چه شباهت و رابطه‌ای بین انقلاب اسلامی ما و قیام حسینی وجود دارد؟
تاثیر قیام حسینی بر اهداف انقلاب اسلامی ما موضوعی است که باید مورد مداقّه همه انسان‌های شیفته اهل بیت عصمت و طهارت باشد. انقلاب‌ها در دوران‌های مختلف با اصول و مبانی متعددی شکل می‌گرفت. در بعضی از انقلاب‌ها و نهضت‌ها مباحث فردی مطرح بوده، در برخی مباحث اجتماعی مورد توجه بوده، در تعدادی از نهضت‌ها مباحث سیاسی بدون لحاظ دین مبنای کار بوده است؛ ولی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام راحل(ره) همچون قیام‌هایی که اهل بیت عصمت و طهارت داشته‌اند و وام‌گرفته از آنها بر اساس اصول بایسته‌ای شکل گرفت که هم شخصیت‌ها را احیا کرده، هم مباحث اجتماعی جامعه را تضمین و هم مباحث سیاسی را احیا کرد. همان مباحث سیاسی که با مباحث دینی جامعه عجین شده بود. موضوعی که ما معتقدیم بر آن یعنی عدم جدایی دین از سیاست. بنابراین نهضت امام حسین(ع) این درس را به ما آموخت که برای احیای شخصیت‌ها، برای احیای مباحث اصولی اجتماعی، برای احیای دین و سیاست به صورت عجین با هم، باید حرکتی صورت بگیرد.
نقش رهبری در این نهضت چقدر مؤثر بود؟
طبعا این انقلاب و نهضت با این مبانی مهم باید به رهبری شخصیتی همچون امام راحل شکل می‌گرفت. امام ما از رهبری امام حسین(ع) درس گرفته و دانش‌آموخته مکتب حسینی بود. شما در جریانات مختلف مشاهده می‌کنید که وقتی امت شهیدپرور ایران در ایامی مانند هفده شهریور شهید داد یا در جریانات مختلف مورد فشار حکومت لعین و پست پهلوی قرار می‌گرفت یاد و خاطره نهضت امام حسین(ع) را یادآور می‌شد و مردم آرامش می‌گرفتند.
تاثیر قیام عاشورا بر شیوه‌های مبارزاتی انقلاب ما چه بود؟
شیوه مبارزه مردم ما به رهبری امام به برکت شیوه نهضت حسینی بود. یعنی امام حسین(ع) به صورت صادقانه و شفاف قیام کرده و مباحثش را مطرح می‌کند و خیلی شفاف به سمت مردم حرکت می‌کند و بعد هم که همان مردم در مقابلش ایستادند شفاف سخن خود را با آنها مطرح کرد. امام راحل نیز با شیوه شفاف‌بودن راه و حرکت و صداقت، مردم را تا آخرین لحظات عمر خود مشتاق و شیفته خود نگه داشت و حقیقتا امت در کنار امام ایستاد. رهبری انقلاب هم امروز اینگونه است. یعنی مباحث و موضوعات و مشکلات را با بهره‌گیری از نهضت حسینی به صورت شفاف و روشن با مردم و مسئولان بیان می‌کنند. خدای را باید شکر کنیم که امروز همه اقشار مختلف پیرو رهبری هستند و بر خلاف آنچه در زمان امام حسین(ع) اتفاق افتاد و کوفیان عهدشکنی کردند؛ اما مردم ما با درسی که از عاشورا گرفتند امروز پیرو ولی امر فقیه هستند.
