی را برای حکومت خود ایجاد کرد و بعد از این مرحله زمینه سازی ها و چالش‌های اولیه حکومت تغییر پیدا می کند و نوع حکومت از حکومت اشرافی گری قریش و از حکومت سلطنتی که در آن زمان حاکم بوده است به حکومت امت و امامت تبدیل می شود که این تغییر ساختار حکومتی و قواره سیاسی در مدینه فاضله کاملاً قابل تامل و توجه است از این رو پیامبر برای اینکه بتواند زمینه اجرایی این ساختار را فراهم کند، مسجد را مرکز استقرار حکومتی خود قرار داد مسجدی که در واقع امروز همان مسجد نبی است.

ترقی در مورد دلیل اختصاص محلی به عنوان دارالحکومت توسط پیامبر گفت: مکانی که پیامبر آن را محل حکومت خود قرار دادند مسجدی 200 متری با ستون های مختلف در اطراف آن است که هرکدام از این ستون ها محل مشخصی برای سیاست داخلی و خارجی پیامبر بوده است و با افراد بین این ستون ها ملاقات می کردند کسانی که می خواستند با پیامبر در رابطه با صلح و مسائل امنیتی قرارداد ببندند در یک غرفه می آمدند. بخش قضاوت در غرفه دیگری بود در حقیقت پیامبر ساختمانی ایجاد می کند که همه بخش های حکومت اعم از قانونگذاری، صدور حکم، قرادادها، ملاقات ها و همه مسائل حکومتی در آنجا متمرکز بوده است و این نشان می‌دهد که تمرکز در سیستم اداری کشور به گونه ای که رهبر بتواند کاملاً بر همه امور نظارت داشته باشد و همه زیر نظر باشند تا کسی از چارچوب اصلی عبور نکند، وجود داشته و این یکی از مهم ترین ویژگی های حکومت پیامبر بوده است.

او برای ایجاد مدینه فاضله جامعه سازی در تمام امور را ضروری دانست و افزود: پیامبر براساس آیاتی قرآن در سوره های مدنی به جامعه سازی به صورت تدریجی پرداخت. تمام شرایع اصلی و قوانین اسلام در آیات مدنی وارد شده است تمام مسائل زندگی از جمله مسائل زناشویی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصاد، سیاست، روابط اجتماعی و روابط بین الملل در این آیات مورد توجه قرار گرفته است لذا آیاتی که در مدینه برای جامعه سازی اسلامی به پیامبر نازل می شود همه حاکی از این است که چطور باید خانواده و هسته اولیه اجتماع را بسازید از این رو پیامبر از هسته اولیه یعنی خانواده شروع می کند حتی دستور دادند هر یک از افراد برای جامعه سازی ابتدا از خانواده خود شروع کنند سپس مسائل را به همراهان و اطرافیان خود گوشزد کنند بعد از آن پیامبر اقامه نماز جماعت، زکات، خمس و بقیه مسائل را به صورت تدریجی در جامعه رواج دادند.

ترقی در مورد تبعات منفی تغییرات یکباره‌ای و اجباری در جامعه اظهار کرد: اگر پیامبر جامعه سازی را به صورت تدریجی آغاز نمی‌کردند، قطعاً پذیرشی از سوی مردم نبود چرا که تحول در نظام های گذشته مردم و ایجاد یک ساختار جدید دفعتاً امکان پذیر نیست به عنوان نمونه افکار عمومی، عرف، اندیشه جامعه سال ها و قرن ها داشتن فرزند دختر را یک عیب برای خانواده می‌دانستند طبیعتاً یک باره نمی تواند این تفکر را از ذهن پاک و عمل او را اصلاح کرد.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ادامه داد: در سال های اول حکومت پیامبر با مسکرات مبارزه نکرد و جلوی آن‌ها را نگرفت، بعد از اینکه حکومت پیامبر استقرار پیدا می کند پیامبر می‌فرماید کسانی که می‌خواهند نماز بخوانند با حالت مستی برای نماز نیایند قرآن در این زمینه می‌فرماید: لا تَقْرَبُوا الصَّلاهَ وَ أَنْتُمْ سُکارى در حالت مستی و عرق خوردی نماز نخوان. در واقع پیامبر به مرور به این سمت می رود که کسی این حالت‌ها را در عبادات وارد نکند سپس تأکید می‌کند که این نوشیدنی‌ها را مصرف نکنند. اینها همه نشان دهنده حالت تدریجی است. پیامبر زمانی که می خواهد یک فرهنگ زشت و ناهنجار را در جامعه از بین ببرد به صورت تدریجی این کار را انجام می‌دهد تا پذیرش آن به زور و اجبار نباشد بلکه حالت باور داشته باشد و در واقع مردم باور کنند کاری که انجام دادند ناهنجار است و کاری که باید انجام دهند هنجار است بر همین اساس به نظر می رسد که پیامبر در ساختن این مدینه فاضله گام ها را تدریجی بر می دارند و سپس به مرور ساختارهای اجتماعی و اقتصادی را اصلاح می کنند.

