بین الملل

حمله عراق به کویت؛ از آغاز تا پایانی خفت بار برای صدام

ساعت 2 نیمه شب به وقت محلی در تاریخ دوم آگوست 1990، زبده ترین نیروهای گارد ریاست جمهوری عراق (شامل لشکر یکم حمورابی، لشکر دوم مدینه المنوره، لشکر سوم مکانیزه توکل علی‌الله و لشکر ششم موتوریزه بخت النصر) و نیرو های ویژه ارتش عراق هجوم به خاک کشور پادشاهی کویت را آغاز کردند.

امیر صابری- ساعت 2 نیمه شب به وقت محلی در تاریخ دوم آگوست 1990، زبده ترین نیروهای گارد ریاست جمهوری عراق (شامل لشکر یکم حمورابی، لشکر دوم مدینه المنوره، لشکر سوم مکانیزه توکل علیالله و لشکر ششم موتوریزه بخت النصر) و نیرو های ویژه ارتش عراق هجوم به خاک کشور پادشاهی کویت را آغاز کردند.

نقش محوری و اصلی ارتش بعثی عراق را در این هجوم کماندوهای آن ارتش بر عهده داشتند که بهوسیله هلیکوپتر و قایق برای حمله به پایتخت وارد خاک کویت شده و سایر نیروها نیز اقدام به تصرف فرودگاهها و دو پایگاه هوایی کویت نمودند.

 

  علل حمله عراق به کویت

صدام حسین بر این باور بود که جنگ او با ایران باعث شدهاست که کویت از حمله قریبالوقوع ایرانیان در امان باشد. او همچنین معتقد بود چون جنگ او با ایران به سود کشورهای حوزه خلیج فارس بودهاست، دولت های عربی باید بخشی از بدهی عراق را ببخشند. صدام حسین با اصرار از کویت خواست که بدهی 30 میلیارد دلاری عراق را که برای جنگ با ایران گرفته شده بود ببخشد، ولی کویتیها زیر بار نرفتند.

صدام که در پی جمعآوری پول برای ساخت مجدد عراق بود، به کشورهای صادرکننده نفت فشار آورد تا کمی از تولید خود بکاهند تا قیمت نفت بالاتر رود. کویت از کاهش تولید نفت سر باز زد. این کشور همچنین پیشگام کشورهای مخالف کاهش تولید نفت در اوپک شد. کویت مقادیر زیادی نفت استخراج میکرد تا بهای نفت را پایین نگه دارد، در حالی که عراق برای بازپرداخت بدهیهای خود نیاز به فروش نفت به قیمت بالا داشت.

از سوی دیگر، ذخایر نفتی کویت نیز خود باعث افزایش تنش در منطقه بود. این ذخایر تقریباً با ذخایر نفت عراق برابر بود در حالی که جمعیت کویت تنها 2 میلیون و جمعیت عراق 25 میلیون نفر بود.

کمی بعد پادشاهی کویت با حفر چاههایی که عراق فکر میکرد داخل منطقه مرزی مورد مشاجره دو کشور است،  باعث خشم صدام شد.

 

  شورای امنیت و حمله عراق به کویت

در شورای امنیت سازمان ملل متحد ظرف چهار ماه دوازده قطعنامه علیه عراق به تصویب رسید که در تاریخ 46 ساله شورا رویدادی بیسابقه بود. قطعنامههای مذکور درخواستهایی را مطرح و شرایط گوناگونی به عراق تحمیل کرد، از جمله خروج کامل و بیقید و شرط از کویت. تعداد قطعنامههای شورای امنیت افزایش یافت به طوری که 23 قطعنامه در خصوص جنگ عراق و کویت به تصویب رسید.

در تاریخ دوم اوت 1990 درست چند ساعت پس از حمله عراق به کویت شورای امنیت با صدور قطعنامه 660 ضمن محکوم کردن تهاجم عراق، از این کشور خواست فوراً و بدون قید و شرط از کویت خارج شود.

