توافقنامه نظامی بحرین انگلیس در حاشیه نشست «گفتگوهای منامه» بین وزرای خارجه دو کشور امضا شد و براساس آن یک پایگاه لجستیکی برای حمایت و پشتیبانی از نیروی دریایی انگلیس در خلیج فارس، در بحرین احداث می‌شود. این اقدام منامه- لندن در واقع دارای ابعاد متعدد استراتژیک است که یکی از آن‌ها تقسیم مجدد نقش‌های منطقه‌ای میان انگلیس و آمریکاست، به خصوص که آمریکا اعلام کرده، در مرحله آینده مرکز ثقل حضور نظامی خود را به شرق آسیا، با هدف مقابله با قدرت چین منتقل خواهد کرد. براساس توافق بحرین و انگلیس این پایگاه نظامی به انگلیس اجازه می‌دهد، 4 ناو خود را به‌طور دائم در آن نگه دارد و با توسعه پایگاه، مرکز عملیاتی جدید و پیشرفته‌ای برای نیروی دریایی انگلیس در آن ایجاد می‌شود.
بنابر اذعان وزیر دفاع انگلیس این پایگاه دریایی به لندن اجازه می‌دهد، نظامیان بیشتری راهی منطقه شوند که زمینه حضور مستمر خود در شرق کانال «سوئز» را تضمین کند.
اهداف احداث پایگاه نظامی انگلیس در بحرین
پس از امضای توافقنامه بحرین هاموند، وزیر امورخارجه انگلیس، در اظهاراتی هدف از انعقاد این توافقنامه را تصمیم راسخ برای رویارویی با تهدیدات منطقه¬ای خواند.
وی برای توجیه امضای این توافقنامه نظامی با حاکم بحرین، به مذاکرات ایران و گروه 1+5 اشاره کرد و خطاب به مقام¬های بحرینی گفت: نگرانی های امنیتی شما، نگرانی ماست.
توافقنامه نظامی بحرین انگلیس ماهیت سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی دارد
در حالی انگلیس در بحرین پایگاه نظامی احداث می‌کند که به طور همزمان آمریکا به دنبال انتقال ناوگان خود از بحرین به پایگاه سوکوترا در جنوب یمن است. این دو اقدام به طور همزمان حاوی پیام می‌باشد و آن تقسیم وظایف میان آمریکا و انگلیس برای مهار رویدادهای منطقه‌ای است.
تحولات مناطق عربی، به ویژه بحرین و آن‌چه برای ناوگان آمریکا در این کشور رخ داد، آمریکایی‌ها را برای خروج از بحرین مصمم‌تر کرد.
از سوی دیگر انگلیسی‌ها وانمود می‌کنند که به دنبال گسترش حضور نظامی خود در منطقه هستند؛ اما می‌دانیم که انگلیسی‌ها این توان و ظرفیت را ندارند که بتوانند از نیروهای نظامی خود در منطقه پشتیبانی لازم را انجام دهند.
به اعتقاد کارشناسان مسائل منطقه و غرب آسیا، آن‌چه در قرارداد نظامی بین وزیر خارجه انگلیس و وزیر خارجه بحرین امضا شد، عمدتاً ماهیت سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی داشت تا ماهیت نظامی. انگلیسی‌ها ظرفیت حضور گسترده و طولانی‌مدت نظامی در منطقه ما را ندارند.
مخالفت معارضان بحرینی با توافقنامه انگلیسی
مخالفان حکومت بحرین که در طی چهار سال انقلاب مردمی خود به دنبال تحقق خواسته‌ها و تحقق دموکراسی در کشورشان هستند و از سوی دیگر خواهان اخراج بیگانگان از بحرین‌اند. ماه گذشته همه‌پرسی با شکوهی را در بحرین برگزار کردند و در آن همه‌پرسی اعلام کردند که خواهان تعیین سرنوشت خود با حاکمیت جدید زیر نظر سازمان‌های بین‌المللی هستند.
این قرارداد مدتی بعد از برگزاری همه‌پرسی بحرین و اعتراضات گسترده مردمی نسبت به نقض حقوق بشر توسط حاکمان آل خلیفه و تحریم انتخابات پارلمانی صوری حکومت به امضا رسید؛ اما متحدان انگلیسی آل خلیفه قصد سرپوش گذاشتن بر تجاوزات روزمره آل خلیفه به مردم را داشتند.
این نکته را بیبیسی فارسی به نقل از فیلیپ هاموند اینگونه گزارش کرده است: «وزیر امور خارجه بریتانیا ضمن اذعان به مسئله نقض حقوق بشر در بحرین گفته است که اوضاع در آنجا در حال بهبودی است و در انتخابات اخیر، چهارده نماینده شیعه، از جمله سه زن، به پارلمان راه یافته‌اند.»
از این رو 5 حزب مهم و مخالف حکومت بحرین بعد از انتشار این خبر با صدور بیانیه‌هایی نسبت به امضای این توافقنامه واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند.
نتیجه
انگلیسی ها سابقه حضور در منطقه خاورمیانه را دارند و آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر اروپایی هم در قالب نیروهای ائتلاف حضور متعدد و متنوعی در منطقه داشتند. به نظر نمی‌رسد با کاری که انگلیسی‌ها شروع کردند اتفاق جدید رخ دهد؛ مگر اینکه آن‌ها بخواهند حضور نظامی خود در منطقه را پررنگ کنند.