بین الملل

نگاهی به تحلیل کارشناسان از توافق هسته ای - نفع اقتصادی ایران از مذاکرات هسته‌ای در گرو گرفتن تضمین از غرب است - فرصت‌های اقتصادی در پساتفاهم باید عاید کشور شود - توافق نظام تحریمی را برهم نخواهد زد

مصطفی خوش چشم، کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه بایدن فشار حداکثری ترامپ را ادامه داده است، گفت: اساسا کاری که آمریکا انجام می‌دهد، راهبرد مهار جمهوری اسلامی ایران است. در طول دو دهه گذشته بیش از شش توافق در حوزه‌های مختلف از جمله افغانستان و عراق و همچنین برجام وجود داشته است که ایران در این توافقات به همه تعهدات خود عمل کرده است اما طرف آمریکایی و اروپایی متعهد نبوده است.

وی افزود: ایران در هر توافق با رویکرد حل اختلاف و تمام کردن تنش و برداشتن تحریم، به تعهدات خود عمل کرده است اما طرف آمریکایی و غربی به دنبال مهار ایران و نه حل اختلاف بوده است. طبیعتا برای مهار ایران آن‌ها باید ابزار خودشان یعنی تحریم را حفظ کنند و به همین جهت آن‌ها همواره خلف وعده کردند.

این کارشناس مسائل بین الملل با تصریح بر این موضوع که آمریکا با راهبرد تحریم خود به دنبال این بوده است که ایران را در حوزه‌های هسته‌ای، موشکی، لیزری، نانو فناوری و همه حوزه‌های قدرت محدود و مهار کند، اظهار کرد: حضور آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با همین هدف انجام می‌شده است.

وی ارزشمند بودن مذاکرات هسته‌ای را خدشه وارد کردن در فرمول مهار هسته‌ای آمریکا عنوان و بیان کرد: طبیعتا هدف در مذاکرات این است که تحریم و فشار برداشته شود اما آنچه اهمیت دارد ایجاد خدشه در فرمول و راهبرد مهار آمریکا است. در مذاکرات فعلی باید منتظر ماند که اگر توافقی صورت گرفت، باید درباره متن آن صحبت کرد.

خوش چشم به تعهداتی که غربی‌ها باید در مذاکرات هسته‌ای بر عهده بگیرند اشاره و عنوان کرد: توسط طرف‌های غربی دو قول شفاهی داده شده است که باید مکتوب شود و طبیعتا اگر نیت حل اختلاف وجود داشته باشد، بلافاصله باید این کار انجام شود اما به دنبال برهم زدن قرارداد در آینده باشند، قول‌های شفاهی را کتبی نمی‌کنند.

وی یادآور شد: در طول برجام نیز همین وضعیت وجود داشت؛ وزیر وقت خارجه آمریکا یعنی جان کری هزاران قول داد اما هیچ کدام از آنها را انجام نداد. ایران مصرانه به دنبال این است که قول‌های شفاهی کتبی شود.

این کارشناس مسائل بین الملل به تضامین اشاره و اظهار کرد: آنچه در این حوزه اهمیت دارد نفع اقتصادی ایران در آینده است و ایران در زمینه تضمین هسته‌ای قطعا کوتاه نخواهد آمد زیرا نفع اقتصادی تنها در گرو تضمین به دست می‌آید.

فرصت‌های اقتصادی در پساتفاهم باید عاید کشور شود

یاسر برخورداری در رابطه با وضعیت کنونی مذاکرات برجامی اظهار کرد: منطق ایران در مذاکره بیان می شود و با رویکرد دولت نیز همخوانی دارد تا سرنوشت کشور صرفا به مذاکره گره نخورد.

وی با بیان این که منطق ایران پذیرفته شد و اتفاقات متعددی نیز روی داد، گفت: در حال حاضر توپ به زمین امریکا برگشت داده شد و در ساختار نظام بین الملل امریکا تمایل بسیاری از خود نشان داده است.

برخورداری افزود: مولفه های پیش رو سیاسی است و بحث پرونده فنی بسته شده است.امروز روایت رسانه ای از مذاکرات پیش روست و از مباحث فنی عبور شده است و موضوعات فنی و رسانه ای به صورت اولویت دار مطرح می شود.

وی روایت رسانه ای را فارغ از واقعیت دانست و گفت: توافق امری دور از ذهن نیست ولی این که بگوییم به نقطه پایان رسیدیم، به صورت دقیق قابل بازگویی نیست.

برخورداری از دیگر سو تاکید کرد که در این حوزه بحث فنی مطرح نیست و لذا هر لحظه می توان شاهد یک واقعه شگفتی ساز بود.