صدام ضربالاجل شورای امنیت را نپذیرفت. آمریکا و متحدانش با پشتیبانی شورای امنیت در تاریخ 26  دی 1369 حمله هوایی گستردهای را علیه عراق آغاز کردند. اسرائیل نیز توسط موشکهای عراقی مورد اصابت قرار گرفت ولی از آنجا که نمیخواست کشورهای عرب از ائتلاف ضدعراق خارج شوند درصدد انتقامجویی برنیامد. یک نیروی زمینی که اغلب افرادش از قوای مسلح آمریکایی و انگلیسی و تیپهای پیادهنظام بودند ارتش صدام را در بهمن سال 1369 از کویت بیرون رانده و بخش جنوبی عراق را تا رود فرات اشغال کردند.

 

  آمار قابل توجه جنگ خلیج فارس

تعداد نیروهای طرفین در این جنگ بیش از 1150000 تن بود که 550000 تن آن متعلق به عراق و 600000 نیرو متعلق به جبهه ائتلافیون بود. در این جنگ سلاحهای پیشرفته، هواپیماهای نسل جدید، موشکهای کروز و سلاحهای الکترونیکی به کار گرفته شد. ائتلافیون با انجام 100000 حمله هوایی بیش از 88500 تن بمب روی عراق فرو ریختند.

برای اولینبار در طول تاریخ جنگها نفت به عنوان یک شیوه بازدارندگی و تلافی جویانه در این جنگ بهکار رفت. عراق با به آتش کشیدن 735 حلقه چاه بزرگترین فاجعه اکولوژیک تاریخ را به وجود آورد.

این نبرد بنا بر گفته دانشنامه جنگ و صلح بزرگترین نبرد قرن بیستم پس از جنگ جهانی دوم از لحاظ تعداد تجهیزات و متحدان بود.

  پیامدهای جنگ

پس از اتمام جنگ رابطه بین آمریکا و عراق همچنان متشنج ماند. سال93 سرویس امنیتی عراق تلاش کرد تا جرج اچ دبلیو بوش رئیسجمهور سابق آمریکا را هنگام دیدار وی از کویت ترور کند، اما مأموران امنیتی کویت بمب کار گذاشته شده در خودروی بمبگذاری شده را خنثی کردند. آمریکا در پاسخ به این اقدام حملهای موشکی به ساختمان مرکزی اطلاعات عراق در بغداد کرد.

تحریمهای سازمان ملل که به دلیل حمله عراق به کویت وضع شده بودند و از صادرات نفت عراق نیز جلوگیری میکردند، تا سال جاری همچنان بر جای خود باقیماندند. این تحریمها موجب سختی اوضاع زندگی و نابودی اقتصاد و زیربنای عراق شدند. تنها، قاچاق کالا در مرز سوریه و کمکهای انسانی باعث بهبود نسبی این بحران میشد.

در شمال و جنوب، مردم عراق از خانه و کاشانه خود آواره گردیده و برای نجات جان خود، رو به سوی کشورهای همسایه آوردند. در راه فرار و به علت گرسنگی و سرما و بیماری، بسیاری از کودکان و سالخوردگان جان خود را از دست دادند.

از میان کشورهای همسایه، دولت و ملت ایران ضمن تقبیح اعمال رژیم حاکم بر عراق و طلب مساعدت از جامعه ملل، با تمامی امکانات خود به یاری آوارگان پرداخت و این در حالی بود که بعضی از کشورهای همسایه از آوارگان عراقی با گلوله پذیرایی کردند.حدود یک میلیون آواره عراقی به ایران آمدند.

گامهای سراسر نادرستی که از سوی حزب بعث برداشته شد سرانجام دودمان فرمانروایی صدامیها را به پرتگاه نابودی برد، آنهم نابودی نه چندان سربلندانه و پر از خواری و له شدگی.

 

https://shoma-weekly.ir/ItOxWy