ایتالیا نخستین کشور اروپایی بود که بلافاصله پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، لاپو پیسلتی معاون وزیرخارجه و نماینده خود را به تهران فرستاد. همچنین در طول چند سال اخیر ایتالیا در مجموعه اتحادیه اروپا مواضع بسیار مثبت درباره ایران اتخاذ کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به مواضع این کشور در خصوص بحران سوریه و موضوع هسته‌ای اشاره کرد. در عین حال ایتالیا به واسطه جایگاه قدرتمند خود در اتحادیه اروپا و روابط خوبی که با ایران دارد می‌تواند نقش موثرتری در اداره بهتر مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و حل معقولانه مسائل میان ایران و اتحادیه اروپا داشته باشد.
از لحاظ اقتصادی، ایتالیا نسبت به سایر کشورهای اروپایی تلاش بیشتری برای حفظ روابط سنتی و پایدار خود با ایران صورت داده و از این رو همواره یکی از مهم‌ترین شرکای اروپایی ایران مطرح بوده است.
اگر چه بر اثر تحریم‌های وضع شده بر فروش نفت ایران باعث سقوط ۶۰ درصدی واردات ایتالیا از ایران شد، اما ایتالیا همچنان نخستین شریک تجاری ایران در میان کشورهای اتحادیه اروپا محسوب می‌شود. بنیامین نتانیاهو نیز در سفری که اوائل آذر به ایتالیا داشت تلاش فراوانی کرد تا از نزدیک شدن همکاری‌های اقتصادی ایران و ایتالیا جلوگیری نماید.
بیژن زنگنه وزیر نفت نیز در اواسط آذر ماه پس از به پایان رسیدن یکصد و شصت و چهارمین اجلاس اوپک با پائولو اسکرونی مدیرعامل شرکت نفتی انی دیدار و گفتگو کرد. مدیر عامل انی در این دیدار بیان کرده بود که اگرچه همکاری‌های مشترک نفتی با ایران به لغو تحریم‌ها بستگی دارد، اما «انی» امیدوار است که آن‌ها به زودی رفع شوند.
این شرکت ایتالیایی با وجود تحریم نفتی ایران توسط ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا هم کماکان به خرید نفت خام ایران در قالب بازپرداخت منابع مالی قراردادهای بیع متقابل اقدام می‌کند و حتی از تحریم طلای سیاه ایران هم توسط اتحادیه اروپا و وزارت خزانه داری آمریکا مستثنی شده است.
از لحاظ سیاسی، ایتالیا برخلاف برخی از کشورهای منطقه و جهان بر نقش مهم و سازنده ایران در صحنه جهانی و منطقه‌ای اذعان دارد و در سخنان مقامات این کشور این موضوع نمود خاصی داشته است.
در مهم‌ترین مسائل یک دهه اخیر میان ایران و کشورهایی اروپایی که مسئله هسته‌ای ایران مطرح بوده است، ایتالیا از جمله کشورهایی بوده که سال هاست خود را در تصمیمی غیرمنطقی از مذاکرات ایران با ۱+۵ دور نگه داشته شده است.
این موضوع از این نظر برای ایتالیا مهم است که در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ نمایندگان سه کشور اروپایی یعنی آلمان، فرانسه و انگلیس حضور دارند اما ایتالیایی‌ها در این مذاکرات عملا حضور ندارند. از این رو ایتالیا تمایل دارد خارج ازاین چارچوب در تعاملات دو جانبه رابطه با ایران را گسترش دهد.
وزیر امور خارجه ایتالیا در دهمین کنفرانس سفرای ایتالیا به مناسبت پایان سال میلادی با اشاره به توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ در ژنو، گفته بود: این توافق که گشایش فرصت‌ها بوده است باید مراقب بود تا باز باقی بماند. همچنین بونینو پیش از این گفته بود که ما به خوبی می‌دانیم که درصورت کاهش تحریم‌ها، یک مسابقه برای ایجاد روابط با ایران (میان کشورهای غربی) به وجود می‌آید.
اکنون و پس از توافق ژنو ایتالیا به دنبال سهم خود در احیای تعامل اقتصادی با ایران در رقابت با دیگر کشورهای اروپایی برای ورود به اقتصاد ایران است. به ویژه بیشتر کشورهای اروپایی درگیر بحران مالی این روزهای سراسر اروپا هستند.
خانم بنینو، وزیر خارجه ایتالیا طی دیدارش از ایران در پاسخ به سئوال خبرنگاری در این باره که وی در گفتگو با یک روزنامه اعلام کرده بعد از توافق ایران و گروه ۱+ ۵ در ژنو یک مسابقه در بین کشور‌ها برای حضور در ایران شکل گرفته که هر کدام روابط بهتری با ایران داشته باشند، گفت: باعث خوشبختی است که ایتالیا برنده این مسابقه باشد، اعتقاد دارم اگر دورنمای کار بهتر شکل بگیرد، بر تعداد مسابقه دهندگان اضافه خواهد شد و شاهد رقابت بیشتری خواهیم بود. رقابت وجود دارد و ایتالیا نیز مقام خوبی را دارد.