چرا بحث مبارزه با مفاسد اقتصادی در جامعه اسلامی، یک امر ضروری و از اهمیت ویژه ای برخوردار است؟

یکی از فلسفه های حکومت و نظام اسلامی، مبارزه با فساد و برقرار ی عدالت است. وجود فساد در یک جامعه، نشانه این است که عدالت اجتماعی در آن جامعه وجود ندارد یا کم رنگ است. فساد در جایی بوجود می آید که قدرت یا ثروت به شکل نامشروط جمع شده است. بنابراین یکی از وظایف حکومت و نظام اسلامی، مبارزه با فساد است و این مسئله، هم دغدغه های امام راحل بوده است و هم مقام معظم رهبری، که در دهم اردیبهشت سال 80، یک فرمان 8 ماده ای برای آغاز مبارزه جدی با فساد اقتصادی و مالی، خطاب به رؤسای قوا صادر فرمودند. البته قبل از آن هم ایشان فرمایشاتی در این خصوص داشتند. متأسفانه باید گفت که اقدام جدی و عملی در راستای عمل به این فرمان صورت نگرفته استو اگر صورت می گرفت، ما شاهد پرونده های کلان فساد اقتصادی و مالی در جامعه نبودیم.

سؤال بعدی ما هم در همین زمینه بود؛ اینکه دولت های مختلفی که از زمان صدور این فرمان تاکنون روی کار آمده اند، تا چه میزان توانسته اند به این فرمان عمل کنند؟

بنده اقدام ملموسی را مشاهده نمی کنم. بله، آن اوایل در دولت وقت و در دولت های بعدی، جلساتی که بیشتر شاید جنبه خبری داشت، بین سران قوا برگزار شد، ولی ما اقدام عملی در این راستا ندیدیم. مبارزه با فساد باید از خود دستگاه های دولتی و وزارتخانه ها و بویژه بانک ها آغاز بشود، نه اینکه توقع داشته باشیم که فقط مردم در این زمینه اقدام کنند. تا این حرکت از خود مسئولین شروع نشود بنده بعید می دانیم این فرمان آقا عملی بشود. همانطور که در فرمان آقا هم آمده؛ نباید در مبارزه با فساد تبعیض وجود داشته باشد، و نباید به یک ابزار سیاسی تبدیل بشود و هر دولتی که سر کار آمد، دولت قبل را بکوبد و از حربه مبارزه با فساد استفاده کند. ما الان شاهد هستیم که به خاطر برخی پرونده ها، کل عملکرد یک دولت را زیر سؤال می برند. خب دولت بعدی هم می آید عملکرد این دولت را کلاً زیر سؤال می برد. بنابراین دستگاه های نظراتی مثل سازمان بازرسی ، دیوان محاسبات و وزارت اطلاعات، همانطور که در بند 5 فرمان 8 ماده ای آقا هم ذکر شده، باید با همکاری صمیمانه، نقاط دچار آسیب در گردش مالی و اقتصادی کشور را شناسایی کنند. این یک وظیفه ای است که هر سه قوه، دستگاه های نظارتی و اطلاعاتی به عهده دارند و در گام نخست هم باید به ضرورت آن باور داشته باشند. یعنی باور کنند که فساد واقعاً وجود دارد و با آن به معنای حقیقی کلمه مبارزه بشود. نه اینکه مبارزه با فساد را یک شعار انتخاباتی و تبلیغاتی قرار دهند تا حریف را از گود رقابت خارج کنند. واقعاً با فساد به معنای حقیقی کلمه مبارزه کنند. مسئولیت های مالی و اقتصادی به افراد امین و امانتدار سپرده بشود. در اینصورت می شود امیدوار بود که فرمان رهبری مثمر ثمر واقع بشود.

