احمد جانثاری- در نیمه دوم قرن بیستم، جهت گیری و استراتژی جدیدی در سیاست خارجی برخی از دولتها و نیز الگوی نوینی در سیاست بین المللی ظاهر شد که به عدم تعهد یا عدم وابستگی شهرت یافته است. به دنبال جنگ جهانی دوم، شکل گیری نظام دو قطبی، بلوک بندی ها، برقراری سیستم موازنه جدید قدرت و اوج گیری جنگ سرد در سیاست بین المللی، گروهی از ملل نوخاسته آفریقایی و آسیایی را بر آن داشت تا به منظور کناره گیری از دسته بندی های سیاسی، نظامی و اقتصادی، و دوری از وابستگی به بلوکهای شرق و غرب سیاست های مستقلی در روابط بین الملل در پیش گیرند. این کشورها که طعم تلخ استعمار و آثار زیانبار استثمار و جنگ های خانمانسوز جهانی را تجربه کرده بودند، گردهم آمدند تا "جنبش عدم تعهد" را براساس نفی هرگونه وابستگی به دو بلوک بنیان نهند.
در حال حاضر ۵۳کشور از قاره آفریقا ، 40کشور از قاره آسیا، ۲۶کشور از آمریکای لاتین و یک کشور از اروپا (بلاروس) عضو رسمی جنبش هستند که 120 عضو جنبش عدم تعهد را شکل می دهند و 18کشور و 10 سازمان بین المللی از جمله سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه  عرب نیز عضو ناظر جنبش عدم تعهد هستند.
تا کنون پانزده اجلاس توسط اعضای این جنبش برگزار شده که نخستین اجلاس در سال 1961 در بلگراد و اجلاس پانزدهم در سال 2009 در شرم الشیخ برگزار شد، و ایران در این مقطع حساس در حال برگزاری شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران است که از صبح روز یکشنبه در سطح کارشناسان فعالیت خود را با سخنرانی صالحی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد.

اجلاس کارشناسان کشورهای عضو جنبش عدم تعهد
حضور 107 هیات کارشناسی در اجلاس جنبش عدم تعهد
بنابرگفته علی سعید لو رئیس ستاد شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد تاکنون 107 هیئت کارشناسی برای شرکت در شانزدهمین اجلاس عدم تعهد وارد تهران شده اند.
همچنین بیش از 52 هیئت عالی و رئیس کشور نیزدر چند روز آینده وارد تهران خواهند شد.
شانزدهمین اجلاس عدم تعهد  در سطح کارشناسان ارشد در سالن همایش های صدا و سیما آغاز به کار کرد و در این نشست وزیر امور خارجه ایران به بیان مواضع ایران در رابطه با این جنبش و مسائل بین المللی پرداخت.
اولین جلسه شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد با حضور کارشناسان ارشد از 107 کشورعضو در سالن همایش های صداو سیما امروز صبح برگزار شد.
اعضای جنبش عدم تعهد با تمامی اشکال استعمار و اشغال خارجی مخالف هستند
وزیر امور خارجه کشورمان در مراسم افتتاحیه شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد گفت: احراز میزبانی اجلاس سران توسط جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده عضویت فعال ما در جنبش طی سه دهه گذشته است و ما در این برهه تمامی مساعی خود را برای ارتقای اهداف کلی جنبش از جمله از طریق تحکیم همبستگی میان اعضای آن که لازمه اصلی یک جنبش متنفذ و کارآمد است به کار بسته ایم.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در دوره ریاست خود در صدد تقویت جنبش و کمک به تجدید حیات آن خواهد بود تا جنبش بتواند به وظایف تاریخی خود جامه عمل بپوشاند.
وی تصریح کرد: در چنین برهه حساسی که روابط بین المللی از ذهنیت مخرب و غیر سازنده ای برخوردار شده و می خواهد بر تمام جهان تسلط پیدا کند ما بیش از هر زمان دیگر نیازمند آنیم که اقدامات دسته جمعی و قاطعانه ای را برای آنکه جهان مکانی برای ارتقای تنوع فرهنگی و احترام به همه حقوق پذیرفته شده بین المللی به خصوص حق تعیین سرنوشت و داشتن دولت های دموکراتیک و منتخب گردد در پیش گیریم.
وی افزود: اکنون همچون همیشه نیازمند آن هستیم که جنبش خود را براساس شرایط روز جهان احیاء نماییم و علی رغم پیشرفتی که تاکنون در این زمینه بدست آورده ایم هنوز نیاز داریم که به هوش باشیم زیرا سیاست های خودخواهانه و دخالت جویانه همچنان در روابط بین المللی بکار می روند.
صالحی تصریح کرد: در جامعه جهانی ارزش ها و عقاید همه یکسان نیست برای زندگی در صلح و آرامش تنوع میان جوامع بایستی شناسایی و مورد احترام قرار گیرند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ما همراه با تعداد بسیاری دیگر از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته سازمان ملل را بزرگترین سازمان جهانی می دانیم که از خاکسترهای جنگ جهانی دوم برآمده است، افزود: ما به عنوان اعضای جنبش ضمن هماهنگی با تمامی اعضا با آثار منفی نظم حاضر جهانی از جمله هر شکلی از بی عدالتی و تبعیض درگیری های مسلحانه سوءاستفاده از قدرت و اعمال خودسرانه در روابط جهانی، خشونت، تمامی اشکال استعمار و اشغال خارجی مخالفیم.
وی در ادامه اظهار داشت: اکنون بیش از یکسال است که با علاقه تحولات بسیاری از مناطق به ویژه خاورمیانه و شمال آفریقا را دنبال کرده و با دقت به پیام حقیقی مردم آن منطقه گوش فرا داده ایم، مردمی که آرزومند آزادی، کرامت انسانی و عدالت هستند.
وزیر امور خارجه در ادامه سخنان خود بر مواضع جمهوری اسلامی ایران در زمینه  مخالفت با رژیم اشغالگر قدس، مبارزه قاطع با تروریست که ایران از قربانیان آن است، اجرای ماده 6 معاهده عدم اشائه NPTدر خصوص نابودی سلاح های هسته ای، برخوردهای گزینشی و استفاده ابزاری از حقوق بشر، تحریم‌های غیرقانونی و یک جانبه ضد ایران تاکید کرد.

