* حبیبی: مبنای متقن و داشتن برنامه و مدیر برای اداره کشور؛ سه مشخصه احزاب ایدئولوژیک
محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در ابتدای این مناظره بااشاره به سابقه طولانی تحزب در ایران گفت: اینکه اصولا تا به حال حزبی در ایران وجود نداشته را قبول ندارم و معتقدم حتی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نیز احزاب در ایران وجود داشته و تاثیرات خود را گذاشته‌اند، این تاثیرات هم حسن تاثیر بوده و هم سوءتاثیر.
وی افزود: بعد از انقلاب اسلامی هم احزاب و تشکل‌هایی بوجود آمدند که به طور نسبی در فضای سیاسی کشور مفید،موثر و حتی مضر بودند.
حبیبی ادامه داد: نفس تشکیل حزب امری ضروری است و یکی از شرایط تحقق جمهوریت نظام، وجود احزاب فعال و موثر در کشور است.
دبیر کل حزب موتلفه اسلامی تصریح کرد: هر حزبی باید دارای سه مشخصه اصلی باشد تا بتوان نام حزب بر آن نهاد.
وی تصریح کرد: هر حزبی باید دارای مبنای تعریف شده، مشخص شده، متقن و ایدئولوژیک باشد و هر حزب فاقد این شاخص‌ها دائما در معرض تزلزل، انشعاب و تفرق است.
حبیبی، برنامه داشتن هر حزب برای اداره امور کشور را ویژگی دوم این نهاد سیاسی خواند و گفت:هر حزبی باید در قوه مقننه، انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات شوراها برنامه داشته باشد البته منظور کلی‌گویی در برنامه‌ها نیست بلکه یک حزب باید برای هر بخشی فرمول خاص خود را داشته باشد.
دبیرکل حزب موتلفه اسلامی اظهارداشت: هر حزبی علاوه بر داشتن اصول و مبانی و برنامه برای اداره کشور باید مدیری برای مدیریت کشور داشته باشد و در این صورت است که می‌توان گفت این حزب توانایی تاثیرگذاری در ساختار سیاسی کشور را دارد.
* حضرتی: نظام حزبی ما باید مکمل نظام پارلمانی باشد
الیاس حضرتی از فعالان سیاسی نیز به عنوان دیگر شرکت کننده در این مناظره گفت: ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا ما واقعا چیزی به نام حزب در ایران داریم یا خیر و یا هنوز در اندر خم یک کوچه‌ایم.
وی افزود: لازم است بعد از 24 سال نگاهی به عقب داشته باشیم و کالبدشکافی اساسی در این زمینه صورت دهیم.
حضرتی گفت: نظام حزبی در ساختار سیاسی ما جایی ندارد و قانون اساسی ما در این زمینه نقص دارد؛ ما در سال 68 با توجه به نیاز در قانون اساسی اصلاحاتی انجام دادیم و این امر هیچ اشکالی ندارد چرا که این قانون وحی منزل نیست.
وی اظهار داشت: هر مسئولی در کشور درباره وجود احزاب نظر خاصی دارد؛ مثلا آقای احمدی‌نژاد گفت که مساجد برای کشور کافی است و درِ احزاب را باید ببندیم،پس نظام حزبی در کجای ساختار سیاسی کشور ما قرار دارد و جایگاه آن در کجای شکل هندسی نظام سیاسی تعریف شده است؟
حضرتی با طرح این سوال که آیا در صورت وجود احزاب ما با خود حزب طرف هستیم یا علاقمند به مواجهه با افراد و احزاب به عنوان تشکیلاتی حقوقی هستیم ؟ بیان کرد: ظاهرا علاقمندی در کشور ما بیشتر به سمت روبرو شدن با اشخاص و سلیقه‌های افراد مختلف بوده است تا با افراد صاحب نظر، دارای رهبری مشخص و مسئولیت‌پذیر.
وی اضافه کرد: مملکت را نمی‌توان به این شکل اداره کرد و این حقیقت تلخی است که باید به آن اعتراف کرد ، چرا که برای اداره حکومت علاوه بر اهداف مقدس جمهوری اسلامی باید در شکل و شمایل آن از تجارب دنیا استفاده کرد.
حضرتی اضافه کرد: دنیا با تمام تجاربش بخش احزاب را به عنوان بخش ضروری اداره حکومت دانسته است همانطور که پارلمان را برای اداره و ادامه حکومت ضروری می‌داند.
مدیرمسئول روزنامه اعتماد ادامه داد: ما نیز نظام پارلمانی را پذیرفته‌ایم و هر چهار سال انتخابات باشکوهی در این حوزه داریم اما باید بدانیم که نظام حزبی، مکمل نظام پارلمانی است و ما همچنان در این حوزه نقص داریم.
حضرتی اظهار داشت: با توجه به اینکه در این زمینه هیچ فرهنگ‌سازی نشده و این امر جدی گرفته نشده است مشکلات و فرازونشیب‌هایی در استفاده از ظرفیت حزب در کشور ما وجود دارد.
وی افزود: در دوره بعد از انقلاب اسلامی، حرکت‌ها و کارهای بزرگی صورت گرفت اما متاسفانه ظرفیت‌سازی نشده بود و برخی افراد از فضای باز انقلاب برای حرکت‌های مسلحانه و تخریبی استفاده کردند و با شروع جنگ تحمیلی رکودی در این زمینه ایجاد شد.
حضرتی گفت: در دوره سازندگی نیز فعالیت‌هایی شروع شد، اما در دوره اصلاحات فعالیت احزاب به سمت اوج در حرکت بود و ما خانه احزاب تاسیس کردیم و وزارت کشور و کمیسیون ماده 10 ، بودجه‌ای را برای شکل‌گیری احزاب در نظر داشتند.
وی ادامه داد: اما متاسفانه در طول 8 سال گذشته در بخش سیاسی با نقیصه سیاسی بزرگی روبرو بودیم همانطور که در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و سایر حوزه‌ها مشکلات بزرگی داشتیم.
* خباز: حزب و پارلمان همزاد یکدیگرند/حزب‌گریزی دولتمردان به مصلحت کشور نیست
به گزارش باشگاه خبرنگاران محمدرضا خباز نماینده سابق مجلس نیز در ادامه این مناظره با اشاره به اصل 26 قانون اساسی گفت:طبق این اصل، ایجاد احزاب و جمعیت‌ها در ایران به رسمیت شناخته شده است و اگر تا به حال در کشور ما احزاب رشد نکرده و فراگیر نشده‌اند، طبیعتا نقیصه‌ای در اجرای قانون وجود داشته است.