این کارشناس حوزه سیاسی با اشاره به اعلام نظر طرف های مذاکره گفت: مدیریت و ظهور و بروز توافق محل مناقشه است و مراحل پایانی را می گذراند.لذا باید تلاش شود که امضای توافق ما را شرطی نکند و در یک موقعیت حساس قرار ندهد و لذا نباید شور و شوق بی ضابطه داشت و با نگاهی پیش رفت که منفعت ما را استخراج کند.

برخورداری در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو، یادآوری کرد: دولت جدید با رویکرد مذاکره پای میز نرفته و اعلام کرد با سختی نیز می تواند کشور را اداره کند و سبب شد در مذاکره با دست بالا پیش روند.

وی دست ایران را در مذاکرات فعلی پر تر از قبل دانست و گفت: رویکردهای قبلی تغییر کرد و طرف مقابل دریافت فشار حداکثری نمی تواند هدف برخورد کند. بنابراین راستی آزمایی پر رنگ تر دیده شده است ولی راستی آزمایی در توافق قبلی ۴۸ ساعت گذاشته شده بود.

برخورداری موکول کردن همه چیز به مذاکره را به معنای خلع سلاح دانست و افزود: امیدواریم در دوران پسا تفاهمنامه مدیریت بهتری در کشور صورت گیرد. چون در گذشته پس از گشایش ها چیزی به جیب مردم و سفره مردم نرفت.

توافق نظام تحریمی را برهم نخواهد زد

ابوالفضل ظهره وند در خصوص آخرین اخبار مربوط به مذاکره گفت: خبرها ناظر بر امضای توافق است، هرچند امریکا قصد فضاسازی دارند تا با همراهی رژیم صهیونیستی در متن ارائه شده از سوی ایران تغییری ایجاد نمایند.

وی با بیان این که امریکا نیز میل به توافق دارد، گفت: بازار نیز شیب نزولی پیدا کرده بود که نشان می‌دهد فضای افکار عمومی به سمت توافق است.

ظهره وند این رویه را نشان از شرطی شدن اقتصاد دانست و افزود: شاید امریکا نیاز به مذاکره بیشتر باشد ولی مسئله مطرح شده از سوی ایران، از طرف اروپایی معقول به نظر رسیده و اگر اتحادیه اروپا موافقت کند، یکی دو دور مذاکره دیگر انجام می‌شود.

وی از دیگر سو در خصوص خروج سپاه از لیست سپاه گفت: خارج‌شدن سپاه از فهرست سیاه پذیرفته شده است. البته می‌تواند اتفاق دیگری هم بیفتد ولی اگر متن امضا شود نیز شق‌القمر نخواهد شد و امریکایی‌ها در مدل موردنظر خود خواهند ایستاد و معتقدند نظام تحریمی دست نخواهد خورد و اساساً بحث تعلیق در میان است.

ظهره وند عمر این توافق را بیش از یکی دو سال تخمین نزد چون جمهوری خواهان امریکایی حتماً توافق را بر هم می‌زنند. در این میان طرف ایرانی باید تضمینی بگیرد که امریکایی‌ها بعد از سه سال نتوانند زیر میز بزنند تا به ۲۰۲۵ برسیم که بر اساس برجام قبلی، کل بیمه عمر برجام پایان می‌یابد و همه مسائل عادی خواهد شد.

وی افزود: آن‌ها نمی‌گذارند برجام بی‌فرجام باشد و تیم ایرانی نیز تلاش دارد برجام به ۲۰۲۵ برسد و تیم بایدن نیز نیازمند یک دستاورد خارجی است تا در دور بعدی انتخابات امریکا موفق باشد. ظهره وند یادآور شد: قبل از ۲۰۲۵ امریکا و اروپا می‌توانند از اسنپ بک استفاده کنند؛ لذا همواره جای شکایت وجود دارد. از طرفی بایدن نیز باید مصوبه کنگره را داشته باشد ولی این کار را نمی‌کند.

وی برجام را صرفاً یک توافق سیاسی دانست و تأکید کرد که در صورت امضا شدن، شاید فقط ۱۰ تا ۲۰ درصد قیمت ارز و طلا کاهش یابد و قدری هم بتوان نفت فروخت.

عضو سابق تیم مذاکره هسته‌ای کشورمان گفت: این برجام فقط هسته‌ای است که از سوی امریکا یک پروژه مطرح شده و می‌خواهند ایران را به سایر عرصه‌های مذاکره از جمله حقوق بشر و منطقه‌ای بکشانند.

https://shoma-weekly.ir/F6qCmu