مجلس

مرکز عالی زنان حلقه مفقوده سیاست‌گذاری و اجرا پیرامون مسائل خانواده است

به گفته فاطمه رهبر عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، حلقه مفقوده مابین سیاست‌گذاری و اجرا در حوزه زنان و خانواده، مرکز عالی زنان و خانواده است که مورد تاکید مقام معظم رهبری است.
تردیدی نیست که در طی سه دهه گذشته، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اقدامات شایسته و برنامه‌ریزی‌های بسیاری در جهت بهبود وضعیت زنان انجام شده است و آمارها گواه صادقی بر این مدعاست. ولی زمانی که با دید آسیب‌شناسی به اقدامات صورت گرفته و اثرگذاری آن در بهبود وضعیت زنان و خانواده نگاه ژرف‌تری اندازیم، حقایقی روشن می‌شود که چندان خوشایند به نظر نمی‌رسد. اثر کمرنگ پاره‌ای از برنامه‌ریزی‌ها، سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات اجرایی و مشکلاتی که در حوزه زنان و خانواده به شکل آزاردهنده‌ای مقاوم و مستدام به نظر می‌رسند، گویای این حقیقت است که باید تدبیری اندیشیده شود تا تلاش‌ها، به بار نشیند و تمهیدات، مثمرثمر واقع گردد.

رهبر فرزانه انقلاب اسلامی با هوشمندی و ژرف‌نگری‌شان در حوزه زنان و خانوده مشکل را شناسایی کردند و سال گذشته بر لزوم راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده تاکید فرمودند.

به گفته فاطمه رهبر عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، حلقه مفقوده مابین سیاست‌گذاری و اجرا در حوزه زنان و خانواده، مرکز عالی زنان و خانواده است که مورد تاکید مقام معظم رهبری است.

وی صراحتا می‌گوید: به نظر من، راه‌حل رفع مشکل زنان و خانواده در کشور ایجاد مرکز عالی زنان و خانواده است.

نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی خاطرنشان می‌سازد که مقام معظم رهبری امسال نیز بر لزوم راه‌اندازی این مرکز تاکید کردند و از دید ایشان این مرکز باید یک نهاد مستقل، دائمی و فراقوه‌ای و دارای هندسه منظمی باشد.

به گفته فاطمه رهبر، راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده فرموده مقام معظم رهبری و حکم حکومتی است، لذا نیازی به مصوبه مجلس ندارد.

وی معتقد است که این مرکز می‌تواند از موازی‌کاری‌ها در حوزه زنان و خانواده بکاهد و روند بهبود وضعیت زنان و خانواده را تسریع کند.

این گفتگو فرارویتان قرار دارد.

-مرکز عالی زنان قرار بود با چه اهدافی تاسیس شود و آیا راه‌اندازی آن به تعویق افتاده و یا منتفی شده است؟!

موضوع راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده بسیار بااهمیت است. طرح راه‌اندازی آن در نشست مقام معظم رهبری با جمعی از بانوان فرهیخته در سال گذشته مطرح شد. در آن نشست مقام معظم رهبری بعد از شنیدن گزارش‌هایی که ارائه شد، فرمودند: گزارش‌های خوبی ارائه شد ولی من فکرمی‌کنم خیلی از شمایی که اینجا حضور دارید، از عملکرد یکدیگر بی‌خبر بودید."

ضمن اینکه با وجود شرایط خاصی که در کشور برای زنان وجود دارد و مخاطراتی که از سوی جریانات فمینیستی و نگاه غرب از قبل بوده و هنوز هم هست، ایشان اشاره کردند که باید به موضوع زنان و خانواده اهتمام جدی بشود ومحورهایی را برشمردند.

در نکته‌ای هم اشاره فرمودند که این مسائل باید به شکل سیستمیک حل شود و با نگاه هنری صحیح تصویر و ترسیم شود. در واقع نیازمند راه‌اندازی مرکزی هستیم که این مرکز ثابت و دارای کادرهای قوی و چشم‌انداز بلند باشد.

و فرمودند:"به عملکرد کوتاه‌مدت در این خصوص اعتقادی ندارم" و نیز فرمودند:"این مرکز عالی باید دارای نهادها و بنیادهای مناسبی باشد و برای بخش‌های مختلف آن از کادرهای نخبه استفاده شود و فرمودند:"با توجه به تربیت زنان نخبه و فرهیخته که کم هم نداریم، از این افراد در مرکز عالی استفاده شود و دارای بانک اطلاعاتی مناسبی باشد.

- پس لزوم راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده فرموده مقام معظم رهبری است و ایشان انتظار داشتند که این مرکز راه‌اندازی شود؟

بله، انتظار مقام معظم رهبری واقعا انتظار بحقی بود. ایشان اشاره داشتند که زنان نخبه و فرهیخته در این مرکز حضور داشته باشند که نشانگر نگاه ژرف مقام معظم رهبری نسبت به استفاده از پتانسیل نیروهای تربیت شده به نحو احسن است.

- آیا قرار است که مرکز عالی کار تئوریک انجام بدهد و وارد کارهای اجرایی نشود؟!

