بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در نشست راه گفتگو در مؤسسه اطلاعات، گفت: صنعت هستهای قدرتافزاست و در صحنه بینالملل سهم قدرتها به میزان قدرتشان تعیین میشود، نه حقی که دارند. میبینید که پنج کشور حق وتو دارند و این واقعیت است و در این فضا کشورها سعی دارند قدرت خود را در ابعاد مختلف سخت و نرم گسترش دهند.
وی گفت: صنعت هستهای بهدلایل مختلف از جمله اقتصادی، صنعتی و تکنولوژیکی قدرتزا برای کشور است، آنها نمیخواهند ایران قدرت داشته باشد و دنبال این هستند که ایران را از این قدرت محروم نمایند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: آنها هر زمان که بتوانند و فرصت کنند صنعت هستهای را از ایران بگیرند این کار را میکنند. ایران کشوری متوسط با جایگاه استراتژیک است و معتقدم اگر هر نظام دیگری هم در ایران بود باز هم اجازه نمیدادند ایران در این صنعت بهطور مستقل رشد کند.
وی تصریح کرد: الآن در مشتقاتآب سنگین دستاوردهای ایران توسعه بسیار یافته است و تنها کشور دنیا که در نوعی از دوترهها که میتواند برای تولید داروهای جدید مورد استفاده قرار گیرند و انقلاب ایجاد کند هستیم. درست است که این حوزه ابعاد دوگانه دارد اما ابعاد صنعتی، تجاری و درمانی آن غیرقابل انکار است و وقتی این را از ما بخواهند بگیرند بخش صنعتی و تجاری و پزشکی آن را هم که ارزشمند است از ما میگیرند.
وی تأکید کرد: موضوع هستهای در ابعاد داخلی و خارجی سیاسی شده است. در سیاست خارجی از این منظر به ایران فشار میآوردند و در داخل نیز موضوع از سوی هر گروه سیاسی یک جور دیده میشود، بهطور کلی در داخل هرطور پیش برویم یک عده خوششان نمیآید.
کمالوندی درباره ضرورت حفظ صنعت هستهای گفت: حتی اگر مثلاً روزی همه این صنعت را جمع کنیم در حوزههای دیگر اقتصادی و فناوریهای نو هم با آنها مشکلات خواهیم داشت، چون این صنعت در اقتصاد و انتقال تکنولوژی و غیره تأثیرگذار است، پس ضرورت دارد در داخل بهعنوان یک موضوع ملی به آن نگاه کنیم، در نوع تاکتیکها اختلاف نظر طبیعی است اما در اصل حفظ این صنعت باید همه در هر گروه سیاسی و جناحی از آن دفاع کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: غنیسازی 60 درصد در فردو پاسخی به قطعنامه قبلی آنها در شورای حکام بود.
وی گفت: معتقدم نمیتوان صرفاً از مسیر فنی یا دیپلماسی مسئله را حل کرد، این موضوع باید از هر دو مسیر فنی و سیاسی توأمان حل شود.
کمالوندی در بخشی دیگر از سخنانش گفت: درست است که مسئله هستهای با اقتصاد ما هم بیارتباط نیست اما باید ببینیم تا کجا باید نرمش نشان دهیم.
وی ادامه داد: ما در گذشته و در نتیجه برجام پانزده گزارش از آژانس داشتیم که نشان میداد ایران کوچکترین تخطی از تعهدات خود نداشت. چهکسی باعث شد این شرایط تغییر یابد؟ نباید این را فراموش کنیم. اروپاییها اوایل در بیانیههایشان از آمریکا به این دلیل که از برجام خارج شد انتقاد میکردند، اما الآن طوری صحبت میکنند که گویی ایران مسئول وضعیت فعلی است.
وی تصریح کرد: صنعت هستهای ایران در حوزههای مختلف در حال میوه دادن است و دشمن سعی دارد ریشه این درخت را از جا بکند، باید مراقب این درخت باشیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: در طول 44 سال بعد از انقلاب سرمایهگذاری عظیمی در نیروی انسانی در حوزههای مختلف علمی و فناوریهای نو انجام شده است و متأسفانه بخشی از این سرمایه عظیم از کشور خارج شده یا میشوند، اما این ظرفیت و توان نیروی انسانی در کشور ما بینظیر است. ما ده سال فرصت داریم از لحاظ تکنولوژی و با نیروی کارآمد و توانمند فعلی که در اختیار داریم بهلحاظ علمی جلو برویم و برای دشمن هم این مسئله مهم است که در سالهای آینده هرم جمعیتی ایران تغییر خواهد یافت و عملاً با تغییر هرم جمعیتی نیروی انسانی جوان ما از گردونه علمی و دانشگاهی بیرون خواهد رفت.
