دندانپزشکی و بیمه‌های پایه
خدمات دندانپزشکی همواره به دلیل هزینه‌های بالا مشمول خدمات بیمه‌ای نبوده است؛ اما به مرور بحث بیمه در دندانپزشکی جایگاه خود را پیدا کرد. امروزه در بسیاری از کشورهای جهان کارهای معمولی دندانپزشکی مشمول بیمه است. در کشور ما هم به صورت موردی برخی خدمات دندانپزشکی مشمول بیمه است.
اما خدمات مهم و گران که بیشتر خدمات را شامل می‌شوند، مشمول بیمه نمی‌شود. همکاری‌نکردن مراکز بیمه‌ای برای رفع مشکلات بیماری‌های دهان و دندان مهم‌ترین مشکل ما در حوزه دندانپزشکی است و برای رفع این معضل باید عزم ملی در کشور ایجاد شود. در کشورهای پیشرفته ۳۰ درصد از هزینه‌های دندانپزشکی را دولت و ۷۰ درصد را بیمه‌های خصوصی پرداخت می‌کنند. متأسفانه در ایران به خدمات دندانپزشکی به چشم کالایی لوکس نگاه می‌شود. شاید وقت آن رسیده باشد تا دیگر این‌گونه لوکس به خدمات دندانپزشکی نگاه نشود و این خدمات هم جزو سلامت افراد به شمار آید. زمان آن رسیده است که بیمه‌ها مجبور به تقبل خدمات دندانپزشکی شوند.
در ایران در حال حاضر با دفترچه خدمات درمانی پایه می‌توان خدمات کشیدن دندان، ترمیم سطحی دندان و جرم‌گیری دندان‌ها را تحت پوشش بیمه انجام داد. این خدمات در مراکز بهداشتی درمانی وابسته به وزارت بهداشت ارائه می‌شود. البته برخی از شرکت‌ها و سازمان‌ها خدمات بیمه‌ای دندانپزشکی بسیار خوبی را برای پرسنل خود تدارک دیده‌اند. مثلا شهرداری تهران یا وزارت نیرو یا شرکت نفت از جمله سازمان‌هایی هستند که در بیمه خدمات دندانپزشکی در ایران بسیار موفق عمل کرده‌اند.
چند راهکار
دندانپزشکان و مراجعین‌شان هر دو از اینکه مراجعین قادر به پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی نیستند، متضرر می‌شوند. دندانپزشکان مستقیما در تعامل با مردم هستند و وقتی مردم قادر به پرداخت هزینه‌ها نباشند، دندانپزشکان زیان می‌کنند؛ اما چه اقداماتی می‌تواند فشار هزینه‌های سنگین و سرسام‌آور دندانپزشکی را برای مردم کاهش دهد؟
الف. سیاست بیمه‌ها کاهش ریسک برای مشتری است. بیمه‌ها می‌توانند اقداماتی صورت دهند که ریسک پوسیدگی دندانی را برای مردم کاهش دهند و در برنامه‌های پیشگیری مشارکت داشته باشند تا زمانی که بیمه‌ها وارد حیطه دندانپزشکی نشوند و مردم را تحت پوشش پیشگیری‌ها و درمان‌های دندانپزشکی قرار ندهند، تحولی در نظام سلامت دندانپزشکی که تقریبا تمام بار آن بر دوش بخش خصوصی است روی نخواهد دارد.
ب. سبد هزینه‌های خانواده سهم سلامت دهان و دندان باید لحاظ شود. سلامت دهان و دندان با سلامت قلب و عروق، سلامت روانی و سلامت عمومی بدن رابطه تنگاتنگی دارد. خانواده‌ها باید از همان ابتدا سهمی از مخارج خانواده را برای سلامت دهان و دندان خود و فرزندان خود اختصاص دهند. بالطبع این سهم بیشتر در پیشگیری هزینه خواهد شد و جلوی نیاز به خدمات تخصصی و پرهزینه دندانپزشکی را در آینده خواهد گرفت. از طرف دیگر این حق‌السهم در بیمه‌ها برای تأمین مخارج درمانی سلامت دهان و دندان صرف خواهد شد.
ج. عواملی که سلامت دهان و دندان مردم را دچار مخاطره می‌کنند باید سهم خود را از آسیبی که می‌زنند بپردازند. تولیدکنندگان مواد آسیب‌زا به سلامت مردم، مانند تولیدکنندگان خوراکی‌های قندی، نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های حاوی قند و... باید درصدی از آسیبی را که به‌دلیل سود مالی خود به سلامت دهان و دندان می‌زنند و زیان‌های کلان مالی که به دوش می‌افکنند را در قالب پرداخت‌های مستقیم یا مالیاتی جبران کنند.
د. حتی اگر تمام بودجه سلامت کشور صرف درمان دندانپزشکی مردم بشود، قادر به درمان همه دندان‌های پوسیده و جایگزینی دندان‌های از دست رفته نخواهد بود؛ اما سرمایه‌گذاری در آگاهی‌بخشی و پیشگیری می‌تواند بسیاری از مشکلات دهان و دندان نسل‌های آینده را برطرف کند.