ببینید! مقام معظم رهبری فرمودند: این مرکز باید دارای نهادها و بنیادهای مناسب برای بخش‌های مختلف باشد. طبیعتا قرار نیست با راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده، وظایف دیگر دستگاه‌ها منتفی شود.

- منظورتان معاونت امور زنان و خانواده و شورای فرهنگی - اجتماعی زنان است؟!

بله، این دو نهاد به طور مستقیم و مشخص به امور زنان می‌پردازند ولی این سئوال مطرح است که آیا توانسته‌اند وظایف خود را به نحو شایسته‌ای انجام بدهند یا خیر؟ و آیا باید اصلاحاتی در ساختار آنها صورت بگیرد یا خیر؟! برای پاسخ به این پرسش‌ها باید آسیب‌شناسی‌هایی انجام شود.

- آیا قرار است که این دو نهاد تجمیع شوند و تحت عنوان مرکز عالی زنان و خانواده فعالیت کنند؟

پاسخ شما به طور مشخص "خیر" است. قرار نیست به دیگر ساختارها آسیب بزنیم تا این مرکز راه‌اندازی بشود! در همان زمان که مقام معظم رهبری این مطلب را فرمودند، فراکسیون زنان و خانواده مجلس وظیفه خود دانست که اقداماتی را انجام دهد. از این رو از مرکز پژوهش‌های مجلس خواستیم، در مورد آن تحقیق کند.

شورای فرهنگی- اجتماعی زنان هم تحقیق در مورد این موضوع را آغاز کرد. به دلیل جابه‌جایی دولت در سال 92 معاونت امور زنان و خانواده نتوانست اقدام اساسی در این خصوص انجام دهد. بعضی‌ها همان زمان مطرح کردند که شاید فرموده مقام معظم رهبری فقط، یک پیشنهاد است! و سئوالاتی را مطرح کردند که چالش‌هایی را دربرداشت.

- چه سئوالاتی مطرح شد که چالش‌برانگیز بود؟

مطرح می‌شد که شاید با تغییر ساختار شورای فرهنگی - اجتماعی زنان و یا معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری نظر مقام معظم رهبری تامین شود. چون طبق برنامه پنجم توسعه محدویت‌های زیادی برای ایجاد ارگان و یا نهاد جدید داریم. نظر برخی این بود که شاید با ارتقای ساختار و یا با تجمیع ساختارها بتوانیم نظر مقام معظم رهبری را تامین کنیم. بحث‌ها و گفتگوهای زیادی در خصوص "چرایی" و "چگونگی" وضعیت این نهاد وجود داشت. کار به کندی پیش می‌رفت. تا اینکه امسال مقام معظم رهبری در نشستی که به مناسبت ولادت حضرت زهرا(س) با خانم‌‌های مسئول، دانشگاهی و فرهیخته داشتند، مجددا بر لزوم راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده تاکید و فرمودند: "ظاهرا کاری در این خصوص صورت نگرفته"! و نیز بر فراقوه‌ای بودن این مرکز اشاره فرمودند.

- می‌توان این‌طور برداشت کرد که مقام معظم رهبری انتظار داشتند که این مرکز عالی راه‌اندازی شود و از اینکه نشده گله‌مند شدند، آیا همین‌طور است؟

خب، ایشان با روح بزرگی که دارند هیچ وقت گله‌مندی خود را مستقیما ابراز نفرمودند ولی مشخص است که ایشان تاکید ویژه‌ای بر راه‌اندازی این مرکز دارند. ومسلما تاکید مقام معظم رهبری لزوم افزودن بر سرعت کار در راه‌اندازی مرکز عالی را مشخص می‌کند.

- به این ترتیب به نظر می‌رسد که این مرکز حتما راه‌اندازی خواهد شد. همین‌طور است؟

بله، ان‌شاءالله این کار انجام خواهد شد و اینکه عده‌ای بحث تعویق و عدم راه‌اندازی آن را

می کنند، کاملا منتفی است. در حال‌حاضر اشخاص حقیقی و حقوقی زیادی در حال پیگیری فرمایش مقام معظم رهبری هستند.

- به طور مشخص چه اشخاص و گروه‌هایی پیگیر انجام این کار هستند؟

اولین گروهی که طرح‌ها را به دفتر مقام معظم رهبری ارائه کرد، شورای فرهنگی - اجتماعی زنان بود. مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با پیگیری‌های فراکسیون زنان و خانواده، طرحی را آماده کرده، ضمن اینکه خود فراکسیون زنان هم طرحی را آماده نموده است. فعلا دو طرح از مجلس درحال نهایی شدن است که ارائه خواهد شد. طرحی نیز از سوی یک سازمان غیردولتی به نام مجمع جهاد فرهنگی زن مسلمان در حال آماده شدن است.

