۱-پیروزی اشرف غنی
برخی از کار‌شناسان بر این باورند با کشیده شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به دور دوم، این مفروض پررنگ می‌شود که اشرف غنی در دور دوم انتخابات پیروز شود. به باور این تحلیلگران از آنجا که هفت نامزد موجود در سومین انتخابات ریاست جمهوری پشتون زبان بودند، این احتمال بسیار جدی است که در دور دوم انتخابات این افراد از «اشرف غنی» پشتیبانی وحمایت نمایند و به این شکل بازنده دور دوم انتخابات «عبدالله» خواهد بود. در واقع این کار‌شناسان برای پیروزی اشرف غنی به طور خاص سه دلیل ارایه می‌کنند: الف-اول اینکه نامزدهای قوم پشتون از نامزد باقی مانده این قوم یعنی اشرف غنی به صورت یکپارچه حمایت خواهند کرد و شانس او را برای پیروزی بر وی افزایش خواهند داد.
ب-دوم اینکه آمریکا و ناتو نیز برای خروج امن بخشهایی از نیرو‌هایشان از افغانستان نیازمند همکاری قومیت پشتون به طور اعم و طالبان و نیروهای مخالف به طور خاص هستند.
ج-صرف نظر از این دو موضوع دلیل سومی که این کار‌شناسان برآن تاکید می‌کنند
این موضوع است که، همواره قوم پشتون‌ها در تاریخ افغانستان در کانون قدرت قرار داشته وپذیرش شکست به دلیل قدرت ساخت ذهنی در قومیت پشتون وجود ندارد و به همین دلیل رئیس جمهور آینده افغانستان را حق تاریخی خود می‌داند واگر رئیس جمهوری غیر از قوم پشتون روی کار بیاید، قوم پشتون نسبت به آن واکنش منفی نشان خواهد داد و این این موضوعی است که می‌تواند به آغاز درگیری‌های داخلی افغانستان منجر شود. به همین دلیل به باور این گروه از تحلیلگران، اشرف غنی احمد زی در صورت عدم کسب آرای لازم، چه از طریق تقلب گسترده وچه با مهندسی انتخابات، رئیس جمهوری بعدی افغانستان خواهد بود.
۲- پیروزی عبدالله
گروهی دیگر از تحلیلگران بر این اعتقادند که در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، احتمال پیروزی «عبدالله عبدلله» بیشتر از اشرف غنی است. این تحلیلگران برای این فرضیه خود چند دلیل ارایه می‌کنند:
الف- به عقیده برخی از کار‌شناسان «عبدالله عبدالله» از قوم پشتون است و معاون اول وی محمد خان هم به این قوم تعلق دارد، بنابراین در میان پشتون‌ها از آرای قابل توجهی بر خوردار است و این موضوع می‌تواند انسجام قومیت پشتون را بر هم بزند.
ب- اختلاف نظرهای در میان قوم پشتون (درانی هاو غلزایی‌ها):
یکی از ویژگی‌های دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان این موضوع است که دو تن از کاندیداهایی که به دور دوم راه یافته‌اند تلاش خواهند کرد با شکل گیری ائتلاف با نامزدهای دور اول انتخابات، آرای آن‌ها را در دور دوم جذب نمایند. در همین راستا به باور این گروه از تحلیلگران، احتمال ائتلاف زلمی رسول با عبدالله در دور دوم انتخابات محتمل به نظر می‌رسد چرا که احتمال نزدیک شدن تیم حکومت کرزای با تیم «عبدالله» در مقایسه با «اشرف غنی» بیشتر است. به باور این کار‌شناسان، زلمی رسول به عنوان نماینده دولت (طایفه درانی‌ها)، در واقع از اشرف غنی (طایفه غلزایی) شکست خورده است؛ زیرا به هر طریق ممکن، اشرف غنی به حوزه‌های سنتی نفوذ او در ولایت‌هایی مثل قندهار، رخنه کرده و جریان آرا را به نفع خود دست برده است؛ لذا احتمال تفاهم او با اشرف غنی بعید به نظر می‌رسد. بنابراین ائتلاف عبدالله با زلمی رسول در دور دوم انتخابات افغانستان یک مفروض جدی است و در صورت تحقق این موضوع، عبدالله در مرحله دوم پیروز انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خواهد شد و با پیروزی عبدالله، زلمای رسول نیز می‌تواند در ساختار سیاسی آینده افغانستان ایفای نقش نماید.
ج-نکته دیگر این گروه از کار‌شناسان برآن تاکید می‌کنند نقش سیاف در دور دوم انتخابات است. به باور این کار‌شناسان عبدالرب رسول سیاف که در دور اول ۷. ۱درصد آراء را در انتخابات کسب کرده است، از تیم انتخاباتی
برخوردار است که اکثر آن را مجاهدین از جمله محمد اسماعیل‌خان وزیر سابق انرژی و آب افغانستان تشکیل داده است و این فرض دور از انتظار نیست که در دور دوم انتخابات، «سیاف» در انتخاب میان «عبدالله واشرف غنی»، عبدالله را انتخاب نماید.