رمز تداوم و موفقیت روزافزون انقلاب ما چیست؟
خیلی از نهضت‌ها از زمان ائمه تا امروز شکل گرفتند؛ اما نتوانستند دوام داشته باشند. شما نهضت توابین را ملاحظه کنید، نهضت شعوبیه را ببینید، یا نهضت‌های مشابه اینها را، هرکدام در زمان خاصی اتفاق افتادند؛ ولی بعد از مدت زمانی دچار اضمحلال و نابودی و شکست شدند. اما امام(ره) نهضت و راهی را برای امت ما پایه‌گذاری کرد که راه اطاعت از ولی فقیه جامع شرایط و ادامه آن اطاعت از امام معصوم بود. این نقطه عطفی است در انقلاب ما و لذا تا زمانی که امت ما پیرو نهضت حسینی باشند قطعا نگرشی پیدا خواهند کرد که با این نگرش می‌توانند در مقابل همه ایده‌پردازی‌های مخالفین ما با قوت و قدرت بایستند. موضوع مهمی که در نهضت امام و امروز ملت ما وجود دارد نگرش دینی است. یعنی ملت و امت به نظام و حکومت و رهبرشان با نگاه دینی می‌نگرند، نه با نگاه فقط حکومتی و سیاسی. تا وقتی که این نگاه باشد می‌بینید به‌رغم مشکلات مختلفی که استکبار و دشمنان برای ما ایجاد کرده‌اند؛ ولی مردم ما محکم و استوار در صحنه حضور دارند و در جریانات مختلف صلابت خود را نشان می‌دهند.
امام حسین(ع) در زمانی قیام کرد، در اندک زمانی بعد؛ اما امام سجاد(ع) به شیوه‌ای دیگر مبارزه با حکومت وقت را پی گرفت. این تغییر شیوه مبارزه و تشخیص تکلیف در هر زمان را چگونه باید فهمیم تا دچار خطای محاسباتی نشویم؟
امام(ره) فرمودند زمان، تأثیرگذار بر مباحث فقهی و اجتهادی است و این به علت جامعیتی است که در اسلام و تشیع وجود دارد. لذا وقتی تاریخ را مطالعه کنیم می‌بینیم روزی امام حسین(ع) در زمان امامت برادر بزرگوارشان سکوت می‌کنند و روش حسنی را پیروی می‌کنند و با صلح مطرح‌شده در تاریخ کنار می‌آیند و احترام به امام زمان خودشان می‌کنند. اما وقتی زمان و شرایط عوض می‌شود با یک نگرش و رویکرد جدید حرکت می‌کنند. حرکتی که به نظر ما مثل حرکت امام مجتبی(ع) است و هردو در جای خود صحیح است. کما اینکه وقتی زمان امام سجاد(ع) می‌شود حضرت تشخیص می‌دهند با آن رویکرد و عملکرد با حکومت مبارزه کند، با دعاها و با صحیفه سجادیه در قالب دعا با استکبار و انسان‌هایی که هیچ اعتقادی به دین نداشتند مبارزه می‌کردند.
تکلیف امروز چیست؟ شیوه مبارزه ما باید به چه صورت باشد؟
امروز ملت ما ملتی است که زمان دفاع مقدس را ملاحظه کرده است. در جنگ تحمیلی ملت ما هشت سال در برابر صدام و به عبارتی تمام قدرت‌های استکباری که از او حمایت می‌کردند ایستاد. ما فقط با اسلحه یک نظام مقابله نمی‌کردیم؛ بلکه در برابر تسلیحات همه دولت‌های مستکبر ایستادیم اما شما ملاحظه می‌کنید که همان امام و انقلابی که اینگونه ایستادگی کرد روزی هم به این نتیجه رسید که باید کشور خود را بسازد. شما کشورهایی را که دچار جنگ شدند ببینید، عراق، سوریه، افغانستان و سایر کشورها، می‌بینید که به این سادگی نتوانستند کشورشان را بسازند؛ اما ملت ما به رهبری امام و رهبری رهبر فرزانه انقلاب بعد از سال‌ها خصومت آمریکا و همدستانش، بعد از پنجاه سال حکومت پهلوی امروز توانسته‌ایم در صدر قدرت‌های منطقه با قوت و قدرت بایستیم. از نظر تئوری‌ها و علوم روز توانسته‌ایم جایگاه رفیعی را کسب کنیم. امروز به نظر می‌رسد تکلیف ما همان تکلیفی است که زمان امام(ره)، امت از او پیروی کرد. امروز نیز امت ما به رهنمودهای رهبر و ولی فقیهش نگاه می‌کند، ولی فقیهی که نایب عام امام زمان(عج) است. با آن صلابت و اطلاع وسیعی که مقام منیع رهبری از اوضاع دنیا و دنیای اسلام دارند وقتی مطلبی را مطرح می‌کنند ما و امت ما باید بتوانیم واقعا وفاداری خودمان را نسبت‌به رهبری ثابت کنیم که الحق ملت به عهد خود وفا کرده و خواهد کرد.