وی افزود: در اصل 26 و 27 قانون اساسی اجازه جمعیت‌ها و راهپیمایی‌ها داده شده است اما این اتفاق مبارک تا به حال در کشور ما رخ نداده است.
خباز تصریح کرد: ذهن جامعه اسلامی ما هنوز به سمت احزاب قبل از انقلابی است که وابسته به آن طرف مرز بوده‌اند و حزب قوی و مقتدر جمهوری اسلامی بعد از انقلاب نیز که فضا به سمت تک‌حزبی شدن در حال حرکت بود این حزب با مصلحت امام راحل(ره) تعطیل شد.
وی اضافه کرد:بعد از دوم خرداد 76 توجه به احزاب شروع شده و حدود 200 حزب در کشور ثبت‌نام کردند اما در هشت سال گذشته رئیس‌جمهور وقت آقای احمدی‌نژاد دو بار در سخنان خود گفت که با وجود حوزه علمیه و بسیج، ما نیازی به حزب نداریم و یک بار هم وزیر ارشاد وقت چنین ارشادی داشتند.
خباز با اشاره به سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر روحانی رئیس جمهوردر مراسم معارفه رحمانی فضلی وزیر کشور مبنی بر اینکه ما در ایران حزبی نداریم،اظهار داشت: من معتقدم اظهارات دکتر روحانی بر این مبنا بود که ما به معنای واقعی و عملی و در کارکرد حزبی نداریم بلکه فقط از نظر اسمی حزب ها در ایران فعال هستند.
وی اضافه کرد: رئیس جمهور در اظهارات خود گفت که متاسفانه ما در ایران حزب نداریم ، این یعنی جای این نهاد در کشور خالی است.
خباز ادامه داد: حزب یک نهاد است،آیا می‌توان با نهادهای موجود در کشور مخالفت کرد و جای یکی را با دیگری پر کرد؟ مثلا دبستان و دبیرستان هر کدام نهادی هستند که کارکرد خاص خود را دارند.
وی افزود: جای نهادی که افراد بتوانند به وسیله آن صدای خود را در آن به گوش دولتمردان برسانند، در کشور خالی است. حزب و پارلمان همزاد یکدیگر هستند و نمی‌توان پارلمانی داشت اما حزب فعالی نداشت.
خباز با اشاره به تفاوت‌های میان جناح و حزب گفت: در گذشته جای احزاب را جناح‌ها گرفته بودند در حالی که جناح مسئولیت‌پذیر نیست اما حزب مسئولیت‌پذیر است، جناح پاسخگو نیست اما احزاب پاسخگو هستند، جناح نیروهای متخصص تربیت نمی‌کند اما حزب نیروی متخصص تربیت میکند،جناح‌ها در برابر عملکرد خود پاسخگو نیستند اما حزب باید پاسخگوی برنامه‌های خود باشد.
وی تصریح کرد: متاسفانه برخی از دولتمردان ما یا حزب‌ستیز‌ند و یا حزب گریز و این به مصلحت کشور نیست،همانطور که رهبر معظم انقلاب در سفرشان به کرمانشاه به هنگام بحث از تغییر در قانون اساسی به مسئله لزوم تقویت تحزب در کشور پرداختند.
* دهقان: کارکرد آموزشی و کادرسازی احزاب در ایران مسدود است
بر اساس این گزارش غلامعلی دهقان عضو حزب اعتدال توسعه نیز در ادامه این برنامه گفت: گذشته از همه مباحثی که دوستان مطرح کردند مهم این است که به آسیب‌شناسی نهادینه نشدن احزاب پس از مشروطیت بپردازیم.
وی با اشاره به سخنان دکتر روحانی اظهار داشت: سخنان وی به این معنا که ما در ایران به معنای واقعی حزبی نداریم؛ این سخن درست است چرا که احزاب موجود صوری بوده و محتوایی ندارند.
دهقان ادامه داد:هر حزبی دارای سه کارکرد انتخاباتی،آموزشی و کادرسازی است و منظور از حزب تشکیلات صرف نیست.
وی گفت:حزب هم مانند تفکیک قوا یک مقوله وارداتی است و نمی‌توان در کشوری پارلمان داشت اما حزب را که پیش‌نیاز آن است، نداشت.
دهقان تصریح کرد: با نگاه به کارنامه احزاب در کشور می‌توان گفت که کارکرد انتخاباتی آنها برجسته است اما دو کارکرد آموزشی و کادرسازی در کشور مسدود است و اگر در طول 4 سال گذشته کادرسازی صورت می‌گرفت باید مدیران بسیار بهتری می‌داشتیم.
وی اظهار داشت: ضعف نظام حزبی ما در عدم کادرسازی از سوی احزاب است که در دوره‌های جدید بازیگران احزاب باید هر سه کارکرد را با هم ببینند و با کارکرد آموزشی، متخصصین حوزه‌ها را در حزب آموزش دهند.
دهقان با اشاره به تعداد حزب‌های موجود در کشور گفت:در دوره سازندگی 35 تشکل سیاسی و صنفی، در دوره اصلاحات 165 تشکل سیاسی و در دوره احمدی‌نژاد 26 تشکل از وزارت کشور مجوز گرفتند که اکنون 226 حزب در کشور وجود دارد،هر چند که دو حزب از این احزاب بعد از حوادث سال 88 منحل شدند.
* سلیمی نمین: احمدی‌نژاد با نقد خود به احزاب، باندگرایی را در کشور ایجاد کرد
به گزارش باشگاه خبرنگاران در ادامه این مناظره عباس سلیمی نمین کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اهمیت کالبدشکافی عملکرد احزاب در کشور تصریح کرد: ما نمی‌توانیم صرفا دست‌اندرکاران احزاب را مقصر بدانیم چرا که قطعا جاهای مختلفی می‌بایست در ارتباط با احزاب کارکردی داشتند تا بتوانیم احزابی به معنای واقعی در کشور داشته باشیم.
وی با اشاره به اظهارات رئیس‌جمهور درباره احزاب در کشور افزود: از سخنان دکتر روحانی تعجب می‌کنم چرا که خود وی زمانی از دست‌اندرکاران احزاب بود و چنین نقدی به احزاب نکرد اما امروز که در موضع دولت قرار گرفته چنین مباحثی را مطرح میکند.
سلیمی نمین اضافه کرد: نهاد فراجناحی نهادی است که نباید موضع‌گیری داشته باشد؛ من معنای دولت فراجناحی را متوجه نمی‌شوم؛ مگر دولت می‌تواند موضع‌گیری نکند.
