جامعه

دانشگاه آزاد ضعفهای خود را برطرف کند

دانشگاه آزاد پس از انقلاب اسلامی دستاوردهای خوبی داشته است و کارهای خوبی را هم انجام داده، ولی روی این ضوابط محکم‌کاری نکرده و جدیت به خرج نداده است و آرام آرام شکل گرفت و در این روند دچار ضعف‌های عملی شد و خیلی‌ها از این ضعف‌ها سوءاستفاده کردند، آن هم رفتارهایی که شاید درست و در شأن محافل علمی و دانشگاهی نبوده به وجود آمده است، نباید این باشد. دانشگاه آزاد با توجه به فراز و نشیب‌هایی که از سر گذرانده و با خروجی‌های خوبی که داشته است، دست به یک بررسی عمیق بزند و ضعف‌های خود را مرتفع کند و به یک استاندارد محیط دانشگاهی معقول برسد به صورتی که مقبول نظام جمهوری اسلامی و از لحاظ اعتقادی آن قدر قوی باشد که کسانی که به دنبال تحصیل در یک دانشگاه اسلامی هستند، انتخاب اولشان دانشگاه آزاد باشد.
زین العابدین امیری- 31 خرداد، سالگرد تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی است. فارغ از همه نقد هایی که به مجموعه این دانشگاه وارد بوده و هست یکی از نکاتی که همیشه در باره دانشگاه آزاد مطرح میشود این است که این دانشگاه در هر شهر کوچک و بزرگی که وارد شده، فرهنگ آن منطقه را تحت تأثیر خودش قرار داده و بافت فرهنگی منطقه را عوض کرده است. مثلاً پوشش دختران منطقه شبیه به دانشجویان آنجا شده است. با خانم طیبه حاج محمد یزدی کارشناس مسائل خانواده به بررسی این موضوع پرداخته ایم.

چرا دانشگاه آزاد اسلامی در هر منطقه ای که وارد می شود بر فرهنگ بومی آن منطقه بسیار تأثیر گذار است؟

روند زندگی بشری کلاً رو به توسعه است و همیشه توسعه در بحث حیات بشری جایگاه خاص خودش را دارد. ما نمیتوانیم جلوی توسعه هر کاری را خصوصاً در توسعه دانشگاهی و آموزش عالی بگیریم. این توسعه، توسعه خوبی است، ضمن این که جزء دستاوردهای مثبت یک جامعه پویا محسوب میشود. این که ما در هر شهرستانی دانشگاه آزاد داشته باشیم خوب است. اگر دانشگاه سراسری هم داشته باشیم همین طور.

اما این که اشاره به پیامدهای منفی کردید، هر تولدی معایب و مزایایی دارد، از جمله تأسیس دانشگاه آزاد در هر شهرستانی ممکن است یکسری پیامدهای منفی داشته باشد، نه این که تأسیس دانشگاه به خودی خود موجب به وجود آمدن این پیامدهای منفی میشود، بلکه ممکن است بافت فرهنگی آن شهر متزلزل باشد و در اثر کمظرفیتی یا کماطلاعاتی وقتی با مسائل جدیدی آشنا میشوند، بهجای این که روشهای خوب را یاد بگیرند، روشهای جدید را بدون این که تحقیق و تعمق داشته باشند، ملاک عملی خود قرار میدهند.

باید ببینیم با این پدیده چه باید کرد. به اعتقاد من با تأسیس مراکز دانشگاهی خوب است اتفاقی بیفتد که مطلع هستم، این از سالها قبل در دستور کار آموزش عالی بوده است و آن هم این که دانشجویان هر شهری را بومی کنند. این کار بخش زیادی از این آسیب را برطرف و بافت بومی شهری را حفظ میکند.

دوم این که در زمینه رفتارهای صحیح فرهنگی و اجتماعی اطلاعرسانی صحیح و دقیق کنیم. این طور نیست که کل بافت فرهنگی یک شهر درست است و نیاز به عناصر تکمیل و تصحیحکننده جدید ندارد. شاید بسیاری از عناصر فرهنگی برخی از شهرها با توجه به پیشرفت زمان معقول نباشد و نسلهای جدید آن را نپذیرند، پس بهتر است در آن شهر رفتارشناسی و رفتار عام مردم آن شهر را بررسی کنیم و در مقابل روشنگری و فضاسازی برای بهترین رفتار را بکنیم و اصلاح رفتاری را در آنجا به وجود بیاوریم، نه این که تمام هجوم را به سمت دانشگاه آزاد ببریم و بگوییم با آمدن دانشگاه آزاد این مسائل به وجود آمده است.

چون روشهایمان را تصحیح نمیکنیم و کارهایی را که باید در حوزه فرهنگ انجام بدهیم، انجام نمیدهیم، بازدارندگی ایجاد میکنیم و یا اعتراض میکنیم چرا چنین چیزی در اینجا تأسیس یا باب شد. به نظر من این کار باید به این صورت عمل شود و اگر واقعاً این کارها با هم انجام شوند، هم وجود دانشگاه باعث ترقی شهرها و گسترش فکری و فرهنگی و ارتقای اعتقادی، اخلاقی و رفتاری آن جامعه میشود و هم اگر اشکالاتی در فرهنگ بومی یک منطقه وجود دارد، در اثر برنامهریزیهای درست فرهنگی تصحیح خواهد شد.

