شورای نگهبان از یک سو باید با بررسی دقیق و طبق قانون صلاحیت ها را مورد برسی قرار دهد و از سوی دیگرنیز مراقب باشد افراد فاسد و نا صالح وارد نشوند.
آنچه در پی پنج روز ثبت نام در وزارت کشور رخ داد از زوایای مختلفی قابل بحث و بررسی است و تحلیل‌های مختلفی درباره آنچه اتفاق افتاد از حضور هاشمی تا حضور مشایی و احمدی نژاد و برنامه های این نامزدها برای انتخابات می توان تحلیل های گوناگونی داشت اما یکی از نکات جالب در این دوره این بود که اولاً تعداد ثبت نام کنندگان ۶۸۶ نفر است که برخی از آنها تحصیلات شان زیر دیپلم است که قاعدتاً در همان روزهای نخست بررسی صلاحیت ها رد خواهند شد.
چگونه است که برخی به خود اجازه می دهند با مدرک زیر دیپلم در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کنند؟
طبق قانون در انتخابات ریاست‌جمهوی، کسانی می‌توانند وارد عرصه رقابت‌ها شوند، که دارای صلاحیت برای تصدی پست رئیس‌جمهور باشند. این شرایط در قانون اساسی به صورت صریح و شفاف آمده است.
بر اساس آنچه در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده است رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایطی همچون ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوا، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور انتخاب گردد.
بر این اساس در این دوره از انتخابات 38 نامزد از سیاسیون حضور پیدا کردند که از طیف ها و سلیقه های مختلف هستند اما در ساعات پایانی ثبت نام با حضور هاشمی رفسنجانی،مشایی و جلیلی آرایش سیاسی کشور دستخوش تغییراتی شد که نیاز به فرصتی در خصوص تحلیل شرایط فعلی است.
یکی از مسائل مهمی که در اصل 115 قانون اساسی آمده تشخیص رجال سیاسی و مذهبی است که تفسیر آن با شورای نگهبان است.
از میان این 38 نفر هر چند بسیاری به نفع قطب های انتخاباتی کنار کشیده و انصراف داده و می دهند اما برخی از نامزدها نیز صلاحیت حضور در جایگاه ریاست جمهوری را به دلیل نبودن رجال سیاسی و مذهبی تأیید صلاحیت نشوند.
آنچه همگان بر آن تأکید دارند این است که مرجع تشخیص وجود این ویژگی‌ها در داوطلبان شورای نگهبان است. در واقع شورای نگهبان فصل‌الخطاب بوده و کسانی که خود را پایبند به قانون می‌دانند، باید تابع قانون بوده و پذیرای نظر شورای نگهبان در تأییدها و عدم تأییدها باشند. در این خصوص شورای نگهبان میزان است و کسی نمی‌تواند شورای نگهبان را برای گرفتن تأیید فردی تحت‌فشار قرار داده یا در مورد تأیید فردی دیگر مورد بازخواست قرار دهد.
برخی از جریان های سیاسی در شرایط فعلی می‌خواهند بر شورای نگهبان فشار وارد کرده تا نامزد مورد نظرشان تأیید گردد و برخی نیز با آنکه انحرافشان از مبانی نظام مطرح می شود به دنبال آن هستند که پس از رد صلاحیت تنشی در کشور ایجاد کنند.
همین چندی پیش آقای شریف‌زاده که حامی تمام‌عیار مشایی است در مصاحبه با روزنامه شرق مسائلی را مطرح کرد که بسیار قابل تأمل است. وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر احتمال رد صلاحیت مشایی توسط شورای نگهبان می‌گوید: «هیچ دلیل برای رد صلاحیت مشایی نیست و زمانی که با این سؤال مواجه می‌شود که واکنش دولت به رد صلاحیت احتمالی مشایی چیست با صراحت می گوید «مطالبه مردمی، من می‌گویم مطالبه حق مردم است. مردم اگر مطالبه کنند حقوقشان احقاق می‌شود.»
این نوع سخن مطمئناً تمکین از نظر شورای نگهبان را نشان نمی دهد و حتی نشان از برنامه‌ریزی برای ایجاد تنشی در سطح کشور در آستانه حماسه سیاسی را دارد.
آیا نامزد خاص جریان انحرافی می خواهد فتنه ای را در انتخابات آینده و در مرحله تأیید صلاحیت ها به پا کند؟ آیا بلوای سیاسی در این مرحله رخ می دهد؟
مقام معظم رهبری در بیانات اخیر خود بار دیگر بر ضرورت قانون مداری تأکید کردند و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری نیز باید بدانند بایستی بر محور قانون حرکت کرده و هرگونه حرکت غیر قانونی در کشور محکوم است.
باید منتظر ماند و دید چه کسانی به دنبال رد صلاحیت به دنبال بلوا و تنش هستند و چه کسانی رأی شورای نگهبان را تمکین می کنند.
