ابوذر قاسمی- مطالعه یکی از اصلی ترین ابزارها برای دانش افزایی و بالا بردن سطح معلومات است، در عین حال اکثر افراد از کاهش بازدهی زمانی که برای مطالعه صرف می‌کنند رضایت ندارند، در صورتی که نکات ساده‌ای وجود دارند که با عمل به آنها می‌توان حداکثر بهره‌وری را از زمان مطالعه داشت؛ بهره‌وری‌ای که به موفقیت خواهد انجامید.
شیوه صحیح مطالعه و مزایا
1- زمان مطالعه را کاهش می‌دهد.
2- میزان یادگیری را افزایش می‌دهد .
3-مدت نگهداری مطالب در حافظه را طولانی تر می‌کند.
4- به خاطر سپاری اطلاعات را آسانتر می‌سازد.
برای داشتن مطالعه ای فعال و پویا نوشتن نکات مهم درحین خواندن ضروری است تا برای مرور مطالب، دوباره کتاب رانخوانده و در زمانی کوتاه ازروی یادداشتهای خود مطالب را مرور کرد.
یادداشت برداری، بخشی مهم و حساس از مطالعه است که باید به آن توجهی خاص داشت چون موفقیت شما را تا حدودی زیاد تضمین خواهد کرد و مدت زمان لازم برای یادگیری را کاهش خواهد داد. خواندن بدون یادداشت‌برداری یک علت مهم فراموشی است.
روشهای رایج مطالعه
1- خواندن بدون نوشتن: روش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآیندی فعال و پویا است وبرای نیل به این هدف باید از تمام حواس خود برای درک صحیح مطالب استفاده کرد. باید با چشمان خود مطالب را خواند، باید در زمان مورد نیاز مطالب را بلند بلند ادا کرد و نکات مهم را یادداشت کرد تا هم با مطالب مورد مطالعه درگیر شده و حضوری فعال و همه‌جانبه در یادگیری داشت و هم در هنگام مورد نیاز، خصوصاً قبل از امتحان ، بتوان از روی نوشته ها مرور کرد و خیلی سریع مطالب مهم را مجدداً به خاطر سپرد.
2- خط کشیدن زیر نکات مهم: این روش شاید نسبت به روش قبلی بهتر باشد ولی روش کاملی برای مطالعه نیست چرا که در این روش بعضی از افراد به جای آنکه تمرکز و توجه برروی یادگیری و درک مطالب داشته باشند، ذهنشان معطوف به خط کشیدن زیر نکات مهم می گردد .حداقل روش صحیح خط کشیدن زیر نکات مهم به این صورت است که ابتدا مطالب را بخوانند و مفهوم را کاملاً درک کنند و سپس زیر نکات مهم خط بکشند، نه آنکه در کتاب به دنبال نکات مهم بگردند تا زیر آن را خط بکشند.
3- حاشیه‌نویسی: این روش نسبت به دو روش قبلی بهتر است ولی بازهم روشی کامل برای درک عمیق مطالب و خواندن کتب درسی نیست ولی می‌تواند برای یادگیری مطالبی که از اهمیتی چندان برخوردار نیستند مورد استفاده قرار گیرد.
4- خلاصه نویسی: در این روش شما مطالب را می‌خوانید و آنچه را که درک کرده‌اید به صورت خلاصه برروی دفتری یادداشت می کنید که این روش برای مطالعه مناسب است و از روشهای قبلی بهتر می‌باشد، چرا که در این روش ابتدا مطالب را درک کرده سپس آنها را یادداشت می کنید اما بازهم بهترین روش برای خواندن نیست.
5- کلید برداری: کلید برداری روشی بسیار مناسب برای خواندن و نوشتن نکات مهم است. در این روش شما بعد از درک مطالب، به صورت کلیدی نکات مهم را یادداشت می‌کنید و در واقع کلمه کلیدی کوتاه‌ترین، راحت‌ترین، بهترین و پرمعنی‌ترین کلمه‌ای است که با دیدن آن مفهوم جمله تداعی شده و به خاطر آورده می شود.
6- خلاقیت و طرح شبکه ای مغز: این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصاً فراگیری مطالب درسی است. در این روش شما مطالب را می‌خوانید، بعد از درک حقیقی آنها نکات مهم را به زبان خودتان و به‌صورت کلیدی یادداشت می‌کنید و سپس کلمات کلیدی را بر روی طرح شبکه ای می نویسید (در واقع نوشته های خود را به بهترین شکل ممکن سازماندهی می‌کنید و نکات اصلی و فرعی را مشخص می‌کنید) تا در دفعات بعد به جای دوباره خوانی کتاب ، فقط به طرح شبکه ای مراجعه کرده وبا دیدن کلمات کلیدی نوشته شده بر روی طرح شبکه ای، آنها را خیلی سریع مرور کنید. این روش درصد موفقیت تحصیلی شما را تا حدود بسیار زیادی افزایش می‌دهد و درس خواندن را بسیار آسان می‌کند و بازده مطالعه را افزایش می‌دهد.
شرایط مطالعه
شرایط مطالعه، مواردی هستند که با دانستن، به کارگیری و یا فراهم نمودن آنها، می‌توان مطالعه ای مفیدتر و با بازدهی بالاتر داشت و در واقع این شرایط به شما می‌آموزد که قبل از شروع مطالعه چه اصولی را به کار گیرید، در حین مطالعه چه مواردی را فراهم سازید و چگونه به اهداف مطالعاتی خود برسید و با دانستن آنها می‌توانید با آگاهی بیشتری درس خواندن را آغاز کنید و مطالعه‌ای فعال‌تر داشته باشید:
1- آغاز درست: برای موفقیت در مطالعه باید درست آغازکنید.
2- برنامه‌ریزی: یکی از عوامل اصلی موفقیت داشتن برنامه منظم است.
3- نظم و ترتیب: اساس هر سازمانی به نظم آن بستگی دارد.
4-حفظ آرامش: آرامش، ضمیر ناخود آگاه را پویا و فعال می‌کند.
5- استفاده صحیح از وقت: آیا زندگی را دوست دارید؟ پس وقت را تلف نکنید زیرا زندگی از وقت تشکیل شده است.
6- سلامتی و تندرستی: عقل سالم در بدن سالم است.
7- تغذیه مناسب: تغذیه صحیح نقش مهمی در سلامتی دارد.
8- دوری از مشروبات الکلی: مصرف مشروبات الکلی موجب ضعف حافظه می‌شود.
9 – ورزش: ورزش کلید عمر طولانی است.
10- خواب کافی: خواب فراگیری و حافظه را تقویت می‌کند.