۳- تشکیل ائتلاف میان کاندیدا‌ها
در این میان احتمال دیگری که کار‌شناسان سیاسی در باره دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مطرح می‌سازند، تشکیل ائتلاف میان یکی از نامزدهای پیشرو با دیگر کاندیداهای دور اول انتخابات است. به بیان دیگر این احتمال وجود دارد که عبدالله عبدالله یا اشرف غنی برای پیروزی در دور دوم انتخابات، با یکی از کاندیداهای دور اول به ویژه «زلمای رسول یا سیاف» که در مقاسه با دیگر کاندیدا‌ها از رای بالایی بر خوردا ر بودند، دولت ائتلافی تشکیل بدهند. برخی از کار‌شناسان پا از این فرا‌تر می‌گذارند و به این موضوع تاکید می‌گذارند که در دور دوم انتخابات «رای مردم» تعیین کننده نیست، بلکه توافق‌های پشت پرده پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری حرف اول و آخر می‌زند. با مفروض قرار دادن این تحلیل، بسیاری از کار‌شناسان معتقدند که در دور دوم «اشرف غنی با توجه به حمایت قوم پشتون از وی و همین طور جانبداری کشورهای خارجی از اشرف غنی، این فرضیه جدی است که اشرف غنی با مهندسی بازیگران داخلی وخارجی پیروز انتخابات ریاست جمهوری افغانستان گردد. با درک این نکته عده‌ای از کار‌شناسان بر این باورند که عبدالله برای پیروزی در دور دوم انتخابات ضرورت است با زلمای رسول به عنوان نماینده دولت که نقش تعیین کننده در اعلام نتایج انتخابات دارد، ائتلاف نماید و در غیر این صورت عبدالله با این شرایط در دور دوم انتخابات بازنده خواهد بود. طرح چنین گمانه زنی‌ها از سوی بر خی از کار‌شناسان در شرایطی مطرح می‌شود که این احتمال وجود دارد که عبدالله عبدالله باتوجه به اقبال عمومی در دور اول انتحابات، در انتخابات دور دوم ریاست جمهوری افغانستان از سوی مردم به عنوان جانشین آقای کرزای انتخاب شود و با درک همین شرایط است که کانون‌های قدرت برای اینکه از صحنه سیاسی افغانستان خارج نشوند، این گمانه زنی‌ها را در آستانه اعلام نتایج قطعی انتخابات (۲۴ اردیبهشت) مطرح می‌سازند تا با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای در قدرت آینده افغانستان شریک شوند.
نتیجه گیری
۱- به باور اکثر کار‌شناسان افغانی، کشیده شدن انتخابات افغانستان به دور دوم با مهندسی دولت آمریکا صورت گرفته است. طرح این موضوع از سوی کار‌شناسان افغانی در شرایطی قوت می‌گیرد که پس از برگزاری دور اول انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، در کنار رفت و آمدهای مقامات آمریکایی به کابل شخصیت‌های شناخته شده‌ای از جمله زلمای خلیل‌زاد و ستار سیرت عازم افغانستان شدند. به بیان دیگر کشیده شدن انتخابات افغانستان به دور دوم در واقع نوعی بازی برای پیروز کردن اشرف غنی در انتخابات است تا از این طریق هم شعار انتخابات آزاد و شفاف را در افغانستان آن هم در آستانه خروج نیروهای خارجی از این کشور محقق ساخته باشند و هم عبدالله عبدالله را که در دور اول انتخابات را نزدیک به ۵۰ در صد آرا را از آن خود ساخته است و در دور دوم انتخابات نیز این احتمال و جود دارد که با سوق پیدا کردن بخشی از آرای دیگر به سمت عبدالله پیروز انتخابات شود، با بازی به اصطلاح دموکراسی هدایت شده از حضور وی در قدرت آینده افغانستان جلوگیری نمایند.
البته ذکر این نکته مهم است که شرایط کنونی عبدالله در مقایسه با دور قبلی انتخابات کاملا متفاوت است و گروههای حامی عبدالله در افغانستان از توان بازدارندگی بیشتری در این کشور بر خوردار هستند و احتمال پیروزی وی درمرحله دوم انتخابات افغانستان دور از انتظار نیست.
۲-کشورهای غربی به ویژه آمریکا از پیروزی اشرف غنی حمایت می‌کنند. به باور تحلیلگران آمریکا از دو جهت طرفدار پیروزی اشرف غنی است: یکی که پشتون‌ها اکثریت نسبی در افغانستان را دارند و دوم اینکه اشرف غنی احمد زی تابعیت آمریکایی دارد و همسرش مسیحی است و با آمریکا روابط نزدیک دارد، به همین دلیل کشورهای غرب علاقمند هستند، اشرف غنی جانشین حامد کرزای گردد.
۳-به باور بسیاری از کار‌شناسان آ نچه مسلم است، رای مردم در دور دوم انتخابات زیاد تعیین کننده نیست بلکه توافق‌های پشت پرده میان بازیگران سیاسی حرف اول و اخر را می‌زند. به باور این کار‌شناسان در دور دوم انتخابات» اشرف غنی با توجه به حمایت قوم پشتون از وی و همین طور جانبداری کشورهای خارجی از اشرف غنی، پیروز انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خواهد بود. با مفروض قراردادن این موضوع، کار‌شناسان بر این باورند که عبدالله عبدالله برای پیروزی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، باید با زلمای رسول یا دیگر کاندیداهای ریاست جمهوری با ائتلاف با آن‌ها زمینه یک دولت فراگیر را فراهم نماید و در غیر این صورت، قطار دموکراسی افغانستان در دور دوم به مقصد نخواهد رسید و عبدالله در گام نهایی بازنده انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خواهدشد. طرح چنین گمانه زنی‌ها از سوی بر خی از کار‌شناسان در شرایطی مطرح می‌شود که این احتمال وجود دارد که «عبدالله عبدالله» باتوجه به اقبال عمومی در دور اول انتحابات، در انتخابات دور دوم ریاست جمهوری افغانستان از سوی مردم به عنوان جانشین آقای کرزای انتخاب شود. در این چارچوب در روزهای اخیر تحرکاتی ازسوی عبدالله عبدالله صورت گرفته که حکایت از واقع بینی تیم عبدالله عبدالله در این مقطع زمانی دارد، البته موفقیت در این مسیر نیازمند هوشیاری و نگاه ملی نیروهای جهادی و ملی در افغانستان دارد.