حمیدرضا ترقی- نهاد نماز جمعه در سراسر کشور بهعنوان یک زنجیره و شبکهی بههم پیوسته ا ست این مجموعهی گسترده، توانایی نهادینه کردن عالیترین و دشوارترین گفتمانها در موضوعات اصلی و ضروری کشور را دارد. مقام معظم رهبری 1398/04/25
تحولات جدید پدید آمده در شورای سیاستگزاری ائمه جمعه کشور به ریاست حجه الاسلام علی اکبری ضمن جوان سازی
ائمه جمعه میرود تا نهاد نماز جمعه بهعنوان قرارگاه مردمی تحقق بیانیهی گام دوم، هدف اصلی خود را دستیابی به نماز جمعهی تراز انقلاب اسلامی با ویژگیهایی همچون جامعهپردازی و تمدنسازی قرار داده و ائمهی جمعه سعی کنند نقش خود را در تبیین گفتمان انقلاب اسلامی، متناسب با شرایط کنونی و نیازهای جامعه ایفا کنند.
رهبر فرزانه انقلاب در سالگرد تاسیس این نهاد ارزشمند بعد از انقلاب اسلامی نکات مهمی را درراستای تقویت و اثر بخشی بیشتر آن بر افکار عمومی جامعه بیان کردند که دراین مقال در حد وسع بدان میپردازیم :
خواص وویژگیهای نماز جمعه
1- «تأمینکنندهی نیاز جامعه به ذکر »
2- «زمینهساز استقرار گفتمانهای عالی و بصیرتبخش»
3- «زمینهسازی برای همدلی، یکپارچگی و تألیف قلوب»
ازخواص مذکور در ویژگیهای نماز جمعه شش ماموریت برای امام جمعه استنباط میشود :
الف)-مردم را به یاد خدا ، تقوای الهی متوجه کردن
ب)- گفتمان های عالی نظام را در میان مردم غلبه دادن
ج)-بصیرت بخشی اعتقادی و سیاسی و فرهنگی و اجتماعی به مردم
د)-فراهم کردن زمینه گسترش همدلی بین آحاد مومنین وجامعه
ه)-ایجاد یکپارچگی و حدت در جامعه و مردم
و)-تالیف قلوب مخالفین و منتقدین ومعترضین به اسلام و انقلاب و نظام ورهبری
ذکر الهی
اساس کار،ذکرالهیاست:وَلا تَنِیا فی ذِکرِی.( ۱) خدای متعال به موسیٰ و هارون در آن موقعیّت حسّاس که دو نفر آدم تنها دارند میروند به طرف یک قدرت جبّار قهّار مسلّطی مثل فرعون با آن همه امکانات، فرمود: وَلا تَنِیا فی ذِکرِی؛ مواظب باشید. بارها فرمود: لا تَخافا اِنَّنی مَعَکُما اَسمَعُ وَ اَرىٰ(2) -من کمکتان میکنم، من حمایتتان میکنم- امّا این را هم فرمود که «لا تَنِیا فی ذِکرِی»؛ کوتاهی نکنید.ذکرالهیوسیله و مایهی همهی این تواناییهایی است که شمردیم و عرض کردیم که بایستی به کار گرفته بشود و استفاده بشود؛ذکرالهیزمینهی همهی اینها است. 23 /12/97 مقام معظم رهبری
۱)سورهی طه، بخشی از آیهی ۴۲
۲) سورهی طه، بخشی از آیهی 46
امروز جامعهی انقلابی ما، مردم مؤمن ما، نیاز به این دارند که این آرامش را، این سکینه را، این طمأنینه و وقار را در خودشان
هرچه بیشتر به وجود بیاورند. «الا بذکرالله تطمئن القلوب». یاد خداست که دلها را در ماجراهای طوفانی دنیا و زندگی حفظ میکند. یاد خدا را مغتنم بشمارید. ایام ماه رجب -همانطور که گفتیم- نزدیک است. دعاهای ماه رجب یک دریائی از معرفت است. در دعا فقط این نیست که انسان دل را به خدا نزدیک میکند؛ این هست، فراگیری هم هست. در دعا هم تعلیم است، هم تزکیه هست. دعا هم ذهن را -این دعاهای مأثور از ائمه (علیهمالسّلام)- روشن میکند، حقایقی را، معارفی را به ما میآموزد که در زندگی به آنها نیاز داریم، و هم دل را متوجه به خدا میکند.