ارائه طرحی برای مقابله با دخالت خارجی در سوریه در حاشیه اجلاس تهران/ بان کی مون چهارشنبه در تهران
همچنین رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه  در حاشیه نشست کارشناسان جنبش عدم تعهد در نشستی خبری با اعلام آخرین اخبار از اجلاس نم  در خصوص زمان دقیق ورود بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد به تهران و اینکه آیا اینکه اخضر الابراهیمی نیز به همراه وی خواهد آمد، گفت: طبق برنامه بان کی مون روز چهارشنبه برای حضور در اجلاس سران وارد ایران می شود و در صورتیکه مهمان ویژه ای همراه وی باشد باید با دفتر اجلاس نم در نیویورک هماهنگی لازم انجام شده و در صورت آمدن مهمانان خاص اطلاع رسانی خواهد شد.
وی تصریح کرد: از فلسطین تنها از محمود عباس (ابومازن) به طور رسمی برای شرکت در اجلاس دعوت شده است.
وی افزود: در اجلاس مسائل فلسطین، عراق و سوریه، افغانستان و موضوعات دیگر که به عنوان بحران در منطقه مطرح است مورد بررسی قرار می گیرد و سایر کشورها نیز در خصوص این مسائل اظهار نظر می کنند و احتمال کم و زیاد شدن این موضوعات نیز وجود دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: در حاشیه برگزاری اجلاس کشورهای عضو می توانند موضوعات مورد علاقه یکدیگر و مسائل منطقه ای را مورد بحث و بررسی قرار دهند و یکی از اتفاقات مهم که در حاشیه این اجلاس برگزار می شود موضوع سوریه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت:‌ اعضای جنبش غیرمتعهدها با هر گونه دخالت خارجی افراط گرایی و فعالیت گروه های تروریستی در جهان و سوریه مخالفند در حاشیه این اجلاس و در چارچوب موضوعات مسائل منطقه ای ، مسئله سوریه نیز مطرح و طرحی برای مقابله با دخالت های خارجی در این کشور ارائه و با رایزنی و همراهی اعضای جنبش غیرمتعهدها بررسی خواهد شد.
سطح حضور کشورها در اجلاس تهران قابل قیاس با دوره های قبل نم نیست
در ادامه اجلاس امروز محمد خزاعی سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل در حاشیه اجلاس عدم تعهد در جمع خبرنگاران در مقایسه حضور سران کشورهای عدم تعهد در اجلاس تهران نسبت به اجلاس های دور گذشته در کشورهای مختلف با توجه به حضور 50 کشور در سطح عالی در اجلاس شانزدهم گفت: حضور بسیار خوبی را در اجلاس شانزدهم شاهد هستیم.
وی در ادامه افزود: به طور معمول و نرمال در دوره های گذشته حضور سران کشورهای عدم تعهد خیلی کمتر از این تعداد بوده است و حضور 50 کشور در سطح عالی در تهران نوید موفقیت ایران در اجلاس شانزدهم را می دهد.
خزاعی با اشاره به اینکه تردیدی در موفقیت ایران در سه سال ریاست بر اجلاس عدم تعهد و سه سال بعد از آن که عضو تروئیکای اجلاس است ندارم گفت: ایران نشان خواهد داد که توانمندی این مسئولیت خطیر را دارد و ریاست ایران بر این اجلاس تصمیمات این اجلاس را در سه سال آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد.

