از نظر دانش پزشکی، این باورها در بسیاری از موارد، نه تنها کمکی به بیمار نمی‌کند و باعث دورشدن آنان از راهکارهای مناسب درمانی نمی‌شود بلکه حتی می‌تواند خطراتی جدی هم برای سلامت فرد ایجاد کنند؛ برخی از باورهای غلط درباره چشم از این قرارند:
1- ضعف چشم ارثی نیست
اگر پدر و مادری چشمشان ضعیف باشد، معمولا فرزندشان هم چشمش ضعیف می‌شود، حتی عینکی شدن هم در بچه‌هایی که پدر یا مادرشان عینکی است، شیوع بیشتری دارد.
2- مطالعه در نور کم به چشم‌ها آسیب می‌رساند
استفاده از چشم‌ها در نور کم باعث آسیب به آنها نمی‌شود. فراموش نکنید از زمانی که همه فعالیت‌های مرتبط با بینایی مانند مطالعه و خیاطی، زیر نور شمع یا چراغ‌های نفتی و یا گازی صورت می‌گرفت، مدت زیادی نمی‌گذرد. اگر قرار بود این اتفاق بیفتد سال‌های قبل همه باید نابینا می‌شدند! البته شکی نیست که همه افراد برای سهولت در مطالعه و جلوگیری از خستگی چشم باید از نور مناسب استفاده کنند.
3- شب‌کوری مختص پسربچه‌ها است
البته شب‌کوری در پسربچه‌ها شایع‌تر است و ۸ برابر دختر بچه‌ها است اما در دختر بچه‌ها نیز دیده می‌شود.
4- استفاده از لنزهای تماسی جلوی پیشرفت نزدیک‌بینی را می‌گیرد
بعضی از افراد بر این باورند که استفاده از لنزهای تماسی به‌مرور زمان، باعث اصلاح بینایی و در نتیجه عدم نیاز به استفاده از عینک یا لنز خواهد شد. هیچ یافته علمی‌ای مبنی براینکه استفاده از لنزهای تماسی باعث بهبود ضعف بینایی یا کندشدن روند کاهش بینایی شود، وجود ندارد.
5- این‌قدر نزدیک تلویزیون ننشین؛ چشمت ضعیف می‌شود
حتما شما هم وقتی کم‌سن و سال بوده‌اید، این توصیه را شنیده‌اید ولی انجمن چشم‌پزشکان آمریکا می‌گوید این توصیه، پایه علمی ندارد. چشم اغلب بچه‌ها قادر است نگاه از فاصله نزدیک را بدون هیچ مشکلی تحمل کند.
البته بعضی بچه‌ها هم هستند که چشمشان نزدیک‌بین است و به همین دلیل، خیلی نزدیک به تلویزیون می‌نشینند. این دو را نباید با هم اشتباه کرد.
6- استفاده از تلویزیون و کامپیوتر باعث ضعیف‌شدن چشم می‌شود
استفاده از کامپیوتر یا سایر دستگاه‌های تصویری باعث آسیب به چشم نمی‌شود. هرچند در اثر کار بسیار نزدیک با کامپیوتر یا مطالعات طولانی مدت، به‌دلیل کاهش پلک زدن و در نتیجه خشک شدن سطح قرنیه، خستگی یا ناراحتی چشم رخ می‌دهد، استراحت گهگاه چشم و نگاه کردن به بالا یا به کنج‌های اتاق و یا به اشیاء دور، می‌تواند از خستگی چشم بکاهد.
7- انحراف چشم اطفال به مرور زمان بهبود می‌یابد
انحراف واقعی چشم در اطفال به مرور زمان بهبود نمی‌یابد. گرچه در برخی از کودکان به‌دلیل پهن بودن پل بینی ممکن است که چشم‌ها لوچ به‌نظر برسند که این حالت با رشد کودک کاهش می‌یابد اما کودک دچار انحراف واقعی چشم، برای جلوگیری از ایجاد دو‌بینی، تنها از یک چشم استفاده می‌کند و بنابراین چشم دچار انحراف، از بینایی خوبی برخوردار نخواهد شد.
تنها راه درمان هم این است که کودک مجبور به استفاده از چشم ضعیف شود و به همین دلیل هم برای درمان تنبلی چشم، چشم سالم کودک باید به‌طور متناوب بسته شود. انحراف چشم می‌تواند توسط عینک، قطره‌های چشمی یا جراحی اصلاح شود و هرچه این اقدامات زودتر صورت گیرد نتایج بهتری به‌دست خواهد آمد. تمام کودکان دچار انحراف چشم باید توسط چشم پزشک معاینه شوند.
