سیاسی

حزب جمهوری قبل از پیروزی انقلاب تاسیس شد

من به خاطر دارم در ختم مرحوم آقای طالقانی که در همین دانشگاه تهران برگزار شد مسعود رجوی با عده یی از اعوان و انصارش آمد و به صدر مجلس رفت و با عده یی از وزرا در گوشی شروع کرد به صحبت کردن. من همان زمان گفتم اینها آنقدر مراعات نمی کنند که در مجلسی با این همه شرکت کننده نروند با وزرا در گوشی صحبت کنند و این نشان می دهد اینها برنامه هایی را تدارک دیده اند
دکتر محمد حسن غفوری فرد از اعضای سرشناس حزب جمهوری اسلامی بوده است که سابقه آشنایی وی با موسسین حزب جمهوری اسلامی به پیش از انقلاب اسلامی باز می گردد. وی همچنین از اعضای شورای مرکزی حزب بوده است و به همین دلیل آشنایی نزدیکی با مسائل و موضوعات داخل حزب جمهوری اسلامی داشته است. غفوری فرد مدتی نیز به عنوان استاندار خراسان در دولت شهید محمدعلی رجایی و همچنین وزیر نیرو در کابینه شهید باهنر حضور داشته و به همین مناسبت از نزدیک با فضای هیات دولت نیز آشنا بوده است. مصاحبه یی که در ادامه از نظر شما می گذرد از سری مصاحبه های مستند حزب جمهوری اسلامی است که قصد بازخوانی فعالیت های حزب جمهوری اسلامی از سال 1357 تا خرداد 1366 را دارد و بخش کوتاهی از مصاحبه های آن چهارشنبه هر هفته در روزنامه اعتماد منتشر می شود. پیش از این مصاحبه های دکتر عبدالله جاسبی (قائم مقام دبیرکل حزب)، حمیدرضا ترقی (از اعضای حزب موتلفه و جناح راست حزب جمهوری)، دکتر فرشاد مومنی (رییس شاخه دانش آموزی حزب و از اعضای جناح چپ حزب)، مرحوم عسگراولادی (دبیرکل اسبق حزب موتلفه اسلامی و از اعضای شاخص جناح راست حزب)، دکتر علی مطهری (پیرامون نظرات شهید مطهری درباره حزب جمهوری اسلامی)، دکتر علیرضا بهشتی (پیرامون بازخوانی نظرات شهید بهشتی در مورد فعالیت های حزب جمهوری اسلامی) و حجت الاسلام والمسلمین عبدالمجید معادیخواه (وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی و از اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی) از نظر شما گذشته است. مصاحبه با دکتر غفوری فرد در یکی از روزهای زمستان امسال در دفتر کار ایشان در ستاد انقلاب فرهنگی انجام شده است و با وی به بازخوانی پرونده حزب جمهوری اسلامی نشستیم.

مبتکر اصلی قانون اساسی نیز شهید بهشتی بودند. شما هم حتما می دانید در مجلس خبرگان قانون اساسی در اصل مرحوم آیت الله منتظری رییس و نایب رییس شهید بهشتی بودند اما به دلیل تسلط و مدیر بودن شهید بهشتی، ایشان اداره جلسات را بر عهده داشتند

آقای دکتر اگر اجازه بفرمایید از بهمن ماه 1357 شروع کنیم و اینکه چطور شد شما با حزب جمهوری اسلامی آشنا شدید و پس از آن به عضویت حزب جمهوری اسلامی درآمدید؟