وی افزود:دولت نمی‌تواند فراجناح باشد و اگر رئیس‌جمهور دو سهم به آقایان هاشمی و ناطق داده است نمی‌توان آنرا فراجناحی خواند و این در واقع نوعی امتیاز دادن است.
سلیمی نمین ادامه داد: دکتر روحانی هم ضلع چپ و هم ضلع راست را مورد نقد قرار داده و هر دو آنها را تندرو خواند اما باید قطعا خود را معرفی کند،نمیشود که نه از این دسته باشد و نه از آن دسته.
وی اظهار داشت: برای فرار از معرفی و شفاف‌سازی نمی‌توان گفت که ما حزب نداریم که این همان تعبیر احمدی‌نژاد از احزاب است که در انتها تبدیل به باندی شد که نقش حزب را ایفا کرد اما کارکرد حزبی نداشت و باعث لطمات جدی به کشور شد.
سلیمی نمین گفت:احمدی‌نژاد با نقد جدی نسبت به احزاب شروع کرد اما در انتهای دولت ما شاهد باندگرایی‌هایی بودیم که امیدواریم این تجربه تکرار نشود.
وی افزود: از رئیس‌جمهور می‌خواهیم که خود را از یک جریان بداند و به طور شفاف خود را معرفی کند چرا که اینگونه نقد کردن و به سخره گرفتن احزاب درست نیست.
سلیمی نمین در ادامه با اشاره به کارکرد حزب جمهوری اسلامی بیان داشت: این حزب در ابتدا کارکرد خوب و توده‌گرایی جدی داشت و توانست توده‌های زیادی را با خود همراه کند اما در شخصیت‌گرایی مانده بود.
وی افزود: حزب‌ها باید توده‌گرا باشند و در حزب جمهوری اسلامی ایران افرادی مانند مقام معظم رهبری، هاشمی و شهید بهشتی حضور داشتند و حزب در آنها خلاصه می‌شد.
سلیمی نمین تصریح کرد: این حزب در ابتدا کارکرد مثبتی داشت اما عده‌ای نگذاشتند که چرخش کل توده حزب بچرخد بلکه فردی عمل کردند واین حزب بنا به مصلحت منحل شد.
وی در ادامه گفت: حزب به عنوان ضرورت در جامعه ما وجود دارد ولی باید گروه منفعت‌طلب و فرصت‌طلب را از هم تفکیک و مشکلات احزاب را کالبدشکافی و آسیب‌شناسی کرد.
* فضائلی: تحزب دغدغه مردم نیست؛ دغدغه بخش محدودی از فعالان سیاسی است
مهدی فضائلی کارشناس مسائل رسانه ضمن تشکر از برنامه تدارک دیده شده اظهار داشت: اگر چنین برنامه‌هایی با قوت ادامه پیدا کند، برکات زیادی مانند فرهنگ‌سازی در حوزه گفتگو مهیا و نهایتا آستانه تحمل را در جامعه بالا برده و موثر خواهد بود.
وی از چند منظر حزب گرایی و احزاب را مورد توجه قرار داد و بیان کرد: دو بعد شرعی و قانونی را می‌توان برای احزاب متصور شد که در بعد شرعی صاحبان‌نظر در این حوزه، احزاب را یک اقدام مغایر با شرع اسلام ندانسته اند و در بعد قانونی نیز در قانون اساسی در اصل 26 تصریح شده که احزاب اجازه فعالیت و تشکیل دارند.
این فعال سیاسی گفت: به لحاظ عملی و اجرایی با این واقعیت مواجه هستیم که احزاب در ایران نه با استقبال مردم و نه با استقبال نخبگان مواجه می‌شوند.
فضائلی با استثناء دانستن حزب جمهوری اسلامی تصریح کرد: ما شاهد آن بودیم که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و پس از تاسیس حزب جمهوری اسلامی در اسفند ماه سال 57 در عرض مدت کوتاهی چند میلیون نفر از آحاد مردم با پر کردن فرم عضویت این حزب نسبت به فعالیت‌های حزبی نظر مثبت نشان دادند که بنابر گزارش شهید باهنر 80 هزار نفر برای عضویت در این حزب ثبت‌نام کردند و پس از چند ماه تعدادشان به 2 میلیون نفر رسید.
وی با اشاره به جمعیت احزاب کنونی اظهار داشت: احزاب حاضر به قول خود نیروهای حزبی کل شورای مرکزی‌شان در یک فولکس جا نمیشود و اگر خیلی فعال باشند در یک مینی‌بوس ویا حداکثر یک اتوبوس جا می گیرند! لذا باید دید علت این امر چیست؟
فضائلی با بیان اینکه باید به دنبال چرایی عدم استقبال مردم از احزاب باشیم، گفت: این عدم استقبال شامل ناسازگاری با فرهنگ جامعه است به دلیل اینکه حزب در ایران همزاد با دموکراسی غربی است لذا با فرهنگ عمومی، سیاسی، جامعه و دینی ما مغایرت دارد.
وی تاکید کرد: فکر می‌کنم به موازات اینکه در حال حل مسائل روز هستیم، نخبگان و اندیشمندان بایستی در پی این باشند که الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را به عنوان پایه‌گذاری تمدن جدید دنبال کنند.
فضائلی در ادامه افزود: اینکه احزاب چگونه می‌توانند بازسازی شوند و تناسبی با فرهنگ جامعه و سازگاری برمبنای مزایای حزب داشته و معایب متعدد آنرا نداشته باشند، باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی گفت: معولا مدافعین احزاب محاسن آنرا بیان می‌کنند در حالی که ما ده‌ها عیب که می‌تواند وزنه‌ای سنگین‌تر از محاسن حزب داشته باشد را می توانیم تعریف کنیم.
این کارشناس رسانه عنوان کرد: بحث تحزب دغدغه مردم نیست و بخش زیادی از نخبگان جامعه هیچ توجهی به آن ندارند و صرفا دغدغه بخش محدودی از فعالان سیاسی است.
* حبیبی: وابستگی به احزاب نه تنها اشکالی ندارد بلکه مفید است
به گزارش باشگاه خبرنگاران محمدنبی حبیبی دبیر کل در ادامه در پاسخ به سوال مجری مبنی بر اینکه آیا وابستگی به احزاب به نوعی مایه سرشکستگی است یا مایه افتخار و اینکه چه ایرادی دارد که فردی برای وارد شدن به مسند قدرت خود را مبرا از حزبی بودن می‌داند؟ اظهار داشت: وابستگی به یک حزب پاسخگو نه تنها اشکالی ندارد بلکه مفید است؛ اما برخی به دلایلی فکر می‌کنندعدم وابستگی به حزب مشخص ممکن است امتیاز حساب شود.
