
یک اندیشکده آمریکایی با پرداختن به جزئیات ترور دانشمند هستهای ایران، بر نقش عوامل خارجی در این ترور تاکید کرد و معتقد است ترور افراد لزوما صدمه بزرگی به برنامه هستهای ایران نمیزند.
اندیشکده «استراتفور» در مقالهای مینویسد ترور مصطفی احمدی روشن، ادامه ترورهای هدفمند دانشمندان هستهای ایران در پنج سال گذشته است. با بررسی شیوه، هدف و انگیزههای این ترور میتوان دریافت که این ترور توسط عوامل داخلی که از سوی عوامل خارجی حمایت میشوند، صورت گرفته است.
هدف قرار دادن دانشمندانی که در زمینه برنامه هستهای ایران فعالیت میکنند، روندی دنبالهدار است که «استراتفور» سالهاست آن را پیگیری میکند. به نظر شیوههای مورد استفاده برای کشتن این افراد تغییر کرده است، اکنون از موتورسوارها برای حمله به اهداف در اتومبیلهایشان استفاده میشود. شیوهای که ظاهراً مؤثر بوده است. ترور احمدی روشن مشابه ترورهایی است که پیشتر انجام شد، و تحلیل ما از حملات دوگانه نوامبر ۲۰۱۰- که به احتمال زیاد توسط عوامل داخلی و با حمایت خارجی صورت گرفتهاند- در این مورد هم صدق میکند.
بمبی که در این حمله مورد استفاده قرار گرفت به نظر از نوع تأخیری بوده است، طبق گفته شاهدان، تروریستها چیزی را به ماشین چسباندند و قبل از آنکه منفجر شود به سرعت دور شدند. با در نظر گرفتن ویژگیهای این حمله، به احتمال زیاد بمب زمانبندیشده بود که به تروریستها فرصت گریختن از نزدیکی ماشین را میداد. با توجه به تصاویر «گوگلارث»، احمدی روشن در محدوده یک بزرگراه ترور شد که راه گریزی سریع را برای تروریستهای فراهم میآورد. اقلیتهای قومی بیشمار و گروههای مبارز کوچکی نظیر تجزیهطلبان سنی وابسته به جندالله در سیستان بلوچستان، گروه ضد ایرانی مجاهدین خلق که اکنون در عراق هستند انگیزههایی برای تضعیف حکومت دارند.
اما انتخاب هدفمند افراد مربوط به برنامه هستهای ایران نمایانگر حمایت خارجی است. آمریکا تلاشی بینالمللی را برای اعمال تحریمها علیه ایران در اعتراض به برنامه هستهای این کشور رهبری کرده است، و اسراییل در مواضع خود علیه برنامه هستهای ایران و تأثیر این کشور در خاورمیانه بسیار صریح بوده است. هرچند ترور افراد لزوما صدمه بزرگی به برنامه هستهای ایران نمیزند- اگر هزاران نفر نباشند، حداقل صدها دانشمند و مهندس در این برنامه همکاری میکنند، و کوچک سازی نیروها بخشی از سیستم است- توانایی تداوم تهدید افراد مرتبط به این برنامه یقیناً مؤثر است. ایران مجبور به افزایش امنیت میشود، اگرچه به مصلحت نیست چرا که این کار روند پیشرفت و تحقیقات را کند میکند. همچنین این اقدام ترس و تردید را بین افراد درگیر در این برنامه را افزایش میدهد، و این نوع شرایط کار باعث عدم تمرکز آنها میشود.
علاوه بر تداوم این ترورها، مرگ احمدی روشن مشخص کرد که ایران احتمالا روشی به جز سانتریفیوژها را برای غنیسازی اورانیوم دنبال میکند. دو شیوه اصلی برای غنیسازی اورانیوم وجود دارد: سانتریفیوژ گازی و دیفوزیون گازی. به گزارشی که الجزیره منتشر کرد، احمدی روشن مدیر پروژهای مربوط به غشاهای پلیمری بود که برای جداسازی گاز، نه برای سانتریفیوژها، ضروری است.