بین الملل

دیپلماسی نوروزی و همگرایی منطقه‌ای

برگزاری سومین جشن جهانی نوروز در حالی امسال به کشور تاجیکستان سپرده شده است که در دو دوره پیشین نیز سران و مقام‌های بلندپایه برخی کشورهای منطقه، این روز بین المللی را در کنار هم گرامی داشتند.
هشتم مهرماه ۱۳۸۸ نوروز توسط سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) به عنوان میراث غیرملموس جهانی ثبت شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز چهارم اسفندماه‌ همان سال، بیست و یکم مارس مصادف با نخستین روز فروردین ماه را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز با ریشه ایرانی به ‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی بر اساس مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نوروز جشنی با ریشه ایرانی است که قدمتی بیش از سه هزار ساله دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را جشن می‌گیرند. همچنین عید نوروز به عنوان روز بین‌المللی نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسمیت شناخته شد. در حقیقت، با توجه به جغرافیای منطقه‌ای نوروز که میراثی به جای مانده از فرهنگ ایران باستان است، مردم کشورهایی مانند ایران، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، قزاقستان، آذربایجان، تاتارستان، هندوستان، ترکستان چین، بنگلادش، بوتان، نپال، تبت حتی سودان و زنگبار آغاز بهار را جشن می‌گیرند.
نگاهی به برنامه‌های حاشیه‌ای سومین جشن جهانی نوروز در تاجیکستان نشان می‌دهد جشن جهانی نوروز فقط مراسمی با هدف زنده نگاه داشتن خاطرات باستانی و تقویت حافظه تاریخی نیست. بلکه از کنار آن می‌توان به فرصت‌های دیگری برای تقریب فرهنگ‌های بین ملل، آشنا کردن مردم این کشور‌ها با داشته‌های فرهنگی طرف‌های دیگر، تقویت همگرایی‌های سیاسی، توجه بیشتر به سرمایه گذاری و انتقال دانش اشاره کرد.
برگزاری پنجمین اجلاس اقتصادی افغانستان، افتتاح خانه فرهنگ ایرانیان، نمایشگاه فرهنگی دایر در محل نوروزگاه و... از جمله برنامه‌هایی است که کشور‌ها و ملت‌های منطقه را بیش از پیش با یکدیگر گره می‌زند.
هم اکنون ثبت جهانی نوروز از سوی سازمان ملل متحد، بهانه‌ای برای نزدیک‌تر شدن ۳۰۰ میلیون نفر از جمعیت دنیا در کشورهای منطقه شده است. به این ترتیب، جمهوری اسلامی ایران به عنوان سرزمین مادری شکل گیری این آیین باستانی پیشتاز برگزاری نشست‌هایی منطقه‌ای با حضور سران این کشور‌ها شد.

جشن جهانی نوروز را می‌توان از منظر چندین فرصت بررسی کرد:
*ایجاد زمینه تقویت دیپلماسی فرهنگی میان کشورهای برپا دارنده جشن‌های نوروزی
* دیپلماسی عمومی میان ملت‌های کشورهای برپا دارنده جشن‌های نوروزی اهمیت ویژه‌ای یافته است.
*تقویت عرصه‌های همکاری اقتصادی و تجاری موجود و شناسایی توانمندی‌ها و استعدادهای قابل سرمایه گذاری در کشور‌ها، از دیگر فرصت‌هایی است که در حاشیه سفر سران کشورهای منطقه‌ای با مشترکات فرهنگی عمیق صورت می‌گیرد.
*همفکری این کشور‌ها در عرصه تولید دانش و فناوری نیز به کار‌شناسان آن‌ها کمک خواهد کرد برای برطرف کردن نیازهای علمی خود، به جای چشم داشتن به قدرت‌های غربی دور از منطقه، از یاری افرادی بهره ببرند که زمینه‌های فرهنگی مشترک، آنان را به یکدیگر نزدیک کرده و بنابراین خصوصیات رفتاری، حساسیت‌ها، ویژگی‌ها و رفتارهایی مشابه‌تر دارند.
*همچنین کشورهایی که دارای زمینه‌های فرهنگی نزدیک هستند در دسته بندی‌های سیاسی نیز می‌توانند قطب‌های مشخص قدرتمندی را تشکیل دهند.
این چنین است که نوروز را روز صلح جهانی نیز می‌دانند؛ چرا که در حاشیه دیپلماسی نوروزی شکل گرفته، فرصتی در اختیار کشورهای منطقه و حتی جهان قرار می‌گیرد تا با توجه به اشتراکات متعالی در نهاد انسانی، پیوندهای فرهنگی بشر برای برقراری آرامش، امنیت، ثبات و صلح محکمتر شود.


https://shoma-weekly.ir/wSjJep