ذکرالهیرا خیلی باید مغتنم بشمرید. همین نماز جمعهی شما مصداقذکرالهیاست. «فاسعوا الیذکرالله». در اینجا آنچه بر دل شما، بر زبان شما، بر حرکات شما باید غالب باشد، یاد خداست. دل به یاد خدا، زبان متذکربه نام مقدس پروردگار، حرکات دست و پا و جسم هم حرکاتی در جهت یاد پروردگار و اطاعت اوامرالهی. این چیزی که مورد نیاز یکایک ماست، همین است. ۱۳۸۸/۰۳/۲۹
ترویج تقوا
«بیان چگونگی رعایت تقوا در مسائل خانوادگی و وظایف پدران و مادران در تربیت دینی و اخلاقی فرزندان»، «بیان مصادیق تقوا در روابط زوجین و در مسائل مربوط به اسراف در جامعه» و نیز «اجتناب از دروغ و تهمت در کسبوکار و معاملات»، از جمله مصادیق عینی و عملی تقوای مورد نیاز جامعه است که باید در نمازهای جمعه بیان شوند.
حضرت آیتالله خامنهای یکی دیگر از مصادیق رعایت تقوا را، «اجتناب از ناامید کردن جوانان» برشمردند و افزودند: برخیها در مدارس، دانشگاهها و حتی در محیطهای کسبوکار، بهگونهای صحبت میکنند که جوان از آینده ناامید میشود. ناامید کردن جوان یعنی گرفتن فرصت و قدرت عنصر جوان از کشور و جامعهی اسلامی و این خود یک منکر است 25/4/98
علاج دنیاپرستی را هم امیرالمؤمنین در خطبهی متقین بیان فرموده است: «عظم الخالق فی انفسهم فصغر ما دونه فی اعینهم»(۱) علاج دلبستن و مجذوب شدن به دنیا این است که انسان تقوا پیشه کند که از خواص تقوا یکی همین است که «عظم الخالق فی انفسهم»؛ خدا در دل انسان، در جان انسان آنچنان جایگاهی پیدا میکند که همه چیز در نظر او کوچک میشود. این مقامات دنیوی، این اموال، این زیبائیها، این جلوههای زندگی مادی، این لذتهای گوناگون در نظر انسان حقیر میشود و بر اثر عظمت یادالهیدر دل انسان، اهمیت پیدا نمیکند. از خصوصیات تقوا همین است.1/5/92
گفتمان عالی نظام
باید برایگفتمانانقلابتلاش و کار کنید
گفتمان پیشرفت و عدالت
گفتمان پیشرفت علمی
گفتمان پیشرفت ایرانی –اسلامی
گفتمان مقاومت
گفتمان وحدت و یکپارچگی ملی
از جمله گفتمانهای عالی نظام است که باید به گفتمان غالب در جامعه تبدیل شود نه گقتمانهای انحرافی مثل توسعه سیاسی؛ توسعه ی اقتصادی؛ دموکراسی خواهی و از این قبیل
بصیرت بخشی
بصیرتبخشیوبصیرتدهی به کسانی است که نیاز بهبصیرتدارند؛ یعنی روشن کردن فضا. در همهی ادوار، این شجاعت بی پایان، این فداکاری عظیم، در خدمت آگاه کردن مردم، عمق دادن به اندیشهی مردم و ایمان مردم بسیار لازم و ارزشمند است
از جملهی چیزهایی که امروز لازم است،بصیرتسیاسی است؛بصیرتسیاسی! ببینید؛ وقتیبصیرتباشد، انسان میتواند محیط پیرامون خود و محیطهای دور و نزدیک را بشناسد؛بصیرتیعنی این. وقتیبصیرتنباشد، انسان مجذوب یک چیزی میشود که واقعاً جاذبهای ندارد؛ یک عدّهای مجذوب آمریکا هستند، امّا این مجذوبیّت، مجذوبیّت دروغین است؛ هیچ جاذبهای ندارد.