او به تحولات اقتصادی ایجاد شده در مدینه اشاره و تصریح کرد: مردم مدینه انفاق و زکات نمی کردند و به حقوق فقرا توجهی نداشتند، در اموالشان ربا می‌کردند. پیامبر ربا را از اموال، اقتصاد و مبادلات تجاری مردم حذف کرد، در توزیع ثروت‌ عدالت ایجاد کرد، کسب حلال را از حرام مشخص کرد  احکام همه موارد این چنینی به طور مرتب از سوی خداوند بر پیامبر نازل می شود و ایشان آنها را در جامعه جاری می‌کرد از این رو یک انقلاب اقتصادی در جامعه به وجود آورد و نظام اشرافی گری که فقط ثروت در دست عده خاصی بود را به یک نظام عادلانه تبدیل کرد.

ترقی درخصوص طاغوت زدایی در جامعه مدینه توسط پیامبر گفت: انقلاب و ایجاد ساختار حکومتی پیامبر تا پایان عمر ایشان روند تکاملی داشت پیامبر احترام به شخصیت های کاذبی که بی جهت در ذهن مردم به عنوان اشراف بودند را شکست و جامعه‌ای ایجاد کرد که برتری افراد نسبت به هم به خاطر ثروت، قدرت و موقعیت اجتماعی آنان نیست بلکه بر اساس تقواست. همه موقعیت اجتماعی ثروت مندان و اشراف قریش به این مسائل وابسته بود و موقعیت آنها در معرض خطر قرار گرفت و بین آنان و برده شان هیچ تفاوتی نبود از این رو پذیرش این مسئله برای آنها بسیار سخت بود، اما چون پیامبر تغییرات را به تدریج انجام داد آنها مجبور شدند در صف جماعت فقیر و غنی در کنار هم بنشینند و این تبدیل به یک فرهنگ شد لذا توفیق پیامبر در اثر این حرکت تدریجی به دست آمد.

او به ایجاد نظام مشورتی در مدینه فاضله پیامبر اشاره و اظهار کرد: قانون اساسی اسلام تقریباً در دوران مدینه النبی و حکومت پیامبر تدوین و تبیین شد و قرآن تماماً نازل شد، در کنار آن سنت پیامبر شیوه های پیاده شدن این قوانین را روشن می کند و ابهاماتی که در نحو پیاده شدن این قانون اساسی در جامعه وجود دارد مشخص کرد، اما در مواردی که حکمی از طرف خداوند نیامده است پیامبر با عناصری که نخبه، فهمیده و کارشناس هستند باب مشورت را در جامعه و مسائل جنگی و اجتماعی باز می کند و مواردی را هم نیاز به قانونگذاری متناسب با روز دارد در مقطع خود حکم صادر می کند که آنها به عنوان حدیث نبوی در کنار قرآن مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین پبامبر یک نظام مشورتی را در کنار کار خود در مدینه فاضله مورد توجه قرار می دهد.