مقاومت و ایستادگی مردم را می‌توانیم درس نهضت حسینی برای انقلاب اسلامی بدانیم؟
قطعا همین گونه است و تاثیری که قیام امام حسین(ع) بر انقلاب ما دارد این است که مردم ما را مقاوم کرده، در برابر همه تحریم‌ها، در برابر همه خدعه‌هایی که دشمنان ما در اطراف ما ایجاد کرده‌اند مردم یکپارچه ایستاده‌اند. به‌رغم اینکه ممکن است همین مردم در مباحث جزئی و مختلف دارای ایده‌ای باشند که در بعضی موارد تحقق پیدا نکرده باشد؛ اما وقتی 22 بهمن و روز قدس می‌شود و وقتی روزی می‌رسد که باید یکپارچگی خود را در برابر استکبار نشان بدهند، می‌بینید خیلی با صلابت و یکپارچه و آن هم همه اقشار در این اجتماعات و حرکت‌ها می‌آیند در مقابل دنیا وفارداری خودشان را نشان می‌دهند. تا وقتی این یکپارچگی باشد دشمن باید بداند که نمی‌تواند در مقابل عزم راسخ نظام و رهبری و این امت ایستادگی کند.
در مباحث مذاکرات هم طرف مقابل ما باید بداند که اگر او روی میز خودش مباحث مختلف دارد نظام جمهوری اسلامی و رهبری و دولت و ملت ما نیز روی میز خود پاسخ‌های قاطعی را برای حرکت‌های مختلف استکبار دارند. این ملت، ملتی نیست که دشمن بتواند با این هیاهوی سیاسی او را ارعاب کند. ملت ما ارعاب نخواهد شد، ملت ما از دانشمندان خودش محافظت می‌کند، مراکز امنیتی ما از مملکت دفاع می‌کنند و نمی‌گذارند این کشور جولانگاه افراد جاسوس و افراد سرسپرده به دشمن بشود. امروز قوای نظامی ما، سپاه، ارتش بسیج به فرمان رهبری از اقتدار این ملت و کشور اسلامی حمایت می‌کنند. لذا امت و دولت ما روی میز خودش پاسخ‌های قاطع و عاقلانه و با صلابت و مقتدرانه خودش را دارد و در مقابل آنها ایستادگی خواهد کرد. ملت و دولت و نظام ما به لطف خداوند با الهام‌گرفتن از امام حسین(ع) از این شرایط نیز عبور خواهد کرد و در مذاکرات نیز مقتدرانه دولت آبرومند ما به دستور مقام معظم رهبری ایستادگی خواهد کرد و همچنان که در این چند سال پیروزی انقلاب این نظام نگذاشت حقش از بین برود و از تمامیت ارضی و آبروی خود به نحو احسن دفاع خواهد کرد.
دولت ما نیز در این مذاکرات به گونه‌ای عمل خواهد کرد که استکبار و همه کسانی که به نوعی دنبال استعمار ملت‌ها هستند از فکر استعمار این ملت و تجزیه مردم و ایجاد انشقاق بین صفوف مردم منصرف بشوند و إن‌شاء‌الله این انقلاب و نظام متصل به انقلاب امام زمان(عج) خواهد شد و به لطف حق‌تعالی پرچم را به دست مقتدر حضرت می‌سپارند.
چرا برخی قیام‌های صورت‌گرفته در منطقه طی سال‌های اخیر دوام نداشتند و برخی موفق‌تر بودند؟
قیام حضرت سیدالشهداء(ع) بر اساس مبانی و اصولی است که عرض شد. لذا به همین اندازه نهضت‌ها و قیام‌هایی که تحت عنوان بیداری اسلامی در منطقه صورت می‌پذیرد تا هر اندازه مبانی نهضت امام حسین(ع) را در آن مشاهده می‌کنید، می‌بینید که دوام پیدا کرده‌اند.