من اول باید عرض کنم که حزب جمهوری خیلی زودتر از بهمن 57 تشکیل شد!حداقل بنده از تابستان سال 57 در جریان تاسیس حزب قرار گرفتم و هیات موسس حزب نیز به نوعی معین و مشخص شده بود که حضرات آقایان: بهشتی، باهنر، خامنه ای، هاشمی رفسنجانی و موسوی اردبیلی بودند. مدت ها پیش از انقلاب اسلامی برنامه ریزی شده بود برای تشکیل حزب فراگیر و تقریبا اواسط تابستان 57 بود من با مرحوم شهید بهشتی ملاقاتی را در منزل شان داشتم. ایشان عرض کردند من حداقل سه بار به محمدرضا (بهشتی) گفتم که با شما تماس بگیرند اما این اتفاق نیفتاد. مرحوم شهید بهشتی پیش از انقلاب در بین نیروهای خارج از کشور هم عده یی از افراد را برای کادرسازی بررسی کرده بودند که من هم جزو همان افراد بودم که مد نظر ایشان قرار گرفته بودم. چند روز بعد نیز شهید باهنر با بنده تماس گرفتند و من به منزل شان در جماران رفتم. هنوز صدای ایشان در گوش من هست که با همان صدای رسای خاص خودشان پشت تلفن گفتند «باهنر» هستم و بنده را به منزل شان دعوت کردند و این ملاقات من با شهید باهنر در مورد حزب جمهوری اسلامی بود. ایشان در آن جلسه بیان داشتند که دوستان ما می خواهند حزبی را تشکیل دهند و قرار است این حزب متشکل از دانشجویان، دانشگاهیان، بازاریان، روحانیون و... باشد و در مورد حزب توضیحات دیگری را فرمودند. در واقع حزب جمهوری اسلامی پیش از انقلاب پایه گذاری شده بود ولی جلسه مشترکی وجود نداشت تا اواخر سال 57 که انقلاب به پیروزی رسید و تاسیس حزب جمهوری اسلامی نیز اعلام شد. در آن زمان مطرح شده بود که حضرت امام از شهید بهشتی چندین بار پرسیده بودند که پس چرا این حزب را اعلام نمی کنید تا اینکه سرانجام در اواخر بهمن ماه 1357 تاسیس حزب جمهوری اسلامی رسما اعلام شد و عضوگیری آن نیز چند روز بعد شروع شد. در واقع در اساسنامه حزب آمده بود که هرگاه اعضای حزب به 300 نفر برسد نخستین کنگره حزب تشکیل می شود اما به خاطر شرایط خاص قبل از انقلاب و بعد از انقلاب که یک وقت نفوذی ها در حزب وارد نشوند این امر به تاخیر افتاد. همچنین استقبال خیره کننده از حزب جمهوری اسلامی که بیش از 2 میلیون نفر در آن عضو شدند باعث شد تشکیل کنگره حزب با تاخیر مواجه شود.

به نظر شما دلیل این استقبال گسترده از حزب در چه بود؟

ببینید حزب در واقع متکی به موسسان خوش نام آن بود و سرشناس بودن چند نفر موسس آن باعث شد استقبال خوبی از حزب به عمل آید. وگرنه در همان ایام یکی از افراد هم در آذربایجان، حزب جمهوری خلق مسلمان را تاسیس کرده بود که خوب نتوانست مانند حزب جمهوری اسلامی فراگیر باشد و مورد استقبال واقع شود. پس استقبال از حزب به دلیل اسم آن نبود بلکه به خاطر شناخته شده بودن موسسان آن بود. مردم به موسسان حزب علاقه داشتند و در آن ایام هم مردم به کارهای سیاسی و انقلابی به شدت علاقه نشان می دادند و همین عوامل باعث شد که از حزب جمهوری اسلامی استقبال قابل توجهی به عمل آید. مثلامن برای شما خاطره یی نقل بکنم که شاید جالب توجه هم باشد. ما در همان تابستان سال 57 سمیناری را در دانشگاه امیر کبیر برگزار کردیم با نام نخستین سمینار علمی بررسی حادثه عاشورا. در آن روزها به خاطر شرایط کشور، حکومت نظامی هم بود. 5 نفر از روحانیونی که ما در آن سمینار دعوت کردیم چهار نفرشان به شهادت رسیدند و فقط یکی از آن افراد زنده است. آقایان مطهری، مفتح، بهشتی و باهنر که به شهادت رسیدند و آقای هاشمی رفسنجانی که الحمدلله در قید حیات هستند. از آن سمینار استقبال بسیار خوبی شد و این نشان می داد که روحانیون انقلابی در میان مردم بسیار طرفدار دارند و از جایگاه خوبی برخوردار هستند.