ترقی درخصوص تغییرات ایجاد شده در نظام دفاعی مدینه تصریح کرد: پیامبر، انقلابی در نظام دفاعی مدینه به وجود آورد ایشان ابتدا دفاع را همگانی کرد و آن را مختص به یک قشر خاص نظامی ندانست و همه باید در این جنگ و دفاع شرکت می‌کردند به جز کسانی که معذوریت های مختلفی از جمله بیماری داشتند.
او سیستم نظامی پیامبر را دارای دو بخش دانست و افزود: سیستم نظامی پیامبر به دو بخش تقسیم می‌شود یکی نظام جهادی است. این نظام برای توسعه و گسترش اسلام، صدور انقلاب پیامبر به نقاط مختلف جهان، مقابله با دشمنان خارجی که قصد حمله به داخل اسلام را دارند، دفاع در برابر توطئه‌های دشمن که این دفاع در دارای جبهه‌های مختلف از جمله جبهه فرهنگی، نظامی و امنیتی است و دیگری نظام فرهنگی است که پیامبر عده‌ای را موظف می‌کند با اسلام و قرآن آشنا شوند و حتی حافظ قرآن باشند و این را به طور مرتب در بین مردم ترویج و تبیین کنند و جامعه را تراز مکتب و تراز قرآن بسازند و تربیت کنند و رشد بدهند.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ادامه داد: در مدینه فاضله پیامبر، اگرچه همه خواسته‌های ایشان به طور طبیعی قابل تحقق نبود، اما سیاست‌گذاری‌های کلان منطبق بر اسلام که از قرآن و سنت پیامبر گرفته شده است، ایجاد سننی که می‌تواند مبنای حکومت‌های آینده اسلامی توسط ائمه قرار بگیرد و تغییر نظامات ناهنجار گذشته به نظامات جدید مبتنی بر دین صورت گرفت و روش انتقال قدرت از پیامبر به جانشین خود که در غدیر شکل گرفت همه اینها در مدینه فاضله و دوران حکومتی پیامبر تنظیم و برای آیندگان ارائه شد و بر این اساس پیامبر زیربنای یک مدینه النبی و حکومت نبوی را فراهم می‌کند تا همگان بتوانند در آینده با حکومت علوی، حسنی، حسینی و... توسط ائمه دیگر انقلاب اسلامی پیامبر را نسبت به نیاز خود به تکامل برسانند و از آن برای اداره بشریت، رشد، توسعه رفاه و معنویت جامعه استفاده کنند و در گام‌های بعدی ائمه نمی‌توانند این مسیر را به نتیجه برسانند و دنبال کنند و با چالش‌ها و موانع روبه رو می‌شوند از این رو تحقق این مسائل تا به امروز به تاخیر می‌افتد و ما باید امروز قسمتی که تحقق پیدا کرده است را ادامه دهیم و باقی زیرساخت‌ها و جامعه‌ای که پیامبر پی ریزی کرده است را برای آینده بشریت تکمیل کنیم.
او در مورد موانع ایجاد مدینه فاضله مدنظر پیامبر گفت: جریان‌ها و عناصری هستند که ساختار و نظام جدید با منافع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن‌ها منافات دارد از این رو آن‌ها دست به تقابل می‌زنند و سعی می‌کنند اجازه ندهند این نظامات جدید که منافع آن‌ها را به خطر می‌اندازد، به وجود بیاید در واقع زمانی که نظام اشرافی‌گری منحل می‌شود و به جای آن نظامی به وجود می‌آید که در آن ملاک ارجحیت افراد تقواست نه پول و نه ثروت طبیعتاً تحمل چنین نظامی برای ثروتمندان سخت است، از این رو آنان به مقابله با ارز‌ش‌های جامعه می‌پردازند.

ترقی یکی دیگر از موانع را غفلت و ضعف‌های مدیریت در جامعه دانست و افزود: غفلت و ضعف‌های مدیریتی در جامعه موجب می‌شود که آن شاکله و برنامه‌ای را که پیامبر ارائه کرده است تحقق نیابد، اگر حاکم در مسائل مختلف یک بخش را پیاده کند و قادر به پیاده کردن بخش‌های دیگر نباشد طبیعتاً چیزی که در جامعه ناقص پیاده می‌شود جاذبه‌ای را که آن اسلام ناب دارد برای جامعه و نسل جوان ندارد و موجب انواع ناراحتی‌ها می‌گردد به همین دلیل ناکارآمدی کارگزاران در جامعه اسلامی یکی از چالش‌ها و موانع اصلی ایجاد مدینه فاضله است. اگر استقرار چنین نظامی به عناصر کاردان و کارآمد سپرده شود به طور قطع برنامه‌ها به نحو مطلوبی پیاده خواهد شد.

