محمد علایی- رویدادهای سیاسی در سال ۲۰۱۳ با وقایع و رویدادهای مختلفی به پایان رسید. روند و نتایج انتخابات در کشورهای مختلف و نیز رویدادهایی مانند برگزاری نشستها و کنفرانسها از جمله این اتفاقات بود. اما عمده خبرهای آن حول چند رویداد مهم از جمله بحران سوریه، افشاگریهای اسنودن از جاسوسیهای آمریکا بخصوص از سران و متحدان اروپایی خود، تعطیلی دولت فدرال آمریکا و در نهایت توافق هستهای ایران و ۱+۵ قرار داشت.
افشاگریهای اسنودن
در این سال اسنودان کارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریکا با فرار از آمریکا درنهایت پناهنده روسیه شد. او با افشاکردن بیش ۲۰۰ هزار مدرک در رابطه با جاسوسی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و متحدانش از مکالمات تلفنی و اینترنتی شهروندان آمریکایی و دیگر کشورها از جمله رهبران و مقامات ارشد اروپایی رسوایی بزرگی برای دولت آمریکا رقم زد که رسانههای مختلف جهان از آن به عنوان رسوایی قرن نام بردند.
تعطیلی دولت فدرال آمریکا
در ۱ اکتبر سال ۲۰۱۳ باراک اوباما در سخنانی که از شبکههای رادیو و تلویزیون ایالات متحده آمریکا پخش شد، اعلام کرد که به دلیل تصویب نشدن لایحه بودجه دولت فدرال در کنگره، نهادهای دولتی امکان ادامه فعالیت و ارائه خدمات را ندارند و به این ترتیب دولت آمریکا ۱۶ روز تعطیل شد.
این اتفاق که برای نخستین بار پس از هفده سال اتفاق افتاده بود در نهایت با تصویب طرح مشترک رهبران دموکرات و جمهوری خواه، در کنگره مبنی بر افزایش سقف استقراض دولت و همچنین تمدید بودجه دولت پایان یافت.
توافق هستهای ایران و ۱+۵ در ژنو پس از ۱۰ سال مناقشه
در بامداد ۲۲ نوامبر سال ۲۰۱۳ سرانجام پس از چندین دور مذاکرات سخت و فشرده در ژنو سوئیس، ایران و ۱+۵ به یک توافق داخلی و کوتاه مدت برای بازه زمانی شش ماهه بر سر برنامه هستهای ایران دست یافتند که تا حد زیادی به یک دهه مناقشه ایران و غرب بر سر پرونده هستهای ایران پایان داد. در این توافقنامه حق «غنی سازی» ایران از سوی غرب در قبال برخی تعهدات تأیید شده است و در مقابل طرفهای غربی نیز تعهد کردند برخی تحریمها از جمله تحریم پتروشیمی، فلزات گرانبها و آزاد سازی فروش قطعات هواپیما به ایران را لغو کنند.
سقوط مرسی و بازگشت نظامیان به قدرت در مصر
در ۳ ژوئن ۲۰۱۳ محمد مرسی رئیس جمهور منتخب ملت مصر با حکم فرمانده کل نیروهای مسلح از قدرت برکنار و زمام امور به دست دولتی که توسط ارتش بوجود آمد سپرده شد. مرسی که در نخستین سالگرد پیروزی در نخستین انتخابات پس از سه دهه دیکتاتوری حسنی مبارک، با اعتراضات گسترده مردمی مواجه گردیده بود، در نهایت از سمتش برکنار و در حصر خانگی قرار گرفت که تاکنون نیز در زندان به سر میبرد. از چند ماه پیش جلسات محاکمه مرسی و رهبران ارشد اخوان المسلمین آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
بحران سوریه
فراز و فرودهای بحران سوریه در دوسال اخیر در صدر اخبار
بینالمللی بوده است. پیروزیهای چشمگیر ارتش سوریه در میادین نبرد از جمله بسیاری از مناطق مختلف این کشور علیه گروههای تروریست
بین المللی و تغییر معادلات منطقهای و جهانی به نفع بشاراسد. به طوری که آمریکا، انگلیس، فرانسه و متحدان غربی و عربی آنها در پی تلاشهای نافرجام برای حمله به سوریه دست از مکانیسم جنگ و دخالت نظامی علیه نظام سوریه کشیده و به راهکارهای سیاسی دیپلماتیک و برگزاری کنفرانس ژنو۲ متمایل شدند.