ما چند ماه پس از پیروزی انقلاب و اعلام تشکیل حزب جمهوری اسلامی شاهد برگزاری انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی هستیم و اینکه از هفتاد و چند نفر عضو مجلس خبرگان قانون اساسی بیش از 60 نفر عضو حزب جمهوری اسلامی هستند و همین باعث شد که مخالفین قانون اساسی بعدها مدعی شوند اساسا خیلی از قوانین موجود در قانون اساسی همانند اصل ولایت فقیه کار حزب جمهوری اسلامی بوده است و حزب در واقع میدان دار قانون اساسی بوده است. آیا این صحت دارد؟

اول اجازه دهید من کمی درباره مجلس خبرگان قانون اساسی توضیح دهم. ما قبل از انتخابات خبرگان قصد داشتیم که شهید بهشتی به مجلس خبرگان نروند و در حزب باشند و اکثر فعالیت های ایشان در حزب انجام شود اما بعدترها به خاطر فضای موجود و اتفاقاتی که رخ داد ملاحظه کردیم اگر ایشان در خبرگان قانون اساسی نباشد نتیجه بسیار منفی به دست خواهد آمد به همین دلیل شهید بهشتی کاندیدای انتخابات خبرگان شدند و رای بالایی را هم کسب کردند. در همان ایام برخی ها می گفتند تدوین قانون اساسی در این شرایط اساسا مهیا نیست و اگر هم بخواهد این کار انجام شود حداقل چند سال طول خواهد کشید اما ما ملاحظه کردیم که تنها چند ماه پس از پیروزی انقلاب مجلس خبرگان قانون اساسی تشکیل و چند ماه بعد از آن هم قانون اساسی نوشته شد و به رای مردم گذارده شد و خدا را شکر توانست رای خوبی را هم کسب کند. برخی ها در همان ایام می گفتند باید مجلس موسسان تشکیل شود و از این حرف ها مطرح بود اما خدا را شکر کار به خوبی به سرانجام رسید که حتی آن موقع مردم شعار می دادند: «بهشتی، بهشتی، خوب قانونی نوشتی!» که این نشان از رضایت مردم از تدوین قانون اساسی داشت. در واقع مبتکر اصلی قانون اساسی نیز شهید بهشتی بودند. شما هم حتما می دانید در مجلس خبرگان قانون اساسی در اصل مرحوم آیت الله منتظری رییس و نایب رییس شهید بهشتی بودند اما به دلیل تسلط و مدیر بودن شهید بهشتی، ایشان اداره جلسات را بر عهده داشتند. این هم که گفته می شد حزب جمهوری اسلامی میدان دار اصلی خبرگان قانون اساسی است خب طبیعی بود چون اکثریت مطلق اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی را اعضای حزب تشکیل می دادند یا افرادی که مورد حمایت حزب بودند، همانند آیت الله جوادی آملی یا آیت الله طاهری اصفهانی و آیت الله سبحانی وآیت الله مکارم شیرازی و... که از اعضای رسمی حزب نبودند اما حزب در انتخابات از آنها حمایت کرد و توانستند رای خوبی را هم کسب کنند. پس طبیعی بود که حزب جمهوری اسلامی در تدوین قانون اساسی نقش بسیار پر رنگی داشت.

در مورد نخستین انتخابات ریاست جمهوری نیز اگر توضیحاتی را بفرمایید سپاسگزار می شوم چون این انتخابات در اصل صحنه رویارویی حزب و بنی صدر بود و همچنین شکافی هم میان روحانیت مبارز تهران و حزب جمهوری اسلامی روی داد.