او نبود تفسیر صحیحی از قوانین را دیگر موانع ایجاد مدینه فاضله دانست و افزود: ضعف در شناخت قانون و برنامه‌ و همچنین عدم دسترسی به کسانی که بتوانند مفسر این قوانین باشند از موانع تشکیل مدینه فاضله است چرا که اگر در هر زمینه‌ای تفسیر صحیحی از قوانین نداشته باشیم و نتوانیم اصل قضیه را درک کنید دچار انحراف و برداشت‌های متعدد می شویم از این رو کسانی که صلاحیت دارند این قوانین را تفسیر کنند باید همیشه در کنار مجریان امور باشند در غیر این صورت از اسلام و قانون برداشت دیگری می‌شود و جوامع اسلامی به دلیل نداشتن چنین افرادی و متصل نبودن به چنین منابعی از مدینه فاضله فاصله گرفته‌اند.
عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ادامه داد: پیامبر به تنهایی همه برنامه‌ها و قوانین را تفسیر کردند و همه تابع او بودند اما رفته رفته جامعه به فرقه‌‌های مختلف تقسیم شد و مفسرین صلاحیت جامع برای تبیین و تفسیر قوانین نداشتند و همچنین در تفاسیر برداشت‌های شخصی پدید آمد.
او در خصوص دلایل از بین رفتن مدینه فاضله بعد از رحلت پیامبر گفت: زمانی که جامعه می‌خواهد در مسیر و خطی که پیامبر تعیین کرده استمرار پیدا کند این امکان مستلزم این است که کسی که پیامبر انتخاب می‌کند عالم‌ترین فرد به دین باشد، مدیریت و رهبری جامعه را برعهده بگیرد و متصل به ولایت الهی باشد چرا که اصل مدینه فاضله پیامبر مبتنی بر ولایت خداوند است و ولایت خداوند نیز از طریق ولایت رسول خدا به دست می‌آید و ولایت از طریق رسول خدا به شخص دیگری داده می‌شود از این رو اگر ولایت متصل به پیامبر بود راه درستی را پیش می‌رود، در غیر این صورت انتخاب بهترین فرد به عنوان حاکم درست نیست چرا که این فرد ممکن است مشروعیت نداشته باشد، در اموال مردم دخل و تصرف کند، حق ندارد مردم را به جبهه بفرستد، کسی که بدون ولایت و اذن پیامبر مردم را به جبهه می‌فرستد در قتل همه آنان شریک است.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی تصریح کرد: بعد از رحلت پیامبر مسیر ولایت دچار انحراف از مسیر اصلی پیامبر ‌شد. انحرافات یکی پس از دیگری به وجود آمد، به مرور فهم احکام و اجرای سنت پیامبر به جایی می‌رسد که خلیفه دوم می‌گوید اگر علی نبود من هلاک می‌شدم چرا که علی می‌فهمد که من چه طور باید عمل کنم و او می‌فهمد که من چه حکمی باید بدهم اگر او نباشد حکمی که من می‌دهم موجب هلاکتم می‌شود. از این رو کسانی در رأس حکومت قرار می‌گیرند که نمی‌توانند قانون را آنگونه که مدنظر پیامبر بود تفسیر کنند به همین دلیل انحرافات به مرور در سقیفه شروع شد و در شهادت امام حسن(ع) و سپس بعد از گذشت 60 سال در عاشورا خود را نشان داد به گونه‌ای که جامعه آنچنان از مسیر اصلی منحرف می‌شود که در مقابل پیامبر و فرزندان او می‌ایستد.
ترقی منشأ انحراف‌ها را در رهبری حکومت دانست و افزود: انحراف از انحراف سیاسی در رهبری حکومت شروع می‌شود و به انحراف در تمام مبنا، تفکرات و برداشت‌های دینی و حتی احکام دینی تبدیل می‌شود، یعنی در جامعه معروف به منکر و منکر به معروف تبدیل می‌شود، تمام حدود الهی معطل می‌شود، همه احکام الهی وارونه می‌شود نماز جمعه را چهارشنبه می‌خوانند، یزید فاسق رهبری حکومت را به دست می‌گیرد، کار به دست اشرار می‌افتد و همه اینها ناشی از زاویه‌ای است که جامعه پیدا می‌کند.
او در خصوص ویژگی‌های مدیر مدینه فاضله بیان کرد: ویژگی‌های مدیر مدینه باید براساس آنچه که پیامبر در شاکله حکومت تعیین کرده و خداوند آن را نیز مورد تایید کرده است، باشد. خداوند می‌فرماید در ساختار حکومت سه نوع ولایت را در جامعه باید بپذیرید "اطیع الله"، "اطیع الرسول" و "اوالامر منکم" به عبارتی "ولایت خدا"، "ولایت پیامبر" و "ولایت اوالامر" بنابراین ویژگی اول مربوط به برخورداری از ولایت الهی می‌باشد.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در مورد خصوصیات ولایت الهی گفت: ویژگی‌ها و خصوصیاتی که برای ولایت الهی مطرح شده است بیشتر جنبه علم به اسلام، علم به قوانین الهی، شناخت نسبت به قرآن و سنت پیامبر را دارد از این رو فردی که به عنوان رییس انتخاب می شود باید راسخون فی علم باشد، حلال و حرام خدا را کاملاً بشناسد. در دوران حکومت اولیای الهی و ائمه هر امامی امام بعد از خود را مشخص می‌کرد و رهبری حالت انتسابی داشت نه انتخابی. پیامبر از جانب خداوند نفر بعدی خود را انتخاب کرد و این به امامان دیگر نیز انتقال یافت و مقبولیت اجتماعی رهبر با مردم بوده است از این رو زمانی مردم امام علی(ع) را مردم می‌پذیرفتند و در زمان دیگر اینگونه نبود و شخص دیگری را انتخاب می‌کردند. زمانی که شخصی مقبولیت اجتماعی پیدا می‌کرد زمینه تشکیل حکومت فراهم می‌شد در غیر این صورت امکان پیاده کردن قوانین را نداشت، اما فهم، تفسیر قانون و اسلام و تبیین آن کاملاً وجود داشت این نشان می دهد که در مقطع غیبت کسی می‌تواند رهبری مدینه فاضله را به عهده بگیرد البته این بدین معنا نیست در غیر از زمان امام معصوم امکان ایجاد مدینه فاضله وجود دارد ایجاد مدینه فاضله حتماً باید با وجود پیامبر یا امام معصوم باشد و تحقق کامل آن فقط در آن زمان امکان دارد.

