علیرضا جوادی- برای ما عادی شده که  در زمان کار به جای کار مفید، از اینترنت و تلفن بسیار استفاده می کنیم،  قرار ملاقات میگذاریم و در راه پله با دوستان و همکاران خود گپ میزنیم. در اتاقها و مثلاً بعضی اوقات در کتابخانه به گپ دوستانه و درد دل کردن درباره مسائل روحی و اقتصادی مثل اینکه چقدر قسط داریم، همسرم فلان بیماری را دارد، مادرم را به خاطر بیماری قلبی اش در بیمارستان بستری کرده ام، یا مثلاً فلان روز، چه ساعتی و یا چه لباسی، کجا باید بروم، میپردازیم و بعضی اوقات نیز در اداره جدول حل میکنیم. اینها نمونه های بارز و خوبی برای تلف کردن وقت ما در اداره ها و شرکتهای دولتی است.
صاحبنظران معتقدند عوامل متعددی در اتلاف زمان کار مؤثر است از جمله درآمد اندک کارمندان، اطمینان نداشتن کارمندان از آینده شغلی خود، بی توجهی به شایسته سالاری، نبود شفافیت و پاسخگویی در ادارات. مطمئناً شما هم این عبارت را شنیده اید که اگر از وقت خود خوب استفاده کنیم همیشه برای انجام کارهای خود وقت کافی خواهیم داشت.
در اینکه یک معلم، پزشک، کارمند، کارگر، کار می کنند  تردیدی نیست، اگر بازده کار کم است و کار سازمانها و اداره ها به کندی پیش میرود یا اصلاً پیش نمی رود نباید کارگران را مسئول دانست. اگر عیب و ایرادی وجود دارد به نظم و نظام کار نیز بازمی گردد والبته این به وجدان آدمها نیز ارتباط دارد.
کسی که نمیداند چه کرده است، چه جور کاری کند و چه کاره است از این بابت تأسف نمی خورد، وقت را نمیشناسد، این مشکل در قدر ندانستن در وقت و زمان است. اگر کار خوب ارائه شود تا حدی به دانش و مهارت و علائم شخصی نیز بستگی دارد.
روانشناسان معتقدند که اگر یک جامعه ای دارای جامعه شناختی کافی همراه با روانشناسی افراد در هر شغل و حرفه مثلاً پزشک، نجار، معلم و غیره باشد و این که هر کدام چه نقاب و نقشه ایی میتوانند در کار و جایگاه خود داشته باشند باز هم با تمام کم و کاستیها، آن جامعه رو به رشد خواهد بود.
غالب جامعه شناسان عقیده دارند چنانچه در جامعه ای قانون حکم فرما باشد و تسهیلاتی را برای مردم خود فراهم کند، طبق آن تسهیلات، فردی که در یک محیط و یا ادارهای مشغول به کار است دیگر دغدغه این را ندارد که همسرش را چه زمانی به بیمارستان ببرد، پول مهدکودک که سر ماه قرار است اضافه شود را باید چه کار کند یا اینکه چگونه برنامه ریزی کند تا مبلغ تعیین شده اجاره بهای خانه را سر سال تهیه کند.

 طرح مثلثی خلاقیت
سالها پیش روانشناسی بهنام مازلو نیازهای انسان را به یک مثلث تشبیه کرد، نیازهای فیزیولوژیکی که نیازهای بنیادی و اساسی هر انسانی اعم از غذا، پوشاک و غیره است را در قسمت بالای این مثلث قرار داد و نیازهای ثانویه که خلاقیت، ابتکار و رشد بودند را در بخش دیگر اما در کنار هم قرار داد. طبق این روش حکومت ها در کشورهای مختلف سطح نیاز خود را سنجیده و به موقع و اندازه به فرد موردنظر خود مقام و رتبه میدهند تا طبق کار خواسته و یا تعیین شده، میزان کیفیت و کارایی فرد زیر سؤال نرفته و لطمه ای وارد نشود.
 