بصیرتاین است که شما بدانید با چه کسی طرفید، بدانید که او دربارهی شما چه فکری دارد، بدانید که اگر چشم خودتان را بستید و فکر نکردید، ضربه خواهید خورد؛ اینبصیرتاست. توقّع ما از نخبگان سیاسی و غیرسیاسی کشور این است که اینبصیرترا داشته باشند. مردم خوشبختانه اینبصیرترا دارند؛ تعجّب است! مردم معمولی و تودههای مردم اینبصیرتسیاسی را دارند [امّا] بعضی از نخبگان ما با تکیه بر توهّماتی که دارند، اینبصیرترا ندارند.26/8/95
ایجاد همدلی
این کشور با اتحاد مسئولین، باهمدلیمسئولین، باهمدلیملت با مسئولین، با اتحاد عظیم ملت ایران پیش خواهد رفت. همهی تلاش امام بزرگوار ما در طول آن ده سال زندگىِ بابرکت خود در رأس جمهوری اسلامی، بر همین تأکید و بر همین نکته بود؛ اتحاد مردم،همدلیمردم. امروز هم همان است؛ باید کاری کنیم و ملت ایران کاری بکنند که مسئولین کشور با هم همدل باشند، همراه باشند، اختلاف و شقاق و درگیری و مچگیری و دست به یقه شدن و ایراد بنیاسرائیلی از یکدیگر گرفتن، این چیزها نباشد.
بیانات در دیدار کارگران و کارآفرینان ۱۳۸۷/۰۲/۰۴
کمک به اتحاد و یکپارچگی
اتحادویکپارچگیدر درونونیز تزریقاتحادبه مجموعهی جامعه.
برادران، خواهران، عزیزان! امروز کشور بهاتحادکلمه خیلی نیازمند است. بنده مخالفم با سخنیوحرکتیونوشتاری که - حتی اگر با انگیزهی درستوبا انگیزهی صادقانه است - موجب شقاقوشکاف میشود؛ بنده موافق نیستم. اگر کسی نظر من را میخواهد بداند، نظر من این است که عرض کردم. ما بایستی انسجام را ایجاد کنیم. ما بایستی تلائم را در مجموعهی این ظرفیت عظیم بهوجود بیاوریم. 2/4/89
امام جمعه امام جمع است ، نه امام فرقه ، بنابر این باید نهایت تلاش خودرا در تحقق این سفارش رهبری بکار گیرد .
تالیف قلوب
(لَو اَنفَقتَ ما فِی الاَرضِ جَمیعًا مآ اَلَّفتَ بَینَ قُلوبِهِم.( اینجا هم بنده عرض میکنم اگر همهی ثروت را هم خرج میکردیم، نمیتوانستیم این همه انگیزه و این همه توان و این همه شوق و علاقه را جمع کنیم. این از درون دارد میجوشد؛ این را خدا کرده؛ دلها دست خدا است، دلهای من و شما دست خدا است. این را قدر بدانیم. اینها الان آمدند در میدان؛ جوانهای ما، چه در اتّحادیّهی انجمنهای اسلامی، چه در بسیج و امثال اینها، آمدند وارد میدان شدند و میخواهند کار کنند برای خدا، برای انقلاب، برای کشور؛ به اینها باید میدان داد، باید به اینها کمک مادّی و معنوی کرد. 1/2/95
مصداق «تألیف قلوب» مسلمانان ضعیفالعقیده است; چون امام(علیه السلام)مىفرماید: آنها کسانى هستند که خداوند را عبادت مىکنند و در ظاهر، شهادت به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و قرآن مىدهند، اما با وجود این، در مورد پیامبر(صلى الله علیه وآله) و قرآن شک دارند. اگر به آنها خیرى برسد راضى مىشوند و اطمینان مىیابند و اگر به آنها سختى برسد از اسلام برمىگردند و توحید و نبوّت را انکار مىکنند.
ماموریتهای فوق ائمه جمعه را به محوری موثر در همگرا سازی جامعه با آرمانهای انقلاب اسلامی تبدیل ساخته و این شبکه عظیم را به موتور پیشران فرآیند انقلاب اسلامی در گام دوم انقلاب تبدیل خواهد کرد .