ترقی ادامه داد: ما می‌توانیم جامعه و ویژگی‌های آن را به مدینه مدنظر پیامبر نزدیک کنیم و اینکه در مقاطع مختلف چند درصد موفق باشیم بستگی به پذیرش جامعه، قدرت اوالامر و ولی که حاکم بر جامعه است دارد آن چه ما به عنوان معیار و ملاک داریم روایتی از امام زمان(عج) است ایشان می‌فرمایند در زمانی که ما نیستیم و غایب هستیم به راویان حدیث ما مراجعه کنید "فَارْجِعُوا فیها إِلى رُواهِ حَدیثِنا" سپس مشخص کردند از کسانی پیروی کنید که حافظ دین باشند، آشنا به دین باشند، شناخت کامل‌تر از همه نسبت به دین داشته باشند، هوای نفس نداشته باشند و عادل باشند. این ویژگی‌ها در قانون اساسی ما به عنوان ویژگی‌های ولی فقیه آمده است خبرگان ملت که منتخب مردم هستند و مجتهد هستند براساس آن علم اجتهادی که دارند می‌توانند فردی را که دارای این ویژگی‌هاست را از بین مجموعه علما کشف کنند سپس بعد آن را به عنوان رهبری اعلام کنند.
او به بررسی دلایل فاصله گرفتن جوامع اسلامی از مدینه فاضله مدنظر پیامبر پرداخت و اظهار کرد: زمانی که پیامبر حرکت فرآیند انقلاب اسلامی را شروع کرد مردم را با فطرت خود آشنا کرد و همه حجاب‌هایی که مانع بروز فطرت الهی مردم می‌شود را برطرف کرد و آن‌ها را در مسیر فطرت خود قرار داد تا مردم بتوانند نسبت به خدا شناخت لازم را پیدا کنند و از دستورات الهی تبعیت کنند.
عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ادامه داد: به هر میزان که از فطرت انسان‌ها فاصله بگیریم و حجاب‌هایی به وجود آید که جلوی دید مردم را نسبت به فطرت خودشان بگیرد یا بین فطرت و خواسته‌های ظاهری انسان‌ها فاصله ایجاد کند به همان میزان جامعه و مردم از چنین نظامی فاصله می‌گیرند و طبیعتاً عوامل حکومتی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در تغییر و تحولات جوامع بشری تأثیر دارند زمانی که یک نظام سیاسی طاغوتی حاکم بر جامعه باشد سعی می‌کند که جامعه را از مبنای دینی، فکری و فطری دور کند و مانع از بازگشت آنان مبانی اصلی می‌شود از این رو زمانی که وجود حاکم اسلامی سبب بازگشت مردم به مبانی و فطرت اصلی خود می‌شود لذا فاصله گرفتن انسان‌ها از فطرتشان و دریافت حق، ناشی از فاصله گرفتن از ولایت الهی و توحید است که با شناخت و عمل به دستورات الهی که همان قرآن و سنت پیامبر است این فاصله‌ها از بین می‌رود.