- آیا به نظر شما راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده می‌تواند روند بهبود وضعیت زنان را در کشور تسریع کند و تغییری در وضعیت فعلی که به نظر می‌رسد خیلی کند حرکت می‌کند، ایجاد نماید؟

شورای فرهنگی اجتماعی زنان متولی سیاست‌گذاری در بخش زنان و خانواده‌ است، معاونت امور زنان و خانواده نیز متولی امور اجرایی در بخش زنان و خانواده است. حلقه مفقوده‌ای بین سیاست‌گذاری و اجرا وجود دارد. به نظر می‌رسد که لازم است، همه امور در یک جا به شکل مجموعه‌ای منسجم در بیاید. مقام معظم رهبری فرمودند: "مرکز عالی زنان باید دارای هندسه منظمی باشد." این مرکز هم در درون خود و هم در ارتباط با سایر نهادها باید دارای تناسب و هماهنگی‌هایی باشد. باید ارتباط مرکز عالی با سایر قوا مشخص شود و معلوم گردد که نقش مرکز عالی زنان و خانواده قبل از مصوبات مجلس است و یا بعد از آن؟! چنانچه این مرکز مغایرتی ببیند چگونه می‌تواند مصوبه مجلس را تغییر بدهد؟ کانال ارتباطی آن با شورای نگهبان چگونه باید باشد؟ و با مجمع تشخیص مصلحت نظام همین‌طور؟ اگر مصوبه‌ای در شورای فرهنگی - اجتماعی زنان باشد، مرکز عالی چه می‌کند؟

برای پاسخ به این سئوالات باید پژوهش‌های لازم صورت بگیرد. در مرکز پژوهش‌های مجلس به این مسائل توجه شده و حتی در مورد این موضوع فکر شده که آیا ساختارهای فعلی می توانند با ارتقای جایگاه تبدیل به این مرکز بشوند یا خیر؟ هماهنگی‌هایی که این مرکز باید با سایر قوا در امور اجرایی، قضائی و تقنینی داشته باشد، لحاظ شده و حتی موضوعات فقهی امور زنان و خانواده در نظر گرفته شده است. امیدوارم راه‌اندازی مرکز عالی بتواند از موازی‌کاری‌ها در بخش زنان و خانواده بکاهد و ما را به نقطه مطلوب در امور زنان و خانواده در بخش‌های سیاست‌گذاری، اجرا و نظارت برساند.

- با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر فراقوه‌ای بودن مرکز عالی زنان و خانواده به نظر می‌رسد؛ همه ارگان‌ها و نهادهایی که در امور زنان فعالیت می‌کنند،‌ می‌توانند زیر چتر این مرکز قرار گرفته و با تعیین اولویت‌ها وجهت‌دهی و نظارت این مرکز عالی فعالیت مشخص و هدفمندی را برای بهبود وضعیت زنان به طور ساماندهی شده انجام بدهند. به این ترتیب، مشکل به نتیجه نرسیدن خیلی از برنامه‌ها در حوزه زنان و خانواده حل خواهد شد. آیا همین طور است؟!

دقیقا همین‌طور است. نکته کلیدی لزوم ایجاد و راه‌اندازی مرکز امور زنان همین است ولی مهم است که این مرکز چه شکل هندسه‌ای داشته باشد که هم تاثیرگذار باشد هم حکم حاکمیتی داشته باشد و هم بتواند سایر قوا را با هم هماهنگ کند و از تداخل و موازی‌کاری بکاهد. در حال حاضر روی این موضوع کار می‌شود. من اخیرا شنیدم که معاونت امور زنان و خانواده هم بعد از صحبت مقام معظم رهبری فعالیت در این زمینه را آغاز کرده و مسلما طرح و یا طرح‌هایی ارائه خواهند کرد. به نظر من، راه‌حل رفع مشکل زنان و خانواده در کشور ایجاد مرکز عالی زنان و خانواده است و این مرکز عالی زنان حلقه مفقوده سیاست‌گذاری و اجرا در امور مربوط به زنان و خانواده در کشور می‌باشد.

- برخی این سئوال را مطرح می‌کردند که آیا قرار است طرح‌های پیشنهادی در مورد مرکز عالی زنان و خانواده در مجلس مطرح و تصویب شود؟

خیر، به هیچ‌وجه این‌طور نیست چون "فرمایش مقام معظم رهبری" است و فرمایش ایشان نیازمند تصویب طرح و لایحه‌ای در مجلس نیست. همان‌طور که سیاست‌های کلان نظام از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ می‌شود مانند: سیاست اقتصاد مقاومتی که در اواخر سال 92 ابلاغ شد و یا سیاست‌های کلان جمعیتی که اخیر ابلاغ شده، راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده از آنجا که فرموده مقام معظم رهبری است حکم حکومتی و فصل‌الخطاب برای همه است.

منظورم از همه، دستگاه‌هایی است که باید به طور مستقیم و یا غیرمستقیم با موضوع زنان و خانواده مرتبط باشند و در جهت راه‌اندازی مرکز عالی زنان و خانواده به عنوان یک نهاد مستقل، دائمی و فراقوه‌ای تلاش کنند. دستگاه‌ها می‌توانند پیشنهادها و طرح‌های خود را به دفتر مقام معظم رهبری ارائه کنند.

- از شما متشکرم.

منبع:رسالت

https://shoma-weekly.ir/TxFMoa