عده ای معنقدند که علت بسیاری از مشکلات پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران(از جمله وضعیت مشارکت و رقابت سیاسی)، آرایش نیروها، احزاب و گروه های سیاسی در مقابل هم و یک دست نبودن بازیگران نظام سیاسی است که باعث کشمکش آنان در انتخابات و در نهایت کشیده شدن این کشمکش ها به درون نهاد های حاکمیتی(مجلس خبرگان رهبری،قوه مقننه و دولت و قوه مجریه) می شود. برعکس عده ای هم این تقابل و کشمکش را امری طبیعی و لازم برای پویایی نظام سیاسی می دانند. نظر شما در این مورد چیست؟

طبیعی است با تاسیس نظام سیاسی – حکومتی جدید، ثبات یا بی بنیانی آن نظام مشکلات و مسائل فراوانی پیش روی نظام و رهبران و حاکمان آن نظام و در برابر مردم وجود دارد که بر اساس نظام تدریجی عالم، به تدریج باید در طی زمان حل شود.

بخشی از مشکلات هم قطعا به علت عدم هماهنگی و همسویی در تفکر و در عمل و اقدام برای حل مشکلات و رسیدن به وضعیت مطلوب می باشد.

در دولت موقت که منصوب امام خمینی(ره) بود و می دانستند که مردم با تبعیت از نظر امام از آن دولت اطاعت و تبعیت دارند، به علت تضاد و تغایر تفکر مرحوم مهندس بازرگان با تفکر و نگرش و خط مشی امام خمینی(ره) مشکلات فراوانی ایجاد شد که به استعفای دولت موقت انجامید. به طور مثال در همه پرسی برای تعیین نوع نظام، امام صراحتا فرمودند همه آزادند به هر چه می خواهند رای دهند اما نظر من جمهوری اسلامی است نه یک کلمه کم نه یک کلمه بیش. و فرمود جمهوری دموکراتیک اسلامی اهانت به اسلام است، ولی مهندس بازرگان در هنگام رای دادن به همه پرسی ملی نظام،در پاسخ به پرسش خبرنگار صدا و سیما که به چه رای می دهید؟ گفت: به نظام جمهوری دموکراتیک اسلامی.

اما چون نظام جدید نظام بر پایه ی مردم و تمام مردمی بود و آزادی افکار و عقاید بود در فاصله سال های 58 تا 60 ملت شاهد ایجاد مشکلات فراوان و درگیری هایی حتی علیه نظام و کارشکنی ها و مشکل آفرینی ها شدند و شورش و طغیان مجاهدین خلق و کمونیست های دیگر با نظام مانند چریک هایی به نام خلق های گوناگون و کومله و دموکرات در کردستان و تقابل کنندگان دیگر، صحنه کشور را دچار آشوب و اغتشاش های محدود یا گسترده کرد و بالاخره برخی از آنها اقدام به انفجار و ترور کردند. اما ملت که متوجه حقایق و واقعیت های این جریان ها و سازمان ها شد از آنها فاصله گرفت و نظام به ثبات سیاسی رسید.

در ثبات سیاسی، رقابت های سیاسی ضرورتی طبیعی است.

مشکل در چگونگی رقابت ها، روش ها، خواسته ها و اهداف رقبا است.

مشکل در رقابت های سیاسی و افکار و نگرش های متفاوت نیست. زیرا جامعه ی انسانی، جامعه ی قالبی و کارخانه ای نیست. انسان دارای دانش و تفکر و عقل و اراده و عزم و خواسته های متفاوت است و در امر سیاست که اداره ی امور جامعه، حکومت و امور انسان هاست نظرات متفاوت دارد.

ممنوع کردن افکار و عقاید منجر به حکومت استبدادی می شود و استبداد هم منجر به انفجار می گردد.

رها و یله بودن فضا و میدان سیاست هم، هرج و مرج و نابسامانی و ناهنجاری می آورد و موجب سقوط و انحطاط و نارضایتی مردم و به ستوه آمدن آن ها می گردد، اینجاست که سیاست گذاری اصولی چاره ی کار می شود.

رقابت های در جهت تضاد، تنش، تنازع و چنگ در روی هم زدن و توسل به تخریب و سیاه نمایی و حذف دیگران قطعا موجب سقوط و نابودی همه ی طرف های رقابت می گردد.

قدرت طلبی، مقام پرستی و خودکامگی که باعث و بانی اصلی جنگ های قدرت است به نابودی و از بین رفتن همه ی رقبا در این صحنه (خود محوری باطل) منجر می شود و شواهد تاریخی در این زمینه فراوان است و امیر مومننان علیه السلام در نهج البلاغه این موضوع را به خوبی تشریح و تبیین فرموده اند به ویژه در خطبه ی قاصعه.

اما اگر رقابت ها سازنده و بر اساس مبانی، ضوابط و موازین صحیح باشد موجب رشد و تعالی جامعه و نظام و افزایش آزادی ها و بهره مندی همگانی و ملی خواهد شد.

مخالفان این عقیده مانند مخالفان تحزب که یک امر مردمی است، نتایج آن رقابت های مضر و مخرب را در نظر می گیرند و موافقان نکات رقابت مثبت را بیان می کنند و هر دو نظر از منظر دو مبنا درست است لکن به کار نظام آزاد نمی آید و راهکار و راهبرد صحیح همین نظم یابی، رقابت و رقابت خیر و با انگیزه نیست.

خدمت و به فرموده ی قرآن در مسیر مسابقه در خیرات است(1) که بدون آن ضرر و زیان های رقابت منفی، رقابت سالم منافع و رهآوردهای مفیدی برای نظام و جامعه خواهد داشت.

اگر رقابت ها در جهت خیر، نیکی، خوبی و نتایج مفید باشد جامعه در مسابقه ی خیرات بسوی افتخار و عزت و شادی و نشاط و سلامتی راه می پیماید.

خداوند حق مطلق را از خدا می داند که ارزش های مطلق از آن پدید آمده و می آید ولی می فرماید هر فرد یا مجموعه (در نظام آفرینش انسان و امور عالم) شاکله و نگرش و جهت گیری خودش را دارد وَ لِکُلٍّ وِجْهَهٌ هُوَ مُوَلِّیها.

ساده اندیشی هم نباید داشت، جامعه ی انسانی دارای انسان های خوب و بد، فهیم و بد فهم، پاک و سوء استفاده گر و انواع تفکرات و عقل و نفس و اختیار و عزم می باشد و تدبیر آفریدگار انسان، امتحان انسان هاست که به آنچه اندر وهم ناید برسند یا از حیوانات هم پست تر شوند. لذا در جامعه ی انسانی، اهرمن و اهورا مزدا، خیر و شر، حق و باطل و ایمان و کفر در درگیری با هم بوده و هستند و خواهند بود.

----------------------------------------------------

1- قرآن کریک – سوره بقره – آیه 148