او در مورد نقش نخبگان در کاهش فاصله جوامع اسلامی از مدینه فاضله گفت: اگر در دوران پیامبر که دوران صدر اسلام است پیامبر فقط می‌خواست اکتفا به توان ترویجی، تبیینی و بلاغت خود کند، نمی‌توانست جهان را تحت تأثیر فرهنگی خود قرار دهد. پیامبر توانست نخبگانی بسازد که در تبلیغ و بیان دین بسیار موفق بودند از جمله این افراد جعفر بود. او در یک منطق مسیحی که حاکم آن مسیحی بود به گونه‌ای اسلام را بیان کرد که حاکم مسیحی نیز به اسلام روی آورد، بنابراین نخبگان نقش اصلی را در ترویج و تبیین اندیشه پیامبر دارند، نخبگان هستند که می‌توانند فطرت‌های انسان‌ها را بیدار کنند و درواقع نخبگان بلندگوهای نظام اسلامی هستند، آنان می‌توانند با تبیین اصول و آرمان‌های اسلام و انقلاب اسلامی مردم را بیدار کنند و آنها را از راه اشتباهی که می‌روند برگردانند تا جامعه به سمت هویت و جوهره اصلی خود که مبتنی بر فطرت است برگردد.

ترقی کمرنگ شدن نقش نخبگان را علت انحراف جوامع اسلامی از اهداف حکومت پیامبر دانست و تصریح کرد: اگر نخبگان در مسوولیت‌های خود سهل انگاری کنند، بضاعت کافی، اطلاعات، تحصیلات و آگاهی لازم را نداشته باشند یا تحت تاثیر فرهنگ‌های غربی و دشمن قرار بگیرند و ذهنشان مغشوش باشد و فکرشان اسلام ناب را نگرفته باشد طبیعتا نمی‌توانند چنین نقشی را ایفا کنند لذا انحراف از اصل اهداف، آرمان‌ها و ویژگی‌های حکومت پیامبر و مدینه النبی به دلیل کمرنگ شدن نقش نخبگان است. اگر نخبگان ویژگی‌های لازم را داشته باشند می‌توانند به سرعت در جهت توسعه و گسترش جامعه اسلامی و جهانی کردن حکومت اسلامی نقش بسیار مهمی ایفا کنند کما اینکه امام زمان از همین نخبگان یعنی 313 نفر برای جهانی شدن اسلام در دوران حکومت خود استفاده می‌کند.