توافق آمریکا و روسیه مبنی بر خلع سلاح شیمیایی سوریه
در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳ وزیر خارجه آمریکا و روسیه از رسیدن به توافقی دوجانبه بین واشنگتن و مسکو، درباره بحران سوریه خبر دادند. پس از حمله شیمیایی در اطراف دمشق و کشته و زخمی شدن دهها نفر، آمریکا و برخی کشورهای غربی از تصمیم خود برای حمله نظامی به سوریه خبر دادند که با صدور قطعنامه خلع سلاح اتمی سوریه میان روسیه و آمریکا سایه جنگ از سر سوریه کنار رفت.
مرگ هوگو چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا و جانشینی نیکلاس مادورو
هوگو چاوز رئیس جمهور۵۸ ساله ونزوئلا در ۵ مارس ۲۰۱۳ پس از دو سال دست و پنجه نرم کردن با بیماری سرطان درگذشت. به دلیل مرگ وی قرار شد انتخاباتی زود هنگام در ونزوئلا و ۳۰ روز پس از مرگ وی برگزار گردد که در طول این یک ماه نیکلاس مادورو معاون و امین وی در ماههای پایانی عمرش، عهده دار موقت پست ریاست جمهوری شد تا اینکه روز ۱۴ آوریل انتخابات برای تعیین رئیس جمهوری جدید در ونزوئلا برگزار گردید و همانطور که پیش بینی میشد، نیکلاس مادورو پیروز و جایگزین چاوز شد.
در کنار این اتفاقات رویدادهای مهم دیگری نیز مورد توجه هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
در آمریکا، انفجارهای بوستون در ماههای ابتدایی ۲۰۱۳ باعث کشته و زخمی شدن بیش از ۱۳۰ نفر گردید.
ناآرامی و اعتراضات مردمی در اوکراین که به سرعت ابعاد بین المللی به خود گرفت و پس از گذشت چند هفته، صحنه سیاسی اوکراین را به عرصهای برای زورآزمایی علنی و نبرد تنگاتنگ مسکو و واشنگتن تبدیل ساخت.
امتناع دولت کرزای از امضای توافقنامه امنیتی کابل علیرغم فشارهای زیاد واشنگتن مبنی بر امضای این توافقنامه.
در عراق اقدامات تروریستی و انفجارها در هفتههای پایانی سال ۲۰۱۳ با روندی رو به رشد مواجه شد.
اعلام استعفای پاپ بندیکت شانزدهم که از سال ۱۴۱۵ میلادی بیسابقه بود و در نهایت کاردینال «خورخه ماریو برگولیو» ۷۶ ساله اهل آرژانتین به عنوان پاپ جدید انتخاب شد.
پیروزی حزب تحت رهبری مرکل صدر اعظم وقت آلمان در انتخابات پارلمانی این کشور برای سومین بار پیاپی که موجب شد آنگلا مرکل برای یک دوره دیگر در پست خود ابقا شود.
اعدام شوهر عمه رهبر کره شمالی نیز که به اتهام خیانت به ملت و فساد و ارتشاء و فحشا از رویدادهای مهمی بود که در هفتههای پایانی سال ۲۰۱۳ اتفاق افتاد.
روز ۶ دسامبر سال ۲۰۱۳ نلسون ماندلا نماد اخلاق مداری در سیاست و رهبر آفریقایی مبارزه با رژیم آپارتاید پس از یک دوره بیماری در سن ۹۵ سالگی درگذشت.