دبیر کل حزب موتلفه اسلامی بیان کرد: اگر وابستگی به حزب بدنام و بدون برنامه باشد بالتبع وابستگی بدی به حساب می‌آید.
* حضرتی: ما در بحث احزاب مشکلات ریشه ای داریم
همچنین الیاس حضرتی مدیر مسئول روزنامه اعتماد در پاسخ به سوال مجری برنامه افزود: ما از اساس مشکلات ریشه‌ای در بحث احزاب داریم، وقتی حزبی به رسمیت شناخته نشده و طرف حساب قرار نمی‌گیرد و نمی‌تواند تربیت و انضباط حزبی داشته باشد، خود از مشکلات حزبی به شمار می‌رود.
وی در ادامه گفت: فردی هم که مورد حمایت احزاب قرار می‌گیرد فکر میکند بخشی از موفقیت‌اش در توان و محبوبیت خود بوده که احزاب باید افراد و کاندیداهای خود را پرورش و از آن حمایت کنند.
* خباز: حزب مردم را از سیاست‌زدگی به سیاست‌ورزی سوق می‌دهد
به گزارش باشگاه خبرنگاران محمدرضا خباز عضو حزب اعتماد ملی نیز در همین زمینه اظهار داشت: حزبی‌بودن نه تنها عیب نیست بلکه یک حسن محسوب می‌شود، لذا حزب ثبت شده، دارای اساسنامه و مرامنامه‌ای که در کمیسیون ماده 10 احزاب به تصویب می‌رسد، یک نهاد سیاسی محسوب می‌شود.
این فعال سیاسی و نماینده سابق مجلس ادامه داد: حزب مردم را از سیاست‌زدگی به سیاست‌ورزی سوق می‌دهد، دین ما دین سیاست است لذا اگر اسلام را مورد بررسی قرار دهیم تماما بر اساس سیاست رقم خورده ، آنچه بد است، سیاست‌ورزی است.
* دهقان:عضویت در احزاب قانونی مایه مباهات است
بر اساس این گزارش غلامعلی دهقان نیز در پاسخ به سوال فوق گفت:عضویت در احزاب قانونی به خصوص احزابی که از فردای پیروزی انقلاب اسلامی با آن روبرو بودیم، باعث افتخار و مباهات است.
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه افزود:ضمن احترام به همه شهروندان، به حزب‌گرایی افراد از این جهت که احساس کرده در یک پروژه و موضوع اجتماعی از فردیت بیرون آمده و به فکر ارتقا جمعی کشورش باشد، نمره بهتری به آن خواهم داد.
* سلیمی نمین: نظامهای سیاسی عاقل باید به مجموعه های سیاسی که خود را اثبات می کنند، کمک کنند
در ادامه این برنامه عباس سلیمی نمین در ارتباط با حزب‌گرایی در کشور بیان کرد: چه کسی است که این مسئله را نفی کند که کسی از جیب خود برای رشد و آگاهی جامعه پول خرج کند، قطعا این کار خوب است و اگر عناصری پیدا شوند که قبل از رسیدن به قدرت هزینه و وقت بگذارند این کاری ارزشمند است.؟
وی در ادامه افزود: نظامهای سیاسی عاقل باید به این مجموعه‌های سیاسی که خود را اثبات می‌کنند و ثابت می کنند که عزم راسخی برای اصلاح جامعه دارند، کمک کنند.
* فضائلی: حزبی بودن در جامعه ما حُسن تلقی نمی شود
مهدی فضائلی کارشناس رسانه نیز در ادامه تصریح کرد: پاسخ اینکه چرا کسانی که مسئولیت می‌گیرند و حزبی بودن خود را به نوعی نفی می‌کنند این است که حزبی بودن به عنوان یک حسن در جامعه تلقی نمیشود و مردم و قاطبه نخبگان کشور ما نظر مثبتی به احزاب ندارند.
این کارشناس سیاسی یکی از آسیب‌های احزاب را اینگونه تشریح کرد که گافراد حزبی نگاهی دُگم و بسته مبتنی بر نگاه و ایدئولوژی و حزب خود دارند و در این محیط نگاه‌های دیگر دیده نمیشود و اینکه یک آدمی بخواهد از همه افکار استفاده کند با فلسفه تحزب هم‌خوانی ندارد. "
به گزارش باشگاه خبرنگاران در ادامه این مناظره صاحبنظران سیاسی حاضر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه "راهکارها برای واقعی شدن احزاب و کارآمدی آنها چیست ؟" نظرات خود را بیان کردند.
* حبیبی: تعمیق تحزب یک نوع مصونیت برای انقلاب است
محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در پاسخ به این سوال اظهار داشت: رقابت‌های احزاب در الفاظ و شعارهای دوره‌های انتخاباتی بویژه ریاست جمهوری خلاصه می‌شود که اگر این رقابت را به رقابت برنامه و مدیران تبدیل کنیم در درجه اول احزاب برای رقابت و جذب رای مردم در امر برنامه و کادرسازی تلاش فراوان می‌کنند و افرادی که در انتخابات ریاست جمهوری برنده می‌شوند به دلیل ارائه برنامه‌ها و کادرهای معین پاسخگوی جامعه نیز خواهند بود، لذا ناچارند برای ماندگاری در مسند قدرت برنامه‌هایشان را به اجرا درآورند.
دبیر کل حزب موتلفه اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا نقدی به صحبت‌های حاضرین داشتید، گفت: با کلیات صحبت‌های آقایان مخالفتی ندارم، در احزاب مختلف علاوه بر اینکه یک رشد طبیعی را می‌توان دید همچنین یک مصونیت برای نظام نیز می‌توان متصور شد.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر احزاب رشد پیدا کنند در زمانی که انتقادی از سوی جامعه در رابطه با مسائل اجتماعی مطرح می‌شود خطری متوجه اصل نظام نیست و حزب برنده انتخابات که دارای قدرت است، باید جوابگوی جامعه باشد.
حبیبی تاکید کرد: تعمیق تحزب در کشور را یک نوع مصونیت برای انقلاب می‌دانم.