بله همین طور است. یکی از کارهای قابل توجهی که بنی صدر پیش از انتخابات ریاست جمهوری کرده بود این بود که تا حد امکان سمت اجرایی نگرفته بود و بیشتر به میان مردم در شهرها می رفت و سخنرانی هایی انجام می داد تا بتواند نظر مردم را به سوی خود جلب کند. همچنین بنی صدر کار اقتصادی هم نمی کرد و همین ها باعث شده بود که در نظر مردم مطلوب واقع شود که همان زمان هم طرفداران بنی صدر شعاری را مطرح می کردند که بنی صدر، صددر صد! (یعنی مثلاصددر صد شایسته ریاست جمهوری است!) به همین دلیل بود که بنی صدر سعی کرده بود از خود چهره یی مطلوب در نزد مردم درست کند. کاندیدای حزب هم در آن زمان آقای جلال الدین فارسی بودند که پس از رد صلاحیت ایشان، مرحوم آقای دکتر حبیبی به عنوان کاندیدا در نظر گرفته شدند. من در آن زمان استاندار خراسان بودم که تنها سفر تبلیغاتی هم که آقای فارسی رفت به همان استان خراسان در آن زمان بود. متاسفانه در میان روحانیت مبارز تهران و حزب، همان طوری که اشاره کردید اختلافی رخ داد و حزب از دکتر حبیبی و روحانیت مبارز از بنی صدر حمایت کرد. خوب بنی صدر هم مشخص بود رای خوبی دارد. ما در حزب تلاش داشتیم حتی المقدور انتخابات به دور دوم کشیده شود و ما لااقل وقت داشته باشیم برای کاندیدای خودمان تبلیغات کنیم و در دور دوم بتوانیم نتیجه انتخابات را تغییر دهیم. اما خوب متاسفانه کاندیدای ما نفر دوم هم نشد. بنی صدر بیش از 10 میلیون رای کسب کرد و نفر اول شد. نفر دوم آقای مدنی شد با حدود دو میلیون رای و آقای دکتر حبیبی نفر سوم شدند با زیر یک میلیون رای. در آن زمان امام به حزب پیغام دادند که شما برای انتخابات مجلس برنامه ریزی کنید. بنی صدر هم بعد از ریاست جمهوری بسیار تلاش داشت تا بتواند انتخابات مجلس را به نفع خود تمام کند و مجلس را هم به دست بگیرد. در همان ایام هم دائما صحبت می کرد که اگر مجلس با من همسو نباشد من به مردم خواهم گفت و افشاگری خواهم کرد و از این حرف ها! خدا را شکر انتخابات مجلس با برنامه ریزی خوب رهبران واعضای حزب جمهوری اسلامی به نفع حزب تمام شد و بنی صدر هم نتوانست کاری از پیش ببرد و مجلس دیگر در خط بنی صدر نبود و حتی در خرداد 60 که طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر مطرح شد، بنی صدر فقط یک رای موافق کسب کرد و حتی به مجلس هم نیامد تا از خود دفاع کند!به نظر بنده هم بزرگ ترین خدمت حزب جمهوری اسلامی، همان مجلس شورای اسلامی اول بود.

چرا از سال 59 اختلافات میان حزب و بنی صدر آنقدر اوج گرفت که به 14 اسفند 59 رسید و کاملاحزب جمهوری اسلامی و بنی صدر در مقابل همدیگر قرار گرفتند؟