ما می خواهیم به شکل کاملا مصداقی راجع به دانشگاه آزاد اسلامی نظر شما را بدانیم.

در مورد ظاهر رفتاری دانشجویان باید کار شود. ما کار نمیکنیم. ما ضوابط تعیین نمیکنیم. بر ضوابطمان جدی نیستیم. شما به کشورهای پیشرفته هم که میروید، برای محیطهای علمیشان ضوابط خاصی دارند. در کشور ما در بسیاری از جاها این دیده نمیشود. اگر هم باشد در قالب بوروکراسی، کاغذها و آئیننامهها است. غفلت از این مسئله و بیتوجهی به آئیننامههای تدوینشده موجب میشود هر کسی هر رفتاری را که دوست دارد در پیش بگیرد.

اگر در مراکز علمی و پژوهشی جدی دنیا بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری اتفاق نمیافتد به خاطر چیست؟ به خاطر این است که تمام ضوابط تعیینشده رعایت میشوند، ولی در اینجا حالت رها و گاهی هم مانور دارد. تمام ضوابط در باره دانشجویان و کارکنان باید به صورت حقیقی باشد، نه به صورت صوری. اگر به صورت حقیقی باشد، خیلی از مسائل حل میشود. دانشجویی که میخواهد به آنجا برود باید معلوم باشد. به نظر بنده که اشراف دارم و در خوابگاههای دانشجویی دانشگاهها رفتهام، باید در خوابگاهها هم پوششی را برای خانمها و آقایان قرار بدهند که در آنجا هم ضوابط باشد. خوابگاه مثل خانه شخصی نیست، ولی متأسفانه این مسائل رعایت نمیشود و برونداد آن میشود یک رفتار غلط. وضع شهر را به هم میریزد، پدیدههای ناجوری را به وجود میآورد و خدای ناکرده برنامههای ناهنجاری را در آنجا به وجود میآورد. میآیند، میگردند و می‌‌گویند علت چه بود؟ جواب میدهند به وجود آمدن این دانشگاه مساوی است با رفتارهای ناهنجار.

این را قبول ندارید که وجود آن دانشگاه باعث به وجود آمدن آن رفتارها میشود؟

وجود یک دانشگاه این مسائل را به وجود نمیآورد، بلکه غفلتهای مسئولین از فضای فرهنگی، فقدان آئیننامهها یا در صورتی که دارند، برای اجرای آنها مصمم نیستند، این عملکردها موجب این ناهنجاریهای رفتاری میشود، نه تأسیس دانشگاه. تازه تأسیس دانشگاه باید به رفتارهای صحیح هر مجموعه و هر شهری بیفزاید و باعث افتخار باشد، چون بر گستره فرهنگی میافزاید، اما وقتی مسئولین آنجا غفلت میکنند و یا بر ضوابط رفتاری جدی نیستند و یا ضوابط نداند، موجب میشود آثار سوئی را بر جا بگذارد. برای چارهسازی باید چه کار کنیم؟ یا باید دانشگاه را تعطیل کنیم، تأسیس نشود، خرابش کنند یا باید رفتارها و قوانین را قوی کنیم.

ما میگوییم هیچ عقل سلیمی نمیگوید مرکز آموزشی را که میتواند سازنده باشد تعطیل کنید، بلکه میگوید انسان میتواند محیطها را به سمت عملکردها و رفتارهای صحیح سوق بدهد. باید آنجا را قوی کرد.

فارغ از بحث دانشگاه آزاد اسلامی، مواردی که به عنوان ناهنجاری در دانشگاهها مطرح میشود، عدهای معتقدند به دلیل اختلاط دانشجوها است و اگر اینها را از هم جدا کنیم، مسئله حل میشود. نظر صریح شما در این زمینه چیست؟

دانشگاه آزاد پس از انقلاب اسلامی دستاوردهای خوبی داشته است و کارهای خوبی را هم انجام داده، ولی روی این ضوابط محکمکاری نکرده و جدیت به خرج نداده است و آرام آرام شکل گرفت و در این روند دچار ضعفهای عملی شد و خیلیها از این ضعفها سوءاستفاده کردند، آن هم رفتارهایی که شاید درست و در شأن محافل علمی و دانشگاهی نبوده به وجود آمده است، نباید این باشد. دانشگاه آزاد با توجه به فراز و نشیبهایی که از سر گذرانده و با خروجیهای خوبی که داشته است، دست به یک بررسی عمیق بزند و ضعفهای خود را مرتفع کند و به یک استاندارد محیط دانشگاهی معقول برسد به صورتی که مقبول نظام جمهوری اسلامی و از لحاظ اعتقادی آن قدر قوی باشد که کسانی که به دنبال تحصیل در یک دانشگاه اسلامی هستند، انتخاب اولشان دانشگاه آزاد باشد.

https://shoma-weekly.ir/Xz8ByN