سند سیاسی و اقتصادی نشست کارشناسان جنبش عدم تعهد آماده شد
مهدی آخوندزاده آخوندزاده رئیس دوره ای نشست کارشناسان ارشد اجلاس جنبش غیرمتعهدها در پایان روز نخست اجلاس اظهار داشت: امروز ریاست نشست کارشناسان از مصر به ایران تحویل داده و جلسات کارشناسان ارشد در دو کمیته برگزار شد.
معاون امور بین الملل وزیر امور خارجه با اشاره به فضای خوب حاکم در نشست امروز گفت: در اجلاس های گذشته بحث ها به درازا می کشید اما کمیته اقتصادی امروز کارش به پایان رسید و گزارش آن فردا ارائه می شود.
آخوندزاده افزود: کمیته سیاسی به جهت تنوع موضوعات روند طولانی تری داشت و در برخی موضوعات اختلاف نظر داشتیم که با مداخله جمهوری اسلامی ایران و مذاکره با طرفین اختلاف هیئت هایی که اشکال داشتند این وساطت را قبول کردند و سند سیاسی نیز آماده شد.
وی گفت: همه کارشناسان ارشد گزارش نهایی خود را برای تحویل به اجلاس وزرای خارجه آماده خواهند کرد.

برگزاری نشست سه جانبه ایران، افغانستان و هند
اجلاس سه جانبه ایران، افغانستان و هند در حاشیه شانزدهمین اجلاس عدم تعهد با حضور معاونین وزرای خارجه کشورها برگزار شد.
بر اساس این گزارش این اجلاس در ارتباط با مسائل مورد علاقه سه کشور در حوزه های سیاسی، اقتصادی و بین المللی و با تأکید بر توسعه بندر چابهار به عنوان نزدیک ترین راه ترانزیتی به افغانستان و مشارکت سه کشور در توسعه این بندر برگزار شد.
در این اجلاس ، عباس عراقچی معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران، حیدری معاون وزارت خارجه افغانستان و قائم مقام وزارت خارجه هند حضور دارند.
در حاشیه برگزاری نشست کارشناسان ارشد جنبش عدم تعهد نظرات برخی کارشناسان مسایل بین الملل و مقامات را در باره اجلاس شانزدهم جویا شدیم.

حامیان تحریم یکجانبه ایران در اقلیت هستند/ 120 عضو نم مخالف تحریم
کاظم غریب آبادی سفیر ایران در هلند در حاشیه شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سئوال که با توجه به تحریم نفتی اروپا علیه ایران اجلاس عدم تعهد با این گستردگی در جمهوری اسلامی ایران چه پیامی برای غرب و کشورهای اروپایی می توانند داشته باشد گفت: پیام اجلاس شانزدهم در تهران این است که ایران کشوری مهم و تاثیرگذار در عرصه منطقه و بین الملل است.
سفیر ایران در هلند با اشاره به اینکه 120 کشور جهان به عنوان عضو جنبش عدم تعهد همگی مخالف تحریم های یکجانبه علیه ایران و سایر کشورها هستند گفت: از نظر سیاسی کشورهایی که از تحریم یکجانبه دفاع می کنند در اقلیت هستند.

اظهار امیدواری کارشناس روس برای حل بحران سوریه در اجلاس نم
یک کارشناس روس با اشاره به اوضاع کنونی سوریه ابراز امیدواری کرد که نشست جنبش عدم تعهد در تهران گره گشای بحران این کشور باشد.
"لیونید گوسیف" گفت : افزایش خشونتها و تعداد کشته ها در سوریه ارتباطی به آغاز ماموریت "اخضر الابراهیمی" نماینده دبیر کل سازمان ملل و ماموریتهای وی در سوریه ندارد.
وی افزود: تلاشهای بین المللی برای حل مسالمت آمیز بحران در سوریه نتایج جدیدی در بر نداشته است و دولت و مخالفان پیشرفتی نداشته اند.