اختلافات ما با بنی صدر خیلی قبل از انتخابات بود. قبل از سال 58 بنی صدر می گفت می خواهد رییس جمهور شود و کاملابرای ریاست جمهوری برنامه ریزی کرده بود. ما هم در حزب جمهوری اسلامی برنامه ریزی کرده بودیم که شهید بهشتی به عنوان ریاست جمهوری مطرح و سپس انتخاب شوند چون ایشان را برای ریاست جمهوری بسیار خوب و مناسب می دانستیم و به نظر من اگر مرحوم شهید بهشتی رییس جمهور می شدند بسیاری از مشکلات ما حل می شد و مسائل جور دیگری رخ می داد. مثلامساله جنگ به نوع دیگری حل می شد یا موضوع گروگان ها و... اما خوب نشد که مرحوم شهید بهشتی رییس جمهور شوند و امام روحانیت را از دخالت در کارهای اجرایی و ریاست جمهوری نهی کردند. اختلافات ما با بنی صدر هم ریشه یی و مبنایی بود. مثلامن زمانی که در امریکا بودم و با انجمن های اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا ارتباط داشتم به همین واسطه با انجمن دانشجویان اروپا نیز آشنایی داشتم و از همان زمان من، بنی صدر را می شناختم و با تفکرات و نظراتش آشنا بودم و می دانستم نظراتش دقیقا چه چیزی است. ما از همان زمان ها با یکدیگر اختلاف داشتیم. خود من هم شخصا بسیار تلاش کردم بنی صدر رییس جمهور نشود و با او در دوران ریاست جمهوری اش هم بسیار اختلاف نظر داشتم. برای همین هم بود که بنی صدر در روزنامه اش یک بار نوشت که اگر جنگ تمام بشود من به خراسان می روم و تکلیف استاندار (من) را مشخص می کنم! پس اینها نشان می داد که ما با بنی صدر بسیار اختلاف نظر و مشکل داشتیم. من خاطره یی برای شما نقل بکنم. بنی صدر در زمان ریاست جمهوری اش یک بار می خواست به استان خراسان سفر کند و درآن زمان هم آقای مهدوی کنی وزیر کشور بودند. من به آقای مهدوی کنی گفتم اگر بنی صدر به خراسان بیاید من برای استقبال از او به فرودگاه نمی روم. ایشان گفتند این شایسته و درست نیست که استاندار به استقبال رییس جمهور نرود. من هم گفتم ایرادی ندارد و من استعفا می دهم تا استاندار نباشم. استعفای خودم را نوشتم و تحویل آقای مهدوی کنی دادم و ایشان هم در پایین نامه من نوشتند مستدعی است شما به کار خود ادامه دهید!بنی صدر در همان سفر وقتی جمعیت فراوانی به استقبال وی آمده بودند با غرور خاص خودش این استقبال را نشانه محبوبیت خودش می دانست و مدعی بود مردم کاملاطرفدار وی هستند. حتی من به وی گفتم اینها به خاطر حمایت امام از شما به استقبال آمده اند ولی او این را قبول نداشت و خودش را کاملامورد تایید مردم می دانست و دایم من من می کرد!امام هم یک بار به همین خاطر فرمودند این من من شیطان است. آخر سر هم زمانی که امام حکم برکناری بنی صدر از فرماندهی کل قوا را امضا کردند بنی صدر رفت و مخفی شد و دیگر از آن جایگاهش خبری نبود و چند ماه بعد هم که از ایران فرار کرد و رفت. آن زمان که اختلافات با بنی صدر به اوج خودش رسیده بود بنی صدر دایما تلاش می کرد شهید بهشتی و اعضای حزب را تخریب کند اما شهید بهشتی می گفتند هرچه امام بگویند من عمل می کنم و ایشان یک شعار معروف هم داشتند که می گفتند شعار من: سکوت است، سکوت است، سکوت!

در مورد اختلافات داخل حزب هم اگر شما اشاره یی بکنید ممنون می شوم. از همان سال 59 آرام آرام اختلافات در حزب جدی شده بود و ما شاهد خط کشی هایی در حزب هستیم که کم کم پررنگ و جدی هم شده بود.