کمالوندی درباره چگونگی حل مسایل باقیمانده با آژانس یادآور شد: حل مسایل باید از دو مسیر سیاسی و فنی انجام شود. مطالعات ادعایی یاPMDزمانی حل شد که توافق برجام نتیجه داد و از سویی با آژانس به یک تفاهم فنی رسیدیم.
وی درباره سؤالات آژانس در مورد سه مکان و موضوعات جدید پادمانی گفت: باید تأکید کنم که آنچه در گزارش آژانس آمده، ذرات 84درصدی است، نه غنیسازی 84درصدی. باید در کشور و در بیان این مسئله از سوی مسئولان دقت شود، ما قبلاً حداقل پنج مورد دیگر شبیه همین مسئله با آژانس داشتیم ولی با مکاتبه و مذاکره با آژانس، موضوع حل شد. نمیدانید نماینده رژیم صهیونیستی در جلسه توضیحات فنی آژانس که قبل از نشست شورای حکام برگزار شد بر سر این موضوع ذرات 84درصدی چه سروصدایی راه انداخت تا بلکه این موضوع را همچنان داغ نگه دارد و بهانهای برای فشار به ایران داشته باشد که خوشبختانه معاون مدیرکل در امور پادمانی اجازه نداد که از موضوع سوءاستفاده شود.
وی درباره ادعای افزایش 50درصدی نظارتها در سایت فردو با بیان اینکه "در فردو برای اولین بار اورانیوم 60درصدی تولید کردیم که بهلحاظ پادمانی مبحثی تازه است و حتی آژانس در این رابطه تجربه قبلی ندارد" گفت: تولید اورانیوم در فردو و نطنز از نظر آنها متفاوت است. وقتی مواد با غلظت بالا در مکانی مثل سایت فردو اضافه میشود نظارتهای آژانس باید طبق موافقتنامه افزایش یابد، ازاینرو در بحث نظارتها و بازرسیها ضروری بود که یک تفاهم داشته باشیم که چگونه نظارتها از فردو در بخش 60درصدی انجام شود و نوع بازرسی، سطح و تعداد آنها در این چارچوب متفاوت میشود. هشت بازرسی در فردو در ماه انجام میشد که الآن به یازده بازرسی افزایش یافته است.
وی درباره رویکرد آژانس در گزارشدهیهایش گفت: مشکلی که ما داریم این است که آژانس، هم به نعل میزند هم به میخ، ما ترجیح میدهیم آنچه شفاهی میگویند مانند مطالب مطرحشده در جلسه فنی قبلی از شورای حکام را در گزارش کتبی هم بنویسند، اما متأسفانه اینطور نیست.
کمالوندی سفر رافائل گروسی به ایران را خوب و بهسمت همکاریهای بیشتر دانست و افزود: در این فرایند همکاریها و حل مسائل ما یک قدم جلو رفتیم اما آینده را فعلاً خاکستری میبینم، نه خوشبین هستم نه بدبین.
وی در ادامه درباره سؤال آژانس از منطقه مریوان گفت: قرار بوده درباره رد مواد در این منطقه از ما سؤال کنند اما بعد که آمدند بهجای موضوع و سؤال اصلی به مسایل دیگر پرداختند که اصل بحث ما با آنها بر سر همین است؛ شما به سؤالتان بپردازید به مسایل دیگر چهکار دارید؟ در زمان حاضر بحث ما در این مکان درباره اورانیوم 236 است که در آنجا ردگیری شده است. ما گفتیم "اینها موادی است که از سالها قبل در زمان شوروی توسط شرکتی که در آنجا فعالیت میکرده آمده است."، رفتند و پرسیدند که البته نمیدانیم از چهکسی یا از چهکسانی و پاسخ آوردند که کسی از این چیزی که ما میگوییم خبر ندارد. اورانیوم 236 موادی است که از بازفراوری سوخت مصرفشده به دست میآید و این در صورتی امکان دارد که ما یک تأسیسات عظیمی از بازفراوری را داشته باشم که اساساً نداریم ازاینرو موضوع کاملاً روشن است.