اخبار و شواهد موجود نشان می دهد که در قطر تغییراتی در حال رخ دادن است و پسر امیر قطر جانشین وی خواهد شد. بر
اخبار و شواهد موجود نشان می دهد که در قطر تغییراتی در حال رخ دادن است و پسر امیر قطر جانشین وی خواهد شد. برخی این مسئله را به بیماری امیر این کشور نسبت داده و برخی نیز آن را سیاسی و کاملا در واکنش به عملکرد امیر قطر در عرصه منطقه ای دانسته اند که از سوی آمریکا شکل گرفته است. در این باره با حسن هانی زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه گفت و گو کرده ایم که در پی می آید:
جناب آقای هانی زاده چقدر می توان به اخباری که در خصوص جابجایی قدرت در قطر منتشر می شود، اعتماد کرد؟
این امکان وجود دارد که امیر قطر به خاطر شرایط جسمانی نامناسب نتواند بر سر قدرت بماند به هر حال او با یک کلیه پیوندی زندگی می کند و این مسئله هر لحظه می تواند چالش ساز باشد. به همین خاطر گفته می شود که احتمال دارد شیخ تمیم پسر 24 ساله جای پدرش را بگیرد. برخی از دولتمردان قطر بر این عقیده هستند که این جابجایی می تواند دوحه را از شرایط فعلی خارج کند. ناگفته نماند که اطلاعاتی در این زمینه درز نمی کند و رسانه ای نمی شود بنابراین نمی توان به راحتی در این باره صحبت کرد. مسئله دیگر به نوع عملکرد امیر قطر باز می گردد طی سال های اخیر و در جریان تحولات خاورمیانه قطر بیش از جایگاه و توان خود دست به اقداماتی زده است که این موضوع حتی آمریکا را نگران کرده است. بنابراین این احتمال وجود دارد که واشنگتن از امیر قطر بخواهد که از قدرت کناره بگیرد.
به عقیده شما در حوزه اجتماعی مردم قطر چگونه فکر می کنند و در چه شرایطی به سر می برند؟
مسئله این است که صحبت کردن مردم در این باره خط قرمز محسوب می شود. عمده جمعیت قطر بومی نیستند و از کشورهای دیگر به این کشور سفر کرده و اقامت دارند بنابراین چندان در مسائل سیاسی مشارکت نمی کنند چون قبل از هر چیز به دنبال کسب و کار هستند. مسئله بعدی این است که فضای بسته قطر نیز چنین اجازه ای را نمی دهد.
اما باید توجه داشت که انتقال قدرت از پدر به پسر موضوع تازه و یگانه ای نیست. قبلا نیز این اتفاق افتاده و مسئله ای سیال و آرام است. بنابراین اگر بار دیگر این کار انجام شود با توجه به اینکه بافت سیاسی قطر قبیله ای است مشکل چندانی برای این کشور پیش نمی آید و این جابجایی در راس قدرت پذیرفته می شود و امور کشور نیز به پیش می رود.
آیا این جابجایی در سیاست های دوحه در منطقه تاثیر نخواهد گذاشت؟
می توان گفت که تعدیل هایی صورت خواهد گرفت. بخصوص که انتقادهای زیادی در عملکرد کنونی دوحه در قبال سوریه، عراق، لبنان و دیگر کشورهای منطقه وجود دارد. به عنوان مثال قطر نقش کاملا مخربی در تحولات منطقه همچون سوریه و بویژه عراق دارد. از این منظر قابل انتظار است که کاخ سفید از امیر قطر بخواهد قدرت را به پسرش انتقال دهد. به هر حال قطر بیش از ظرفیت هایی که دارد فعالیت می کند. دوحه در امور عراق، سوریه، سودان، مصر، لبنان، ترکیه، فلسطین و ... نقش و دخالت دارد. دلیل اصلی آن نیز وجود منابع نفتی و گازی است که دست این کشور را در امور مختلف باز گذاشته است. این مسائل نگرانی آمریکا را افزایش می دهد که مبادا این کشور از کنترل خارج شود. بر این اساس واشنگتن به دنبال تغییراتی در سیاست های کنونی قطر است. حتی گفته می شود که در صورت حضور پسر امیر بر سر قدرت شرایط متفاوت تر شود و حتی رابطه با ایران نیز بهبود پیدا می کند که البته تاکید می کنم این صحبت ها در حد گمانه است.