یعنی هر اندازه نزدیک‌تر به مبانی نهضت حسینی باشند دوام و موفقیتشان تضمین‌شده‌تر است؟
بله شما می‌بینید که همین حرکت‌های بیداری اسلامی در بعضی از کشورها به نتیجه رسیده؛ ولی در برخی کشورها به نتیجه نرسیده است. وقتی در آن مبانی نهضت حسینی ملاحظه کنید متوجه می‌شوید آنهایی که نتوانستند با آن مبانی منطبق بشوند یک جای نهضتشان دچار مشکل و انقطاع شد و دشمن توانست بر آنها چیره شود.
شما ملاحظه می‌کنید که بعضی از حرکت‌های بیداری اسلامی را استکبار واژگون و حتی تبدیل کرد. اینها به دلیل این است که آنها نتوانستند اصول اساسی نهضت امام حسین(ع) با پایبندی و انطباق خودشان ادامه بدهند. حداقل اگر هم با این مبانی شروع کردند بعد از دست دادند و اختلافاتی پیدا کردند. مثلا در نهضت شعوبیه وقتی برای یکپارچگی و عدم تبعیض نژادی قیام و حرکت کردند و با استناد به آیات قرآنی شروع کردند؛ ولی بعد از چند سال که از انقلابشان گذشت بینشان تبعیض ایجاد شد. شما در جریانات بیداری اسلامی می‌بینید به محض اینکه یک پیروزی نسبی پیدا می‌کردند یک انشقاق و تبعیضی بینشان ایجاد و موجب می‌شد که حرکت بیداری اسلامی آن اثر جدی که باید می‌گذاشت، نتوانست بگذارد. بنابراین میزان التزام به اصول و مبانی نهضت حسینی می‌تواند تضمین‌کننده دوام نهضت و انقلاب باشد.
یک نکته هم در خصوص قضایای یمن اشاره کنم که شما ظاهر را نبینید. آنها فکر نکنند وقتی در برابر یک ملتی که مظلوم و مستضعف است این‌طور ظلم کنند، بی‌جواب خواهد ماند. یک دولتی که نام خودش را خادم‌الحرمین گذاشته در ماه‌‌های حرام بزرگترین خیانت را بکند و قطعا دیگر خادم‌الحرمین نیست؛ بلکه خائن‌الحرمین است! بیاید حمله کند تمام زیرساخت‌های ملت مظلوم یمن را بکوبد، آب، منابع اصلی و نفت و تمام زندگی آنها را به خاک و خون بکشد. دشمن تصور نکند ملت ما و امت و رهبری ما در برابر این حرکات شوم سکوت می‌کنند. ملت ما و انقلاب ما به لطف حق تعالی بعد از دفاع مقدس خودش را به جایگاهی رسانده که هیچ قدرتی و هیچ حکومت و نظامی نمی‌تواند از نظر نظامی و... امنیت و صلابت این کشور را بشکند.
نقش رهبری در قیام‌هایی که موفق بوده‌اند چقدر است؟
ببینید در موضوع رهبری انقلاب و نظام صلابت و ایمان و اتصال رهبر به جایگاه وحدانیت و به قدرت لایتناهی حق تعالی قدرت و صلابت او را زیاد می‌کند. از عناصر مهمی که در شخصیت سالار شهیدان بوده وصل حضرت به معبود است. شما در جریان امام راحل ما نیز این را دقیقا مشاهده می‌کنید. می‌بینید وقتی دولت موقت اعلام حکومت نظامی می‌کند بعضی از شخصیت‌های انقلابی به امام می‌گویند آقا امکان دارد اینها مردم را قتل عام بکنند، امام پاسخ می‌دهند اگر این دستور من، دستور حجت خدا حضرت حجت بن الحسن(عج) باشد شما چه می‌گویید!؟ این اتصال به امام زمان(عج) و اتصال به معبود در شخصیت امام راحل ما را نشان می‌دهد. از نظر جایگاه معنوی اینقدر امام ما مقدس و پاک بوده که توانسته بود خود را وصل به قدرت لا یزال الهی بکند. چنین آدمی دیگر نمی‌ترسد، این فرد دیگر وحشت نمی‌کند. وقتی امام را در زمان شاه دستگیر می‌کنند و می‌برند، امام قسم خوردند که من هرگز نترسیدم؛ بلکه آنها که مرا گرفته بودند، آن افسران نظامی می‌ترسیدند و لرزه بر اندامشان افتاده بود.