یک بار من با مرحوم شهید باهنر در حال منزل رفتن بودیم. شهید باهنر یک ماشین آریا داشتند که دایم هم خراب می شد. من هم یک ماشین پیکان داشتم که ایشان را به منزل شان در جماران می بردم و منزل ما هم در قلهک بود و خیلی فاصله یی نبود. یک بار بر سر همین موضوع که اختلاف اعضای شورای مرکزی بود، بحث شد و ایشان نظر مرا پرسیدند من برای ایشان یک مثال ورزشی زدم. گفتم ببینید هرکدام از اعضای شورای مرکزی به عنوان تک نفر، خودشان یک ستاره هستند که خوب می درخشند و اگر هرکدام از اینها در یک تیم باشد آن تیم خیلی قوی و پرتوان می شود اما این افراد با همدیگر نمی توانند کار کنند و یکدیگر را خنثی می کنند. مثلاما در شورای مرکزی مرحوم شهید عراقی را داشتیم خب اما در همان شورای مرکزی افرادی بودند که روحیه کار اداری و دفتری را داشتند و این روحیه ها کاملامتفاوت با یکدیگر بود. مثلاخود من گهگاه مقالاتی را می نوشتم و برای انتشار می دادم به روزنامه جمهوری اسلامی تا منتشر شود. آقای مهندس موسوی در آن زمان سردبیر روزنامه بودند و این مقالاتی که من می نوشتم را منتشر نمی کردند. یک بار من سوال کردم که چرا اینها را منتشر نمی کنید؟ ایشان گفتند چون این مقالات ما را با مجاهدین خلق رودررو می کند و فعلاصلاح نیست ما با مجاهدین خلق رودررو شویم. من گفتم ما خیلی وقت است که با مجاهدین خلق رو دررو شدیم و آنها درمقابل نظام قرار گرفته اند.

چون در آن زمان مثلااینها رفته بودند در وزارت بازرگانی و بخشی از آن را اشغال کرده بودند و دانشگاه ها را به تصرف خود در آورده بودند و مثلامنی که استاد دانشگاه تهران بودم برای ورود به دانشگاه باید از اینها اجازه می گرفتم. یا مثلاچریک های فدایی خلق که دفترشان در بلوار کشاورز بود در مقابل دفترشان تانک گذاشته بودند و حاضر نبودند تانک را تحویل بدهند! من به آقای موسوی گفتم اینها درمقابل ما و نظام قرار گرفته اند و شما می فرمایید صلاح نیست ما با آنها رودررو شویم؟خوب این اختلافات در حزب وجود داشت. مثلامن به خاطر دارم خط سیاسی آقای آیت و دوستان شان همانند آقایان کاشانی در تقابل کامل با خط آقای مهندس موسوی و دوستان ایشان بود و این خط کشی ها دیگر کاملاپررنگ شده بود. حتی آقای موسوی اردبیلی هم به خاطر اختلاف نظراتی همان اوایل از حزب جمهوری اسلامی جدا شدند. من همان ایام از شهید بهشتی سوال کردم که رابطه ما با آقای موسوی اردبیلی در چه وضعی است؟ایشان فرمودند که ما در حال انجماد هستیم!به آقای موسوی اردبیلی گفتم آقای بهشتی می گویند ما در حال انجماد هستیم ایشان با خنده فرمودند ان شاءالله آب شوید!پس این اختلافات بسیار جدی بود همه به امام اعتقاد داشتند و رهبری امام را پذیرفته بودند اما اختلافات مبنایی هم در میان شان بود و در همان اوایل در حزب سه دسته به وجود آمده بود و مشخص بود این گروه ها نمی توانند مشترک شوند و به صورت مشترک کار کنند. اما خوب تا موقعی که شهید بهشتی زنده بودند، می توانستند اینها را کنترل کنند، اما بعد از شهادت شهید بهشتی اختلافات جدی تر هم شد.