* فضائلی: اساسا مفهوم حزب از تعاریف غربی گرفته شده است
در ادامه این برنامه مهدی فضائلی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با صحبت‌های حبیبی موافق هستید یا خیر؟ تصریح کرد: من خود نیز کار تشکیلاتی کردم و موسس جامعه اسلامی دانشجویان بودم و همچنین در دوره‌ای عضو شورای مرکزی یکی از احزاب فعال کشور نیز بوده‌ام اما انتقاد من بر این است که دوستان بیشتر محاسن و نکات مثبت احزاب را بیان می‌کنند و من می پرسم که راهکاری برای رفع معایب احزاب دارید؟
وی گفت: اساسا حزب چیزی است که از تعاریف غربی گرفته شده و مفهوم آن تشکیلاتی است که مهمترین هدفش رسیدن به قدرت است یعنی تمام تلاش خود را معطوف به تصاحب قدرت میکند که نفس این کار اگر به عنوان هدف واقع شود می‌تواند پیامد منفی از خود بروز دهد.
فضائلی در انتقاد به اظهارات خباز افزود: مقام معظم رهبری در کرمانشاه فرمودند اگر حزب برای استقبال دیدگاه و اندیشه در جامعه باشد خوب است اما اگر برای کسب قدرت و نفی دیگری باشد درست نیست.
* خباز: حزب رابط بین دولت و مردم است
محمدرضا خباز نماینده ادوار مجلس نیز بیان کرد: باید بگویم اصل حزب خلاف نظر آقای فضائلی که فرهنگ را سازگار با دین نمی‌دانند سازگار است به نوعی که خودشان نیز به این مسئله اشاره کردند.
وی در ادامه گفت: آیا اصل 26 قانون اساسی را قبول دارید یا خیر؟ نمیشود که بعضی از آیات شریفه قرآن را قبول داشته و برخی را قبول نداشته باشیم اما ما برخی حقوق شهروندی قانون اساسی را قبول داریم و برخی را نفی می‌کنیم. اصل 26 قانون اساسی مجوز فعالیت‌های حزبی را صادر کرده است. در دولت‌های گذشته به نحوی در پیاده کردن اصل 26 کوتاهی شد و بعضی مثل دولت احمدی‌نژاد نسبت به احزاب گارد گرفتند و برخی نیز کم‌توجهی کردند.
خباز حزب را رابط بین دولت و مردم دانست و گفت: حزب برای قوی کردن پل ارتباطی بین مردم و دولت است و در این مسیر صدای مردم به گوش دولتمردان می‌رسد و خواسته‌های آنان را بیان میکند و قوانین و مقررات و آموزش‌های لازم را به مردم می‌دهد که یک کار دوطرفه است.
عضو حزب اعتماد ملی افزود: حزب راه دوطرفه‌ای است که هم نقش مردم در حاکمیت را پررنگ میکند و هم کسی دیگر به قهر سیاسی مبتلا نمیشود. اتفاقات و تلاطم‌هایی که اکنون در کشورهای اسلامی رخ داده است به دلیل اینکه حزب فراگیر در آنها وجود ندارد به وقوع پیوسته است.
خباز تاکید کرد: دلیل اینکه در کشورهای اروپایی تلاطم دیده نمیشود این است که احزاب آنها ریشه‌ای است و مردم را 100 سال است که نمایندگی می‌کنند اما ما در مسائل مذهبی خود تافته جدا بافته هستیم اما در مسائل اداره کشور این موضوع کمرنگ است.
* حضرتی: باید به تعداد تفکرات مختلف و دسته‌بندی شده در جامعه، احزاب بوجود آوریم
بر اساس این گزارش الیاس حضرتی مدیر مسئول روزنامه اعتماد نیز در پاسخ به این سوال که ایرادات فضائلی را در ارتباط با احزاب قبول دارید؟ بیان کرد: بخشی از افراد با اصل حزب مخالف هستند و این ایراد به آقای فضائلی وارد نیست چرا که به گونه‌ای وی حزب را قبول دارد لذا عده‌ای هستند که حتی با پارلمان مخالف‌اند و از آن طرف اعلام می‌کنند 226 حزب وجود دارد که باید گفت وجود این همه احزاب به چه درد می‌خورد و این اعلام آمار مانند این است که ما بگوییم چندین هزار نشریه و روزنامه وجود دارد اما تیراژ آنها به اندازه تیراژ یک روزنامه در پاکستان نمیشود و این باعث سرافکندگی است.
وی با بیان اینکه ما باید تکلیف خود را برای یکبار مشخص کنیم، تاکید کرد:باید بگوییم در حکومت شریک می‌پذیریم و حال این شریک با نیت قدرت‌طلبی است یا به عشق خدمت مطرح می‌شود که اگر قدرت هم باشد به دلیل خدمت مقدس است.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: ما باید تکلیف خود را مبنی بر اینکه احزاب می‌توانند در اداره حکومت شریک باشند یا نه تعیین کنیم، مجوز دادن به تعداد زیادی از احزاب پاک کردن صورت مسئله است پس باید به تعداد تفکرات مختلف و دسته‌بندی شده در جامعه، احزاب بوجود آوریم.
وی با بیان اینکه حدود 5-6 نوع افکار مختلف در جامعه وجود دارد ،اظهار داشت:تفکر اصلاح‌طلبی،میانه‌گرایی و در حوزه اصولگرایی تفکرهایی مانند جبهه پایداری، سنتی، ملی‌مذهبی‌ها و ... وجود داشته و شخصیت‌های وزینی نیز دارد اما ما نیازمند احزاب ریشه‌دار قوی در جامعه هستیم.
* سلیم نمین: اگر حزب نباشد مردم از زد و بندهای سیاسی اطلاع پیدا می‌کنند
بر اساس این گزارش عباس سلیمی نمین کارشناس مسائل سیاسی نیز در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه یکی از برنامه های دکتر روحانی فعال کردن احزاب است، شما چه راهکاری برای افزایش نقش موثر احزاب در جامعه پیشنهاد می‌کنید، گفت: خیلی از این احزاب کارکرد خودشان را ارائه نمی‌دهند، دکتر روحانی خودشان مایل نیستند به طرف کارکرد حزب واقعی بروند، وی در زمانی که در حزب بود از کارکرد آن بهره برد و در حال حاضر می‌خواهد به همه مولفه‌های حزب ازجمله مرامنامه، شفاف‌سازی، هدفمندی و آرمان‌گرایی برسد.
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: یکی از مشکلات اساسی متوجه احزاب خود آنها هستند که می‌خواهند به قدرت برسند و تفکر برتر خود را ارائه دهند.
سلیمی نمین به لابی‌های پنهان اشاره کرد و گفت: پشت پرده مهم تر از روی صحنه است،اگر حزب نباشد مردم از زد و بندهای سیاسی اطلاع پیدا می‌کنند و کارکرد احزاب غیرشفاف می‌شود.