8- مشکلات چشمی باعث افت یادگیری در کودک هستند
مشکلات خواندن، درک مسائل ریاضی یا سایر مشکلات یادگیری در کودکان، معلولیت‌های یادگیری نامیده می‌شوند و هیچ دلیل علمی‌ای دال بر اینکه مشکلات بینایی باعث این اختلالات می‌شوند یا تمرینات چشمی می‌توانند این حالت را بهبود بخشند، وجود ندارد؛ مشکلات یادگیری یک اختلال آموزشی است، نه یک اختلال بینایی؛ در نتیجه کودکان دچار آن، نیاز به کمک آموزگار یا افراد متخصص در امور تربیتی دارند البته قبل از انجام هرگونه مشاوره یا اقدام درمانی، کودک باید توسط چشم‌پزشک جهت اصلاح مشکلات احتمالی بینایی دقیقاً معاینه شود.
9- خوردن هویج باعث بهبود بینایی چشم می‌شود
هویج حاوی مقادیر زیادی از ویتامین A است که برای سلامت بینایی ضروری است اما مقدار مورد نیاز بدن به ویتامین A خیلی اندک است و بسیاری از مواد غذایی دیگر نیز حاوی این ویتامین هستند.
رژیم غذایی خوب تمام نیازهای ویتامینی فرد برای دید مناسب را فراهم می‌سازد، به علاوه مصرف مقادیر اضافی ویتامین‌ها، به‌خصوص ویتامین‌های محلول در چربی
(E ،D ،A) می‌تواند ضرر داشته باشد.
10- مطالعه متن‌های ریز به چشم افراد دچار کاهش بینایی آسیب می‌رساند
باورهای غلط بسیاری در این خصوص که افراد دچار کاهش بینایی یا سالمندان دچار کاهش بینایی نباید زیاد از چشمشان استفاده کنند، وجود دارد. همچنین این باور نادرست وجود دارد که خواندن متن‌های ریز باعث تشدید و تسریع کاهش بینایی می‌شود.در این مورد شاید مقایسه دوربین با چشم انسان بتواند به درک موضوع کمک کند. عکس گرفتن از اشیای بسیار کوچک سبب خراب‌شدن دوربین نمی‌شود، پس ما هم نباید نگران باشیم که از چشمانمان حداکثر استفاده را می‌بریم!
11- آب مروارید وقتی به‌وجود می‌آید که دید نزدیک چشم ضعیف شود
اینطور نیست. گاهی اوقات افراد مسن که قادر به مطالعه روزنامه یا مطالب در فاصله‌های نزدیک نبوده‌اند، به مرور زمان مجدداً قادر به مطالعه مطالب بدون استفاده از عینک می‌شوند. این حالت به‌دلیل شروع روند آب مروارید و در نتیجه افزایش قدرت انکساری عدسی و دید نزدیک این افراد است. بنابراین درصورت اصلاح خود به خود نزدیک‌بینی در یک فرد مسن باید احتمال ایجاد آب مروارید را مطرح کرد.
12- جراحی آب‌مروارید تنها وقتی باید انجام شود که به‌طور کامل رسیده باشد
آب مروارید یک پرده ایجاد شده در جلوی چشم نیست بلکه حالت ابری و غبار‌آلود شدن عدسی چشم است.با توجه به روش‌های جراحی‌ای که قبلاً وجود داشت، عمل آب‌مروارید باید تا کامل‌شدن آب مروارید به تعویق می‌افتاد اما در حال حاضر مختل‌شدن واضح بینایی را دلیل انجام عمل جراحی می‌دانند و همین‌که اختلال بینایی باعث ناتوانی فرد در انجام کارهای روزمره یا مورد علاقه وی شود، می‌تواند تحت عمل جراحی آب مروارید قرار گیرد.
13- پیوند چشم انسان عملی است که در کشورهای پیشرفته انجام می‌شود
در حال حاضر عمل پیوند کامل چشم به‌دلیل ناتوانایی‌های علمی و عملی موجود غیرممکن است. چشم‌ها توسط ریسمان‌های باریکی به نام عصب بینایی به مغز متصل می‌شوند.هر عصب بینایی حاوی بیش از یک میلیون رشته عصبی بوده و در نتیجه غیرقابل پیوند است، به همین دلیل چشم‌ها هرگز از جایگاهشان به هنگام جراحی جدا نمی‌شوند.البته سال‌هاست که عمل پیوند قرنیه انجام می‌پذیرد و گاهی این عمل با عمل پیوند چشم اشتباه گرفته می‌شود. عمل پیوند قرنیه در ایران هم سال‌هاست که انجام می‌شود.
14- استفاده از عینک باعث وابسته‌شدن فرد به آن می‌شود
عینک‌های طبی جهت اصلاح عدم وضوح بینایی تجویز می‌شوند، بنابراین به‌دلیل واضح‌شدن دید، افراد تمایل به استفاده بیشتر از آنها دارند؛ گرچه این حالت شبیه وابستگی به عینک است ولی در حقیقت به خاطر تمایل فرد به واضح‌تر دیدن است.
*کارشناس اپتیک