آقای دکتر به سال 60 برسیم و بحث اختلافات گروه ها با حزب جمهوری اسلامی که حالاخیلی هم جدی و حاد شده بود. ریشه این اختلافات با حزب جمهوری اسلامی در چه چیز بود و چرا سرانجام واقعه 7 تیر 1360 رخ داد؟

مخالفت با حزب جمهوری اسلامی به دلیل محبوبیت حزب بود. دولت موقت در ابتدای انقلاب می گفت اینها (حزب جمهوری اسلامی) انحصار طلب هستند در صورتی که حزب جمهوری اسلامی با آن همه عضو حتی یک استاندار هم در دولت موقت نداشت اما دولت موقت و نهضت آزادی تنها با 300 نفر عضو خیلی از سمت ها را در اختیار داشتند. محبوبیت شهید بهشتی نیز در عده یی ایجاد حساسیت و حسادت می کرد. عده یی هم مثل مجاهدین خلق از همان ابتدای انقلاب قصد رویارویی با نظام را داشتند اما صبر کرده بودند تا زمان مناسب فرا برسد و به همین دلیل هم حزب جمهوری اسلامی را سد مقابل خود می دیدند و سعی داشتند به هر نحو که شده است حزب را از مقابل خود بردارند.

آیا درگیری هایی هم از قبل میان حزب و مجاهدین خلق وجود داشت؟

اینکه کاملاروشن بود مجاهدین برنامه دارند و قصد دارند حزب را هم از سر راه خود بردارند و با خیلی ها در کشور هماهنگ هستند. من به خاطر دارم در ختم مرحوم آقای طالقانی که در همین دانشگاه تهران برگزار شد مسعود رجوی با عده یی از اعوان و انصارش آمد و به صدر مجلس رفت و با عده یی از وزرا در گوشی شروع کرد به صحبت کردن. من همان زمان گفتم اینها آنقدر مراعات نمی کنند که در مجلسی با این همه شرکت کننده نروند با وزرا در گوشی صحبت کنند و این نشان می دهد اینها برنامه هایی را تدارک دیده اند. خوب بعدترها هم دیدیم که همین طور شد و مجاهدین خلق برنامه های مفصلی برای رویارویی با نظام چیده بودند. حزب هم که محکم در مقابل اینها ایستاده بود مزاحم آنها بود و هدف شان این بود که حزب جمهوری اسلامی را از مقابل خود بردارند تا مشکلات شان حل شود و بهتر بتوانند به راه خود ادامه دهند و به همین خاطر شروع کردند به تخریب حزب جمهوری اسلامی. حتی منافقین خیلی پیش از اینها در اوایل سال 58 هم شروع کرده بودند به تهدید نظام و گفته بودند اگر نظام خواسته های ما را برآورده نکند ما با نظام مقابله خواهیم کرد و با نظام درگیر می شویم. من حتی در شورای مرکزی حزب، همان زمان گفتم این چریک های فدایی خلق اقلاصورت قضیه را نگه می دارند و می گویند ما با نظام درگیر نمی شویم اما مجاهدین علنا نظام را تهدید می کنند و می گویند ما با نظام درگیر خواهیم شد. یک چنین وضعی در اوایل انقلاب میان حزب جمهوری اسلامی و گروه های مخالف نظام و امام(ره) وجود داشت و ریشه تمامی اینها به این بر می گشت که حزب جمهوری اسلامی به پای نظام ایستاده بود اما مخالفین قصد تخریب و سرنگونی نظام را داشتند. حتی مثلارجوی کاندیدای ریاست جمهوری شده بود تا بتواند رییس جمهور شود اما رد صلاحیت شد یا مثلاموسی خیابانی کاندیدای خبرگان قانون اساسی و مجلس شده بود اما رای نیاورد. اما آرام آرام پس از 7 تیر 1360 حقایق آشکار و مشخص شد که حق با چه کسی بوده است و چه کسی در مقام باطل قرار داشته است.

https://shoma-weekly.ir/4YkQzZ