* دهقان: فقدان فرهنگ سیاسی موجب نهادینه نشدن تحزب است
غلامعلی دهقان سخنگوی حزب اعتدال و توسعه نیز در پاسخ به این سوال گفت:موضوع اصلی این است که چرا در 107 سال اخیر ما در کشور احزاب نهادینه شده نداریم تا پایدار باشند؛ اقتدارگرایی همواره در ذات ایرانیان است و این خصیصه نمی‌تواند یک جمع را به پیش ببرد.
وی ادامه داد: احزاب سیاسی را جوانان ما هدایت می‌کنند و این اقتدارگرایی ریشه وراثتی ندارد و تنها یک نظریه است، همواره فقدان فرهنگ سیاسی موجب نهادینه نشدن تحزب است.
دهقان به سابقه 50 ساله حزب موتلفه اسلامی اشاره کرد و گفت: این حزب کارکرد انتخاباتی و آموزشی دارد و ما انتظار زیادی از این حزب داریم.
* خباز: تلاش دکتر روحانی برای شکل گیری احزاب قدرتمند در کشور
در ادامه محمدرضا خباز نیز به اظهارات دکتر روحانی مبنی بر فراجناحی بودن دولت اشاره داشت و تصریح کرد: وی با توجه به توانایی افراد برای هدایت کابینه‌اش از آنان دعوت کرد و تلاش دارد مسئولان به فکر بیافتند تا احزاب قدرتمندی در کشور شکل بگیرند و به صورت فراگیر و موثر عمل کنند.
وی ادامه داد: اگر ما یک حزب موثری داشتیم در مقابل بحث‌های غیرکارشناسی جبهه می‌گرفتند و مرامنامه خود را مورد توجه قرار می‌دادند.
* حبیبی: کرکره حزب موتلفه هر روز بالاست
در ادامه این مناظره محمدنبی حبیبی به طرفداری از حزب موتلفه اسلامی پرداخت و بیان کرد: این حزب 50 سال سابقه تاسیس داشته و مرامنامه و اساسنامه مخصوصی دارد و دبیر کل آن با رای 20 نفر از شورای مرکزی مشخص می‌شود. کرکره این حزب هر روز بالاست و اینگونه نیست که تنها زمان انتخابات بالا باشد.
وی افزود: ما در 200 شهرستان دفتر داریم و بانک اطلاعات مدیران و کارگروه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی ما همواره فعال است و در زمان تحریم اقتصادی در دوره دولت احمدی‌نژاد کارگروه اقتصادی ما مواردی را مطرح کرد تا تورم را مهار کند.
دبیرکل حزب موتلفه اسلامی اظهار داشت: تشکیلات ما کاملا حزبی است و ما چشم‌انداز 15 ساله با خط مشی سه ساله داریم.
* حضرتی: ما فقط احزاب را کوبیدم و در بسته به آنها نشان دادیم
همچنین الیاس حضرتی در تشریح تحزب و موانع توسعه آن در ایران گفت: باید در اداره حکومت جدی باشیم و آزادی بیان باید وجود داشته باشد،احزاب قوی در کشور ماوجود دارند؛ مثلا حزب موتلفه اسلامی حزبی دائمی است و همینطور حزب مشارکت یک حزب جدی است، من نمی‌دانم به چه دلایل سلیقه‌ای و مجوزهای نادرست این حزب توقیف شد. ما فقط احزاب را کوبیدیم و به آنها در بسته نشان دادیم.
حضرتی گفتمان دکتر روحانی را یک جریان اعتدال‌گرایی دانست و گفت: وی می‌خواهد در میدان مدیریت از اشخاص و کادرهای اصولگرا و اصلاح‌طلب معتدل استفاده کنند و مرزبندی آن اعتدال است.
* فضائلی: استقبال دکتر روحانی از برنامه های جدید برای اداره بهتر کشور
بر اساس این گزارش مهدی فضائلی یکی دیگر از فعالان سیاسی حاضر در این مناظره در تعریف در دولت فراجناحی دکتر روحانی اظهار داشت:دولت وی دولت بین جناحی است، افرادی که در کابینه‌اش هستند غالبا پیشینه سیاسی دارند، لذا باید به دکتر روحانی فرصت داد تا معضلات جامعه را برطرف کند و ما در این فرصت کم نباید انتظار داشته باشیم تا کابینه‌اش را برای اداره بهتر کشور آماده کند.
محمدرضا خباز نماینده سابق مجلس نیز اعتدال را میانه‌روی دانست و افزود: دکتر روحانی می‌خواهد از تمام پتانسیل کشور استفاده کند و هر کس در این کشور برنامه جدیدی برای بهتر اداره شدنش دارد از آن استقبال خواهد کرد.
* حبیبی: 76 میلیون ایرانی اصولگرا هستند
در ادامه این مناظره محمدنبی حبیبی در حمایت و تعریف از اصولگرایی گفت: هر کس نظام اسلامی،ولایت فقیه، سیره ائمه(ع) و امام راحل(ره) را قبول داشته باشد در اردوگاه اصولگرایی قرار دارد.
وی ادامه داد: کسانی که در سال 88 فتنه راه انداختند در این اردوگاه راه ندارند. بنابراین 76 میلیون ایرانی اصولگرا هستند.
این فعال سیاسی اضافه کرد: ما کسانی که سه هزار میلیارد اختلاس کردند را اصولگرا نمی‌دانیم ، آنها از چارچوب اصولگرایی سوءاستفاده کردند.
وی در تعریف اصلاح‌طلبی نیز تصریح کرد: اصلاح‌طلب کسی است که هم اصولگرا است و هم از حقوق شهروندی مردم، رعایت فصل سوم قانون اساسی که مورد غفلت واقع شده ، دفاع میکند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران محمدرضا خباز نیز در تعریف اصلاح طلبی گفت:اصلاح‌طلب به آزادی بیان و اندیشه، احیای حقوق مردم اعتقاد دارد و می‌گوید بی‌جهت برای مردم پرونده نسازید و شأن آنها را حفظ کنید.
همچنین عباس سلیمی نمین نیز در پاسخ به الیاس حضرتی که آیت الله هاشمی را در نظام یک فرد میانه‌رو دانست، گفت: از استفاده از برخی تعاریف که بار مثبتی دارند، اجتناب کنید آیت الله هاشمی یک عمل‌گرا است نه یک میانه‌رو، چرا که عمل‌گرایی مختصاتی دارد اما میانه‌روی یک جریان است.
