
به گزارش آنا، «کاغذ» کلیدواژهای بحرانی در دو دهه گذشته در ایران بوده است، دولتها هم چندان به رفع این بحران اقدام نکردند، اگر در دهه ۸۰ با راهاندازی بزرگترین کارخانه تولید کاغذ تحریر در مازندران تلاش شد تا ریشه این مشکل برچیده شود، در دهه ۹۰ با بیاعتنایی دولت به مسئله تولید و یکهتازی واردات تولید کاغذ عملا به محاق رفت.
تولید داخلی کاغذ موافقان و مخالفان بسیاری دارد، مخالفان عمدتاً بر این باورند که تولید کاغذ در ایران به دلیل نبود مواد اولیه و کمبود آب مقرون به صرفه نیست و باید نیاز داخل را با واردات پاسخ داد. رویکردی که دولت یازدهم و دوازدهم برگزید و برای مقرون به صرفه شدن آن میلیاردها دلار را روانه جیبهایی کرد که با کاغذ اساسا میانهای نداشتند.
در مقابل طیف موافقان تولید داخلی قرار دارند که معتقدند اگر سیاستهای دولت در دهه ۹۰ در مسیر درست قرار میگرفت، و رقابت بین تولید و واردات رقابت سالمی بود و از تولید حمایت میشد، امروز در نقطهای دیگر ایستاده بودیم.
در رأس همه موافقان تولید داخلی کاغذ، رهبر انقلاب قرار دارند، ایشان در بازدیدی که از نمایشگاه کتاب طی سالهای ۹۱ تا ۹۳ داشتند، بارها بر لزوم تولید داخلی کاغذ و رفع موانع موجود پیش پای تولید تأکید کردند. پس از این توجه معظمله درهای کارخانههایی که سالها خاک میخوردند، باز شد و بخش خصوصی و دولتی توجه به تولید تحریر را که نیاز اصلی کشور و نقطه اتصال ما به واردات بود، در برنامه خود قرار دادند.
اما دیری نپایید که چرخ تولید تحریر از کار افتاد و خط تولیدها محصولی جایگزین بیرون دادند. در مقابل دولت تمام توجه خود را به واردات معطوف کرد تا جایی که میلیاردها دلار آن هم در سالهایی که ارز «دُرّ نایابی» بود که گاهی «دارو» نیز از آن بیبهره بود، صرف واردات کاغذ شد، وارداتی که در موارد بسیاری به سرمنزل مقصود نرسید و در جیب نامهایی رفت که وجود خارجی نداشتند.
این در حالی بود که تولیدکنندگان داخلی که دلشان از سیاستهای نادرست خون بود، بارها اذعان کرده بودند که اگر یک دهم این دلارها صرف تولید شده بود، وضع اینگونه نبود که ظرفیت تولید اسمی ۱۵۰هزار تن در داخل کشور موجود باشد و از این ظرفیت سهم تولید در سال صفر باشد.
دولت سیزدهم در چنین وضعیتی در حوزه فرهنگ مهمترین اولویتش را بر حمایت از تولید داخل بنا نهاد، رئیس جمهور در همان روزهای آغاز دولت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه پیشنهادی خود به مجلس تولید داخلی کاغذ را در دستور کار قرار دادند. قدمهایی برداشته و از خودکفایی تا یک و نیم سال آینده سخن به میان آمد، موضوعی که اگرچه شاید نتوان تا یک سال آینده هم به آن جامه عمل پوشاند، اما موجب شد تا در مسیر درست قرار بگیریم و بخشی از نیاز به کاغذ در کشور پاسخ داده شود.
شرکت چوب و کاغذ مازندران با ظرفیت اسمی تولید ۱۵۰ هزار تن کاغذ در سال بزرگترین کارخانه تولید کاغذ تحریر در کشور به شمار میرود که حالا بخش اعظمی از بار رسیدن به خودکفایی در داخل کشور را بر عهده دارد، کارخانه اواسط سال گذشته پس از چند بار تغییر مدیریت، با روی کار آمدن «امید نیکنژاد» مدیرعامل جدید و تغییر سیاستهای سرمایهگذار اصلی آن (بانک ملی) روی ریل تولید افتاده است.
خط تولید کاغذ تحریر کارخانه پس از وقفه چند ساله روشن شده و حالا علاوه بر تامین ۳۵ هزار تن کاغذ مورد نیاز آموزش و پرورش برای چاپ کتب درسی ۷ هزار تن کاغذ مورد نیاز برای نشر نیز در دستور کار تولید قرار گرفته است. این ۷ هزار تن به صورت ماهانه هزار تن در اختیار موسسه خانه کتاب قرار میگیرد تا میان ناشران توزیع شود. علاوه بر این وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در آیین شکرانه کاغذ که در اواخر هفته کتاب برگزار شد از امضای قرارداد تولید ۲۰ هزار تنی برای سال آینده با این کارخانه در ماههای آتی خبر داد و گفته است تا سال دیگر کل نیاز داخلی به کاغذ را از تولید تامین خواهیم کرد