جامعه

چرا پای «کارگروهی» ما می‌لنگد؟

بیشتر کارشناسان تخصصی مدیریت، مشاوره و آموزش کار جمعی معتقدند هفت روحیه برای همکاری گروهی شامل روحیه خدمت در گروه، انصاف و مروت، همنوایی و همیاری، کوشیدن برای پیشرفت، ادب و فروتنی، همسازی با قوانین طبیعی و سپاس و حق‌شناسی ضرورتی انکارناپذیر است و در اصل بهره‌مندی هر فرد از این شاخصه‌ها است که او را در گروهی پایدار نگه می‌دارد، در غیر این صورت او هم تبدیل به فردی می‌شود که فقط روحیه تکروی در او پرورش یافته است.
میثاق بدیعی مقدم- شاید برای بیشتر ما این سوال پیش آمده که چرا اغلب نمی توانیم با هم کار گروهی انجام دهیم، اگر هم حاضر شویم با اطرافیان خود همکاری کنیم، این همکاری به مرور تبدیل به همراهی شده و پس از آن به کلی محو میشود. گروه کوچکی که خودتان در آن مشغول به فعالیت هستید را تجسم کنید. حال تصور کنید شما در این گروه به همراه بقیه همه تلاش خود را میکنید تا اموری که مأمور به انجام آن هستید، هر چه بهتر و مثمرثمرتر پیش برود، در این میان هر نوع سختی از جمله غیبت ناگهانی یکی از اعضای گروه را هم میپذیرید، چرا؟ چون اساساً ذات همکاری گروهی این مهم را ایجاب میکند، چون شما خارج از گروه نیستید و برای پیشبرد اهداف گروه تعهدی به گردن دارید.

از همه مهمتر اینکه همنوایی و همیاری یکی از هفت اصل روحیه همکاری گروهی است، حال تصور کنید در این میان عضوی از گروه به هر نحو چوب لای چرخ امور بیندازد و سد راه توسعه کار جمعی شود، خود را برتر ببیند و حاضر به پذیرش درصدی از مسئولیتهایی که در گروه بر عهده او گذاشته میشود، نباشد، تکلیف چیست؟

 مسلماً اگر شما فردی با چنین روحیهای باشید، عاقلانهترین عکسالعمل گروه این است که شما از گروه حذف شوید، چرا که نه فقط به ضرر مصالح گروهی، بلکه به ضرر منافع و مصالح دستگاهی که در آن مشغول به کار هستید هم گام برداشتهاید. پس عاقلانهترین راهکار طرد از گروه است. به راستی «چرا بعضی از ما قادر نیستیم همکاری درازمدت در کنار هم داشته باشیم؟» و «چرا در چنین مواقعی همواره گروه متهم به کنار گذاشتن فردی از اعضای خود میشود؟» و «آیا بهتر نیست که بپذیریم به عنوان عضوی از گروه از قوانین آن سرباز زدهایم و فقط انگشتاتهام به سوی دیگران گرفتهایم؟»

بیشتر کارشناسان تخصصی مدیریت، مشاوره و آموزش کار جمعی معتقدند هفت روحیه برای همکاری گروهی شامل روحیه خدمت در گروه، انصاف و مروت، همنوایی و همیاری، کوشیدن برای پیشرفت، ادب و فروتنی، همسازی با قوانین طبیعی و سپاس و حقشناسی ضرورتی انکارناپذیر است و در اصل بهرهمندی هر فرد از این شاخصهها است که او را در گروهی پایدار نگه میدارد، در غیر این صورت او هم تبدیل به فردی میشود که فقط روحیه تکروی در او پرورش یافته است.

هر چند در این میان جای خالی آموزشهای گروهی و در اصل تقویت روحیه همکاری گروهی در آموزشهای کشور به ویژه از دوران ابتدایی به شدت احساس میشود، اما سهم بیشتری از این مهم را باید به نقشهای تربیتی خانوادهها اختصاص داد. اگر فردی از همان کودکی در خانواده مشارکت و همکاری والدین خود را در شرایط مختلف دیده باشد و به مرور همزمان با رشد عقلی از تربیت لازم در این زمینه برخوردار شده باشد، در جامعه هم همواره همکاری را سرلوحه کار خود قرار داده و از تکرویهای بیمورد که گاه در سطحی وسیعتر، اهدافی مهم را زیر سؤال میبرد، پرهیز خواهد کرد.

این همان مسئله مهمی است که درشرع مقدس با معانی والاتر از جمله وحدت امت اسلامی و حفظ آن از واجبات یاد میشود و مسلم است تا وحدت در گروههای کوچک حفظ نشود، به سطح بزرگ جامعه هم تسری نخواهد یافت. تعاون و همکاری در امور خیر و شایسته از تأکیدها و اوامر قرآن کریم است، آیه «وتعاونوا علی البر والتقوی» برای همه ما آشنا است، در این آیه تعاون و همکاری اصلی کلی است که همه مسائل اجتماعی، حقوقی، اخلاقی و سیاسی را در بر میگیرد و براساس این اصل، همه مسلمانان موظفند در کارهای نیک، تعاون و همکاری کنند، ما هم خود را به رعایت این اصل موظف بدانیم.
https://shoma-weekly.ir/mjyXwk