جناب آقای هانی زاده چقدر می توان به اخباری که در خصوص جابجایی قدرت در قطر منتشر می شود، اعتماد کرد؟
این امکان وجود دارد که امیر قطر به خاطر شرایط جسمانی نامناسب نتواند بر سر قدرت بماند به هر حال او با یک کلیه پیوندی زندگی می کند و این مسئله هر لحظه می تواند چالش ساز باشد. به همین خاطر گفته می شود که احتمال دارد شیخ تمیم پسر 24 ساله جای پدرش را بگیرد. برخی از دولتمردان قطر بر این عقیده هستند که این جابجایی می تواند دوحه را از شرایط فعلی خارج کند. ناگفته نماند که اطلاعاتی در این زمینه درز نمی کند و رسانه ای نمی شود بنابراین نمی توان به راحتی در این باره صحبت کرد. مسئله دیگر به نوع عملکرد امیر قطر باز می گردد طی سال های اخیر و در جریان تحولات خاورمیانه قطر بیش از جایگاه و توان خود دست به اقداماتی زده است که این موضوع حتی آمریکا را نگران کرده است. بنابراین این احتمال وجود دارد که واشنگتن از امیر قطر بخواهد که از قدرت کناره بگیرد.
به عقیده شما در حوزه اجتماعی مردم قطر چگونه فکر می کنند و در چه شرایطی به سر می برند؟
مسئله این است که صحبت کردن مردم در این باره خط قرمز محسوب می شود. عمده جمعیت قطر بومی نیستند و از کشورهای دیگر به این کشور سفر کرده و اقامت دارند بنابراین چندان در مسائل سیاسی مشارکت نمی کنند چون قبل از هر چیز به دنبال کسب و کار هستند. مسئله بعدی این است که فضای بسته قطر نیز چنین اجازه ای را نمی دهد.
اما باید توجه داشت که انتقال قدرت از پدر به پسر موضوع تازه و یگانه ای نیست. قبلا نیز این اتفاق افتاده و مسئله ای سیال و آرام است. بنابراین اگر بار دیگر این کار انجام شود با توجه به اینکه بافت سیاسی قطر قبیله ای است مشکل چندانی برای این کشور پیش نمی آید و این جابجایی در راس قدرت پذیرفته می شود و امور کشور نیز به پیش می رود.
آیا این جابجایی در سیاست های دوحه در منطقه تاثیر نخواهد گذاشت؟
می توان گفت که تعدیل هایی صورت خواهد گرفت. بخصوص که انتقادهای زیادی در عملکرد کنونی دوحه در قبال سوریه، عراق، لبنان و دیگر کشورهای منطقه وجود دارد. به عنوان مثال قطر نقش کاملا مخربی در تحولات منطقه همچون سوریه و بویژه عراق دارد. از این منظر قابل انتظار است که کاخ سفید از امیر قطر بخواهد قدرت را به پسرش انتقال دهد. به هر حال قطر بیش از ظرفیت هایی که دارد فعالیت می کند. دوحه در امور عراق، سوریه، سودان، مصر، لبنان، ترکیه، فلسطین و ... نقش و دخالت دارد. دلیل اصلی آن نیز وجود منابع نفتی و گازی است که دست این کشور را در امور مختلف باز گذاشته است. این مسائل نگرانی آمریکا را افزایش می دهد که مبادا این کشور از کنترل خارج شود. بر این اساس واشنگتن به دنبال تغییراتی در سیاست های کنونی قطر است. حتی گفته می شود که در صورت حضور پسر امیر بر سر قدرت شرایط متفاوت تر شود و حتی رابطه با ایران نیز بهبود پیدا می کند که البته تاکید می کنم این صحبت ها در حد گمانه است.