طرف‌های عربی و غربی با آشکار شدن حمایت همه جانبه مردم سوریه از حکومت این کشور و شکست گروه های مسلح و پاکسازی شهرهای مرزی سوریه همچون ادلب، حمص، دیر الزور و درعا چاره‌ای جز پذیرفتن مشروعیت حکومت سوریه و شخص اسد ندارند.
به نظر می‌رسد پس از نزدیک به یک سال کشمکش سیاسی، نظامی و امنیتی در منطقه بر سر بحران سوریه طرف‌های عربی و غربی درگیر در حال پذیرفتن واقعیت درباره آنچه که در سوریه در حال اتفاق افتادن است، هستند. بحرانی که برخی از کشورهای منطقه آن را انقلابی مردمی برای آزادی معرفی می‌کردند، اما با آشکار شدن حمایت همه جانبه مردم سوریه از حکومت این کشور و شخص بشار اسد، با حمایت از گروه‌های مسلح با ایدئولوژی نزدیک به القاعده و فتوای علمای تندروی وهابی، آن را به جنگی مسلحانه تبدیل کردند.
حال همین کشور‌ها با شکست گروه‌های مسلح و پاکسازی شهرهای مرزی سوریه همچون ادلب، حمص، دیر الزور و درعا چاره‌ای جز پذیرفتن مشروعیت حکومت سوریه و شخص اسد ندارند.
شاید مهم‌ترین نشانه واضح دخالت گسترده عوامل خارجی در وقایع سوریه که از همان ابتدا مشخص شد، فعالیت گروه‌های مسلح به موازات برخی از اعترضات خیابانی بود.
در کنار این استقرار شورای ملی سوریه به رهبری برهان غلیون در استانبول ترکیه و روابط بسیار نزدیک آن با کشورهای خارجی نشان از عدم استقلال این تشکل در حمایت از مطالبات ملت سوریه داشت.
گروهک‌های مسلح به سرعت در مناطق و شهرهای مرزی این کشور به خصوص ادلب و درعا حمله به مقرهای نظامی و دفا‌تر دولتی را آغاز کرده و خواستار خود مختاری مناطقی شدند، که به زور اسلحه به تصرف آنان درآمده بود. تقاضایی که به وضوح می‌شد، تلاش برای اجرای مدل لیبی در سوریه و زمینه سازی برای دخالت نظامی خارجی در این کشور را دید.
گرچه به نظر می‌آمد که روند حوادث در سوریه به ضرر محور مقاومت در حال جاری شدن است اما تقدیر سرنوشت دیگری برای این کشور رقم زد. با روشن شدن ماهیت گروهای مسلح و به بن بست رسیدن گروه‌های معارض خارج نشین در ترکیه عملا معارضین دولت سوریه پشتیبانی مردمی را از دست دادند.
در مقابل چنین وضعیتی محور عربی-غربی ضد اسد، تنها به گسترش اقدامات ضد سوریه‌ای خود و بی‌توجهی به نظرصریح مردم این کشور پرداختند.
ایجاد یک اتاق جنگ در کشور قطر با مشارکت سرویس‌های اطلاعاتی فرانسه، اسرائیل و آمریکا و ترکیه حمایت همه جانبه از طریق واسطه‌های مختلف در لبنان، عراق و اردن از گروهک‌های مسلح که حالا در قالب ارتش آزاد سوریه یکپارچه شده بودند، تنها بخشی از این اقدامات بود.
در این میان نقش ترکیه در حوادث سوریه شاخص‌تر از سایر کشورهای عربی و غربی بود. دولت ترکیه که در ابتدا با ژست حمایت از حقوق معترضان در سوریه اردوگاه‌هایی را در مناطق مرزی با این کشور برپا کرد، اما به تدریج جنبه‌های دیگری از دخالت این کشور در حوادث فوق آشکار شد.
در آن سوی میدان اوضاع آرام آرام تغییر می‌کرد. قطعنامه پیشنهادی غرب برای زمینه سازی دخالت نظامی در سوریه از سوی چین و روسیه وتو شد و ناو‌های روسی برای ناکام گذاشتن طرح انگلیس برای کمک رسانی دریایی به معارضان سوری در سواحل سوریه مستقر شدند.
با حمایت همه جانبه چین، روسیه و ایران ارتش سوریه بر مقابله با معارضان مسلح سوری افزود و با تصرف بابا عمرو که عملا به دژ نظامی معارضان سوریه تبدیل شده بود، آنان را از مهم‌ترین پایگاه شهری خود محروم کرد. این تحولات عملا موجب شد تا بازی در صحنه بین الملل نیز به نفع سوریه رقم بخورد. غرب که تا کنون خواستار برکناری اسد بود، مجبور شد به قطعنامه‌ای غیرالزام آور و به شدت ملایم در مورد سوریه تن بدهد که شرط برکناری اسد برای آغاز گفت‌وگو‌ها عملا در آن حذف شد.
«استانبول» و دوستانی که مردم سوریه با آن نیازی به دشمن نخواهد داشت
شاید در این بین بتوان نشست موسوم به دوستان سوریه در استانبول ترکیه با مشارکت ده‌ها کشور و سازمان حقوقی که تاکنون تمام تلاش خود برای سرنگونی سوریه به خرج داده‌اند، در حقیقت نوعی بازآرایی و تجدید نظر در استراتژی دانست که با شکست گروه‌های معارض در سوریه شکست خورده است. نشست قبلی گروه موسوم به دوستان سوریه در بیست و چهارم فوریه امسال با حضور مقامات بلند پایه کشورهای عربی و غربی در تونس برگزار شده بود.
اما از آن زمان تا کنون شرایط و اوضاع بسیار تفاوت کرده است، قطر و عربستان که در آن زمان به پیروزی خود در حمص امیدوار بوده‌اند، حالا باید با شرایط جدید در سوریه کنار بیایند.
قطر امیدوار بود تا حمص تبدیل به دژی شود تا راه برای فتح دمشق فراهم شود، اما ارتش سوریه با یک هجوم سنگین توانست، ارتش آزاد سوریه را در حمص تسلیم کند.
کشف سلاح‌های اسراییلی، انگلیسی و عربی در سوریه به همراه کار‌شناسان خارجی رازهای هولناکی را فاش کرد که بسیاری از برملا شدن آن در هراس هستند. شاید از همین رو بود که بلافاصله عنان مسئول پیگیری طرح صلح در سوریه شد و نشست دوستان این کشور زود‌تر از موعد مقرر برگزار شد. مهم‌ترین گروه معارض شرکت کننده در کنفرانس دوستان استانبول شورای ملی سوریه به رهبری برهان غلیون است که حالا خواستار دخالت نظامی در سوریه شده است. اما به نظر می‌رسد عملا این شورا در حال از دست دادن متحدان خود است، چرا که برخی از اعضای این گروه به سبب فضای این شورا در حال استعفاء و یا ترک شورا هستند که می‌توان به گروه‌های معارض کرد نیز اشاره کرد.
از این رو به نظر می‌رسد آنچه که نشست استانبول به دنبال آن باشد، جلوگیری از فروپاشی معارضان در ترکیه و ادامه فشار سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی همچنان بر سوریه ادامه می‌یابد و کوفی عنان به عنوان مجری طرح جدید سیاسی وارد عمل می‌شود.
دیدار بشار اسد از شهر حمص و مشخصا ویرانه‌های محله بابا عمرو، هم قدرت نمایی در داخل و هم ارسال این پیام به خارج است که طرح ناتو در حمص و استان ادلب با شکست خاتمه یافته است.