 زمان گم شده برای اوقات فراغت
اگر فردی در کارش دچار مشکل شد و یا اینکه وقتش را صرف بحث و جدل اقتصادی و یا مشکلات روحی و روانی کرد موضوع فقط به فرد ربط ندارد بلکه به مدیریت یک سازمان و از آن مهمتر مدیریت کشور ارتباط دارد.
همچنین باید گفت: اگر کتاب و کتابخوانی سرلوحه جوانان و نوجوانان یک کشور قرار نگیرد یا روزنامه و مطبوعات که یکی از ارکان اصلی هر حکومت و کشوری محسوب میشود نادیده گرفته شود بی شک آن جامعه دچار تزلزل خواهد بود.
چنانچه فردی طی هفته فقط کار کند و وقتی برای اوقات فراغتش نگذارد مطمئناً مشکل رفتاری خواهد داشت و دچار افسردگی خواهد شد.
جالب است که در کشوری مانند ژاپن هر شهروند پس از اتمام کار و خستگی ناشی از آن وقتی سوار مترو میشود شروع به خواندن روزنامه میکند چون این کار نه فقط به او و زمانش آسیبی نمیرساند بلکه بر قدرت تشخیص امور در مسائل مختلف به او کمک میکند.

 روش صحیح بهره وری زمان
یکی از روشهای تصحیح اتلاف وقت این است که روش و نظام آموزشی را اصلاح کنیم. روش بعدی وجدان کاری است که بایستی از طریق تقویت ایمان در افراد به وجود آید تا اهمال و سستی از میان برود و زمان در مدار درست قرار گیرد و راه دیگر شرکت دادن کارمندان هر شرکت در میزان سودآوری همان شرکت است تا انگیزه را در کارمند ایجاد کند.
مشکل برخی جوامع توسعه نیافته این است که مزایای جوامع توسعه یافته را میبینند و می خواهند عوض شود اما نمیداند از چه راه و چگونه به آن برسند.کمبود مالی و مشکلات مرتبط با آن مانع پیشرفت است اما به صرف فراهم شدن پول و بیشتر کردن ساعات کار مشکل حل نمیشود. چنانکه بیشتر اوقات هم وقت و هم منابع مالی خوبی داریم ولی کار خوب و مهمی صورت نمیگیرد چون هنوز ما نمیدانیم که کار و راه مناسب کدام است.
یکی دیگر از مسائلی که از بهینه صرف کردن وقت در ادارات یا سازمانها جلوگیری میکند، جابه جایی افراد به دلایل و سلایق شخصی است، مثلاً اگر یک پژوهشگر در زمان مناسب پرورش یافته و میتواند پژوهشهای لازم و ضروری را انجام دهد ولی مکانش را به جایی دیگر انتقال میدهند به عنوان مثال او را در جایی قرار دهند که حال و هوای پژوهش ندارد و نیاز به پژوهش احساس نمیشود چه بسا که این پژوهشگر زبده از پژوهش و تحقیق منصرف میشود.

 تفکر آینده نگری و بهینه صرف کردن زمان
شاید باید به این مسئله بهتر توجه کنیم که بهره وری هر یک از ما از عمر و وقتمان ارتباط مستقیمی با هیجانات و تنشهای عصبی دارد که با آن دست به گریبان هستیم و این توجیهی است برای بالا بردن میزان سکته قلبی و مرگ و میر زودرس میان افرادی که به علت تخصص و مسئولیت ارزش زیادی برای جامعه دارند و غالباً در رده های بالای مدیریتی علمی تا فرهنگی، اقتصادی و حتی بازرگانی انجام وظیفه می کنند . اگر مدیریت را به مفهوم یک رهبری، هدایت صحیح نیروها و مصرف به جای منابع فرض کنیم هر یک از ما بدون توجه به موقعیت زمان و مکان مانند کشاورز، متخصص و حتی یک روزنامه نگار در درجه اول مدیر وقت و عمر و نیروی خود هستیم.
بنابراین اگر بخواهیم از ناهنجاری اتلاف وقت در اداره ای جلوگیری کنیم باید ابتدا علت را جویا و سپس از زمان باقی مانده که صرف مراحل و مقاطع کاری مناسب است برای جلوگیری از اتلاف وقت، زمان  و انرژیمان را صرف ایجاد انگیزه، وجدان کاری و نیز خلاقیت در کار کنیم