جنبش عدم تعهد نقش مهمی در حل مشکلات سیاسی و اقتصادی به عهده دارد
دیان ویرنجوریت سفیر اندونزی در تهران با اشاره به برگزاری اجلاس عدم تعهد در تهران گفت: برگزاری چنین اجلاسی، اقدام بسیار بزرگ و دشواری است.
سفیر اندونزی در تهران ادامه داد: در زمان جنگ سرد و دهه 60 جنبش عدم تعهد نقش تعادل دهنده را در بین قدرتها داشته و در حال حاضر همواره نقش مهمی را در حل مشکلات سیاسی و اقتصادی  به عهده دارد و در حل بحران های اقتصادی و سیاسی که در جهان وجود دارد نقش به سزایی خواهد داشت.
ویرنجوریت افزود: جنبش عدم تعهد می تواند نقش مهمی در پی گیری حل بحران های زیست محیطی نیز داشته باشد.
وی با اشاره به تجربه میزبانی کشورش در اجلاس عدم تعهد در دوره های گذشته گفت: چنین اجلاس اقدام بسیار مهمی است، ما در سال 1992 میزبان اجلاس جنبش عدم تعهد در کشورمان بودیم که از اواخر سال 1990 برنامه ریزی و توافق بین اعضا را آغاز کردیم چراکه برگزاری چنین اجلاسی و ارائه برنامه های مناسب انتقال وظیفه صحیح محسوب می شود.

بازتاب رسانه ای افتتاح اجلاس "نم"در تهران
شبکه "فاکس نیوز " آمریکا افتتاح اجلاس غیر متعهدها در تهران را سیلی ایران بر چهره تحریمها خواند. در این میان برخی رسانه های غربی در موضعی انفعالی با سکوت در برابر این همایش بزرگ بین المللی سعی کردند شکست تلاش چندین ساله غرب برای منزوی کردن ایران را کم رنگ جلوه دهند.

سیلی محکم ایران به آمریکا و تحریمها
خبرگزاری غربی " رویترز" که نقش کلیدی در پیشبرد اهداف دولتمردان آمریکا و لابی صهیونیستی دارد با انتشار مطلبی تحت عنوان " ایران با افتتاح اجلاس سران کشورهای در حال توسعه، تلاشهای غرب برای به انزوا کشاندنش را به چالش کشید" ، به شکست تلاشهای چند ساله آمریکا و متحدان غربی اش برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی اعتراف کرد.
سایت شبکه آمریکایی " فاکس نیوز"  که ارتباط نزدیکی با پنتاگون(وزارت دفاع آمریکا) دارد با فضا سازی مجدد علیه فعالیتهای هسته ای صلح آمیز ایران و اذعان به ناتوانی آمریکا و غرب در منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران نوشت : ایران امروز با افتتاح اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیر متعهدها در تهران بر صورت تحریم های شورای امنیت سیلی محکمی زد.
در این میان سایت شبکه " بی بی سی فارسی" بدون اشاره به اهمیت سیاسی این رخداد بزرگ سیاسی که با حضور نماینده های بیش از دو سوم کشورهای جهان در تهران برگزار می شود  صرفا به پوشش گزینشی اظهارات وزیر خارجه ایران در مراسم افتتاحیه اجلاس سران غیر متعهدها در تهران اکتفا کرد. همچنین این سایت به برخی مسائل حاشیه ای همچون اظهارات " حیدر مصلحی" وزیر اطلاعات مبنی برتامین کامل امنیت این اجلاس پرداخت.
حضور بان کی مون و مرسی در تهران نشان از شکست غرب در انزوای ایران دارد
شبکه خبری "راشا تودی" با اشاره به برگزاری مراسم افتتاحیه اجلاس سران غیر متعهدها در تهران و حضور بیش از 120 کشور جهان در این نشست نوشت : در این نشست ایران ریاست جنبش غیر متعهدها را در دست خواهد گرفت جنبشی که بیش از دو سوم کشورهای جهان در آن عضو هستند.
همچنین سایت شبکه آمریکایی CNN در اقدامی انفعالی تا ساعت مخابره این خبر( ساعت 18) در روز یکشنبه هیچ اشاره ای به رخدادی با این وسعت بین المللی که با حضور 120 کشورجهان در تهران در جریان است،نکرد تا شاید بتواند  شکست سیاستهای آمریکا در قبال ایران را کم رنگتر جلوه دهد.
روزنامه صهیونیستی " هاآرتص" با اشاره به افتتاح اجلاس  مذکور در تهران نوشت : ایران روز یکشنبه نماینده های 120 کشوررا مورد استقبال قرار داد واین به این معنی است که واشنگتن در به انزوا کشاندن ایران شکست خورده است.
این روزنامه صهیونیستی همچنین به این موضوع اشاره کرده است که هر چند دیپلمات‌های غربی سعی در کم اهمیت جلوه دادن اهمیت اجلاس غیرمتعهدها در ایران و ریاست سه ساله این کشور بر این جنبش دارند، اما حضور بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد و محمد مرسی رییس جمهور مصر نشان از شکست غرب در انزوای ایران دارد.