مهدی فضائلی نیز در پاسخ به اظهارات حبیبی و خباز درباره مبانی اصولگرایی و اصلاح‌طلبی اظهار اشت:اصلاح‌طلبان در عمل کسانی هستند که مدتی دولت،مجلس و شورای شهر را در اختیار داشتند، آیا در این مدت پایبندی به این اصول را داشتهاند، آیا به تمامیت اسلام در کشور معتقد بودند،آیا به اسلام و امام(ره) اعتقاد داشتهاند؟
محمدنبی حبیبی دبیرکل موتلفه نیز در خصوص حزب مشارکت اضافه کرد: این حزب مدت‌ها پیش بیانیه‌ای داد و اعلام کرد جمهوری اسلامی یک پارادوکس است؛ یا جمهوری یا اسلامی و ماجمهوری را انتخاب می‌کنیم.
دبیر کل حزب موتلفه اسلامی همچنین در پاسخ به یکی از حضار مبنی بر اینکه "شما با سابقه‌ترین حزب را در اختیار دارید چرا مردم به حزب شما اقبال نداشتند و زمانی که شما در انتخابات مجلس شرکت کردید،رای نیاوردید؟ " اظهار داشت: در این انتخابات یکی از دو تصمیم را باید اتخاذ می‌کردیم یکی اینکه تمرکزمان بر رای‌آورندگان حزب موتلفه باشد و دوم به این دلیل که با اصولگرایان ائتلاف بزرگی داشتیم باید تمام سرمایه‌هایمان را صرف اصولگرایان ائتلاف می‌کردیم، ما دومین راه را انتخاب کرده و بر روی ائتلاف تمرکز کردیم.
* حضرتی: آیت الله هاشمی از استوانه های نظام است
الیاس حضرتی نیز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه "اگر آیت الله هاشمی رفسنجانی یک شخصیت میانه‌رو است، چرا در انتخابات 88 در پاسخ به کسانی که ادعای تقلب داشتند سکوت کرد و در انتخابات 92 گفت این انتخابات دموکراتیک‌ترین انتخابات دنیا بود"، گفت: آیت الله هاشمی رفسنجانی از استوانه‌های اصلی نظام است، وی در تمام دوران بار سنگین انقلاب را بر دوش داشته و در پذیرش صلح و فرماندهی جنگ جزء نادرهای روزگار است.
وی افزود: آیت الله هاشمی در دفاع از رهبری بارها اعلام کرد که سرباز ایشان است؛ وی هم صاحب نظر و صاحب تحلیل است.
حضرتی تاکید کرد: آیت الله هاشمی رفسنجانی همواره صادقانه نظر خود را اعلام کرده و زمانی که در انتخابات رد صلاحیت شد، سکوت کرد و مردم را به حضور باشکوه در انتخابات دعوت کرد.
حبیبی نیز در پاسخ به سوال بینندگان مبنی بر اینکه چرا حزب موتلفه اعضای سالخورده‌ای دارد ،اظهار داشت: این حزب از 15 سال پیش جوان‌گرایی را شروع کرده و در حال حاضر سن اعضای این حزب 30 تا 40 ساله است.
وی تصریح کرد: ترکیب شوراهای مدیریتی ما براساس جوان‌گرایی تحقق پیدا کرده، سن بنده هم از دبیر کل پیشین 4 سال کمتر است.
عباس سلیمی نمین نیز در پاسخ به سوال یکی دیگر از بینندگان مبنی بر اینکه کدام احزاب بعد از جنگ تحت نفوذ بیگانگان بود ، گفت: حزب یک امکان است و همانطور که می‌تواند مورد اقبال باشد می‌تواند مورد طمع نیز قرار گیرد.
* حضرتی: اعتماد ملی در حال حاضر هیچ فعالیتی ندارد
الیاس حضرتی هم در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه حزب اعتماد ملی چگونه تامین مالی می‌شود، اظهار داشت: بعد از جریان حصر کروبی حتی به این حزب اجازه تشکیل جلسه هم ندادند،اعضا هر کدام نامه می‌نوشتند و طرفداران حزب جمع می‌شدند اما در حال حاضر هیچ فعالیتی ندارد.
در ادامه فضائلی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چپ و راست از جنبش دانشجویی سوءاستفاده می‌کنند، گفت:جریان و جنبش دانشجویی به دلیل اقتضائاتی که این قشر در محیط دانشجویی دارد ، یک ظرفیت ارزشمند است.
وی با بیان اینکه جریان دانشجویی و جریان حزبی تفاوت‌های مهمی دارند، تصریح کرد: جریان دانشجویی دنبال کسب قدرت نیست بلکه یک جریان آرمان‌گرا در مقابل مصلحت‌گرایی است.
فضائلی اضافه کرد: جریان دانشجویی یک جریان صادق و باصفا است که اشتباهات خود را می‌پذیرد و همین ظرفیت باعث شده تا احزاب به این جریان چشم طمع داشته باشند.
همچنین محمدرضا خباز نیز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی اصولگرا یان و اصلاح‌طلبان را طرد می‌کنند ،گفت: ما مسلمان هستیم و باید میانه‌رو باشیم چرا که اسلام افراط و تفریط را محکوم کرده است.
وی تاکید کرد: آنچه مسلم است این است که هر جریانی که به تندروی بها داده با شکست مواجه شده است.
* مناظره دهقان و سلیمی نمین*
بر اساس این گزارش در بخش پایانی مناظره ، در بررسی تحزب در ایران عباس سلیمی نمین و غلامعلی دهقان به انتخاب بینندگان برای مناظره دو نفره برگزیده شدند.
* سلیمی نمین: دولت اجازه ورود افراد فرصت طلب را ندهد
دهقان در پاسخ به اینکه دولت یازدهم برای ساماندهی وضعیت احزاب در ایران چه باید کند ، گفت:با توجه به وجود گفتمان اصلی به نام‌های آزادی‌خواهی، اعتدال و رشد و پیشرفت در توسعه، دولت باید به کمک مجلس تفکیکی را در تعریف حزب با توجه به تشکل‌هایی که در مجموع 224 حزب وجود دارد ، قائل شود.
سلیمی نمین نیز در پاسخ به سوال مذکور گفت: دولت باید با استفاده از تجارب دولت‌های گذشته اجازه ورود یک سری افراد متملق و جریانات فرصت‌طلب را ندهد.