ببینید این وصل به معبود نقطه عطفی در رهبری انقلاب است. امروز هم وقتی رهبر فرزانه انقلاب ما می‌ایستد و نهیب می‌زند به آمریکا و می‌گوید تو هیچ غلطی نمی‌توانی بکنی این باید وصل باشد به یک قدرت لایتناهی که بتواند با چنین قدرتی سخن بگوید. این صلابت رهبری انقلاب ما برخواسته از قداست و اتصال به معبود است و نمی‌ترسند مگر از خدا و وقتی هم انسان از غیر خدا نترسید آن وقت به این شکل به قدرت بی‌کران حق تعالی وصل خواهد شد.
رهبر معظم انقلاب می فرمایند با زبان نمی‌شود پیرو مکتب حسینی بود بلکه باید زمان را شناخت. امروز برای داشتن بصیرت چه باید بکنیم؟
شناخت روز و زمان و شناخت موقعیت و مخاطب عناصری است که تشکیل‌دهنده بصیرت مد‌نظر رهبر انقلاب است. بعضی از مقدسین در زمان امام حسین(ع) در کوفه بودند، مسلم را هم دیدند، دعوت او را هم دیدند، درک هم کردند که مسلم واقعا از سوی امام حسین(ع) آمده؛ اما بعد خانه‌نشین شدند. گفتند ما مصلحت‌اندیشی می‌کنیم و الان در کنار مسلم قرار نمی‌گیریم. بعد هم جزو توابین شدند. اینها بصیرت نداشتند، اینها زمان را نشناختند، اینها مخاطبشان را نشناختند، اینها ابن زیاد را نشناختند، اینها یزید را نشناختند. شناخت امت، شناخت زمانه، شناخت سیاست‌های جهانی شناخت ترفندهای دشمن اینها همه عناصری است که تضمین‌کننده بصیرت یک نظام و یک انقلاب و یک انقلابی است. اگر ما این بصیرت را در تمام زوایای آن که اشاره شد، نداشته باشیم خواسته یا ناخواسته یک منفذ برای ورود دشمن درست می‌کنیم و از همان منفذ دشمن خودش را در بین نظام و حکومت و ملت ما وارد می‌کند و از همان جا دچار چالش خواهیم شد. حقیقت مطلب این است که امام حسین(ع) یزید را شناختند و دانستند او چه می‌خواهد بکند. دانست این همان یزیدی است که می‌گوید «لَعِبَ الهَاشِمُ بِالُملکِ فَلَا، خَبَرٌ جاءَ وَ لَا وَحىٌ نَزَل» یعنی اصلا نه قرآن را قبول دارم، نه پیغمبر را قبول دارم، بلکه این مباحث وحی و امور دیگر را که پیامبر آورده یک جریان سیاسی قبیله‌ای بوده است.
امام حسین(ع) این آدم با چنین اعتقاد پستی را شناختند و بعد ترفندهایی که ابن زیاد و عواملش در کربلا دارد آنها را هم شناختند اگر امام نمی‌شناختند و مطیع پیشنهادات اینها می‌شدند امام نعوذ بالله ذلیل می‌شد، اطرافیانش ذلیل می‌شدند؛ اما حضرت به گونه‌ای شناخت و طوری عمل کرد که یزید را ذلیل کرد. کار را به جایی رساند که یزید در جلسه شام گفت من نگفته بودم که ابن زیاد اینجوری عمل بکند! برای همین هم ابن زیاد تا روزهای آخر نفرین می‌کرد و می‌گفت یزید کلاه سر من گذاشته! همه گناه‌ها را سر من ریخت! این دیدِ باز امام بود. امروز هم معتقدیم ولی فقیه و زعامت نظام به‌حمدلله در ابعاد مختلف این بصیرت را دارند و آن را به ارکان نظام و خواص و شخصیت و امت تزریق می‌کنند و امروزه امت ما یکپارچه با نایب امام زمان خودش وفادار مانده و خواهد ماند و در این برهه از زمان هم سرافراز باقی خواهد ماند. إن شاء الله.