به نظر شما چه موانعی بر سر مبارزه با فساد اقتصادی وجود دارد؟ چرا با وجود اینکه همه دولت ها هم شعاره مبارزه با فساد را می دهند، اما همچنان عملی نشده است؟

عرض کردم؛ برای اینکه عزم و اراده جدی وجود ندارد. برخوردها برخوردهای شعاری است. می خواهند با سمینار فساد را ریشه کن کنند. چند وقت پیش هم سمیناری برگزار شد، که آقا هم فرمودند که این سمینارها چه مشکلی را حل خواهد کرد. آنوقت همین سمینارها نشانه ای از فساد است. با وضعیتی که ما در کشور داریم از لحاظ مشکلات مالی، این همایش های پر خرج برای اینکه نشان بدهیم که ما می خواهیم با فساد مبارزه کنیم، با این همه هزینه ایاب و زهاب و هدیه و هزینه های میلیونی که هیچ خروجی هم ندارند، خب این خودش فساد است. فساد در کشور کاملاً معلوم است. محل های فساد هم مشخص است؛ فقط احتیاج بهبرنامه، عزم و اراده و همدلی و همزبانی دارد. اگر همه مسئولین کشور، علی رغم اختلاف سلیقه هایی که با هم دارند، در خصوص مبارزه با فساد به یک جمع بندی برسند، می توان امیدوار بود که عملی بشود.

وجود فساد در نظام اسلامی، چه آثار روانی برای جامعه در پی خواهد داشت؟

موجب دلسردی مردم از نظام می شود، بین مردم و نظام فاصله می اندازد، ضربات مهلکی را به نظام وارد می کند. بقاء هر سیستم حکومتی، بویژه حکومت جمهوری اسلامی به عدالت است. دغدغه اصلی نظام جمهوری اسلامی اجرای عدالت است. بنابراین وقتی که فساد در جامعه گسترش پیدا می کند، به این معنا است که عدالت وجود ندارد. اینجا همه وظیفه دارند که ورود کنند. از مصادیق بارز امر به معروف و نهی از منکر، امر به عدالت و دوری از فساد است. بنابراین مردم اگر شاهد تبعیض و بی عدالتی باشند، خب دلسرد می شوند و در مواقع حساس و خطرات احتمالی که برای نظام پیش می آید، بی تفاوت می شوند. امتیاز نظام ما این است که مردمی است؛ در فتنه ها و خطرات، این مردم هستند که به صحنه می آیند و خطرها را دور می کنند. خب اگر مردم ببینند که سیستم های اقتصادی، بانکی و اداری نظام، نعوذبالله به فساد آغشته شده اند و در صدد معالجه هم نیستند، از نظام دلسرد می شوند و خلأ بوجود می آید. آنوقت دشمن از این خلاء برای براندازی نظام استفاده می کند. هیچ توجیهی هم وجود ندارد که در نظام اسلامی، یک فردی برای امر خیری مثل ازدواج، چند ماه در صف بماند و نتواند وام دریافت کند، اما از آن طرف، کسانی با رانت های قدرت و ثروت بیایند و میلیاردها تومان پول را ببرند و بعد هم بر نگردانند. خب این یک تبعیض آشکار است. بنابراین، مسئولین اگر درصدد مبارزه عملی با این موضوع نباشند، مثل موریانه پایه های نظام جمهوری اسلامی را از درون می خورد و دچار پوسیدگی خواهد کرد.

با توجه به برخوردهای اخیر قوه قضاییه با مفاسد اقتصادی، به نظر شما این اقدامات تا چه میزان توانسته مفید واقع بشود؟

قوه قضاییه، اقدامات خوب و قابل تقدیری انجام داده، اما به نظر من کافی نیست. ما بیش از اینکه با فسادهای انجام شده مبارزه کنیم- که باید هم مبارزه بشود- باید از وقوع فساد پیشگیری کنیم. نباید اجازه داد که فسادی اتفاق بیفتد؛ آن هم سوء استفاده های کلان، بویژه در سیستم بانکی و مالی کشور. خب باید ببینند که نقطه ضعف کجاست. یک فردی می آید چند هزار میلیارد تسهیلات دریافت می کند و بعد هم پس نمی دهد، خب ما باید در زمینه پیش بینی بیشتر کار کنیم، به گونه ای که امکان وقوع فسادهای اینچنینی وجود نداشته باشد و بعد هم که اتفاق افتاد، برخورد قاطع، انقلابی و به موقع صورت بگیرد. قوه قضاییه اقدامات خوبی انجام داده، مخصوصاً که با تعدادی از دانه درشت ها و آقازاده ها برخورد شده است، اما همانطور که گفتم کافی نیست

دولت یازدهم را تا چه میزان در برخود با فساد، جدی می بینید؟