* دهقان: احزاب نباید به خاطر قدرت رو در روی یکدیگر بایستند
همچنین دهقان در پاسخ به اینکه چگونه باید احزاب در کشور فعال شوند و ظرفیت‌‌سازی‌های لازم دراین خصوص صورت گیرد، تصریح کرد: هم‌اکنون در یک سرفصل جدید تحت عنوان مرتبه پنجم قرار داریم، با گذر از مقاطع ناصری و مظفری که شاهد عملکرد حزب دموکرات در کشور بودیم ، به دوره رضاخانی که 12 سال در آن فضای سیاسی باز بود برخورد کردیم و پس از آن به سرفصل انقلاب اسلامی رسیدیم که با گروهکی که اکنون در آوارگی به سر می‌برد و قدر فرصت‌ها را ندانست، مواجه شدیم.
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه ادامه داد: در سرفصل چهارم که فضای انقباض و دوم خردادی شکل می‌گیرد ، امثال افرادی همچون گنجی با طرح مانیفست جمهوری‌خواهی و حتی گذر از خاتمی قدر فرصت‌ها را ندانستند، در حال حاضر احزابی که در روی کار آمدن رئیس‌جمهور کشور در انتخابات اخیر نقش داشتند باید این مسئله را مدنظر قرار دهند که نباید به خاطر قدرت رودرروی یکدیگر بایستند، ژورنالیست‌ها باید قوی شوند و در واقع نباید اصولگراها را تحریک کرد و همیشه باید بر مدار اعتدال حرکت کنیم.
* سلیمی نمین: دولت باید آستانه تحملش را بالا ببرد
سلیمی نمین نیز در پاسخ به این سوال گفت: دولت جدید باید به کمک رسانه‌ها جهت شفاف‌سازی در جامعه عمل کند و آستانه تحمل‌اش را افزایش دهد چرا که هر چقدر طول عمر دولت افزایش یابد انتقادپذیری کاهش و شکنندگی آن افزایش می‌یابد.
وی افزود: در میان احزاب، گروه‌های منفعت‌طلبی داریم که فاقد کارکرد حزبی هستند ، آنها باید منافع ملی را در سطح کلان جامعه در نظر بگیرند و همچنین گروه‌های فرصت‌طلبی که در پیروزی رئیس‌جمهور در انتخابات اخیر نقش بسزایی داشتند باید از سوی دولت مرزبندی شوند.
در ادامه دهقان در واکنش به سخنان سلیمی نمین بیان کرد: شما براساس تجارب گذشته خود نیت‌خوانی و فرصتطلبها را شناسایی می کنید؛ به نظر من شما بسیار زود به قضاوت پرداختید ، حتما باید خاک به دهان متملقان پاشید اما شما مصادیقی را در ذهن دارید که به آن اشاره می‌کنید.
* سلیمی نمین: کارگزاران را قطعا فرصت طلب می دانم
سلیمی نمین هم در پاسخ اظهارداشت:بنده حزب کارگزاران را قطعا فرصت‌طلب می‌دانم چرا که در دولت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با استفاده از رانت‌های دولتی عمل کرد و لذا دولت جدید باید به نوعی به مرزبندی خود با گروه‌ها و فرصتطلبها در جامعه بپردازد و در واقع مردم باید بدانند که این حزب نمی‌تواند یک حزب واقعی شود چرا که تولدش با فرصت‌طلبی و امکانات دولتی بوده است.
در ادامه دهقان در واکنش به سخنان سلیمی نمین گفت:شما با غرض حرف می‌زنید و در اینجا به ذکر مصداق پرداختید تا ارائه راهکار.
سلیمی نمین افزود: من از دولت جدید خواهش و درخواست کردم که مرزبندی خود را با فرصتطلبها مشخص نماید.
در ادامه دهقان به طرح پرسشی از سلیمی نمین پرداخت و ادامه داد: آیا در سال 84 همین حرف‌ها را به احمدی‌نژاد زدید؟ که سلیمی نمین در پاسخ گفت: بله زدم و حتی به رئیس‌جمهور سابق گفتم که شما از افراد سابق مجلس همچون احمد توکلی فاصله می‌گیرید و به ارتباط با افراد ناسالم در مجلس می‌پردازید که در نهایت شاهد شکل‌گیری جریان انحرافی از سوی دولت سابق بودیم؛ آیا درخواست من از دکتر روحانی در این زمینه غیرمنطقی است؟
دهقان در واکنش به سخنان سلیمی نمین که چرا در مثال‌های خود مصداق آوردید ، اظهار داشت: شما الان نام کارگزاران را مثال زدید که این یک مصداق به حساب می‌آید، اما بهتر است که شما برای من حزب کارگزاران و اعضای این حزب را تعریف و تعداد اعضای آنرا مشخص کنید.
سلیمی نمین به تعریف حزب کارگزاران پرداخت و افزود: آنها عمل‌گرا هستند و آرمان‌گرایی در آنها بسیار بسیار کمرنگ است و به عنوان یکی از تهدیدهای دولت تدبیر و امید به حساب می‌آیند.
وی گفت: دولت جدید برای اینکه مرتکب اشتباه دیگر دولت‌ها نشود، خوب است که با تبیین میانه‌روی و به صورت شفاف مرزبندی خود را با شبه‌احزاب مشخص کند که در این صورت قطعا می‌تواند به صورت مثبت نتیجه بگیرد.
دهقان بیان داشت:پس شما مصداق را پذیرفتید که نام حزب کارگزاران را ذکر کردید.
سلیمی نمین در واکنش به سخنان دهقان خاطرنشان کرد: من از دولت دکتر روحانی درخواست و خواهش کردم که در مورد رابطه دولت با احزاب به شفاف‌سازی بپردازد که آیا به عمل‌گرایی می‌خواهد نزدیک شود و یا اینکه برخی می‌خواهند با دفاع از اصول، زمینه رشد جریان عمل‌گرا را فراهم سازند.
وی با بیان اینکه آرمان‌گرایی باید توام با واقعیت‌بینی باشد ، تصریح کرد: آن آرمان‌گرایی را که برخی از دوستان و از جمله خود شما دنبال کردید، سر از ذهنی‌گرایی درآورد و اکنون شاهد افزایش 3500 تومانی دلار هستیم و حتی به نوعی قطعنامه‌ها را کاغذپاره اعلام کردند و به نفی هولوکاست پرداختند.
دهقان همچنین در تعریف اعتدال گفت: اعتدال یعنی توازن آرمان‌ها با واقعیت‌ها.
سلیمی نمین در واکنش به سخنان دهقان خاطرنشان کرد: این تعریف یک حرف کلی است و به درد هیچ چیزی نمی‌خورد.
دهقان در پایان اظهار داشت: پس باید در این رابطه به بحث مفصلی پرداخت.
