بین الملل

تل‌آویو در آغوش امیر قطر

با این تفاسیر سیر روابط دوجانبه دوحه – تل‌آویو در بستر تحولات خاورمیانه با شیب زیادی در حال بالا رفتن است و کماکان ادامه دارد.
فاطمه صناعی- شبه جزیره ای 11 هزار کیلومتری قطره ای شکل خلیج فارس طی ماه های اخیر سر و صدای روابطش با اشغالگران قدس بالا گرفته است. قطر که امروز توسط امیر حمدبن آل ثانی اداره می شود، دست در دست مقامات صهیونیستی اسراییل گذاشته و تلاش می کند در خصوص خاورمیانه، مسئله سازش و البته منافع فی مابین به بهترین نحو عمل کند. این روابط از نیمه اول دهه 90 و در زمان امیر سابق قطر شروع شده است اما طی چند سال اخیر رنگ علنی به خود گرفته و بیشتر در چشم کشورهای منطقه خودنمایی می کند. اواسط ژانویه 1994 تلویزیون رژیم صهیونیستی، اعلام کرد که وزیران خارجه اسرائیل و قطر در لندن درباره برخی موضوعات از جمله طرح انتقال گاز قطر از طریق اسرائیل به اروپا مذاکره کردهاند. این مذاکرات توسط وزیر خارجه وقت قطر نیز تأیید شد و حتی سخن از لغو تحریم های اعمالی قطر علیه اسراییل به میان آمد.

برخی اشتراکات میان دو طرف آنها را بیشتر به هم نزدیک کرده است. منافع تقریباً مشترک در منطقه و اتحادشان با آمریکا، بازی آنها در سطح خاورمیانه را همسان کرده و پیوندی عمیق برای همکاری های اطلاعاتی امنیتی ایجاد کرده است. در این میان با توجه به انقلاب های عربی در سطح خاورمیانه هر دو طرف از حرکت شبکه های اخوان هراس دارند و مثل امارات و عربستان پس از انقلاب مصر که خطر منطقه ای برای کشورهای محافظه کار ایجاد کرده است، محتاطانه تر قدم برمی دارند. بنابراین بعید نیست بین قطر و اسراییل و همچنین عربستان و امارات در این باره کارهای مشترک انجام شود. در این میان نباید از تحولات داخلی مصر گذشت؛ به جز روابط سیاسی میان مصر- اسراییل که پس از انقلاب 25 ژانویه مصر تغییرات محسوسی داشته است، روابط تجاری و اقتصادی نیز که تأمین کننده مایحتاج صهیونیست هاست، بسیار مورد توجه است. «محمد بسیونی» سفیر پیشین مصر در اسراییل پیشتر از تأمین 40 درصد از نیاز گاز اسراییل سخن گفته و این نکته را خاطر نشان کرده بود که اگر زمانی این توافقنامه گازی میان دو طرف لغو شود، قطر به عنوان جایگزین در اولویت قرار دارد.

در کل برای حفظ این روابط دوجانبه امیر قطر بارها دیدارهایی را به طور مخفیانه با مقامات صهیونیستی داشته است و به نظر می رسد پس از انقلاب های عربی منطقه این دیدارها افزایش یافته است اگرچه در مقطعی روابط خاموش بود. روزنامه صهیونیستی معاریو به نقل از یکی از هفته نامه های فرانسوی نوشت: «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسراییل محرمانه با «حمد بن جاسم» همتای قطری خود در پاریس دیدار کرده است. به هر روی امیر قطر می داند که در شرایط منطقه اگر طبق منافع مشترکش با اسراییل قدم بردارد، به نحوی رضایت متحد غربی خود آمریکا را نیز جلب کرده است. همچنین در شرایطی که سوریه امروز به صحنه جنگ طرف غربی و پایگاه مقاومت تبدیل شده است، قطر تلاش مضاعف می کند تا با جلب رضایت طرف غربی و هیزم ریختن در آتش سوریه به اصطلاح امنیت جزیره کوچکش را حفظ کند.

همین تحولات دو سال اخیر و شدت گرفتن روابط طرفین بود که رفت و آمدها و گفت و شنودها را علنی کرد. اواسط سال 2011 رادیو رژیم صهیونیستی در یک حرکت تاکتیکی با برجسته کردن سخنان «حمد بن خلیفه آل ثانی»  در خصوص روابط اسراییل و قطر عطش قطر برای رابطه با این رژیم را علنی تر کرد. امیر قطر در گفتگو با الجزیره قطر در آن زمان گفته بود: مواضع دوحه در قبال روند سازش خاورمیانه و حمایت از فلسطین برای ما آشکار و روشن است.

اشتراک منافع در دوستی و یا دشمنی دو طرف با یک گروه خاص نیز سبب پیشبرد روابط دوجانبه شده است. حماس یکی از این گروه هاست. روابط منفی امیر قطر با رهبران حماس و شهادت برخی از رهبران حماس از سوی رژیم صهیونیستی پرده از روابط پشت پرده دو طرف برداشت.

با این تفاسیر سیر روابط دوجانبه دوحه – تلآویو در بستر تحولات خاورمیانه با شیب زیادی در حال بالا رفتن است و کماکان ادامه دارد. هر گونه شوک آمریکایی و یا خاورمیانه ای به این روابط می تواند سیر نزولی آن را دامن بزند و جای تعجب ندارد. شاهد مثال روابط دوجانبه آمریکا و بزرگ ترین متحد عربی اش یعنی عربستان سعودی است که پس از انقلابهای عربی با گوشه و کنایه هایی مبنی بر کنار گذاشتن آلسعود با تمام خدماتش به آمریکا مانند حسنیمبارک، رییسجمهور خلع شده مصر همراه بود. در همین اوصاف بود که آمریکا تصمیم گرفت به نوعی مجری استراتژی خود در خاورمیانه را از عربستان به قطر شیفت کند. حالا هم بعید نیست یک شوک عربی چنین فرجامی را برای روابط دوجانبه قطر و رژیم صهیونیستی رقم بزند.

https://shoma-weekly.ir/vZokQs