بین الملل

خرید امنیت با پول نفت

مجله آلمانی اشپیگل در گزارشی اخیرا قراردادهای تسلیحاتی عربستان را از «احمقانه‌ترین» قراردادهای تاریخ معاصر نام برده است.
محمد علایی- مجله آلمانی اشپیگل در گزارشی اخیرا قراردادهای تسلیحاتی عربستان را از «احمقانهترین» قراردادهای تاریخ معاصر نام برده است.

نویسنده این گزارش معتقد است از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران درسال ۱۹۷۹ و آغاز جنگ هشت ساله، دولت ریاض تاکنون ۱۵۰ میلیارد دلار هزینه برای خرید تسلیحات نظامی کرده است، اما همچنان نتوانست بر برتری ایران در خودکفایی و بومی کردن بخش زیادی از تجهیزات جنگی خود دست یابد. ضمن آنکه خبرها اخیرا حاکی از آن بوده است که، این کشور این بار برای جبران عقب ماندگی خود به عقد قرارداد محرمانه با رژیم صهیونیستی علاقهمند شده است.

عربستان سعودی تنها کشور عربی است که با صرف بودجه هنگفت توانسته انگلیس را پشت سر بگذارد و رتبه چهارم در فهرست بزرگترین خریداران اسلحه را به خود اختصاص دهد؛ هر چند آمریکا کماکان در صدر این فهرست قرار دارد.

موسسه بینالمللی تحقیقات راهبردی لندن گزارشی درباره هزینههای نظامی سال ۲۰۱۳، ۶ کشوری که بالاترین بودجه را به خرید سلاح از سایر کشورها اختصاص دادهاند، منتشر کرد که مهمترین نکته آن افزایش چشمگیر هزینههای نظامی عربستان بود آنهم در شرایطی که کشورهای غربی طی این سال کوشیده بودند هزینههای نظامی خود را کاهش دهند. اما در مقابل این کشورها، کشورهای خاورمیانه هزینههای نظامی خود را افزایش دادهاند.

بر اساس گزارش موسسه بینالمللی تحقیقات راهبردی لندن، آمریکا با ۶۰۰ میلیارد دلار، همچنان بزرگترین کشور خریدار اسلحه به شمار میآید که با این رقم، ۳۸ درصد کل خرید اسلحه در جهان را به خود اختصاص داده است.

بعد از آمریکا، چین با ۴۰ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۰، ۱۱۲ میلیارد دلار برای مسائل نظامی هزینه کرده است که همین افزایش هزینهها موجب افزایش تنش در روابط چین با ژاپن، کره جنوبی و ویتنام شده و این کشورها تصمیم گرفتهاند تا هزینههای نظامی خود را افزایش دهند. البته طبق گزارش روزنامه نیویورکتایمز، چین قصد دارد در سال ۲۰۱۴، بودجه نظامی خود را به ۱۴۸ میلیارد دلار افزایش دهد.

میزان هزینههای نظامی روسیه نیز با ۳۰ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۱۰ به بیش از ۶۸ میلیارد دلار رسیده است و به این ترتیب این کشور جایگاه سوم را در رتبهبندی هزینههای نظامی بالا به خود اختصاص داده است.

اما عربستان با رشد 6.8 درصدی و با پشت سر گذاشتن انگلیس، به چهارمین خریدار بزرگ تسلیحات نظامی در جهان تبدیل شده است. هزینههای نظامی عربستان در سال ۲۰۱۳، ۵۹. ۶ میلیارد دلار بوده و بعد از این کشور، انگلیس و فرانسه قرار دارند که اولی ۵۷ میلیارد دلار برای خرید اسلحه هزینه کرده و دومی 4/۵۲ میلیارد دلار برای خرید تسلیحات نظامی بودجه صرف کرده است.

طبق گزارش موسسه بینالمللی صلح در استکهلم، بودجه نظامی عربستان در سال ۲۰۱۲ نیز 2/۵۲ میلیارد دلار بوده است.

البته اینکه علت تلاش ریاض برای افزایش بودجه نظامی چیست و سلاحهای خریداری شده در کجا مصرف میشوند نیز سئوالی است که با مرور حوادث سالهای اخیر خاورمیانه میتوان پاسخی درخور برای آن یافت.

ابتدا وجود تهدیدهای داخلی برای عربستان. چراکه در پی بیداری اسلامی در منطقه، بیشترین کشوری که در آستانه اعتراضات و اختلافات داخلی و حتی حاکمیتی در آن به چشم میخورد عربستان است. از این رو دولت ریاض با استفاده از این امکانات نظامی سعی دارد تا صدای مخالفان داخلی خود را حتی با سلاحهای سرکوب شهری خاموش کند

دلیل بعدی در خارج از مرزهای این کشور وجود دارد؛ بحرین. آل خلیفه که عملا توسط خاندان آل سعود اداره میشود، نیازمند کمکهای لجستیکی و تسلیحاتی عربستان بود و از این رو بخش قابل توجهی از سلاحهای عربستان برای سرکوب مخالفان آل خلیفه در بحرین روانه آن کشور میشوند.

مهمترین مصرف تسلیحات نظامی عربستان را شاید بتوان در سوریه و در جنگ با نظام بشار اسد دانست. دو شاخه القاعده، داعش و جبهه النصره به صورت مستقیم از ریاض حمایت مالی و تغذیه جنگی میشوند.

اینگونه بازار مصرف بزرگی برای سلاحهای سعودیها فراهم شده است.

اما در این بین موضوع دیگری نیز قرار دارد؛ ایران. همانطور که اشاره شد، عربستان حالا که خود را کاملا از ایران عقب دیده است به قدرت برتر مستقل نظامی ایران در منطقه میاندیشد و از این رو و برای مواجهه احتمالی با تهران رو به خریدهای هنگفت نظامی میکند.

https://shoma-weekly.ir/tdYwrd