«مجتبی امانی» رئیس سابق دفتر حافظ منافع ایران در مصر در تشریح دلایل سفر پادشاه عربستان به مصر و محورهای گفتوگو میان طرفین، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: عربستان و مصر به دلیل داشتن یک نیاز متقابل به هم نزدیک شدند. به گونهای که مصر پس از انقلاب و به خصوص بعد از برکناری محمد مرسی دچار مشکلات اقتصادی و اجتماعی فزایندهای شد و از طرفی دیگر، عربستان نیاز دارد که کشوری مانند مصر را که دارای قدرت نظامی و پتانسیل دخالت در برخی از پروندهها مانند یمن و سوریه را دارد، با خود داشته باشد. از طرف دیگر، دو کشور داعیهدار رهبری جهان عرب هستند. به گونهای که پتانیسیل رهبری جهان عرب در مصر وجود داشته و عربستان نیز با تکیه بر ظرفیتهای مالی خود قصد رهبری جهان عرب را دارد.
وی ادامه داد: در این تقابل و تعامل، شاهد سفر ملک سلمان به قاهره هستیم که نشان میدهد تغییرات زیادی در این موضوع حادث شده است. اما واقعیت امر این است که اصل موضوع در پیچ و خمهای مسائل سیاسی دو کشور گم شده است و آن هم اختلافهای آنها است. یعنی نه مصر کمکی برای عربستان در مسائل منطقه خواهد بود و نه عربستان آنچنان عملکرد مصر را مفید میداند که بخواهد مابه ازای آن را پرداخت کند.
وی افزود:نکتهای که باید به آن اشاره داشته باشیم، این است که هر دو طرف نیاز دارند تا ابعاد اقتصادی و سیاسی این دیدار را بزرگنمایی کنند. مصریها روی بحث اقتصادی و کمکهای اقتصادی و سرمایهگذاریها مانور رسانهای میدهند و عربستان هم ماموریت بزرگ جلوه دادن دستاوردهای سیاسی این سفر را در منطقه مد نظر دارد. هر دو کشور نیز سابقهای طولانی در بزرگنمایی اخبار و بزرگ جلوه دادن توافقها را دارند. بارها شاهد بودیم که مصریها و کشورهای عربی دیگر، فضای مثبتی را از سوی رسانههای خود برای مثبت نشان دادن دیدارها و ملاقات خود ایجاد کردند اما پس از آن شاهد عملکرد خاصی از سوی طرفین نبودیم و به نوعی بحث افتتاح پل بر روی دریای سرخ هم در راستای این موضوع ارزیابی میشود. بحث تاسیس این پل هر از چندبار سوژهای برای همکاری استراتژیک مصر و عربستان میشود که لااقل قدمتی 25 ساله داشته و تا به حال دهها بار تیتر روزنامه های مصر و سعودی شده است بدون اینکه اقدام عملی را در پی داشته باشد.
این کارشناس مسائل شمالآفریقا در پایان در خصوص دو جزیره تیران و صنافیر که در سال 1967 و برای جنگ با اسرائیل از سوی عربستان در اختیار مصر قرار گرفته بود، بیان کرد: هم اکنون در مورد اهمیت این دو جزیره هم مخالفان عبدالفتاح السیسی صحبتهای زیادی به میان آوردهاند و حتی اعتراضهایی را به وی وارد کردند و البته سعودیها درباره اهمیت استراتژیک آن بزرگنمایی میکنند. بدون شک مصریها ما بهازای مالی این جزایر را دریافت کردهاند اما اینکه آیا از آن در راستای اهداف منطقهای عربستان استفاده شود یا خیر و آیا ظرفیتی جدید را به عربستان سعودی اضافه میکند، باید در چارچوب تحلیل جامع منطقهای و از ابعاد نظامی و امنیتی مورد بررسی قرار گیرد. ولی باید به یاد داشت که سعودیها توان خلق یک منازعه تازه در منطقه را ندارند. لذا کلیت این سفر برای برطرف کردن نیازهای طرفین قلمداد میشود که چند ماه آینده کیفیت این روابط را عیان خواهد کرد و به نظرم نباید به مطالب غلوآمیزی که این روزها در رسانههای مصر و سعودی پیرامون این سفر گفته میشود، اعتماد کرد.